Η αντίθεσή σας, κυρίες και κύριοι της έτσι λεγόμενης προοδευτικής Αριστεράς, στο νομοσχέδιο, ευθυγραμμίζεται απολύτως με τις πολιτικές σας αντιλήψεις και πρακτικές. Εσείς θέλετε τον πολίτη εξαρτημένο από επιδόματα και παροχές, που υποτίθεται ότι επιβεβαιώνουν το κοινωνικό σας προφίλ. Εμείς, από την άλλη, πρεσβεύουμε το μοντέλο του ενεργού και παραγωγικού πολίτη, που δεν είναι εξαρτημένος από το κράτος τροφό. Εσείς εγκλωβίζετε τον επιδοματούχο και εμείς του δίνουμε τα μέσα και τον τρόπο για να απελευθερωθεί.
Σε αυτήν λοιπόν την πολιτική βάση εδράζεται και η αντιπαράθεσή μας στο συζητούμενο σχέδιο νόμου. Εσείς αδρανοποιείτε και περιθωριοποιείτε τον άνεργο. Εμείς τον ενισχύουμε με κίνητρα και εφόδια για να επανενταχθεί στην αγορά εργασίας, τον κάνουμε πιο χρήσιμο και πιο απαραίτητο για τον εργοδότη του και έτσι δυνητικά του δίνουμε τις προϋποθέσεις για να αυξήσει και το εισόδημά του, το μισθό του.
Νομοθετούμε, είπε ο κύριος Υπουργός, κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου την κοινή λογική. Νομοθετούμε αυτό που ζητάει η κοινωνία, λέω εγώ. Νομοθετούμε τις λύσεις που συζητάμε με τους συμπολίτες μας, όταν προσπαθούμε να βρούμε λογικές απαντήσεις σε εύλογα ερωτήματα που προκύπτουν από μια παράλογη πραγματικότητα:
-Πως γίνεται σε μία χώρα με θηριώδη ποσοστά ανεργίας, ιδίως στις γυναίκες και στους νέους, να μη βρίσκει κάποιος εργοδότης ή έστω να δυσκολεύεται να βρει έναν κατάλληλο εργαζόμενο;
-Πως γίνεται κάποιος να βρίσκει δουλειά και κάποιος άλλος να μένει δέκα χρόνια στην ανεργία;
-Πως γίνεται κάποιοι συμπολίτες μας να μπαίνουν με όρους περιοδικότητας στην ανεργία;
-Πως γίνεται κάποιοι να δηλώνουν μεγάλα εισοδήματα και παράλληλα να είναι δικαιούχοι παροχών που συνδέονται με την ανεργία, διόδια, εισιτήρια, κοινωνικό τουρισμό, στερώντας ουσιαστικά πόρους από αυτούς που πραγματικά τους έχουν ανάγκη;
-Πως γίνεται να επιβραβεύουμε την ανεργία και να τιμωρούμε την εργασία;
Αυτά διερωτάται έξω ο κόσμος και όχι αν ο ΟΑΕΔ, που είναι μια Δημόσια Υπηρεσία για την Απασχόληση, θα μετονομαστεί σε…Δημόσια Υπηρεσία για την Απασχόληση.
Και σε αυτά τα ερωτήματα, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι της Αριστεράς του ΣΥΡΙΖΑ, επί τεσσεράμισι χρόνια δεν δώσατε λύσεις, δεν δώσατε απαντήσεις.
Και για να μην κρυβόμαστε πίσω από το δάκτυλό μας, πράγματι σε μία χώρα όπου οι αθροιζόμενες ενισχύσεις και τα επιδόματα για έναν άνεργο φτάνουν σχεδόν τον μισθό ενός εργαζόμενου, ενίοτε τον ξεπερνούν, όταν πρόκειται για μερικώς απασχολούμενο, τότε ναι, το ίδιο το κράτος τον ωθεί στην ανεργία.
Τι πρέπει να γίνει, λοιπόν; Να μειώσουμε τις στηρίξεις στον άνεργο;
Όχι βέβαια. Πρέπει να τις αντιστρέψουμε.
Πρώτα από όλα να αυξήσουμε τις αμοιβές των εργαζομένων, για να έχει κίνητρο ένας άνεργος να ψάξει να βρει δουλειά. Και το κάναμε. Το κάναμε στην αρχή της χρονιάς και θα το ξανακάνουμε, με ακόμα πιο γενναίο τρόπο, πιο σημαντικά το αμέσως επόμενο διάστημα.
Και όταν θα γίνει η σούμα θα δείτε ότι τηρήσαμε και με το παραπάνω τη δέσμευσή μας για αύξηση του κατώτατου εισοδήματος σε μεγαλύτερο ποσοστό από την αύξηση του ΑΕΠ.
Ναι, αλλά τι δουλειά; Δωδεκάωρο και να πληρώνετε για οκτάωρο; Όχι! Με ψηφιακή κάρτα που θα φαίνεται πότε μπαίνει στην εργασία του και πότε φεύγει από αυτήν. Μια άλλη καινοτομία που εμείς την ψηφίσαμε και εσείς οι ευαίσθητοι, οι φιλεργατικοί την καταψηφίσατε.
Έχουμε λοιπόν και λέμε: καλύτερη αμοιβή, ψηφιακή κάρτα για να ελέγχεται η κατάχρηση από τον εργοδότη και τι άλλο; Και μπόνους. Είσαι στην ανεργία. Βρήκες δουλειά; Συνεχίζεις να παίρνεις το 50% του επιδόματος ανεργίας. Και μισθό και 50% του επιδόματος.
Επιδοτήστε την εργασία και όχι την ανεργία, μας λέει ο κόσμος.
