Δεν έχει παρά μόλις 148 κατοίκους, ωστόσο η Νεράιδα πέτυχε να γίνει ένας ιδιαίτερα δημοφιλής προορισμός –για κάθε εποχή του χρόνου– χάρη στο εκπληκτικό της φυσικό τοπίο, με τα διάσημα ηλιοβασιλέματα και τη θέα στη λίμνη Πολυφύτου.
Η Νεράιδα βρίσκεται μόλις 20 χιλιόμετρα έξω από την Κοζάνη, ενώ απέχει 142 χιλιόμετρα από τη Θεσσαλονίκη. Είναι χτισμένη πάνω σε λόφο ύψους 280 μέτρων, δεσπόζοντας στο κέντρο της περιοχής που από το 1973 και μετά καταλαμβάνεται από την τεχνητή λίμνη Πολυφύτου (επιφάνειας 74 τετραγωνικών χιλιομέτρων, με μέγιστο βάθος 46 μέτρα). Η τελευταία αποτελεί μεν ιδιοκτησία της ΔΕΗ, μα έχει παραχωρηθεί στους κατοίκους προς αλιευτική και οικοτουριστική εκμετάλλευση.
Η ευρύτερη τοποθεσία δείχνει να πρωτοκατοικήθηκε ήδη από τα ρωμαϊκά χρόνια, ωστόσο το χωριό είναι κατά πολύ νεότερο: ιδρύθηκε στον απόηχο της Μικρασιατικής Καταστροφής, από Πόντιους πρόσφυγες που ξεριζώθηκαν από την περιοχή της Σεβάστειας κι έφτασαν το 1922 στα Λεύκαρα της Κοζάνης. Το μέρος εκείνο, όμως, αποδείχθηκε άγονο και δίχως νερό. Μετακινήθηκαν λοιπόν το 1929, ιδρύοντας τη Νεράιδα.