Δεν ήταν μόνο απλώς ένα μήνυμα διαμαρτυρίας προς την κυβέρνηση και τους εκπροσώπους της την αυτοδιοίκηση για τις πυρκαγιές και τις πλημμύρες ή και τα Τέμπη αλλά ταυτόχρονα και μια επιβράβευση των πράσινων προτάσεων για την πόλη, την κλιματική κρίση, την ποιότητα ζωής, τις μεταφορές κ.ά. Και αυτό δεν το επιβεβαιώνει μόνον η εκλογή σημαντικών στελεχών των Πράσινων ως συμβούλων αλλά και το πρασίνισμα πολλών προγραμμάτων σχημάτων, ανεξάρτητα αν πήραν ή όχι τη διοίκηση. Δυστυχώς, το άδικο εκλογικό φράγμα που έβαλε η κυβέρνηση για να αποκλείσει τα μικρότερα σχήματα, εμπόδισε την αυτόνομη έκφραση των οικολογικών σχηματισμών στις Περιφέρειες Αττικής και Κ. Μακεδονίας, που λίγο απείχαν από το 3%, αλλά προσέφερε δυναμική και βοήθησε στο να μπολιαστούν ευρείες συμμαχίες, που ανέτρεψαν τις συντηρητικές διοικήσεις.
Οι εκλογές, βεβαίως, ήταν αυτοδιοικητικές και είχαν τοπικά χαρακτηριστικά αλλά προβληματίζει ιδιαίτερα η αποχή των πολιτών, που αποτελεί τεράστιο θέμα για τη Δημοκρατία. Το 40% πήγε στον Α’ γύρο για να σταυροδοτήσει κάποιους υποψήφιους και στον Β γύρο το 70% απαξίωσε τη διαδικασία. Η στάση αυτή επιβάλλει σημαντικές αλλαγές, με μεταφορά εξουσιών και πόρων προς την αυτοδιοίκηση, η οποία δεν μπορεί να αποτελεί παρία των κυβερνητικών πολιτικών, επαναφορά της απλής αναλογικής χωρίς πλαφόν εισόδου, χωριστή εκλογή δημάρχου και συμβούλων κ.α.
Το συνολικό αποτέλεσμα έχει υψηλή συμβολική ένταση για την κυβέρνηση, που έχασε τους Δήμους της Αθήνας, της Θεσσαλονίκης, τις Περιφέρειες Θεσσαλίας, Βόρειου Αιγαίου κ.α. Αυτό οφείλεται και στην ανεπάρκεια σε βασικά ζητήματα αλλά και στη λανθασμένη κυβερνητική πολιτική της πόλωσης, της αλαζονείας (ήθελε 13 στις 13 Περιφέρειες) και των εκβιαστικών διλημμάτων προς τους πολίτες, στάσεις που συσπείρωσαν όλους τους υπόλοιπους.
Η εξέλιξη αυτή, βέβαια, δεν αποτελεί νέα πολιτική κατάσταση και δεν αμφισβητείται συνολικά η πολιτική κυριαρχία της ΝΔ και του Μητσοτάκη. Όμως περιπτώσεις σαν του Χ. Δούκα είναι ενδεικτικές των ανατροπών που έγιναν, βασισμένες σε ευρείες συναινέσεις και προγραμματικές συγκλίσεις, άμεσες ή έμμεσες. Μπορεί το debate να έδωσε αναγνωρισιμότητα στον Δούκα (κάτι που στη Θεσσαλονίκη απέφυγε ο Ζέρβας στον Α’ γύρο και ο Αγγελούδης στον Β’) αλλά έβγαλε μπροστά και την αναγκαιότητα ενός πράσινου προγράμματος. Ταυτόχρονα, οι πολίτες επιβεβαίωσαν τη διάθεση ανανέωσης στο φθαρμένο πολιτικό προσωπικό.
Το ΠΑΣΟΚ, ενώ προεκλογικά απέφυγε να δώσει χρίσματα, τώρα θριαμβολογεί και σε ευρωπαϊκό επίπεδο για το ότι κέρδισε 100 Δήμους. Σαφώς αναβάθμισε την εικόνα του και την αξίωσή του να κυριαρχήσει ως αξιωματική αντιπολίτευση αλλά το παρελθόν του το εμποδίζει να κάνει ολική επαναφορά.
Ο ΣΥΡΙΖΑ, με καθηλωμένα σε μονοψήφιους αριθμούς τα ποσοστά των υποψηφίων του στον Α’ γύρο, έχει θετική συνεισφορά στο αποτέλεσμα με την ενωτική στάση του, γιατί η εξάλειψη από το σκηνικό του φόβου να κυβερνήσει απελευθέρωσε την εκλογική συμπεριφορά των ψηφοφόρων. Δεν δικαιούται, όμως, να πανηγυρίσει γιατί φαίνεται να έχει ολοκληρώσει τον πολιτικό του κύκλο ως κυβερνητικό κόμμα. Παρόλα αυτά, δόθηκε η ευκαιρία σε κάποιους στον ΣΥΡΙΖΑ να μιλάνε ακόμη και για ενιαίο ψηφοδέλτιο με το ΠΑΣΟΚ στις ευρωεκλογές αλλά η συζήτηση για ενότητα της κεντροαριστεράς δεν μπορεί να αποκρύψει τον ανταγωνισμό με το άλλο κόμμα της κεντροαριστεράς στη χώρα και τη μη σταθερή διείσδυσή του στην κοινωνία.
Υπάρχει σαφώς ένα κενό πολιτικής εκπροσώπησης και οι Πράσινοι μπορούν να παίξουν έναν καταλυτικό ρόλο. Η εκλογή στελεχών τους σε συμμαχικά ψηφοδέλτια, όπως των δύο πρώην ευρωβουλευτών, του Νίκου Χρυσόγελου στην Αθήνα (με τον Δούκα) και του Μιχάλη Τρεμόπουλου στη Θεσσαλονίκη (με τον Πέγκα), η πρωτιά σε όλους τους συνδυασμούς της Κοζάνης του πρώην δημάρχου Λευτέρη Ιωαννίδη, του Κώστα Καράπαυλου με το πλειοψηφικό σχήμα στο Ναύπλιο, του Χρήστου Χριστάκη στην Ελευσίνα ως επικεφαλής συνδυασμού κ.α. είναι σημαντική. Και αποδεικνύουν την ελκυστικότητα των πράσινων προτάσεων σε ένα σημαντικό μέρος της κοινωνικής συνείδησης και την αναγνώριση της συνέπειας και της αντοχής δραστήριων προσώπων, σε μια περίοδο που στην Ελλάδα δεν υφίσταται ένας ενιαίος και δυναμικός πράσινος πολιτικός φορέας. Αυτό είναι και το ζητούμενο της εποχής: ο οικολογικός πράσινος χώρος να αναβαθμίσει την παρουσία του στα κινήματα των πολιτών και να προχωρήσει στην πολιτική ανασυγκρότησή του ενόψει και των ευρωεκλογών.
Οι Πράσινοι ευχαριστούν όλους τους πολίτες που στήριξαν την πράσινη εκπροσώπηση και θα δώσουν σύντομα πλήρη κατάλογο με τις επιδόσεις των παρατάξεων και των υποψηφίων που στήριξαν. Υπάρχουν αρκετά άτομα, που εκλέχτηκαν με σχήματα της πλειοψηφίας ή της αντιπολίτευσης, τα οποία θα ενδυναμώσουν το δίκτυο Πράσινης Αυτοδιοίκησης. Και οργανώνεται σύντομα να πραγματοποιηθεί μια σχετική συνδιάσκεψη.
