Στη μακρινή ενδοχώρα σε συγκεκριμένη περιοχή η γη σταμάτησε να αξιοποιείται δυναμικά όχι για περιβαλλοντικούς λόγους, όχι για τη μείωση ζήτησης των προϊόντων, όχι για την έλλειψη ενδιαφέροντος από πλευράς των παραγωγών.
Η γη δεν αξιοποιείται δυναμικά για τον λόγο της αδυναμίας διαχείρισης του νερού άρδευσης από τους διαχειριστικούς φορείς.
Το θέμα είναι καθαρά διαχειριστικό. Πιθανόν το πρόβλημα να αφορά άλλες περιοχές.
Πώς έχει το θέμα;
Για ολόκληρες δεκαετίες το κόστος από την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας για τη λειτουργία των αρδευτικών συστημάτων στα αρδευτικά δίκτυα της αγροτικής περιοχής, κάπου στη Δ. Μακεδονία, δεν καταβαλλόταν στη ΔΕΗ στο ακέραιο έως καθόλου από τους διαχειριστικούς φορείς των καλλιεργητών – χρηστών των δικτύων.
Κατά την περίοδο της κρίσης η ΔΕΗ διέκοψε την παροχή ηλεκτρικής ενέργειας στη λειτουργία των αρδευτικών συστημάτων.
Το ίδιο η συγκεκριμένη δημόσια επιχείρηση σίγουρα έκανε και σε πολλές άλλες περιπτώσεις μη καταβολής των ωφειλόμενων προς αυτήν.
Το γεγονός είχε ως αποτέλεσμα, ευθύς αμέσως, να σταματήσει η καλλιέργεια των δυναμικών καλλιεργειών και ως εκ τούτου, να μειωθεί δραματικά το εισόδημα των καλλιεργητών.
Δεδομένου ότι η περιοχή είναι αμιγώς αγροτική, οι επιπτώσεις επεκτάθηκαν και στην οικονομία της.
Με τον καιρό τα αρδευτικά δίκτυα αφέθηκαν στη φθορά του χρόνου, σε ένα από αυτά το μεγαλύτερο, τα μηχανήματα κλάπηκαν από επιτήδειους και σήμερα παρά το ενδιαφέρον των φορέων η όποια προσπάθεια επανεκκίνησης πέφτει στο κενό.
Φταίει το νομικό πλαίσιο, φταίει το κακό μας ριζικό, δεν ξέρω. Εκείνο που ξέρω είναι ότι χρειάζεται να εφαρμοστεί ένα νέο διαχειριστικό μοντέλο το οποίο να βασίζεται σε μία άλλη λογική, αυτή της σύμπραξης δημοσίου και ιδιωτικού τομέα.
Δυστυχώς το αυτοδιαχειριστικό σύστημα δεν απέδωσε, το νέο εκ του αποτελέσματος, αποτελεί μονόδρομο.
Δεν ανακαλύπτουμε την Αμερική ο τρόπος εφαρμόζεται ήδη σε άλλες περιπτώσεις. Στο επόμενο διάστημα πρόκειται να δημοπρατηθούν πέντε μεγάλα έργα ΣΔΙΤ του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, με πόρους από το ταμείο Ανάκαμψης που θα βοηθήσουν στην καλύτερη διαχείριση αγροτικών περιοχών της χώρας.
Οι δημοπρατήσεις περιλαμβάνουν κατά περίπτωση, φράγμα, αρδευτικά δίκτυα, μελέτες, χρηματοδότηση, συστήματα τηλεελέγχου – τηλεχειρισμών, τη συντήρηση και τη λειτουργία φραγμάτων και αρδευτικών δικτύων.
Θέμα δεύτερο, συνοδευτικό.
Τα αρδευτικά δίκτυα της συγκεκριμένης περιοχής λειτουργούν με νερό από άντληση. Η κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος με αυτό τον τρόπο λειτουργίας του συστήματος είναι αναπόφευκτη.
Στους χαλεπούς καιρούς που διανύουμε όπου το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας βρίσκεται στα ύψη, η άρδευση έγινε κοστοβόρα.
Για αυτό λοιπόν τον λόγο η αλλαγή του νέου τρόπου διαχείρισης των αρδευτικών δικτύων πρέπει να συνοδευτεί με την αλλαγή και του τρόπου εξεύρεσης του νερού άρδευσης.
Ο διαφορετικός τρόπος δεν είναι άλλος από το να γίνεται η άρδευση από φράγμα που θα κατασκευαστεί σε ψηλότερο σημείο από τα αρδευτικά δίκτυα, στον ποταμό Αλιάκμονα. Σε έναν ποταμό από τους μεγαλύτερους της χώρας.
Σε καιρούς απαιτήσεων μικρότερου περιβαλλοντικού αποτυπώματος είναι αδιανόητο να χρησιμοποιείται η ηλεκτρική ενέργεια εκεί όπου η αποφυγή της είναι δυνατή, τη στιγμή που μπορεί να κατασκευασθεί φράγμα από το οποίο θα τροφοδοτούνται με νερό τα αρδευτικά δίκτυα.
Δεν παραβιάζουμε ανοιχτές θύρες ο τρόπος εφαρμόζεται από παλιά. Η πεδιάδα των Σερρών αρδεύεται από την λίμνη Κερκίνη που δημιουργήθηκε το 1932.
Στην περίπτωση της αγροτικής περιοχής της Νεάπολης, περί ης ο λόγος, το έργο αφορά πέντε αρδευτικά δίκτυα ένθεν κακείθεν του ποταμού συνολικής έκτασης 10 χιλ. στρεμμάτων περίπου στα οποία πριν καλλιεργούνταν καπνά, καλαμπόκια, τριφύλλια και σήμερα καλλιεργούνται κυρίως σιτηρά.
Τα αρδευτικά δίκτυα με τη σειρά τους αφορούν πέντε οικισμούς, είναι επεκτάσιμα ίσως κατά ένα άλλο μισό, στο σύστημα μπορούν να ενσωματωθούν ενδεχομένως πέντε άλλα αρδευτικά δίκτυα, πέντε άλλων οικισμών.
Εκσυγχρονισμός, διαχειριστικός, τεχνολογικός και περιβαλλοντικός. Αιδώς Αργείοι!