Η απάντηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην ερώτηση του ευρωβουλευτή του ΠΑΣΟΚ Σάκη Αρναούτογλου, με θέμα: Καθυστερήσεις και κίνδυνος απώλειας πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης στην Ελλάδα, επιβεβαιώνει ότι η Ελλάδα βρίσκεται μεν πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο στις εκταμιεύσεις του RRF, αλλά αυτό δεν μεταφράζεται σε πραγματική πρόοδο των έργων.
Συγκεκριμένα, η Κομισιόν και ο αρμόδιος Επίτροπος Dombrovskis, δηλώνουν ότι η Ελλάδα έχει λάβει πάνω από το 50% των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης, δηλαδή 9,94 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις και 11,4 δισ. ευρώ σε δάνεια . Ωστόσο, τα ίδια τα έργα που θα άλλαζαν την καθημερινότητα των πολιτών —υγεία, κοινωνική στέγαση, πράσινη βιομηχανία, υποδομές— παραμένουν στάσιμα, λόγω καθυστερήσεων σε συμβάσεις, νομικών εμποδίων και κακοδιοίκησης .
Με αφορμή την απάντηση της Κομισιόν, ο κ. Αρναούτογλου δήλωσε ότι η πραγματική εικόνα του Ταμείου Ανάκαμψης στην Ελλάδα απέχει πολύ από τους κυβερνητικούς πανηγυρισμούς. «Δεν κυβερνάς με αριθμούς, κυβερνάς με αποτελέσματα» τόνισε, εξηγώντας ότι το ζήτημα δεν είναι μόνο πόσα χρήματα μπήκαν στη χώρα, αλλά και τι προχωρά στην πράξη. «Η Κυβέρνηση μπορεί να παρουσιάζει τα δισ. που έφτασαν ως μεγάλη επιτυχία, αλλά οι πολίτες δεν ζουν με τις ωραίες ανακοινώσεις. Η Κομισιόν μιλά ευγενικά: χρήματα υπάρχουν, έργα δεν βλέπουμε. Εγώ όμως το λέω πιο καθαρά».
Όπως σημειώνει ο Έλληνας ευρωβουλευτής, παρά την εκταμίευση σημαντικών πόρων, η υλοποίηση έργων στρατηγικής σημασίας κινείται με ρυθμούς που προβληματίζουν. Έργα που θα έπρεπε ήδη να εξελίσσονται —όπως η αναβάθμιση νοσοκομείων, οι παρεμβάσεις κοινωνικής στέγασης και οι ενεργειακές υποδομές— σκοντάφτουν σε γραφειοκρατία, ασαφή σχεδιασμό και καθυστερήσεις στις δημόσιες συμβάσεις. «Αυτά δεν είναι γενικά προβλήματα της Ευρώπης, αλλά ευθύνη της Ελληνικής Κυβέρνησης» υπογραμμίζει, υπενθυμίζοντας ότι ακόμη και η Κομισιόν ζητά πλέον εξορθολογισμό και απλοποίηση των Ελληνικών σχεδίων.
Κλείνοντας, ο Σάκης Αρναούτογλου τονίζει ότι το Ταμείο Ανάκαμψης δεν είναι πεδίο για πανηγυρισμούς, αλλά μια ευκαιρία που μπορεί να χαθεί αν δεν υπάρξει σοβαρή δουλειά. «Όταν έρχονται δισ. στη χώρα και ο πολίτης δεν βλέπει ούτε καλύτερα νοσοκομεία ούτε έργα που βελτιώνουν τη ζωή του, τότε το πρόβλημα δεν είναι η Ευρώπη αλλά το πώς δουλεύει το κράτος» αναφέρει. «Δεν θα αφήσουμε τα χρήματα να χαθούν, το Ταμείο δεν είναι λάφυρο, ούτε ευκαιρία για υπερκοστολογήσεις. Είναι χρήματα του κόσμου και πρέπει να επιστρέψουν στον κόσμο — με έργα και αποτελέσματα, όχι με λόγια και επικοινωνιακά τεχνάσματα».
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ερώτησης και της απάντησης:
Ερώτηση με αίτημα γραπτής απάντησης E-004045/2025
προς την Επιτροπή
Άρθρο 144 του Κανονισμού
Σάκης Αρναούτογλου (S&D)
Θέμα: Καθυστερήσεις και κίνδυνος απώλειας πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης στην Ελλάδα
Παρά το μέγεθος και τη σημασία των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF), η Ελλάδα εμφανίζει ανησυχητικές καθυστερήσεις στην απορρόφηση κονδυλίων και στην πρόοδο υλοποίησης έργων. Ενδεικτικά, μεγάλα έργα στρατηγικής σημασίας —όπως ο Βόρειος Οδικός Άξονας Κρήτης (ΒΟΑΚ), το έργο υδρογόνου στον Πρίνο, οι ανακαινίσεις και ο εκσυγχρονισμός των νοσοκομείων και τα μέτρα κοινωνικής στέγασης— κινδυνεύουν να μην ολοκληρωθούν εντός των αυστηρών προθεσμιών, με σοβαρό κίνδυνο απώλειας πόρων.
