Το θεώρημα που τείνει να υπερισχύσει στην αποσυμφόρηση των πόλεων, την ελάφρυνση του κυκλοφοριακού προβλήματος και στη μείωση της ρύπανσης του περιβάλλοντος, είναι ο αποκλεισμός των αυτοκινήτων από τα κέντρα των πόλεων.
Έτσι πόλεις που δημιουργήθηκαν πριν το αυτοκίνητο, δικαιούνται ή και υποχρεούνται να διώξουν το αυτοκίνητο από τα κέντρα τους. Αυτό γιατί οι δρόμοι σχεδιάσθηκαν χωρίς να ληφθεί υπόψη ο όγκος των τροχοφόρων, οι οικοδομές χτίστηκαν χωρίς χώρους στάθμευσης, οι υπηρεσίες συγκεντρώθηκαν στα κέντρα των πόλεων, με αποτέλεσμα η ανάπτυξη της κίνησης με αυτοκίνητο να δυσχεραίνει σοβαρά την εύρυθμη λειτουργία των πόλεων που δέχθηκαν την εισβολή των αυτοκίνητών με σχεδόν αμέριμνη την πολιτική και τοπική ηγεσία που δεν τόλμησε να πάρει μέτρα εξ αρχής.
Τώρα που η λήψη μέτρων είναι αναγκαία και απασχολεί σχεδόν όλη την κοινωνία, τα όποια μέτρα φαίνεται να εμποδίζονται από συμφέροντα, λαθεμένες συνήθειες, αρνήσεις χωρίς τεκμηρίωση.
Πολλές πόλεις στράφηκαν στο ποδήλατο και στην κατ’ ανάγκη εξάπλωση των ποδηλατοδρόμων, άλλες δημιούργησαν δακτυλίους απαγόρευσης κίνησης οχημάτων όλο το 24ωρο ή ορισμένες ώρες της ημέρας, άλλες προσπάθησαν να αποκεντρώσουν τις υπηρεσίες και γενικά τις αιτίες συγκέντρωσης του κοινού.
Όλες όμως οι πόλεις μαζί με τα μέτρα περιορισμού της κίνησης των επιβατικών αυτοκινήτων, πήραν και μέτρα διευκόλυνσης της κίνησης των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς, αφού μέσω αυτής της συγκοινωνίας θα μπορούσε ο κάθε πολίτης να εξυπηρετηθεί με ελάχιστη ρύπανση του περιβάλλοντος.
Έτσι είδαμε λωρίδες αποκλειστικής κυκλοφορίας Αστικών Λεωφορείων, σε βάρος του χώρου που ήταν αφιερωμένος για την κυκλοφορία ή περιοχές ήπιας κυκλοφορίας με μόνη την ευχέρεια κίνησης των Λεωφορείων και των κατοίκων της περιοχής.
Στην πόλη της Κοζάνης και πολύ σωστά, άρχισε η συζήτηση ανεύρεσης λύσης για το κυκλοφοριακό της πρόβλημα, αφού η πόλη δημιουργήθηκε πριν το αυτοκίνητο, αλλά και γιατί οι πολιτικές αντιμετώπισης του προβλήματος ήταν άτολμες αν όχι σε βάρος του πεζού ή των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς τα προηγούμενα χρόνια.
Χάθηκε η ευκαιρία του σεισμού ώστε με κρατικά κονδύλια ή της ΕΕ, να δημιουργηθεί ένας αξιόπιστος δακτύλιος ή τουλάχιστον ένας περιφερειακός δρόμος νότια της πόλης. Η Θεσσαλονίκη εκμεταλλευόμενη τον σεισμό κατάφερε να διανοίξει την Λεωφόρο Καραμανλή, την Μακεδονίας, την Σόλωνος , την Μπότσαρη. Η Κοζάνη αντιθέτως, στένεψε τα πεζοδρόμια.
Τώρα θα πρέπει να βάλει το δάχτυλο επί των τύπων των ήλων.
Το νέο ρυθμιστικό της σχέδιο προβλέπει εκτός των άλλων την απομάκρυνση των Αστικών από την Πλατεία Λασσάνη, χωρίς να προτείνει καλύτερη ή τουλάχιστον ισότιμη λύση.
Αν κάποια πόλη φώναζε τον καλύτερο πολεοδόμο του κόσμου να σχεδιάσει μια πόλη δεν θα εύρισκε καλύτερη λύση από τη λύση της Πλατείας Λασσάνη. Ουσιαστικά η γεωγραφία της πόλης, επιτρέπει το Αστικό Λεωφορείο να προσεγγίσει το κέντρο, χωρίς να εμποδίζει καθόλου την κυκλοφορία. Η Ολύμπου είναι σχεδόν τυφλός δρόμος αφού καταλήγει στην οδό Λιούφη που είναι ανεπαρκής ενώ η απέναντί της οδός Ερμού είναι εντελώς ακατάλληλη για χρήση του αυτοκινήτου.
Από την άλλη η υποχρέωση του Αστικού να κυκλοφορεί στους κεντρικούς δρόμους της πόλης, θα δημιουργούσε επιπρόσθετο κυκλοφοριακό φορτίο, αντίθετο από ότι επιδιώκει ο σχεδιαστής του νέου μοντέλου, οι γηραιοί επιβάτες των χωριών θα δυσκολεύονταν να παραμείνουν στο δρόμο με την πόλη σε χαμηλές θερμοκρασίες τον Χειμώνα, εκτός και αν αναγκάζονταν να αποβιβάζονται στις εισόδους της πόλης και να χρησιμοποιούν ταξί, για την μεταφορά τους στα ιατρεία, Δικαστήρια, Δήμο κλπ. πράγμα που μάλλον δεν θα επιθυμούσε ο σχεδιαστής της νέας ρυθμιστικής προσπάθειας της πόλης.
Η πόλη δεν έχει κυκλοφοριακό πρόβλημα στο κέντρο της. Έχει τεράστιο πρόβλημα στις παρυφές της και εκεί θα πρέπει να στοχεύσει κάποια προσπάθεια του Δήμου. Ιδέες υπάρχουν. Αρκεί να σκεφθούν οι αρμόδιοι και να πάρουν λυσιτελείς αποφάσεις. Προς Θεού όμως ποτέ δεν θα πρέπει να διώξουν την Αστική Συγκοινωνία από το κέντρο της πόλης. Αυτό θα ζημίωνε την ήδη χειμαζόμενη εμπορική κίνηση, θα αύξανε την κίνηση των επιβατικών αυτοκινήτων και φυσικά θα δημιουργούσε μεγάλη ζήτηση στάθμευσης στον ήδη ανεπαρκή κυκλοφοριακά δημόσιο χώρο.
ΥΓ. Ο Τζέκης Κων/νος είναι Αντιστράτηγος της ΕΛΑΣ ε. α. Πρώην Διευθυντής Τροχαίας Αττικής, Διοικητής Υπηρεσιών Τροχαίας Θεσσαλονίκης, Κοζάνης και πρώην Γενικός Αστυνομικός Διευθυντής Θεσσαλονίκης.