Και όχι μόνο αυτά. Ειδικά κίνητρα για τους νέους, για εκείνους που δεν έχουν προϋπηρεσία. Πρώτο ένσημο, το έχουμε νομοθετήσει, στήριξη στον νέο άνθρωπο.
Στήριξη όμως και στη μητέρα. Κίνητρα για να δημιουργήσουν οι επιχειρήσεις χώρους φροντίδας βρεφών. Δυνατότητα τηλεργασίας, ψηφιακή εποχή, λέμε, νέες τεχνολογίες. Κι αυτά εμείς τα φέραμε και αυτά εσείς τα καταψηφίσατε. Νταντάδες της γειτονιάς, κυρία Υφυπουργέ, δράση που και αυτή στηρίζει τις οικογένειες. Μπράβο σας! Φρέσκες ιδέες, νέα πράγματα. Και τις νταντάδες τις καταψηφίσατε, όμως.
Πάμε όμως και παρακάτω. Να βάλουμε κάποιο αντικίνητρο στον εκ συστήματος άνεργο ή όχι; Τι λέτε γι’ αυτό; Διότι, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, το ταμείο της ανεργίας δεν είναι διάλειμμα. Δουλεύω κάποιους μήνες, μπαίνω σε ένα ταμείο, ξαναγυρίζω στη δουλειά. Το ταμείο είναι για εκείνον που δεν βρίσκει δουλειά. Συνεπώς, όταν σου προσφέρεται εργασία που ταιριάζει στο δηλωμένο και πραγματικό σου προφίλ, στη δουλειά που έκανες πριν βγεις στην ανεργία και εσύ την αρνείσαι όχι μία, όχι δύο, αλλά τρεις φορές -τι λέτε;-, πρέπει να συνεχίσεις να απολαμβάνεις τα ίδια προνόμια;
Μιλάμε για πρακτικές που εφαρμόζονται στα ισχυρότερα κοινωνικά κράτη της Ευρώπης.
Έχουμε όμως και τον μακροχρόνια άνεργο. Να τον αφήσουμε στον πάγο; Δεν υπάρχει μεγαλύτερη παγίδα από την χρόνια απομάκρυνση από τον χώρο της εργασίας. Πάει, βάλτωσε, έμεινε μακριά από τις εξελίξεις, τις τεχνικές, την επιστήμη, τις επαγγελματικές καινοτομίες. Ακόμα χειρότερα περιθωριοποιείται από την κοινωνία. Πρέπει να βρεθεί κάτι για να τον κινητοποιήσει. Εκεί λοιπόν, χρειάζεται ο σύμβουλος απασχόλησης, να φτιάξουν μαζί ένα πλάνο: «τι ξέρεις να κάνεις;», «πού υπάρχει ζήτηση;», «πώς μπορείς να εξελιχθείς;». Το έκανες; Πάρε 300 ευρώ στήριξη.
Κινητοποίηση λοιπόν και κινητροδότηση του μακροχρόνια ανέργου είναι η μαγική λέξη.
Κι εδώ κουμπώνει η κατάρτιση. Γιατί δεν βρίσκει δουλειά; Δεν έχει τις δεξιότητες. Πήρε πτυχίο, μάλιστα σημαντικό. Διά βίου μάθηση, εξίσου σημαντική. Δουλειά όμως, βρήκε με τα εφόδια που του έδωσες;
Να μη βάλουμε λοιπόν, το κριτήριο της αποτελεσματικότητας στην επιδοτούμενη κατάρτιση; Μιλάμε για το Υπουργείο Εργασίας. Εδώ, οι πολιτικές στοχεύουν στην ενίσχυση του ανέργου, όχι για να παραμείνει άνεργος, αλλά για να βρει απασχόληση, να προχωρήσει τη ζωή του, να φτιάξει οικογένεια. Οικογένεια; Πώς θα φτιάξει οικογένεια όταν το ενοίκιο του μόνο ξεπερνάει το 40% του εισοδήματός του; Εκεί λοιπόν, έρχεται η άλλη διάσταση του νομοσχεδίου, η στεγαστική. Με την αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας του φορέα, με συμπράξεις με ιδιώτες, με ενίσχυση ενοικίου, με επιδότηση στεγαστικού, όχι μόνο για τους ανέργους αλλά και για τους νέους εργαζόμενους.
Και εκεί αυτό το σημαντικό εργαλείο, κυρία Υφυπουργέ, μπορεί να γίνει εργαλείο ανάπτυξης, εργαλείο για την περιφερειακή ανάπτυξη, εργαλείο για την αντιμετώπιση της δημογραφικής απειλής στην επαρχία. Φτιάξτε σπίτια με ΣΔΙΤ για νέους ανθρώπους, φτιάξτε στις επαρχίες, φτιάξτε στην ΠΕ Κοζάνης που δημογραφικά απειλείται. Φεύγει ο κόσμος από εκεί. Και εκεί που θα πάει ο εργαζόμενος θα πάει και ο εργοδότης, ιδίως όταν υπάρχουν επενδυτικά κίνητρα, όπως συμβαίνει αυτή τη στιγμή στον τόπο μου.
Θέλω να θίξω δυο ακόμα θέματα:
Τους εκπαιδευτές του ΟΑΕΔ με ανανεούμενες συμβάσεις. Υπάρχει νομική βάση και περιθώριο για να μονιμοποιηθούν.
Τέλος, διευρύνετε το πλαίσιο στα προγράμματα της απολιγνιτοποίησης ούτως ώστε να μπορούν να ενταχθούν πολλοί συμπολίτες μας.
Κυρία Υφυπουργέ, πρόκειται για ένα φρέσκο, καινοτόμο, μεταρρυθμιστικό και προοδευτικό νομοσχέδιο το οποίο φυσικά υπερψηφίζουμε.
Ευχαριστώ πολύ.