Πιθανότατα καθαρίζετε τα παπούτσια σας αν πατήσετε σε κάτι λασπωμένο ή αηδιαστικό. Αλλά όταν επιστρέφετε στο σπίτι, βγάζετε πάντα τα παπούτσια σας στην πόρτα; Πολλοί άνθρωποι δεν το κάνουν. Για πολλούς, ό,τι έχουν πατήσει με το κάτω μέρος των παπουτσιών είναι το τελευταίο πράγμα που σκέφτονται καθώς επιστρέφουν στο σπίτι.
Γιατί πρέπει να αφήνουμε τα παπούτσια μας έξω από το σπίτι;
Περιβαλλοντικοί χημικοί αναφέρουν σε δημοσίευμά τους στο TheConversation.com ότι αφιέρωσαν μια δεκαετία εξετάζοντας το εσωτερικό περιβάλλον και τους ρύπους στους οποίους εκτίθενται οι άνθρωποι μέσα στα σπίτια τους. Παρόλο που η έρευνα για το εσωτερικό περιβάλλον, μέσω του προγράμματος DustSafe, δεν έχει ολοκληρωθεί, στο ερώτημα αν πρέπει να φοράμε παπούτσια μέσα στο σπίτι ή να τα βγάζουμε στην είσοδο, η επιστήμη τείνει προς το δεύτερο. «Είναι καλύτερο να αφήνετε τους ρύπους σας έξω από την πόρτα», σύμφωνα με τους επιστήμονες.
Ποιοι ρύποι υπάρχουν στο σπίτι σας;
Οι άνθρωποι περνούν έως και το 90% του χρόνου τους σε εσωτερικούς χώρους, οπότε το ερώτημα αν πρέπει ή όχι να φοράτε παπούτσια στο σπίτι δεν είναι ασήμαντο. Το ενδιαφέρον επικεντρώνεται συνήθως στο εξωτερικό περιβάλλον για το έδαφος, την ποιότητα του αέρα και τους περιβαλλοντικούς κινδύνους για τη δημόσια υγεία. Ωστόσο, υπάρχει αυξανόμενο ενδιαφέρον για το ζήτημα της ποιότητας του αέρα σε εσωτερικούς χώρους.
Η ύλη που συσσωρεύεται στο εσωτερικό του σπιτιού σας δεν περιλαμβάνει μόνο τη σκόνη και τη βρωμιά από ανθρώπους και κατοικίδια ζώα που αποβάλλουν τρίχες και δέρμα. Περίπου το ένα τρίτο από αυτή προέρχεται από το εξωτερικό, είτε όταν φυσάει είτε μέσω των πάτων των παπουτσιών.
Ορισμένοι από τους μικροοργανισμούς που υπάρχουν στα παπούτσια και τα πατώματα είναι παθογόνοι μικροοργανισμοί ανθεκτικοί στα φάρμακα, συμπεριλαμβανομένων των νοσοκομειακών μολυσματικών παραγόντων (μικροβίων) που είναι δύσκολο να αντιμετωπιστούν.
Σε αυτά προσθέστε και τις καρκινογόνες τοξίνες από τα υπολείμματα της ασφάλτου των δρόμων και τα χημικά του γκαζόν που προκαλούν ενδοκρινικές διαταραχές και ίσως να δείτε τη βρωμιά στα παπούτσια σας με άλλο μάτι.
Ένας κατάλογος των επιβλαβών ουσιών σε εσωτερικούς χώρους
Το έργο των επιστημόνων περιελάμβανε τη μέτρηση και την αξιολόγηση της έκθεσης σε μια σειρά επιβλαβών ουσιών που βρίσκονται μέσα στα σπίτια, όπως
- γονίδια ανθεκτικά στα αντιβιοτικά (γονίδια που καθιστούν τα βακτήρια ανθεκτικά στα αντιβιοτικά)
- απολυμαντικές χημικές ουσίες στο οικιακό περιβάλλον
- μικροπλαστικά
- τα υπερφθοριωμένα χημικά (επίσης γνωστά ως PFAS ή “χημικά για πάντα”, λόγω της τάσης τους να παραμένουν στον οργανισμό και να μην διασπώνται) που χρησιμοποιούνται παντού σε πλήθος βιομηχανικών, οικιακών προϊόντων και προϊόντων συσκευασίας τροφίμων
- ραδιενεργά στοιχεία.
Η εργασία έχει επικεντρωθεί ιδιαίτερα στην αξιολόγηση των επιπέδων των δυνητικά τοξικών μετάλλων (όπως το αρσενικό, το κάδμιο και ο μόλυβδος) μέσα σε σπίτια σε 35 χώρες. Αυτοί οι ρύποι – και κυρίως η επικίνδυνη νευροτοξίνη μόλυβδος – είναι άοσμοι και άχρωμοι.
