Η Δυτική Μακεδονία πεθαίνει όρθια.
Στη Φλώρινα και ειδικά στο Αμύνταιο, ο κόσμος φεύγει, τα χωριά αδειάζουν, τα σχολεία κλείνουν. Οι νέοι είτε ξενιτεύονται, είτε παραιτούνται από την ιδέα να κάνουν οικογένεια. Οι γάμοι μετριούνται στα δάχτυλα, οι γεννήσεις λιγοστεύουν, οι θάνατοι πληθαίνουν.
Αν δεν αλλάξει κάτι τώρα, σε λίγα χρόνια δεν θα υπάρχει κανένας για να ανάβει το φως. Και ποιος φταίει; Η ΔΕΗ. Για πενήντα χρόνια ρούφηξε τα σωθικά αυτής της γης. Έσκαψε, ρήμαξε, γέμισε τον τόπο με καπνό και υποσχέσεις. Κι όταν τελείωσε το έργο της, σήκωσε τα μηχανήματα και έφυγε, αφήνοντας πίσω ερείπια, ανεργία και έναν λαό κουρασμένο, χωρίς προοπτική. Και τώρα; Τώρα επιστρέφει σαν “πράσινη” ΔΕΗ, με την πλάτη του κράτους, να στήσει το μεγαλύτερο φωτοβολταϊκό πάρκο της Ελλάδας, παρέα με μια μεγάλη γερμανική εταιρεία.
Θα παράγουν εδώ πλούτο δισεκατομμυρίων — από τον ήλιο, τη γη και τον αέρα του Αμυνταίου — και θα τον πουλάνε αλλού. Και στην περιοχή; Τίποτα. Ούτε μια θέση εργασίας, ούτε ένα ευρώ για την τοπική κοινωνία. Και σαν να μην έφτανε αυτό, τώρα ξεκινά και το νέο έργο αποθήκευσης ενέργειας με μπαταρίες, πάλι στο Δήμο Αμυνταίου. Ένα έργο-μαμούθ, με εκατομμύρια ευρώ επένδυσης, που θα αποθηκεύει την ενέργεια των φωτοβολταϊκών για να πωλείται πιο ακριβά στο δίκτυο. Ακόμα μία τεράστια εγκατάσταση πάνω στη γη μας, με μηδενικό όφελος για τους κατοίκους της. Δηλαδή, η περιοχή μας γίνεται ξανά “μπαταρία της Ελλάδας” — κυριολεκτικά αυτή τη φορά — αλλά χωρίς κανείς εδώ να φορτίζεται με ελπίδα.
Αυτό δεν είναι «πράσινη μετάβαση». Θα έλεγα ότι είναι η ίδια εκμετάλλευση με άλλη ταμπέλα, αλλά αυτό εμπεριέχει ένα εγγενές λάθος. Η νέα «πράσινη» εκμετάλλευση είναι πολύ χειρότερη, γιατί με τον λιγνίτη δημιουργήθηκαν θέσεις εργασίας και τζίρος για τις τοπικές επιχειρήσεις που συνεργάζονταν με τη ΔΕΗ. Ζήσαμε έστω μία εφήμερη ευημερία. Μία γενιά καλοπληρωμένων υπαλλήλων και συνεργαζόμενων επιχειρήσεων της ΔΕΗ μπορεί να πει ότι ωφελήθηκε. Τώρα; Τα παιδιά και τα εγγόνια αυτών των ανθρώπων ζουν σε έναν τόπο που δεν τους προσφέρει καμία αναπτυξιακή ευκαιρία. Οι πιο ανήσυχοι φεύγουν, οι άλλοι κάνουν υπομονή.
Απέναντι σε αυτή την ζοφερή πραγματικότητα πως αντιδρούν οι πολίτες και τι κάνουν οι θεσμοί;
Οι πολίτες, δυστυχώς, είναι παραιτημένοι και ξαπλωμένοι στους καναπέδες των σπιτιών τους. Βλέπουν στις ειδήσεις το success story της Ελληνικής οικονομίας, κάνοντας οικονομία στην τηλεθέρμανση και γνωρίζοντας ότι το επίδομα ανεργίας ή οι απολαβές της εργασίας τους δεν αρκούν για να βγάλουν τον μήνα…
Οι θεσμοί όμως, που στόχο έχουν να οδηγήσουν τον τόπο στην ανάπτυξη τι κάνουν;
Πού είναι ο Δήμος; Πού είναι η Περιφέρεια; Πού είναι οι βουλευτές; Πού είναι ο τοπικός κυβερνητικός βουλευτής, που οφείλει να σταθεί μπροστά, να απαιτήσει, να διεκδικήσει, να πιέσει την ίδια του την κυβέρνηση για τον τόπο του; Δεν αρκούν τα δελτία Τύπου και οι φωτογραφίες στις τελετές εγκαινίων. Η πολιτική εκπροσώπηση της περιοχής οφείλει να δώσει μάχη, όχι να χειροκροτεί.
Αρκετά! Ήρθε η ώρα ο τόπος να σηκώσει κεφάλι!
Η ΔΕΗ και η γερμανική εταιρεία οφείλουν να πληρώσουν το κοινωνικό χρέος τους. Να δημιουργήσουν ένα μόνιμο “Ταμείο Στήριξης Νέας Γενιάς Αμυνταίου”, με ετήσια χρηματοδότηση, για να επιδοτούνται τα νέα ζευγάρια που παντρεύονται, για να δίνονται επιδόματα γέννησης για κάθε παιδί που γεννιέται εδώ, και για να στηρίζονται νέες οικογένειες, νέοι επαγγελματίες, νέες ζωές. Αυτό δεν είναι χάρη — είναι ανταποδοτική δικαιοσύνη.
Η ενέργεια που θα παράγεται εδώ πρέπει να αφήνει ζωή εδώ. Κι αν ο Δήμος, η Περιφέρεια και οι βουλευτές δεν έχουν τη δύναμη ή τη βούληση να το διεκδικήσουν, τότε ας το κάνουν οι πολίτες, οι σύλλογοι, οι κοινότητες. Ας σηκωθούν οι νέοι, οι γονείς, οι επαγγελματίες, οι άνεργοι — ας απαιτήσουμε όλοι μαζί να επιστρέψει ένα μέρος απ’ αυτόν τον πλούτο στην κοινωνία που τον γέννησε. Κανείς δεν θα μας χαρίσει τίποτα αν δεν το απαιτήσουμε. Ούτε η ΔΕΗ, ούτε το κράτος, ούτε η γερμανική εταιρία. Αν δεν το φωνάξουμε εμείς, αν δεν κινηθούμε συλλογικά, αν δεν πούμε «ως εδώ», τότε το Αμύνταιο θα γίνει σύντομα μια ανάμνηση από το χτες. Δεν θέλουμε ελεημοσύνη. Θέλουμε δικαιοσύνη. Θέλουμε να ξαναδούμε ζωή, παιδικές φωνές, γάμους, σπίτια με φως και μέλλον.
Η ΔΕΗ ρήμαξε τον τόπο μας. Ήρθε η ώρα να πληρώσει το χρέος της απέναντι στις επόμενες γενιές. Και αυτό το μήνυμα πρέπει να το ακούσουν όλοι — από εμάς, τους ίδιους. Όχι με λόγια, αλλά με δράση, οργάνωση και αποφασιστικότητα.
Μάκης Ιωσηφίδης (πρώην Δήμαρχος Αμυνταίου)
