Το αυχενικό σύνδρομο μπορεί να περιγραφεί ως μία σειρά συμπτωμάτων που αφορούν τη περιοχή του αυχένα αλλά και την γύρω περιοχή, και είναι ένας όρος που χρησιμοποιείται από τους ασθενείς για να περιγράψουν κάθε είδους πόνο ή ενόχληση που έχουν στην περιοχή του αυχένα.
Αιτιολογία
Η αυχενική μοίρα της σπονδυλικής στήλης (αποτελούμενη από 7 σπονδύλους) έχει μεγάλη σημασία για το υπόλοιπο σώμα. Εκτός του ότι στηρίζει το κεφάλι, επιτρέπει ένα μεγάλο εύρος κινήσεων στο σώμα.
Τα βασικά αίτια του αυχενικού συνδρόμου, είναι είτε μυϊκά είτε προέρχονται από φθορά των μεσοσπονδύλιων δίσκων στην περιοχή του αυχένα.
Τα μυϊκά αίτια σχετίζονται με “κακές” συνήθειες στην καθημερινότητα μας, σε κάποια απότομη κίνηση ή έντονη κόπωση των μυών. Παραδείγματα:
· Κακή και μη εργονομική στάση σώματος (πχ εργασία, οδήγηση, ύπνος κ.α)
· Παρατεταμένες χειρονακτικές δραστηριότητες (πχ σήκωμα ή νανούρισμα μωρού, κουβάλημα μεγάλου βάρους τσαντών από ψώνια, δραστηριότητες πάνω από το ύψος της κεφαλής)
· Τραυματισμός (τροχαίο, βίαιη στροφή κεφαλής, πρόσκρουση)
· Αγχώδεις διαταραχές, στρες
Τα πιο σοβαρά και σπανιότερα αίτια είναι:
· Κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου στην αυχενική μοίρα.
· Αυχενική σπονδύλωση / αυχενική μυελοπάθεια.
· Κάταγμα σπονδύλων ή/και εξάρθρημα από τραυματισμό ή τροχαίο ατύχημα.
· Σοβαρή κάκωση από τροχαίο ατύχημα.
· Σπανιότερα αίτια:
· σύνδρομο Chiari
· αυχενική δυστονία
· οστικό απόστημα.
Συμπτώματα
· Ήπια ενόχληση από “πιάσιμο” στον αυχένα.
· Δυσκαμψία και ανεκτός πόνος κατά την κίνηση του αυχένα.
· Έντονος πόνος στον αυχένα.
· Αυχενικός πόνος συνδυαστικά με μυρμήγκιασμα, μούδιασμα και αδυναμία.
· Αντανάκλαση του πόνου, του μυρμηγκιάσματος, του μουδιάσματος και της αδυναμίας στους ώμους και στα χέρια.
· Νευρολογικά προβλήματα λόγω πίεσης στο νωτιαίο μυελό και στα νεύρα.
· Ενεργοποίηση επώδυνων σημείων στην ψηλάφηση και πυροδότηση πόνου ( trigger points )
· Ελάττωση μυϊκής ισχύος
Οφέλη και είδη άσκησης για την αντιμετώπιση του
· Αερόβια άσκηση για 30′ – 45 ‘ στο 70% της μέγιστης καρδιακής συχνότητας προκαλεί:
Απελευθέρωση ενδορφινών, εγκεφαλινών, κυτοκινών, πραγματοποίηση αγγειοδιαστολής, όπου συμβάλλουν στην βελτίωση της διάθεσης και την καλύτερη αιμάτωση του μυϊκού μας συστήματος. Ενεργοποίηση κ δράση του παρασυμπαθητικού συστήματος. Τα παραπάνω έχουν ως αποτέλεσμα την ενεργή χαλάρωση και απόκτηση ελαστικότητας του μυϊκού μας συστήματος και ελάττωση των μυϊκών σπασμών.
· Ασκήσεις ενδυνάμωσης μυών θωρακικής μοίρας και των εκτεινόντων σπονδυλικής στήλης για την βελτίωση της όρθιας θέσης, ώστε να υπάρχει καλύτερη μηχανική υποστήριξη του αυχένα.
· Ασκήσεις ενδυνάμωσης των εν τω βάθει μυών του αυχένα.
· Ασκήσεις επανεκπαίδευσης όρθιας θέσης και ρυθμικής κινητοποίησης ωμοπλατών σε σχέση με τον αυχένα αλλά και ολόκληρο το σώμα.
· Διάταση ομάδας μυών που επιδρούν στις κινήσεις του αυχένα, μυών της θωρακικής μοίρας σπονδυλικής στήλης.
Μέσα – μέθοδοι προπόνησης
Τα μέσα εκγύμνασης που μπορούν να χρησιμοποιηθούν είναι τα εξής:
1. Ασκήσεις σε foam roll για την ενδυνάμωση των μυϊκών ομάδων που αναφέρθηκαν, οι οποίες προσφέρουν άριστη εργονομική θέση χωρίς να επιβαρύνεται η άρθρωση του αυχένα, εκπαιδεύοντας ταυτόχρονα τον ασθενή δίνοντας του το ερέθισμα για το σωστό κινητικό πρότυπο. Οι ασκήσεις γίνονται σε ύπτια ή όρθια θέση.
2. Αερόβια άσκηση.
3. Μυϊκή ενδυνάμωση με ασκήσεις με αντιστάσεις και ιμάντες.
4. Ειδικό πρόγραμμα διατάσεων για επανάκτηση εύρους τροχιάς αυχενικής και θωρακικής μοίρας σπονδυλικής στήλης
*Ο Γιώργος Καραγιάννης είναι φυσικοθεραπευτής και υπεύθυνος του Πρότυπου εξειδικευμένου κέντρου Φυσιοθεραπείας και αποκατάστασης «PHYSIO KARAGIANNIS» στην Κοζάνη.