Η κα Πέρκα, με αφορμή την προκήρυξη του έργου ΣΔΙΤ για για την ανάταξη, αναβάθμιση και συντήρηση του σιδηροδρομικού δικτύου του άξονα Βορείου Ελλάδος, συγκεκριμένα στο τμήμα Φλώρινα-Πλατύ και Στρυμόνας Αλεξανδρούπολη, εξέφρασε την ανησυχία της για τον προγραμματισμό της κυβέρνησης σε σχέση με το σιδηρόδρομο.
«Η επιλογή για Σύμπραξη Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα, αντί για δημόσιο έργο μας προβληματίζει, κατ’ αρχάς, διότι φαίνεται να αγνοείτε την πρόσφατη ανάλυση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου, όπου αναλύθηκαν και οι ελληνικές προσπάθειες για εφαρμογή ΣΔΙΤ. Τα αποτελέσματα είναι εξαιρετικά αρνητικά και αναφέρουν ότι η επιλογή ΣΔΙΤ πρέπει να βασίζεται σε τεκμηριωμένες συγκριτικές αναλύσεις, όσον αφορά στη βέλτιστη μέθοδο ανάθεσης των σχετικών συμβάσεων.
Δεύτερον, μάλλον αγνοείτε και τη βασική αρχή των ΣΔΙΤ σε σχέση με τις παραδοσιακές δημόσιες συμβάσεις, δηλαδή τον επιμερισμό των κινδύνων μεταξύ των εταίρων από το δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα. Στην περίπτωση του ΟΣΕ, με δεδομένη τη δημόσια χρηματοδότηση, αδυνατούμε να καταλάβουμε ποιος είναι ο κίνδυνος, το ρίσκο που αναλαμβάνει ο ιδιώτης».
Σημείωσε ότι δεν έχει γίνει γνωστό αν εκτός από το δημόσιο θα διαθέσει χρήματα και ο ιδιώτης. Αν όχι, εξέφρασε το εύλογο ερώτημα, για ποιο λόγο τα προβλεπόμενα κονδύλια να μην κατευθυνθούν στον ΟΣΕ, ο οποίος συντηρεί το σιδηροδρομικό δίκτυο της χώρας μας εδώ και 120 χρόνια και προφανώς έχει την τεχνογνωσία να συνεχίσει να το κάνει. Ακόμα όμως κι αν τελικά ο ιδιώτης διαθέσει κάποιο ποσό, η αντίστοιχη χρηματοδοτική ανταπόδοση από τα τέλη χρήσης υποδομής είναι ελάχιστη, οπότε πιθανότατα θα απαιτήσει και άλλα χρήματα.
«Από το σχήμα που θα προκύψει φαίνεται ότι ο ιδιώτης θα εισπράττει μόνο τα έσοδα, ενώ όλες οι ευθύνες θα συνεχίσουν να βαραίνουν τον ΟΣΕ, ο οποίος πλέον δε θα είναι ο Διαχειριστής Υποδομής για τα τμήματα της ΣΔΙΤ. Τι θα γίνει επίσης με τους εξειδικευμένους μηχανικούς και τα στελέχη του ΟΣΕ που σήμερα έχουν αυτές τις αρμοδιότητες; Μετά από 20 χρόνια ΣΔΙΤ, το σίγουρο είναι ότι όλη η τεχνογνωσία του ΟΣΕ θα χαθεί.
Ανησυχούμε επίσης και για το ότι είμαστε 1.5 χρόνο μετά την ανακοίνωση του έργου ΣΔΙΤ και ο διαγωνισμός δεν έχει ακόμα ξεκινήσει, ενώ όπως έχει παραδεχτεί η Διοίκηση του ΟΣΕ, μέχρι να γίνει το έργο η συντήρηση γίνεται με πολύ περιορισμένους πόρους, «πυροσβεστικά». Έτσι εξηγείται και η συχνότητα των ατυχημάτων τα τελευταία 4 χρόνια».
