Σύμφωνα με στοιχεία που κατατέθηκαν στη Βουλή από την Κυβέρνηση, οι ληξιπρόθεσμες οφειλές προς την Τοπική Αυτοδιοίκηση έχουν φτάσει το αστρονομικό ποσό των 3,516 δις ευρώ. Απ’ αυτά, 2,859 δις αφορούν τους Δήμους, 634 εκατ. ευρώ τις Δημοτικές Επιχειρήσεις Ύδρευσης και Αποχέτευσης (ΔΕΥΑ), ενώ 23 εκατ. ευρώ τα Δημοτικά Λιμενικά Ταμεία.
Περισσότερο από το 52% των οφειλών προς τους Δήμους αφορά παλαιότερα χρέη (πριν από το 2016), ενώ για τις ΔΕΥΑ οι περισσότερες οφειλές προέρχονται από την περίοδο 2020- 2023, αντικατοπτρίζοντας την επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης των πολιτών.
Η ανακοίνωση των στοιχείων αυτών προκαλεί εύλογη ανησυχία. Από τη μια φέρνει και πάλι στην επιφάνεια τα τεράστια οικονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι Οργανισμοί Τοπικοί Αυτοδιοίκησης στο σύνολο τους, κάτι που είναι γνωστό, και από την άλλη δείχνει πως οι πολίτες εξακολουθούν να βιώνουν μια δυσμενή οικονομική κατάσταση, την οποία επιδείνωσαν η οικονομική κρίση, η πανδημία, η ενεργειακή κρίση και ο πληθωρισμός.
Έτσι, οδηγούμαστε στην επείγουσα ανάγκη για διαρκή και ακόμα πιο στοχευμένη στήριξη των πολιτών.
Θετικά βήματα και ενέργειες.
Μέχρι σήμερα, έχουν ήδη αποφασιστεί και εφαρμοστεί μια σειρά μέτρων για την ανακούφιση των οφειλετών, όπως η ρύθμιση των οφειλών με μεγάλο αριθμό δόσεων και η διαγραφή τόκων. Τα μέτρα αυτά είχαν θετικά αποτελέσματα και έδωσαν τη δυνατότητα σε χιλιάδες πολίτες και επιχειρήσεις να αποπληρώσουν τα χρέη τους και να αποφύγουν κάποιες πρόσθετες οικονομικές επιβαρύνσεις.
Για να αντιμετωπισθεί όμως συνολικά το πρόβλημα απαιτείται η συνέχιση αλλά και η επέκταση τέτοιων πρωτοβουλιών, με κάποιες συμπληρωματικές παρεμβάσεις όπως είναι:
- Η ενίσχυση των Δήμων μέσω στοχευμένων χρηματοδοτικών εργαλείων ώστε να μπορούν να καλύπτουν τις βασικές τους λειτουργικές ανάγκες χωρίς να μεταφέρουν το βάρος στους δημότες.
- Η διαφάνεια και η αποτελεσματική διαχείριση των οικονομικών των ΟΤΑ ώστε να αποφεύγεται η συσσώρευση νέων χρεών στο μέλλον.
- Η συνεχής αξιολόγηση της υφιστάμενης ρύθμισης με στόχο τη βελτίωση της για την όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ανακούφιση των νοικοκυριών που δυσκολεύονται.
Η κοινωνία δεν αντέχει άλλη οικονομική επιβάρυνση.
Η πραγματική οικονομία εξακολουθεί να βρίσκεται σε δύσκολη κατάσταση. Η κρίση που ξεκίνησε το 2010, οι αλλεπάλληλες φορολογικές επιβαρύνσεις και οι συνέπειες των πρόσφατων διεθνών εξελίξεων (αυξήσεις τιμών στην ενέργεια, πολεμικές συγκρούσεις κ.α.) έχουν εξαντλήσει τη ρευστότητα νοικοκυριών και επιχειρήσεων.
Είναι αλήθεια πως υπάρχουν και κακοπληρωτές αλλά αυτοί αποτελούν μικρό ποσοστό. Η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών αδυνατεί, αντικειμενικά, να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της, παρά τη θέληση της.
Ανάπτυξη σημαίνει ευημερία για όλους.
Η ανάπτυξη μιας οικονομίας μπορεί μεν ν΄ αποτυπώνεται σε αριθμούς αλλά θα πρέπει να έχει ουσιαστικό αντίκρισμα και για τους πολίτες, οι οποίοι θα πρέπει να το βλέπουν αυτό στην πραγματική τους ζωή.
Η εξέλιξη μιας κοινωνίας δεν μπορεί ν’ αφήνει πίσω της κανένα, αλλά οφείλει να παρέχει σε όλους την ασφάλεια και τη βεβαιότητα πως μπορούν να ανταπεξέλθουν στις υποχρεώσεις τους και να σχεδιάσουν το μέλλον τους με αισιοδοξία.
Γι’ αυτό, η Κυβέρνηση, σε συνεργασία με την Τοπική Αυτοδιοίκηση, οφείλει να συνεχίσει αλλά και να εντείνει τις θετικές πρωτοβουλίες που ήδη υλοποιούνται και να ενισχύσει ακόμα περισσότερο τα μέτρα που αποδεδειγμένα αποδίδουν.
Δεν είναι απλώς ένα αίτημα. Είναι η υποχρέωση της.
Παναγιώτης Ματιάκης
Πρόεδρος Δ.Σ. Δ.Ε.Υ.Α. Κοζάνης