Βασικά σημεία από την ομιλία του Πάρι Κουκουλόπουλου, Βουλευτή Κοζάνης και Υπεύθυνου ΚΤΕ Οικονομικών του ΠΑΣΟΚ – Κινήματος Αλλαγής, ως Γενικού Εισηγητή κατά τη συνεδρίαση της Διαρκούς Επιτροπής Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής για την κύρωση του Κρατικού Προϋπολογισμού (Π/Υ) 2026:
« Το κεντρικό ερώτημα που πρέπει να απαντηθεί, είναι γιατί όσο πληθαίνουν οι θετικές Εκθέσεις για την ελληνική οικονομία, άλλο τόσο εμπεδώνεται όλο και περισσότερο η αίσθηση στη συντριπτική πλειοψηφία της κοινωνίας (άνω του 70%) ότι τα πράγματα στη Χώρα πηγαίνουν σε λάθος κατεύθυνση.
Ο υπό ψήφιση Π/Υ προβλέπει για το 2026 ανάπτυξη 2,4% και κλείνει το 2025 με ανάπτυξη 2,2%. Μακάρι να επιτευχθούν και τα δύο, αν και διατηρούμε έντονες επιφυλάξεις για δύο λόγους:
– Τα τελευταία δύο χρόνια περνάτε σταθερά κάτω από τον πήχη των δικών σας προβλέψεών στην ανάπτυξη. Άλλα προβλέπετε στους Π/Υ και χαμηλότερα κλείνουν οι χρονιές.
– Βασίζετε την εκτίμηση ανάπτυξης 2,4% σε εξαιρετικές επιδόσεις στην απορρόφηση του Ταμείου Ανάκαμψης & Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ), για τις οποίες έχουμε κάθε λόγο να είμαστε επιφυλακτικοί σύμφωνα με “τον βίο και πολιτεία” του συγκεκριμένου μηχανισμού που το διαχειρίζεται.
Αντιθέτως, στον πληθωρισμό περνάτε πάνω από τις δικές σας προβλέψεις. Για το 2024, 2,6% λέγατε, στο 3% έκλεισε. Για το 2025, 2,1 λέγατε, στο 3% κλείνει.
Αντίφαση εντοπίζεται και στο πρωτογενές αποτέλεσμα. Στον Π/Υ πριν ένα χρόνο είχατε θέσει στόχο 2,4%. Στο Μεσοπρόθεσμο το ανεβάσατε στο 2,5%. Τώρα στον Π/Υ το ανεβάζετε σε 3,7% και η Ε.Ε. εκτιμά ότι θα είναι 4,3%.
Όσον αφορά τη διαχείριση του χρέους, η αποκλιμάκωσή του είναι σαφώς θετική. Όλοι, όμως, ξέρουμε ότι αυτή επηρεάζεται σημαντικά από τον πληθωρισμό. Αυτή είναι η βασική μας παρατήρηση. Να το θέσω αντίστροφα: εάν είχατε καταφέρει να συγκρατήσετε τον πληθωρισμό σε λογικά επίπεδα, δεν θα είχαμε την ίδια πορεία εξέλιξης στην αποκλιμάκωση του χρέους.
Αναφορικά με τον δημοσιονομικό χώρο:
– H ρήτρα εξαίρεσης των αμυντικών δαπανών πρέπει να τύχει ιδιαίτερης προσοχής κατά την αξιοποίησή της. Προτείνουμε να κατευθύνεται εξ ολοκλήρου στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, γιατί αυτά τα λεφτά θα τα πληρώσουμε. Ναι μεν δεν υπολογίζονται σήμερα δημοσιονομικά από την Ε.Ε., αλλά μετρούν τελικά στο λογαριασμό που καλείται να πληρώσει η Χώρα.
– Επαναλαμβάνω ότι πρέπει να υπάρχει ξεκάθαρη κοινή βάση ενημέρωσης όλων των πολιτικών δυνάμεων για το ποιος είναι ο δημοσιονομικός χώρος και κυρίως πως δημιουργείται επιπλέον δημοσιονομικός χώρος. Πρέπει όλοι να έχουμε την ίδια πρόσβαση στην πληροφορία, ώστε κανείς να μην παριστάνει ξαφνικά τον “μάγο” που βγάζει “λαγούς απ’ το καπέλο”. Πρόκειται για μείζον θεσμικό θέμα Δημοκρατίας.
Μερικά ενδεικτικά σημεία από τη σημερινή κατάσταση στη Χώρα, που απαντούν στην αρχική αντίφαση / ερώτημα που έθεσα στην έναρξη της ομιλίας μου:
– Ο απόλυτος δείκτης σύγκρισης μεταξύ χωρών, το κατά κεφαλήν ΑΕΠ εκπεφρασμένο σε μονάδες αγοραστικής δύναμης, και το 2024 (όπως και το 2023) μας κατατάσσει προτελευταίους στην Ε.Ε. πριν τη Βουλγαρία.
