Βασιλική Σιαλβέρα Μέντικα: Διαφορετικότητα / Αναπηρία στην εργασία

Η έννοια της διαφορετικότητας αναφέρεται στη συνύπαρξη μοναδικών ανθρώπων με διαφορετικά γενετικά ή επίκτητα χαρακτηριστικά μέσα στην κοινωνία σε ολες τις εκφανσεις.

Στο εργασιακό περιβαλλον η συνύπαρξη αυτή δεν εντοπίζεται διάχυτη όταν πρόκειται σε καποια χαρακτηριστικά όπως ΦΥΛΟ, ΗΛΙΚΙΑ, ΦΥΛΗ / ΧΡΩΜΑ, ΑΝΑΠΗΡΙΑ / ΧΡΟΝΙΑ ΠΑΘΗΣΗ, ΕΘΝΙΚΗ / ΕΘΝΟΤ. ΚΑΤΑΓΩΓΗ , ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΟΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΣ

Παρατηρειται ένα αδικαιολόγητο κενο πιο διαφαινόμενο βάση των επισημων ερευνών -δεδομενων στις προσλήψεις και στην άσκηση πρακτικών ένταξης και διαχείρισης των ατόμων με αναπηρια στην εργασια.

Η άνιση αυτή μεταχείριση, η έλλειψη ίσων ευκαιριών οφείλεται λόγω έλλειψης κουλτούρας /νοοτροπιας του ίδιου του οργανισμού /επιχειρηση/ φορέα και αποδίδεται στην έλλειψη εκπαίδευσης /ενημέρωση το ότι διαφορετικότητα -πολυφωνία -ποικιλομορφία προκαλεί “κέρδος” αφου η επιχείρηση γινεται πιο ανταγωνιστική, παραγωγική αποτελεσματική και αποδοτική αφου μπορεί να καινοτομεί μεσω της δεξαμενής διαφορετικών γνώσεων ,ταλέντων ,έμπειρων ,ικανοτήτων -δεξιοτητων με την δημιουργία νέων ιδεών από διαφορετικά υπόβαθρα δινοντας λυσεις στο κοινό στοχο που θέτει ο εκάστοτε επιχειρηση /οργανισμος/εταιρεια/φορεας

Προς σε αυτήν την κατεύθυνση,η πλατφορμα χάρτα διαφορετικοτητας ειναι μια εθελοντική πρωτοβουλία που προωθεί η ευρωπαϊκή επιτροπη για να ενθάρρυνει- προωθεί την ανάπτυξη και υλοποίηση πρακτικών διαχείρησης της διαφορετικοτητας σε όλα τα μέλη κράτη και στην χώρα μας σε επιχειρήσεις -φορεις- οργανισμούς.

Επισης εντοπίζεται ότι μη ενταξη των ατομων με αναπηρια στην αγορά εργασιας είτε στο δημόσιο είτε στον ιδιωτικο τομέα οφείλεται στην ύπαρξη του επιπρόσθετου κόστους στην επιχείρηση /οργανισμο/φορεα των εύλογων προσαρμογών που χρειάζεται ένα άτομο με αναπηρια για να ασκήσει τα καθημερινα εργασιακά καθήκοντα και που βέβαια η κάλυψη είναι υποχρέωση του κράτους με καποια επιχορήγηση μεσω των διαθεσίμων προγραμματων (έλλειψη ενημέρωσης)

➼ Οι εύλογες προσαρμογές/προσβασιμοτητα

Εύλογες προσαρμογές είναι οι αλλαγές που γίνονται στις θέσεις εργασίας ή στο εργασιακό περιβάλλον, οι οποίες είναι απαραίτητες για να μπορέσει ένα άτομο με αναπηρία να υποβάλει αίτηση για μία θέση, να εκτελεί τα καθήκοντά του και να εξελιχθεί επαγγελματικά ή να παρακολουθήσει κατάρτιση.

Οι εύλογες προσαρμογές αφορούν οποιονδήποτε εργαζόμενο με αναπηρία. Το δικαίωμα σε εύλογες προσαρμογές επεκτείνεται σε όλες τις σχετιζόμενες με την εργασία δραστηριότητες που καλύπτονται από το δίκαιο της ΕΕ, από τη διαδικασία υποβολής αίτησης για μία θέση μέχρι τη λήξη της σχέσης εργασίας. Καλύπτει επίσης τις συνθήκες εργασίας και τις πρόσθετες παροχές.

Τεχνικές λύσεις πχ

* Εξασφάλιση μεταφορικού μέσου προσβάσιμου για την απρόσκοπτη και ασφαλή διαρκή μετακίνηση του στην δια ζωση παροχη εργασιας (δεν υπάρχουν προσβάσιμα δημόσια μεταφορικά μέσα στις περιφέρειες-νησιά)

* Πρόβλεψη σημείων στάθμευσης

* Τοποθέτηση ανελκυστήρων ή ραμπών

* Επιπλα γραφείου, όπως ρυθμιζόμενα γραφεία ή εργονομικά καθίσματα

* Εγκατάσταση προσβάσιμων software & hardware ανάλογα των εξατομικευμένων αναγκών βάση του ειδους /ειδων αναπηριας του εργαζομένου

* Παροχή τερματικών Μπράιγ

* Προσβάσιμες τουαλέτες

Εργασιακές ρυθμίσεις πχ

* ελαστικό ωράριο εργασίας

* τηλεργασία Το πλαίσιο για παροχή τηλεργασίας μετά από αίτηση του εργαζομένου – Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης

