Τουλάχιστον 12.000 άνθρωποι έχουν απομακρυνθεί από το Αφγανιστάν, μέσω του αεροδρομίου της Καμπούλ, από την περασμένη Κυριακή. Στην πλειονότητά τους πρόκειται για δυτικούς κυβερνητικούς υπαλλήλους και εργαζόμενους σε οργανισμούς βοήθειας, καθώς και Αφγανούς που έχουν συνεργαστεί με κυβερνήσεις ή υπηρεσίες της Δύσης, ή θεωρούνται ότι κινδυνεύουν ιδιαίτερα λόγω της φύσης της εργασίας τους, όπως δημοσιογράφοι, μεταφραστές ή ακτιβιστές ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Σύμφωνα με τον Guardian, η πλειοψηφία -περίπου 7.000- μεταφέρθηκαν από την Καμπούλ με αμερικανικά στρατιωτικά αεροσκάφη. Το Ηνωμένο Βασίλειο δήλωσε ότι είχε βγάλει περίπου 1.200 άτομα από τη χώρα μέχρι το πρωί της Τετάρτης, ενώ ο υπουργός Άμυνας της Γερμανίας δήλωσε την Παρασκευή το απόγευμα ότι είχε μεταφέρει περίπου 1.700 άτομα σε ασφαλείς προορισμούς.
Ο πρόεδρος της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, δήλωσε ότι η χώρα του έχει εκκενώσει 550 άτομα έξω από το Αφγανιστάν μέχρι στιγμής, ενώ η Γαλλία και η Ιταλία έχουν αναφέρει ότι έχουν απομακρύνει περίπου 500 άτομα η κάθε μία.
Τα περισσότερα στρατιωτικά αεροπλάνα από την Καμπούλ έκαναν στάση στην πρωτεύουσα του Ουζμπεκιστάν, την Τασκένδη, τη Ντόχα στο Κατάρ ή το Ισλαμαμπάντ στο Πακιστάν, όπου όσοι που απομακρύνονται από το Αφγανιστάν προωθούνται με τακτικές πτήσεις προς τη χώρα υποδοχής.
Ορισμένοι Αφγανοί, κυρίως άμαχοι που έχουν συνεργαστεί με αμερικανικές ή διεθνείς αποστολές στη χώρα, θα μεταφερθούν προσωρινά στην Αλβανία, το Κοσσυφοπέδιο ή τη Βόρεια Μακεδονία, σύμφωνα με τον Guardian. Οι τρεις βαλκανικές χώρες, οι οποίες πρόκειται να λάβουν συμφωνημένο αριθμό Αφγανών από αυτό το Σαββατοκύριακο, είναι οι πρώτες ευρωπαϊκές χώρες που δεσμεύτηκαν σε μία συμφωνία χώρας διέλευσης με τις ΗΠΑ.
Παρόμοια προγράμματα διέλευσης προγραμματίζονται για την Κολομβία, την Ουγκάντα και το Κατάρ.
Πού θα πάνε οι πρόσφυγες;
Οι ΗΠΑ έχουν δεσμευτεί να υποδεχτούν 10.000 άτομα από το Αφγανιστάν, ενώ η Αυστραλία θα υποδεχτεί 3.000 στο πλαίσιο ενός υπάρχοντος προγράμματος. Το Τατζικιστάν δήλωσε τον περασμένο μήνα ότι είναι έτοιμο να στεγάσει 100.000 εκτοπισμένους από τη γειτονική του χώρα.
Το Ηνωμένο Βασίλειο ανακοίνωσε ένα σχέδιο εγκατάστασης που θα μπορούσε να προσφέρει καταφύγιο σε 20.000 Αφγανούς πρόσφυγες τα επόμενα χρόνια, με επίκεντρο τις γυναίκες, τα παιδιά και τις θρησκευτικές μειονότητες. Ο Καναδάς έχει δεσμευτεί να επανεγκαταστήσει τον ίδιο αριθμό.
Οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες εμφανίστηκαν διστακτικές να δεχτούν συγκεκριμένο αριθμό Αφγανών προσφύγων, εκτός από εκείνους που συνεργάστηκαν με τις δικές τους υπηρεσίες, εν μέσω ανησυχιών για επανάληψη της προσφυγικής κρίσης του 2015.
Η Γερμανίδα καγκελάριος, Άνγκελα Μέρκελ, είπε σε συναδέλφους του κόμματος ότι η χώρα της θα πρέπει να δεχτεί περίπου 10.000 άτομα σε κίνδυνο από το Αφγανιστάν, ενώ τόνισε ότι η πλειοψηφία των προσφύγων θα πρέπει να στεγαστούν σε γειτονικές χώρες.
Ο Τούρκος πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, που έχει καλέσει την στην Ευρωπαϊκή Ένωση να αναλάβει τις ευθύνες της για τους πρόσφυγες, είχε χθες επικοινωνία με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη.
Οι δύο ηγέτες αντάλλαξαν διεξοδικά απόψεις, καθώς κοινή πεποίθηση αποτελεί το ότι και οι δύο χώρες θα επηρεαστούν -σε κάθε περίπτωση- από τα γεγονότα στο Αφγανιστάν, αφού στην πραγματικότητα Ελλάδα και Τουρκία αντιμετωπίζουν την «ίδια πρόκληση» -αυτή μιας νέας ισχυρής προσφυγικής και μεταναστευτικής κρίσης- και χωρίς αυτή τη στιγμή να έχει χαρτογραφηθεί το τοπίο, μετά την αποχώρηση των Αμερικανών από τη χώρα.
Και οι δύο χώρες, ωστόσο, έχουν δώσει ένα πρώτο δείγμα των προθέσεών τους, κοιτάζοντας κυρίως προς τη Δύση, προκειμένου να επιβαρυνθούν το λιγότερο δυνατό από την νέα κατάσταση στο Αφγανιστάν.
Έχοντας ήδη δοκιμάσει τις αντοχές των κοινωνιών τους στην περίπτωση της Συρίας, αμφότεροι ο Έλληνας Πρωθυπουργός και ο Τούρκος Πρόεδρος συμφώνησαν, κατά πληροφορίες, στην ανάγκη να υποστηριχθούν έμπρακτα οι χώρες της άμεσης γειτονίας, ώστε οι Αφγανοί πρόσφυγες να μείνουν όσο το δυνατόν εγγύτερα στις εστίες τους.
Συντονίζοντας σε διπλωματικό πεδίο τις κινήσεις, Αθήνα και Άγκυρα εκπέμπουν το ίδιο μήνυμα προς τα έξω, επιταχύνοντας ταυτόχρονα και οι δύο χώρες τα έργα φύλαξης και «θωράκισης» των εξωτερικών τους συνόρων. Με ταχείς ρυθμούς εξελίσσεται η κατασκευή φράκτη στα σύνορα Τουρκίας-Ιράν, ενώ σε πλήρη επιφυλακή βρίσκονται οι ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις στα ελληνοτουρκικά σύνορα στον Έβρο.