– Τα μηνύματα δεν είναι καθόλου αισιόδοξα ούτε από την πρόσφατη Έκθεση της Eurostat, η οποία είναι “καθρέφτης” για την πορεία κάθε Χώρας την περίοδο 2004 – 2024. Η Ελλάδα είναι η μόνη Χώρα όπου το πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα βρίσκεται κάτω από το 2010 (έτος βάσης της έρευνας).
– Στην αποταμίευση είμαστε τελευταίοι και μακριά από την προτελευταία Ρουμανία. Επισημαίνω ότι είναι άλλο μέγεθος οι καταθέσεις και άλλο μέγεθος η αποταμίευση, έκανε λάθος ο Πρωθυπουργός απαντώντας στην Επίκαιρη Ερώτηση του Νίκου Ανδρουλάκη για την ακρίβεια. Η Fitch ξεχωρίζει την αποταμίευση στην Έκθεσή της και τη συνδέει ορθά με το επίμονο έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών. Εμείς βέβαια την συνδέουμε και με την αδυναμία των νοικοκυριών να αποταμιεύσουν.
– Η Δημόσια Υγεία, η Δημόσια Παιδεία, οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης αντιμετωπίζουν έντονους τριγμούς, εξαιτίας κυβερνητικών αβελτηριών και επιλογών. Στη συνάντηση του Προέδρου Νίκου Ανδρουλάκη με την ΚΕΔΕ ενημερωθήκαμε ότι Δήμοι και μάλιστα μεγάλων αστικών περιοχών, εάν δεν ληφθούν άμεσα μέτρα, κινδυνεύουν με οικονομική κατάρρευση.
– Η Χώρα παραμένει διχασμένη στα δύο, εξαιτίας των περιφερειακών ανισοτήτων.
– Η αγροτιά, η μεταποίηση, η ενεργοβόρος βιομηχανία μάταια περιμένουν μέτρα για την ενέργεια.
– Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις διψούν για ρευστότητα, ενώ συμπιέζονται όλο και περισσότερο από τους κολοσσούς που καλπάζουν.
Στα μεγάλα διαρθρωτικά προβλήματα ο εξαετής απολογισμός της Κυβέρνησης είναι από πενιχρός έως αρνητικός και αυτό δεν αλλάζει με τον Π/Υ.
– Το επενδυτικό κενό και το επίμονο έλλειμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών παραμένουν.
– Η παραγωγικότητα και καινοτομία είναι δύο τομείς στους οποίους είμαστε πανευρωπαϊκά ουραγοί, παρά τον πακτωλό χρημάτων που η Ελλάδα είχε στη διάθεσή της από το ΤΑΑ.
Όλα αυτά πηγάζουν από το κυβερνητικό μοντέλο ανάπτυξης (real estate, τουρισμός, ιδιωτική κατανάλωση, μεγάλη εξάρτηση από τους πόρους της Ε.Ε.), το οποίο τελικά παράγει και χαμηλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας. Γι’ αυτό είναι άδηλο το μέλλον μετά το τέλος του ΤΑΑ, όπως φανερώνει και το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο. Η Χώρα θα πρέπει να πασχίσει πολύ για να βρει τρόπους να σταθεί όρθια σε ένα χρόνο από σήμερα.
Για το δημογραφικό, ψηφίσαμε τα μέτρα της Κυβέρνησης, αλλά -όπως και τότε επισημάναμε- χωρίς σοβαρή μεταναστευτική πολιτική (για την οποία η Κυβέρνηση στέλνει τελείως λάθος μηνύματα) και κυρίως χωρίς σοβαρή πολιτική περιφερειακής ανάπτυξης, δεν πρόκειται να ανατραπεί η φθίνουσα πορεία.
Σε όλα τα παραπάνω η Κυβέρνηση αμύνεται επαναλαμβανόμενα με τρεις κατηγορίες δικαιολογιών:
– “Είναι χρόνιες παθογένειες”. Κι όμως, καμία Κυβέρνηση μεταπολεμικά δεν είχε να διαχειριστεί τέτοιο πρωτοφανές ύψος πόρων.
