Το Παγκόσμιο Ενεργειακό πρόβλημα και η λύση του – Υδρογόνο εναντίον ορυκτών καυσίμων και άμεση δημοκρατία εναντίον ολιγαρχίας (Γράφει ο Δρ. Κώστας Λάμπος)

ΤΟ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟ

ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΚΑΙ Η ΛΥΣΗ ΤΟΥ[1]

(Υδρογόνο εναντίον ορυκτών καυσίμων και άμεση δημοκρατία εναντίον ολιγαρχίας)

«Δεν θα επιτραπεί ποτέ στον πληθυσμό να μάθει

πώς προέκυψαν οι πεποιθήσεις του»

Μπέρτραντ Ράσελ

«Ο ενεργειακός ιμπεριαλισμός των Η.Π.Α.

οδηγεί ήδη σε επεκτατικούς πολέμους, που θα

μπορούσαν να γίνουν στην κυριολεξία παγκόσμιοι,

καθώς η Ουάσιγκτον προσπαθεί να διασφαλίσει

την υπάρχουσα καπιταλιστική οικονομία και

τη δική της παγκόσμια  ηγεμονία».

John Bellamy Foster

1. Γεωπολιτική, ενεργειακά συστήματα και διεθνής καταμερισμός της εργασίας

Ως γεωπολιτική, από τις έννοιες γη και πολιτική, ορίζεται η μελέτη των επιδράσεων της φυσικής γεωγραφίας και της ανθρωπογεωγραφίας πάνω στις διεθνείς σχέσεις που καταλήγουν στην εξωτερική πολιτική των χωρών και ιδιαίτερα των μεγάλων δυνάμεων. Η γεωπολιτική ως θεωρία χωροχρονικών αλληλεξαρτήσεων και πλέγματος στρατηγικών συμφερόντων, αναλύει και συσχετίζει σταθερούς και μεταβλητούς γεωγραφικούς παράγοντες καταλήγοντας σε συμπεράσματα κατανομής της ισχύος στον διεθνή χώρο. Η γεωπολιτική αποτελεί μια μέθοδο μελέτης της εξωτερικής πολιτικής ώστε να γίνει κατανοητή, να εξηγηθεί και τελικά να μπορεί να προβλεφθεί η συμπεριφορά των διεθνών πολιτικών και κρατικών παικτών και οντοτήτων μέσα από γεωγραφικές μεταβλητές. Αυτές οι μεταβλητές περιλαμβάνουν την γεωγραφική θέση κάθε χώρας, το κλίμα, το περιβάλλον, την τοπογραφία, τη δημογραφία, τους φυσικούς πόρους, το πολιτικό σύστημα, το επιστημονικό επίπεδο και τον πολιτισμό της περιοχής που εξετάζεται.

Η γεωπολιτική, οι γεωπολιτικοί συσχετισμοί, κατά συνέπεια και οι γεωπολιτικές συγκρούσεις, τους τρεις τελευταίους αιώνες, υπήρξαν σε μεγάλο βαθμό αποτέλεσμα των πολιτικών για τα ορυκτά καύσιμα, για τον άνθρακα και πετρέλαιο και τελευταία για το φυσικό αέριο. Οι χώρες, οι οικονομίες και οι κοινωνίες που κατάφεραν, με την βία και τον εξαναγκασμό, να ελέγξουν τη ροή των ορυκτών καυσίμων και ιδιαίτερα του πετρελαίου, απόκτησαν δύναμη, πλούτο και ευημερία. Σε αντίθεση με εκείνες τις χώρες και τις κοινωνίες που βρέθηκαν ενεργειακά συνεπώς και οικονομικά εξαρτημένες, καταλήγοντας, ως αντικείμενο ενεργειακής και οικονομικής εκμετάλλευσης, στην οικονομική καθυστέρηση, στην φτώχεια και στην υποταγή.

Αυτή η φυσική ανισοκατανομή των ορυκτών καυσίμων στον πλανητικό μας χώρο, σε συνδυασμό με τις περιορισμένες ποσότητές τους και τον μονοπωλιακό έλεγχο στην πηγή και τον σφετερισμό τους στην ροή και διαχείρισή τους, διαμόρφωσε εντάσεις μεταξύ των χωρών του πλανήτη, εντάσεις που καταγράφονται ως γεωπολιτική, με κατάληξη στους πάμπολους καταστροφικούς πολέμους και στις αλλεπάλληλες ‘πετρελαϊκές κρίσεις’ που πήραν την μορφή ενός πυραμιδικού ιμπεριαλιστικού καταμερισμού της εργασίας, στην κορυφή του οποίου οι χώρες και ελάχιστοι μεγιστάνες των ορυκτών καυσίμων λυμαίνονται όλες τις υποκείμενες βαθμίδες, μέχρι την πολυπληθή τελευταία βαθμίδα που αναγκαστικά υφίσταται την άγρια εκμετάλλευση όλων των υπερκείμενων βαθμίδων της καπιταλιστικής πυραμίδας. Μόνο ως ενεργειακό πρόβλημα μπορεί να κατανοηθεί η γεωπολιτική που κατάληξε στην καπιταλιστική βαρβαρότητα

