Κύριε Πρόεδρε, αγαπητά μέλη της οικογένειας, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Είναι ιδιαίτερη τιμή για εμένα, ως Δυτικομακεδόνας, να αναφερθώ στον Φίλιππο Πετσάλνικο.
Η Βουλή των Ελλήνων τιμά σήμερα έναν άνθρωπο που τιμήθηκε κατ΄ επανάληψη από τους συντοπίτες του. Έναν άνθρωπο που υπηρέτησε στο ανώτερο πολιτειακό αξίωμα του Προέδρου του Κοινοβουλευτικού Σώματος σε μια εξαιρετικά δύσκολη συγκυρία, ίσως στη δυσκολότερη στη μεταπολιτευτική ιστορία του τόπου.
Ο Φίλιππος Πετσάλνικος εκπροσώπησε τον θεσμό σε μια περίοδο οξύτατης πολιτικής έντασης, καθώς με το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης κορυφώθηκε η αντιπαράθεση μεταξύ ιδεολογιών και κομμάτων.
Η αξιοπιστία, συνολικά, του πολιτικού κόσμου δοκιμάστηκε το διάστημα από το 2009 έως το 2012 και επιπλέον, το ίδιο το κοινοβούλιο αντιμετώπισε μια πρωτοφανή κρίση ως προς τη λειτουργία του.
Ο Φίλιππος Πετσάλνικος ανταπεξήλθε σε αυτή την αποστολή, επιδεικνύοντας ήθος, σθένος, ευγένεια, αξίες και ήταν ο Πρόεδρος που ήταν απόλυτα προσιτός σε όλους. Υπερασπίστηκε τον θεσμό και αντιμετώπισε με σεβασμό όλους τους βουλευτές, κρατώντας ισορροπίες, κάποιες φορές, σε τεντωμένο σκοινί, κυριολεκτικά.
Το πέτυχε αυτό γιατί στηρίθηκε στις γνώσεις του ως νομικός, στη μεγάλη του εμπειρία σε θέσεις ευθύνης σε κρίσιμα υπουργεία, αλλά κυρίως στη βαθιά του δημοκρατική συνείδηση, η οποία τον χαρακτήριζε από την αφετηρία της πολιτικής του διαδρομής.
Δεν είναι τυχαίο, που ήταν ο άνθρωπος που οραματίστηκε και πρωτοστάτησε στη δημιουργία του Πάρκου Εθνικής Συμφιλίωσης στον Γράμμο, ένα μνημείο που σημαίνει πολλά για κάθε άνθρωπο που έλκει την καταγωγή του από τη Δυτική Μακεδονία.
Όπως είχε δηλώσει ο Φίλιππος, «τα τραύματα εκείνης της εποχής παρέμειναν ανοιχτά και βασάνισαν για δεκαετίες τον ελληνικό λαό».
Γι΄ αυτό, σημείωνε ο Φίλιππος Πετσάλνικος, «σκοπός της θεμελίωσης του μνημείου είναι να μετατρέψουμε τον τόπο της επώδυνης ιστορικής μνήμης σε συμφιλίωσης και εθνικής ενότητας. Το οφείλουμε στη γενιά που πλήρωσε ακριβά τον διχασμό, αλλά και στις επόμενες γενιές που πρέπει να γνωρίζουν τις συμπληγάδες που πέρασε ο λαός μας μέχρι να δημιουργήσει την Ελλάδα του σήμερα, όπου η ειρήνη και η δημοκρατία έχουν ριζώσει αμετάκλιτα».
Ο ύψιστος στόχος, λοιπόν, που υπηρέτησε και από το αξίωμα του προέδρου της Βουλής ο Φίλιππος Πετσάλνικός ήταν η προάσπιση της εθνικής συνοχής, τη στιγμή που όλοι οι θεσμοί δοκιμάζονταν σκληρά.
Η ευπρέπεια και η κουλτούρα συνεργασίας ήταν βασικά στοιχεία της πολιτικής του διαδρομής σε όλες τις κρίσιμες θέσεις ευθύνης και φυσικά στο αξίωμα του Προέδρου του Ελληνικού Κοινοβουλίου.
Είχα την τύχη να ταξιδεύω συχνά μαζί του στο αεροπλάνο, στη γνωστή γραμμή Κοζάνη – Καστοριά. Ήταν εξαιρετική εμπειρία γιατί η αντιπαράθεση μεν ήταν κανόνας, αλλά αυτό που ξεχώριζε με τον Φίλιππο Πετσάλνικο ήταν ότι η αντιπαράθεση είχε πάντα συγκεκριμένες παραμέτρους και επιχειρήματα.
Και βέβαια, το πιο σημαντικό είναι ότι από το 2000 που εκλέγομαι βουλευτής, οι σχέσεις συνεργασίας ήταν σημαντικές ανεξάρτητα ποιο κόμμα ήταν στην κυβέρνηση. Και πρώτα ήταν στόχος η Δυτική Μακεδονία, η Καστοριά και η Κοζάνη και μετά η Νέα Δημοκρατία και το ΠΑΣΟΚ.
Με αυτό καταφέραμε να πετύχουμε πάρα πολλά πράγματα για τη Δυτική Μακεδονία και πραγματικά εύχομαι από την καρδιά μου να καταφέρουμε οι συνάδελφοι από τη Δυτική Μακεδονία να το πετύχουμε και σήμερα. Δεν νομίζω ότι ισχύει στον βαθμό που πρέπει.
Με τον Φίλιππο Πετσάλνικο, λοιπόν, ξεπερνούσαμε τις διαφορές μας και ενωνόμασταν προς το συμφέρον της περιοχής μας και δεν ήταν λίγες οι φορές που έγινε αυτό.
Το δε εντυπωσιακό είναι ότι μετά το 2012 το ενδιαφέρον του ήταν ακόμη πιο έντονο. Δαπανήσαμε πάρα πολλές ώρες για να του εξηγήσω το όραμά μας για την απολιγνιτοποίηση, με το οποίο είχε διαφωνίες, είχε συμφωνίες.
Και ήθελα να του πω ότι εκτός από τις λιγνιτικές περιοχές, την Κοζάνη και τη Φλώρινα, επωφελούνται και οι άλλοι νομοί, η Καστοριά και τα Γρεβενά.
Το ενδιαφέρον, λοιπόν ήταν ακόμη πιο έντονο και την περίοδο που δεν ήταν κοινοβουλευτικός. Ο Φίλιππος Πετσάλνικός είχε πάντα πολιτική παρουσία, ακόμη κι όταν δεν είχε κοινοβουλευτική παρουσία.
Ο Φίλιππος Πετσάλνικος ήταν ένας εξαιρετικός άνθρωπος, ένας πολιτικός με καθαρό αποτύπωμα που εκπροσώπησε επάξια τη χώρα, αλλά και την ιδιαίτερη πατρίδα μας τη Δυτική Μακεδονία.
Όσο, λοιπόν, κουβεντιάζουμε για εκείνον και τα επιτεύγματά του τόσο θα υπάρχει στη μνήμη μας.