Έτσι, δεν υπάρχει τρόπος να γνωρίζουμε αν οι κίνδυνοι από την έκθεση στον μόλυβδο βρίσκονται μόνο στο έδαφος ή στους σωλήνες του νερού ή αν βρίσκονται και στο πάτωμα του σαλονιού σας. Η επιστήμη υποδηλώνει μια πολύ ισχυρή σύνδεση μεταξύ του μολύβδου στο εσωτερικό του σπιτιού και του μολύβδου στο έδαφος της αυλής.
Ο πιο πιθανός λόγος για αυτή τη σύνδεση είναι η βρωμιά που εισέρχεται από την αυλή σας ή που πατάτε στα παπούτσια σας και στις τριχωτές πατούσες των κατοικίδιων ζώων σας. Αυτή η σύνδεση μιλάει για την προτεραιότητα του να βεβαιωθείτε ότι η ύλη από το εξωτερικό σας περιβάλλον παραμένει ακριβώς εκεί.
Σε άρθρο της Wall Street Journal αναφέρεται ότι το να υπάρχουν τα παπούτσια στο σπίτι δεν είναι τόσο κακό. Ο συγγραφέας επεσήμανε ότι το E. coli – επικίνδυνα βακτήρια που αναπτύσσονται στα έντερα πολλών θηλαστικών, συμπεριλαμβανομένων των ανθρώπων – είναι τόσο ευρέως διαδεδομένο που βρίσκεται σχεδόν παντού. Επομένως, δεν πρέπει να προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι μπορεί να βρεθεί με στυλεό στους πάτους των παπουτσιών (στο 96% των πάτων των παπουτσιών, όπως επισημαίνεται στο άρθρο).
Αλλά ας το ξεκαθαρίσουμε. Αν και είναι ωραίο να επιμένουμε στα επιστημονικά στοιχεία και στον όρο E. coli, αυτό το πράγμα είναι, πιο απλά, τα βακτήρια που σχετίζονται με τις απεκκρίσεις. Είτε είναι δικές μας είτε του σκύλου μας, το συγκεκριμένο βακτήριο έχει τη δυνατότητα να μας κάνει να αρρωστήσουμε σοβαρά, αν εκτεθούμε σε υψηλά επίπεδα. Και ας το παραδεχτούμε – είναι απλά αηδιαστικό.
Γιατί να τα περπατάτε μέσα στο σπίτι σας, αν έχετε μια πολύ απλή εναλλακτική λύση – να βγάζετε τα παπούτσια σας στην πόρτα;
Στη ζυγαριά το «χωρίς παπούτσια» κερδίζει
Υπάρχουν λοιπόν μειονεκτήματα στο να έχετε ένα νοικοκυριό χωρίς παπούτσια; Πέρα από τον πιθανό τραυματισμό στο μικρό δάχτυλο του ποδιού, από την άποψη της περιβαλλοντικής υγείας δεν υπάρχουν πολλά μειονεκτήματα στο να έχετε ένα σπίτι χωρίς παπούτσια. Αφήνοντας τα παπούτσια σας στης είσοδο του σπιτιού, αφήνετε και εκεί δυνητικά επιβλαβείς παθογόνους μικροοργανισμούς.
Όλοι γνωρίζουμε ότι η πρόληψη είναι πολύ καλύτερη από τη θεραπεία, και το να βγάζετε τα παπούτσια στην πόρτα είναι μια βασική και εύκολη δραστηριότητα πρόληψης για πολλούς από εμάς. Χρειάζεστε παπούτσια για τη στήριξη των ποδιών; Εύκολο – απλά έχετε μερικά «παπούτσια εσωτερικού χώρου» που δεν θα φοράτε ποτέ έξω.
Παραμένει βέβαια το ζήτημα του «συνδρόμου του αποστειρωμένου σπιτιού», το οποίο αναφέρεται σε αυξημένα ποσοστά αλλεργιών μεταξύ των παιδιών. Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι σχετίζεται με τα υπερβολικά αποστειρωμένα νοικοκυριά. Πράγματι, λίγη βρωμιά είναι πιθανώς ευεργετική, καθώς μελέτες έχουν δείξει ότι βοηθά στην ανάπτυξη του ανοσοποιητικού συστήματος και μειώνει τον κίνδυνο αλλεργιών.
Αλλά υπάρχουν καλύτεροι και λιγότερο αηδιαστικοί τρόποι για να το πετύχετε αυτό από το να περπατάτε μέσα στο σπίτι με τα βρώμικα παπούτσια . Βγείτε έξω, κάντε μια πεζοπορία, απολαύστε την ύπαιθρο. Απλά, μην φέρνετε τα πιο βρώμικα στοιχεία του εξωτερικού περιβάλλοντος μέσα στο σπίτι σας.
www.ethnos.gr