Η περιορισμένη γεωγραφικά ύπαρξη και ο έλεγχος των ορυκτών καυσίμων σε συνάρτηση με την καθοριστική σημασία τους για την ανάπτυξη του καπιταλισμού, συνέβαλε αποφασιστικά στην ανάδειξη ενός συγκεντρωτικού ενεργειακού συστήματος που ευνόησε την εμφάνιση συγκεκριμένων κέντρων οικονομικής ανάπτυξης, τα οποία και επέβαλλαν έναν αντίστοιχο στα συμφέροντά τους διεθνή καταμερισμό της εργασίας, καταδικάζοντας το μεγαλύτερο μέρος του πλανήτη σε ρόλο υπανάπτυκτης ενδοχώρας των αποικιοκρατικών και ιμπεριαλιστικών καπιταλιστικών μητροπόλεων^[2]. Έτσι, στη βάση του ενεργειακού συγκεντρωτισμού, χτίστηκε η γεωπολιτική θεωρία και η γεωστρατηγική και διαμορφώθηκαν μηχανισμοί επιβολής άνισων και άδικων όρων εμπορίου, οι οποίοι με τη βοήθεια ενός επίσης κεντρικά ελεγχόμενου συγκεντρωτικού τραπεζικού συστήματος, αλλά και του ΝΑΤΟ, διευκόλυναν τη μεταφορά, τη συσσώρευση και τη συγκέντρωση του παγκόσμιου πλούτου στις καπιταλιστικές μητροπόλεις και μάλιστα στα ταμεία ελάχιστων γιγαντιαίων υπερεθνικών οικονομικών ομίλων.

Η φυσική κατάληξη αυτών των αλληλοδιαπλεκόμενων συγκεντρωτικών μηχανισμών και λειτουργιών της παγκόσμιας οικονομίας ήταν το σχέδιο της βίαιης νεοφιλελεύθερης καπιταλιστικής παγκοσμιοποίησης, η οποία γνωρίζει και επιδιώκει τον έλεγχο της παγκόσμιας ενεργειακής τράπεζας, δηλαδή της Ευρασίας, γιατί ‘όποιος ελέγχει την Ευρασία ελέγχει όλον τον κόσμο’[3]. Μ εαυτόν τον έλεγχο ο αμερικανισμός, επικεντρώνεται, πότε ως Ομπαμισμός και πότε ως Τραμπισμός, μεταξύ Ιράκ και Ουκρανίας, Ρωσίας και Κίνας και αποσκοπεί στη μετατροπή του σκληρού πυρήνα του δυτικού κεφαλαίου σε μια συγκεντρωτική ‘παγκόσμια υπερκυβέρνηση’, με το προσωπείο πότε των ‘G7’, ‘G8’ και πότε των ‘G20’, με σιδηρούς βραχίονες τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, τη λεγόμενη Παγκόσμια Τράπεζα και φυσικά το ΝΑΤΟ, η οποία θα αποφασίζει για όλα, καταργώντας κάθε μορφή τοπικής και εθνικής κυριαρχίας, τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις πολιτικές ελευθερίες, ακόμα και την ίδια την αστική δημοκρατία, επιβάλλοντας ένα σύστημα παγκόσμιου φασιστικού ολοκληρωτισμού.