Οι πολίτες δικαίως ανησυχούν ότι η ελληνική κυβέρνηση, λόγω καθυστερήσεων, αδυναμιών σχεδιασμού και γραφειοκρατικών εμπλοκών, θέτει σε κίνδυνο μια ιστορική ευκαιρία ανάπτυξης και στήριξης της κοινωνίας.
Με βάση τα παραπάνω, ερωτάται η Επιτροπή:
1. Ποιο είναι το ύψος των πόρων που έχει απορροφήσει μέχρι σήμερα η Ελλάδα από το RRF (ξεχωριστά για επιχορηγήσεις και δάνεια) και ποιο το υπόλοιπο που πρέπει να απορροφηθεί έως τον Αύγουστο του 2026;
2. Ποια έργα έχουν καταγραφεί από την Επιτροπή ότι παρουσιάζουν σημαντικές καθυστερήσεις ή κινδυνεύουν να μην ολοκληρωθούν εμπρόθεσμα, και σε ποιους λόγους αποδίδονται οι καθυστερήσεις αυτές;
3. Ποιες παρεμβάσεις ή συστάσεις έχει απευθύνει η Επιτροπή στην ελληνική κυβέρνηση για την αποφυγή απώλειας πόρων και την εξασφάλιση της έγκαιρης ολοκλήρωσης του προγράμματος;
Κατάθεση: 15.10.2025
EL
E-004045/2025
Απάντηση του κ. Dombrovskis
εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
(25.11.2025)
1. Η Ελλάδα έχει λάβει μέχρι στιγμής πάνω από το 50 % των διαθέσιμων για τη χώρα κονδυλίων του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΜΑΑ), ποσοστό που υπερβαίνει τον μέσο όρο σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ[1]. Έως το τέλος Οκτωβρίου του 2025 είχαν εκταμιευθεί στην Ελλάδα 9,94 δισ. EUR με τη μορφή επιχορηγήσεων (55 % της συνολικής κατανομής επιχορηγήσεων) και 11,4 δισ. EUR με τη μορφή δανείων (64 % της συνολικής κατανομής δανείων). Επιπλέον 2,1 δισ. EUR αναμένεται να εκταμιευθούν φέτος, μετά τη θετική αξιολόγηση από την Επιτροπή του 6ου αιτήματος πληρωμής για επιχορηγήσεις, με αποτέλεσμα η συνολική εκταμίευση επιχορηγήσεων να ανέλθει στο 66,1 % της συνολικής κατανομής επιχορηγήσεων.
2. Η Επιτροπή παρακολουθεί στενά την πρόοδο όσον αφορά την υλοποίηση των σχεδίων ανάκαμψης και ανθεκτικότητας (ΣΑΑ) σε όλα τα κράτη μέλη. Οι συνηθέστεροι λόγοι καθυστερήσεων σε όλα τα κράτη μέλη, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, είναι οι αλλαγές στις εξωτερικές συνθήκες, όπως ο αυξημένος πληθωρισμός και οι διαταραχές του εφοδιασμού, οι νομικές και πρακτικές δυσκολίες που προκύπτουν από την υλοποίηση των μέτρων και οι καθυστερήσεις που σχετίζονται με τις δημόσιες συμβάσεις[2]. Τα κονδύλια που διατίθενται για την Ελλάδα στο πλαίσιο του ΜΑΑ ανέρχονται σχεδόν στο 16 % του οικείου ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος και η Επιτροπή συνεργάζεται στενά με τις ελληνικές αρχές για να διευκολύνει την απορρόφηση των εν λόγω κονδυλίων και την έγκαιρη ολοκλήρωση των έργων.
3. Στην ανακοίνωσή της με τίτλο «NextGenerationEU — Ο δρόμος προς το 2026»[3], η Επιτροπή παρείχε καθοδήγηση για τη στήριξη των κρατών μελών στον μελλοντικό σχεδιασμό για την υποβολή των τελευταίων αιτημάτων πληρωμής το 2026, τονίζοντας τη σημασία του εξορθολογισμού των οικείων σχεδίων ανάκαμψης και ανθεκτικότητας. Δεδομένου ότι πολλά κράτη μέλη εξακολουθούν να πρέπει να εκπληρώσουν σημαντικό αριθμό οροσήμων και στόχων, συνεχίζονται οι προσπάθειες για την απλούστευση των ΣΑΑ και την τήρηση των καθορισμένων χρονοδιαγραμμάτων, με παράλληλη συμμόρφωση με όλες τις απαιτήσεις του κανονισμού ΜΑΑ[4].