* μετεγκατάσταση

* διαλείμματα για τη λήψη φαρμάκων

* Μοντέλα υποστηριξης εργασια πχ υποστηριζόμενη εργασια κυριως για τα άτομα με νοητικη αναπηρια που δεν έχει θεσμοθετηθεί στην Ελλάδα (άρθρο κ Γιώργου Σταματη-Βουλευτη Επικράτειας ) https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=289114570782091&id=100090506515295

Επιπροσθετα η μη ενταξη των ατομων με αναπηρια στην εργασια οφείλεται και στην έλλειψη ενημέρωσης για την ασκηση του δικαιωμάτος ότι ένα άτομο αναπηρια έχει δικαίωμα μα παράγει στο ΑΕΠ της χωρας -να εργάζεται παράλληλα με την λήψη επιδόματος/συνταξη

Το δικαίωμα των ατόμων με αναπηρία στην εργασία αντλεί το νομικό του θεμέλιο στο αρ.27 της Σύμβασης των ΗΕ για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία και προάγει την αυτονομία τους, την ανεξάρτητη τους διαβίωση και την κοινωνική τους ένταξη.

Παρατηρειται το άτομο με αναπηρια να επαναπαύεται στην επιδοματική της πρόνοιας αδικαιολόγητα και αυτό οφείλεται στην μη αποδοχή της βλάβης από τον ίδιο το άτομο με αναπηρια ζώντας παθητικά και καθως στην υπερπροστασία των γονέων για παροχη των «πάντων» με την εσφαλμένη εντύπωση να μην «κοπιάσει» το ΑμεΑ.

Υπάρχουν περιπτωσεις που δεν κόβεται το επίδομα με την παράλληλη απασχολισιμοτητα πχ

-Ένα άτομο που λαμβάνει το εξωιδρυματικο επίδομα (συγκεκριμένες παθησεις) μπορεί να εργαστεί παράλληλα

-Στη χώρα μας η ρύθμιση του άρθρου 13 του ν. 4331/2015 αναφέρει ότι τα Άτομα με Αναπηρία (ΑμεΑ) τα οποία συμμετέχουν σε προγράμματα κατάρτισης, ενίσχυσης της απασχόλησης συμπεριλαμβανομένης της αυτοαπασχόλησης ή/και εργάζονται σε Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις του ν. 4019/2011 (Κοιν.Σ.Επ.) και λαμβάνουν επίδομα πρόνοιας ή επιδόματα επανένταξης ή οποιασδήποτε μορφής νοσήλιο ή παροχή, δεν χάνουν αυτές τις παροχές αλλά συνεχίζουν να τις εισπράττουν ταυτόχρονα και αθροιστικά με την αποζημίωση από τη συμμετοχή τους στα προγράμματα αυτά ή / και την αμοιβή τους από την απασχόληση στην Κοιν.Σ.Επ.

Ενα άτομο με ψυχική νόσο μπορεί να εργαστεί παραλληλα ενώ λαμβάνει επίδομα με προϋποθέσεις & ισχύουν τα σχετικα στο κάτωθι λινκ

➼ Μέτρα ευαισθητοποίησης/ενημερωσεις & προώθησης

* Δημιουργία εργασιακής νοοτροπίας χωρίς αποκλεισμούς, ώστε ένα άτομο να μπορεί να ανταποκρίνεται στα καθήκοντά του ανεξάρτητα από την αναπηρία του με την κατάλληλη ενημέρωση εκπαίδευση τόσο του ίδιου του ατόμου που έχει την βλαβη(αποδοχή) όσο και των στελεχών ανθρώπινου δυναμικού πάνω σε θέματα διαφορετικοτητας /αναπηριας από την πρόσληψη ,διαχείριση,μεχρι την κατάρτιση

* Η κινητροποίηση και η ανάδειξη επιχειρήσεων που προωθούν την διαφορετικότητα στην πρόσληψη του εργατικού δυναμικού και στην λήψη των αποφάσεων.(πχ μεσω κινήτρων επιχορήγηση του κόστους απασχόλησης ατομων με αναπηρια )

* Ενίσχυση της ορατότητας των αναπήρων εργαζόμενων σε όλες τις θέσεις σε κάθε οργανισμό βάση προσόντων και σε θεσεις ευθύνης

* Ενδυνάμωση των ανάπηρου ατόμων μέσω πιστοποιημένων μεντόρων ειδικών σε θέματα αναπηρία

* υποστήριξη και ενδυνάμωση τόσο των ίδιων των αναπηρων που φέρουν την βλάβη,όσο και των γονέων τους για ώθηση της αποσχολησιμοτητας των ενηλίκων ΑμεΑ-παιδιων που λόγω υπερπροστασίας δεν ωθούν το άτομο με αναπηρια στην δικαιωματική ενταξη τους.

Η ενσωμάτωση της διαφορετικότητας επομένως, επιτυγχάνεται με την αποδοχή & υποστήριξη της εννοιας όλοι ίσοι -όλοι διαφορετικοί ώστε να υπάρξει αξιοποίηση όλων των διαφορετικών δυνάμεων που μπορούν να συνεισφέρουν στον ΑΕΠ της χώρας αλλά και με την ταυτόχρονη εξασφάλιση των κατάλληλων ευέλικτων συνθηκών εργασιας, δομών και προσαρμοσμένων συστημάτων στον οποίο παρέχεται δίκαιη πρόσβαση σε όλους, των διαφόρων εργαλείων, της αλλαγή κουλτούρας του οργανισμού, της εκπαίδευσης &ενδυνάμωσης ώστε ο κάθε εργαζόμενος να μπορεί να φτάσει στο μέγιστο των δυνατοτήτων του λαμβάνοντας κυρίως υπόψη την μοναδικότητα των αντιλήψεων, των εμπειριών, των ικανοτήτων του &ταλέντων του.

Χρήσιμες επιπρόσθετες πληροφορίες στις παρακατω φωτογραφίες