– “Είναι εισαγόμενα προβλήματα”. Κι όμως, η πορεία του πληθωρισμού (του δομικού αλλά και του εναρμονισμένου δείκτη) μαρτυρά την απόστασή μας από την Ε.Ε. Το “Γραφείο του Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή” και το Ελεγκτικό Συνέδριο αποτυπώνουν ξεκάθαρα ότι ο πληθωρισμός παλεύει με ενδογενή προβλήματα. Όχι, δεν είναι εισαγόμενος, όπως ισχυριζόταν ο Πρωθυπουργός στέλνοντας Επιστολές στην Ε.Ε. για το ρεύμα, αντί να προχωρήσει σε άμεση αναστολή του Target Model, του Χρηματιστηρίου Ενέργειας, από το οποίο μόνο στην Ελλάδα περνά το 100% της ενέργειας. Σας προειδοποιήσαμε ήδη από το 2021 με την αείμνηστη Φώφη Γεννηματά για την ακρίβεια. Και ένα χρόνο αργότερα ο Νίκος Ανδρουλάκης πρότεινε την ίδρυση μιας ισχυρής Αρχής για την Προστασία των Καταναλωτών, που καμία σχέση δεν έχει με το νομοσχέδιο της Κυβέρνησης.
– “Μειώσαμε δεκάδες φόρους. Κι όμως, ο βαρύτερος φόρος είναι η ακρίβεια, την οποία αποτύχατε να αντιμετωπίσετε. Έκρηξη εσόδων από ΦΠΑ (η οποία στηρίζει τα έσοδα), άδικη σχέση άμεσης – έμμεσης φορολογίας, μη τιμαριθμοποίηση της φορολογικής κλίμακας. Ο ΟΟΣΑ σε Έκθεσή του τονίζει πως ο εργαζόμενος χωρίς παιδιά στην Ελλάδα από το 2021 και μετά φορολογείται όλο και περισσότερο. Αυτές οι αδικίες επιτείνονται με τα μέτρα της ΔΕΘ.
Επαναλαμβάνω πως η Κυβέρνηση υποπίπτει στο “αδίκημα” του “πολιτικού επαρχιωτισμού”, τυρβάζοντας περί άλλων, όταν η διεθνής συζήτηση είναι η φορολόγηση του μεγάλου πλούτου, η αντιμετώπιση του θεμελιώδους προβλήματος πως όλο και περισσότερος πλούτος συγκεντρώνεται σε πανίσχυρους κολοσσούς, συμπιέζοντας αφόρητα τη μεσαία τάξη.
Θέλω να τονίσω με σαφήνεια ότι υπάρχει άλλος δρόμος και τον έδειξε ο Νίκος Ανδρουλάκης στη ΔΕΘ. Ενδεικτικά, μόνο τρία παραδείγματα, που προσθέτουν δημοσιονομικές δυνατότητες στη Χώρα και την ίδια στιγμή αντιμετωπίζουν προβλήματα της κοινωνίας:
– Δίνουμε άμεσα ηλεκτρικό χώρο στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, στους ευάλωτους συμπολίτες μας, στη μεταποίηση, στις Ενεργειακές Κοινότητες. Αυξάνουμε ριζικά την ανταποδοτικότητα των υφιστάμενων ΑΠΕ. Βγάζουμε, δηλαδή, τη “θηλιά” του ενεργειακού κόστους σε νευραλγικούς τομείς.
– Αναστέλλουμε και τροποποιούμε ριζικά το Target Model, για να ανατραπούν όλα τα δεδομένα της ακρίβειας.
– Προχωράμε σε στοχευμένες αυξήσεις αντί επιδομάτων, με αφετηρία τον 13ο μισθό στους Δημοσίους Υπαλλήλους, το νέο ΕΚΑΣ στους χαμηλοσυνταξιούχους και όσα αναλυτικά παρουσίασε ο Πρόεδρός μας στη ΔΕΘ.
– Διασφαλίζουμε βιομηχανικές επιστροφές στις αμυντικές δαπάνες, παράμετρος που έξι χρόνια αγνοήθηκε.
– Δίνουμε ρεαλιστικές αποτελεσματικές λύσεις στο “αγκάθι” του ιδιωτικού χρέους.
Κλείνοντας, για το δημοσιονομικό αποτύπωμα της ενεργειακής εξάρτησης της Χώρας υπογραμμίζω ότι εάν είχαμε επιμείνει στην αξιοποίηση εγχώριων πηγών αντί για την εισαγωγή τεράστιων ποσοτήτων φυσικού αερίου, η δημοσιονομική μας κατάσταση θα ήταν θεαματικά καλύτερη.
Υπάρχει, λοιπόν, άλλος δρόμος και δεν φοβόμαστε την κοστολόγηση του κυβερνητικού προγράμματος τετραετίας που προτείνουμε. Η Κυβέρνηση αντί να ασχολείται αποκλειστικά με την κοστολόγηση των προγραμμάτων της αντιπολίτευσης, οφείλει πρώτα να μετρήσει την “κοστολόγηση” των δικών της πεπραγμένων από τον ελληνικό λαό. »
Αναλυτικότερα, μπορείτε να δείτε το video: https://youtu.be/MoHOdkZHiCY
