Πέντε νεαρές εργάτριες γης, πνίγονται σε αρδευτικό κανάλι. Ατύχημα ή εργοδοτικό έγκλημα;
Γράφει ο Στέφανος Πράσσος
Εικόνα 1. Θρήνος στην κηδεία των πέντε κοριτσιών (εφημερίδα Κοζάνης Χρόνος 18-7-1983)
Ήτανε τρεις Ιούλη του 1983, ημέρα Κυριακή, όταν έσκασε σαν βόμβα μεγατόνων, το μαύρο μαντάτο στην Ελάτη, στο Νομό Κοζάνης και στην Ελλάδα ολόκληρη! Πέντε νεαρά κορίτσια, εργάτριες στα χωράφια, 17 χρονών η μικρότερη και 27 η μεγαλύτερη, από την Ελάτη Σερβίων Κοζάνης, πνίγηκαν το πρωί σε αρδευτικό κανάλι έξω από τη Νέα Νικομήδεια Βέροιας!
Τις ντύσανε στα λευκά, νυφούλες και τις πέντε και μοιράσανε πανέρια με ψωμί, ελιές και κουφέτα. Έτσι προστάζει το έθιμο στην περιοχή μας για τις ελεύθερες κοπέλες. Για να κάνουν νεκρές ένα γάμο που δεν πρόλαβαν να κάνουν στη σύντομη ζωή τους. Για να «παντρευτούν» οριστικά με τον χάρο!
Εικόνα 2. Ο Ριζοσπάστης για την κηδεία των κοριτσιών της Ελάτης
Από την ώρα που έφεραν τα νεκρά κορίτσια μέχρι την ώρα της κηδείας, ένα βουητό ακουγόταν από όλα τα σπίτι του Χωριού. Δεν υπήρχε σπίτι να μη θρηνεί, δεν υπήρχε άνθρωπος να μη σπαράξει. Πάνω από είκοσι άνθρωποι λιποθύμησαν στην κηδεία των αδικοχαμένων κοριτσιών. Τον πόνο αυτόν δεν τον άντεξε ούτε η Βουνάσα, το βουνό που στέκεται μπροστά στην Ελάτη, η Κορυφή των Καμβουνίων. Κάποιοι λένε πως ακόμα και η καρδιά του βουνού, που «ήταν από βράχο», ράγισε και ανάβλυζε όλη εκείνη τη μαύρη μέρα, αίμα…
«Ο μπάρμπα-Γιάννης ο Γκαραβέλας, ο αείμνηστος ποιητής της Ελάτης, είχε αποδώσει εύστοχα με ένα ποίημά του τη μαύρη εκείνη μέρα:
Δεν είχε φέξει Κυριακή
κι ήταν Σαββάτο βράδυ
Ο ήλιος εκουβέντιαζε
μαζί με το φεγγάρι
Τρεχάτος φτάνει ο Αυγερινός
και ήταν χλομιασμένος
– Ακούστε λίγο να σας πω
το μαύρο το χαμπέρι
Ο Χάρος αύριο το πρωί
τι θέλει για να κάνει,
πέντε κορίτσια ανύπαντρα
θα πάρει για την Άδη
Τις δυο τις λεν Βασιλικές
τη μια Αθανασούλα,
την τέταρτη τη λεν Ρηνιώ,
την πέμπτη το Σουλάκι
Όλες απ’ το ίδιο το χωριό
την όμορφη Ελάτη
Ελάτη μου όμορφο χωριό
πρασινοφορεμένο
βγάλε αυτά τα χρώματα
Και φόρεσε τα μαύρα