Η κα Πέρκα έκανε ξεχωριστή αναφορά στη Φλώρινα και συγκεκριμένα στο γεγονός ότι από το δυστύχημα των Τεμπών έχει σταματήσει η κυκλοφορία των συρμών στο δίκτυο και η ΤΡΑΙΝΟΣΕ δρομολογεί λεωφορεία. Σημείωσε ότι, με βάση πληροφορίες, εντοπίστηκε πρόβλημα στατικότητας σε γέφυρα στο Ξινό Νερό, χωρίς όμως μέχρι σήμερα να υπάρχει κάποια επίσημη ενημέρωση γι’ αυτό, αλλά ούτε και για το πότε προβλέπεται η επανέναρξη των δρομολογίων. «Πρόκειται για μια γραμμή κρίσιμη για τις καθημερινές μετακινήσεις των κατοίκων της Φλώρινας, πολλοί εκ των οποίων δε διαθέτουν ίδιο μεταφορικό μέσο και χρησιμοποιούν το σιδηρόδρομο για να μετακινηθούν».
Με βάση τα παραπάνω, ρώτησε τον Υφυπουργό Υποδομών & Μεταφορών αν έγιναν τεκμηριωμένες συγκριτικές αναλύσεις για να επιλεγεί τελικά η μέθοδος ΣΔΙΤ ως βέλτιστη λύση για την ανάταξη του δικτύου στο τμήμα Φλώρινα-Πλατύ και Στρυμόνας-Αλεξανδρούπολη, ποιος είναι ο λόγος που έχει σταματήσει η κυκλοφορία των συρμών στο δίκτυο της Φλώρινας και πότε προγραμματίζεται η επανέναρξη των δρομολογίων.
Ο κ. Ταχιάος ανέφερε ότι τα έργα ΣΔΙΤ δεν είναι «πανάκεια», ενώ είναι και «πεπερασμένα». Η συγκεκριμένη ΣΔΙΤ με πληρωμές διαθεσιμότητας, είναι «ιδιόρρυθμη», ενώ το έργο ακόμα δεν έχει πάρει τα τελικά του χαρακτηριστικά, το Υπουργείο βρίσκεται σε αναζήτηση χρηματοδοτικού εργαλείου για τη συμμετοχή του δημοσίου. Σε σχέση με το ρίσκο που αναλαμβάνει ο ιδιώτης, είπε ότι η συντήρηση αυτή καθ’ αυτή έχει ένα ρίσκο. Σε κάθε περίπτωση, υπογράμμισε ότι «ακόμα δεν είμαστε ώριμοι για τα χαρακτηριστικά του έργου».
Στη δευτερολογία της, η κα Πέρκα υπογράμμισε αρχικά ότι από την απάντηση του Υπουργού δε λύθηκαν οι απορίες της, καταλαβαίνει ότι ακόμα στο Υπουργείο ψάχνουν το χρηματοδοτικό εργαλείο, υπάρχει όμως μια προχειρότητα. Αναφέρθηκε ξανά στην ανάλυση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου, η οποία μάλιστα αφορά στους αυτοκινητοδρόμους, που αποτελούν και την πλέον κατάλληλη περίπτωση για εφαρμογή ΣΔΙΤ και όχι στο σιδηρόδρομο, όπου τα πράγματα είναι πολύ πιο σύνθετα.
«Φαίνεται τελικά ότι το κράτος θα επιδοτεί τη Hellenic train να κάνει δρομολόγια, η οποία θα πληρώνει τέλη χρήση υποδομής, όχι στο κράτος, αλλά στον ιδιώτη. Επαναλαμβάνω ότι θα χαθεί η πολύτιμη τεχνογνωσία του Οργανισμού, ενώ προφανώς όταν οι ιδιώτες αντιληφθούν ότι τα πανάκριβα έργα που έχουν κατασκευαστεί δεν μπορούν να συντηρηθούν από κρατικούς φορείς, θα πολλαπλασιάσουν και τις τιμές.
Όλα τα έργα θα περάσουν πλέον στους μεγάλους εργολάβους, αφήνοντας εκτός ανταγωνισμού τοπικούς μεσαίους ή μικρούς εργολάβους. Με συμβόλαια που υπογράφονται σήμερα, παγώνει η αγορά για τουλάχιστον 20 χρόνια. Και φυσικά, κανείς δε θα έχει ανάγκη την ΕΡΓΟΣΕ για project management, αφού οι εργολάβοι θα έχουν συμβόλαια που τους δίνουν την υποδομή, οπότε θα μοιράζονται όλες τις πίτες μεταξύ τους».
