Το έργο διαδραματίζεται στην μελλοντική εποχή του μαζανθρώπου. Το διάταγμα της εξουσίας, από ιδρύσεώς της, ήταν λιτό, σαφές και υποχρεωτικό.
Κάθε πρώτη της εβδομάδας, ο κάθε μαζάνθρωπος υποχρεωτικά, θα δηλώνει ηλεκτρονικά στην Υπηρεσία Ομαλότητας, όλες του τις εβδομαδιαίες δραστηριότητες, και όλες τις βιολογικές του ανάγκες, αυτές αναλύονται σε άλλο διάταγμα, ώστε να τις γνωρίζει η κυβέρνηση των μαζανθρώπων, για να τις προγραμματίζει.
Δυο ώρες κάθε απόγευμα, οι μαζάνθρωποι μαζευόταν σε ένα χώρο τεράστιο, όπου η μαύρη πινακίδα τους καλωσόριζε στον… «Χώρος προσαρμογής, συζήτησης και υπακοής στην ομαλότητα».
Οι υπεύθυνοι του… «Χώρου» έφερναν στον κάθε έναν μαζάνθρωπο, από ένα ποτήρι ρόφημα που το ονόμαζαν «Το άνθος της Μάζας».
Μέχρι να πιούν το ρόφημα για να αρχίσει η συζήτηση, κάποιοι ελάχιστοι, έφερναν σπαράγματα μνήμης στο νου τους: «Ο παππούς μου, έλεγε ότι ο προπάππους, έπιναν καφέ, τσάι, ούζο, κρασί… τραγουδούσαν… χόρευαν…!»
Αυτές οι… «παρενέργειες» του νου, άρχισε να λέει η παρεμβατική ηλεκτρονική φωνή, σε λίγο καιρό θα πάψουν να υπάρχουν. Συζητήστε τώρα τα προβλήματά σας.
Η συζήτηση, βάση κανονισμών μαζικής προστασίας, ήταν μόνο η αναφορά γεγονότων και επιπτώσεων μη συμμορφώσεων ή παραλήψεων των κανόνων μαζικής εναρμόνισης.
Άρχιζαν οι αναφορές. Παρέλειψα να δηλώσω την ημερήσια εργασία, έχασα το ημερομίσθιο και τιμωρήθηκα με στέρηση εβδομαδιαίου εισοδήματος! Παρέλειψα είπε ο άλλος να δηλώσω την εβδομαδιαία ανάγκη άρτου της οικογένειας και στερήθηκα άρτου τριών εβδομάδων.
Δεν δήλωσα έγκαιρα τη νόσηση του παιδιού μου, είπε ένας άλλος, και όταν νοσηλεύτηκε μου στέρησαν τα 2/3 της οικογενειακής τροφής επί τρίμηνο ως εξόφληση της νοσηλείας. Συνέχισαν οι μαζάνθρωποι να διηγούνται τα τεκτενόμενα…..
Ύστερα ο εκπρόσωπος επι των ενημερώσεων ανακοίνωσε τις ποινές κάποιων «ειδικών κατηγοριών» που αψήφησαν τις οδηγίες. Ο πνευματικός μαζικοθεράπων παραποίησε το κείμενο του επικεφαλής των μαζικοθεραπειών και τιμωρήθηκε με απαγχονισμό. Ο ηθοπλάστης των μαζανθρώπων λιθοβολήθηκε διότι αλλοίωσε την διδασκαλία της μαζοηθικής.
Ο Μαζάνθρωπος Χ-111 ανασκολοπίστηκε διότι δεν υπάκουσε σε όργανο της μαζοτάξης. Και συνεχίστηκε ο κατάλογος των απείθαρχων με τις ανάλογες ποινές που αποφάσιζε ο κάθε ειδικός της μαζάθρωπινης κοινωνίας.
Σε κάθε τιμωρία απλού μαζανθρώπου ή εντεταλμένου ακούγονταν πάλι η ηλεκτρονική φωνή – ερώτηση: Καλώς;
Καλώς – καλώς! απαντούσαν με βροντερή φωνή οι μαζάνθρωποι της αίθουσας.
Κείνη την ώρα πετάχτηκε όρθιος ένας, σαν ολόλευκη αστραπή και ούρλιαξε στην αίθουσα! Τι είναι αυτά που λέτε! Αυτά είναι απάνθρωπα, είναι κτηνώδη. Θα εξαφανιστούμε ως είδος. Όχι! Εγώ δεν συμμετέχω. Είμαι άνθρωπος, έχω αισθήματα, έχω αισθήσεις. Θέλω να γελάω, να πονάω, να κλαίω, να δουλεύω, να ταξιδεύω, να χορεύω, να κάνω παρέες, να ερωτεύομαι. Εγώ θα αντισταθώ. Θα βρω και άλλους σαν εμένα. Εμένα η μνήμη μου δεν χάθηκε… ακόμα….
Δεν πρόλαβε να πει τίποτε άλλο. Όρμησαν πάνω του οι μαζάνθρωποι και τον κατασπάραξαν. Δεν πρόλαβε καν να αγωνιστεί. Εδώ δεν νίκησε ο ήρωας. Ηττήθηκε!
Ο ήρωας έγινε ένας κατασπαραγμένος μάρτυρας από τις ταπεινές επιθυμίες των καιρών…
Η υπηρεσία ελέγχου της εξουσίας των μαζανθρώπων μειδιούσε από ικανοποίηση.
Ο ανυπότακτος θανατώθηκε, πριν διαιωνίσει το είδος του!
«Το ελάχιστο ζήτησε και τον τιμώρησαν με το πολύ»
Ναι! Ο ήρωας ηττήθηκε, όχι όμως ο άνθρωπος. Ο άνθρωπος φύση και πνεύμα θα βγει νικητής. Γιατί το πνεύμα δεν μπορεί κανένα σκοτάδι να το επισκιάσει. Το σώμα και το πνεύμα του ανθρώπου ζει και κινείται στο φως του ήλιου του ηλιάτορα. Ο «ήλιος» του Ελύτη ΑΡΧΗ και ΑΞΙΑ καθίσταται ενεργοποιητής στα κύτταρα της ιστορικής, ελληνικής μνήμης, ενισχύοντας και ποτίζοντας την αίσθηση της αφοβίας και επινοεί δράσεις…
Για να σωθούν από την ύβρη τα «τιμιότατα των ανθρώπων…»