Η Βουλευτής Φλώρινας ζήτησε ενημέρωση από τον Υπουργό σε σχέση με τη συμμετοχή του Ταμείου Ανάκαμψης, αφού ενώ με βάση τα στοιχεία της έγκρισης του έργου από τη Διυπουργική Επιτροπή ΣΔΙΤ, θα συνέβαλε χρηματοδοτικά στην κατασκευή με 80 εκ. ευρώ, ο Διευθύνων Σύμβουλος του ΟΣΕ, κ. Τερεζάκης, δήλωσε πρόσφατα ότι «δυστυχώς δεν είμαστε έτοιμοι να αξιοποιήσουμε τη χρηματοδότηση του Ταμείου Ανάκαμψης».
Υπογράμμισε ότι επί κυβέρνησης ΝΔ ο σιδηρόδρομος έχει καταρρεύσει. Χαρακτηριστικό είναι το πρόσφατο πόρισμα-καταπέλτης του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Σιδηροδρόμων, που εγκαλεί τη χώρα μας ότι δε συμμορφώθηκε με σειρά κοινοτικών κανόνων ασφαλείας. Επιπλέον, θα χρειαστούν 2 χρόνια για την αποκατάσταση του δικτύου από την κακοκαιρία Daniel.
Αναφερόμενη και πάλι στη Φλώρινα, ζήτησε από τον Υπουργό να δώσει προσοχή στην περιοχή. «Έχει δώσει φως σε όλη τη χώρα κι ενώ βιώνει μια βίαιη απολιγνιτοποίηση και μετράει τις πληγές της, υπάρχουν κάποια ‘οφειλόμενα’ έργα υποδομής. Είναι η μοναδική πρωτεύουσα στη Βόρεια Ελλάδα που δε συνδέεται με κάθετο άξονα με την Εγνατία Οδό. Πρόσφατα κατέρρευσε ο δρόμος Φλώρινας – Πρεσπών και δεν έχουν καν ξεκινήσει τα έργα αποκατάστασης – θα σας καταθέσω ερώτηση για το θέμα. Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ είχε ξεκινήσει να δρομολογεί τις σιδηροδρομικές συνδέσεις με την Αλβανία και τη Βόρεια Μακεδονία, οι οποίες επί ΝΔ έχουν ‘παγώσει’. Αλλά και ειδικά για το σιδηροδρομικό δίκτυο της Φλώρινας κι ενώ υπήρχαν ήδη πολλά παράπονα για καθυστερήσεις, η διακοπή πλέον έχει δημιουργήσει περαιτέρω προβλήματα. Μην ξεχνάτε ότι λόγω των καιρικών συνθηκών, πολλές φορές η μετακίνηση με τρένο είναι η μόνη επιλογή».
Ο Υφυπουργός Υποδομών & Μεταφορών, αφού απάντησε ότι η σύνδεση της Φλώρινας μέσω κάθετου άξονα με την Εγνατία αποτελεί πρώτη προτεραιότητα, δήλωσε ότι σε σχέση με το σιδηροδρομικό δίκτυο, δεν υπάρχει πρόβλημα στατικότητας στη γέφυρα στο Ξινό Νερό, αλλά η γραμμή διεκόπη, λόγω προβλημάτων σηματοδότησης. Ο ΟΣΕ έχει αναθέσει σε σύμβουλο την επίλυση του θέματος.
Σε σχέση με τη συμμετοχή του Ταμείου Ανάκαμψης στο έργο ΣΔΙΤ της συντήρησης του δικτύου, τόνισε ότι τελικά δεν προβλέπεται παράταση του Ταμείου, γι’ αυτό το συγκεκριμένο έργο εξαιρέθηκε, όπως και άλλα, και πλέον αναζητούνται πόροι από το ΕΣΠΑ, για να διαμορφωθεί και η τελική μορφή του ΣΔΙΤ.