Αποτέλεσμα όλων αυτών είναι, η ανθρωπότητα να βρίσκεται σήμερα εγκλωβισμένη σε ένα συγκεντρωτικό παραγωγικό και καταναλωτικό μοντέλο οικονομίας που παράγει πλούτο για λίγους, φτώχεια και εξαθλίωση για τους πολλούς^[4], ενώ συντρέχουν όλες οι αντικειμενικές προϋποθέσεις για μια οικονομία της ισότητας, της καθολικής οικονομικής ευημερίας, του ελεύθερου χρόνου, της κοινωνικής αυτοδιεύθυνσης και ενός ουμανιστικού οικουμενικού πολιτισμού. Ένα συγκεντρωτικό, απάνθρωπο και καταστροφικό μοντέλο οικονομίας μπορεί να επιβάλλεται πάνω στη δοκιμαζόμενη ανθρωπότητα μόνο χάρη στο συγκεντρωτικό ρυπογόνο και κοστοβόρο, αλλά και γι’ αυτό κερδοφόρο σύστημα ελέγχου των ενεργειακών πηγών και συνεπώς της παραγωγής και διανομής της ηλεκτρικής ενέργειας. Σήμερα, αρχές του 21ου αιώνα, ζούμε ακόμα στην εποχή των ορυκτών καυσίμων, η οποία χαρακτηρίζεται από μια κάθετη και αυστηρά συγκεντρωτική δομή στην οποία «δέκα με δώδεκα, τόσο ιδιωτικοί όσο και κρατικοί, ενεργειακοί κολοσσοί υπαγορεύουν τους όρους με τους οποίους ρέει η ενέργεια σε όλον τον πλανήτη»^[5], προς όφελος των ελάχιστων διαχειριστών της. Αυτή όμως είναι η μία πλευρά του ενεργειακού προβλήματος.

Στον αντίποδα, η άλλη πλευρά, το ανεξάντλητο υδρογόνο^[6] ως πηγή ενέργειας, που βρίσκεται στην διάθεση κάθε καταναλωτή/χρήστη, ο οποίος μπορεί να είναι ο ίδιος παραγωγός τής αναγκαίας για την ευημερία του ενέργειας, η οποία είναι πια μια απτή και καθημερινή πραγματικότητα, μπορεί να αποτελέσει την βάση για έναν καλύτερο κόσμο, αν στο μεταξύ και υπό το καθεστώς της μαφιόζικης ομερτά, της ωμής πολεμικής βίας και της εξουσιαστικής πολιτικής αφασίας που αποπροσανατολίζει τις κοινωνίες, δεν καταστεί και αυτό υποχείριο του κεφαλαίου, σε βάρος της ανθρωπότητας και του πολιτισμού της. Όμως, μονόδρομοι και αδιέξοδα δεν υπάρχουν στην ανθρώπινη ιστορία επειδή η κάθε διέξοδος δημιουργείται από τις ανάγκες και τους κοινωνικούς αγώνες.

2. Σχέσεις εξουσίας και ενεργειακής τεχνολογίας

Όμως ο σχεδιασμός και η διατήρηση αυτού του συγκεντρωτικού συστήματος παραγωγής και διανομής ηλεκτρικής ενέργειας δεν υπαγορεύεται τόσο από την έλλειψη ή τη σπανιότητα των πηγών ενέργειας, και σε κάθε περίπτωση, σήμερα, δεν υπαγορεύεται από την έλλειψη της αναγκαίας επιστημονικής γνώσης και τεχνολογίας που θα μπορούσαν, και σήμερα πράγματι μπορούν, να απαλλάξουν την ανθρωπότητα από τη βρώμικη-ρυπογόνο, καταστροφική και ιδιοτελή ενεργειακή εξάρτηση. Αυτό το σύστημα συγκεντρωτικής παραγωγής και διανομής της ηλεκτρικής ενέργειας υπαγορεύεται από τα στενά ταξικά συμφέροντα των ιδιοκτητών των μέσων παραγωγής όλων των αναγκαίων, για τον άνθρωπο, την κοινωνία του και την ανθρωπότητα γενικά, υλικών και άυλων αγαθών. Είναι αυτά τα συμφέροντα που εκφράζονται ως απάνθρωπη και καταστροφική εξουσία, πάνω στον άνθρωπο, στην κοινωνία του και στην ανθρωπότητα, με τη μορφή της ατομικής ιδιοκτησίας πάνω στους ζωτικούς πόρους και τις ζωτικές αναπαραγωγικές λειτουργίες της κοινωνίας και τελικά της ζωής και του ίδιου του πλανήτη που σχεδιάζουν τα συγκεντρωτικά ενεργειακά συστήματα με τρόπο και στόχο τη διαιώνιση της εξουσίας τους^[7].

Η μελέτη του σχεδιασμού των συγκεντρωτικών ενεργειακών συστημάτων αποκαλύπτει πως «τα συστατικά μέρη των τεχνολογικών συστημάτων είναι τεχνουργήματα κοινωνιολογικά δομημένα. Τα άτομα που σχεδιάζουν συστήματα παραγωγής ηλεκτροφωτισμού και ενέργειας, εφευρίσκουν και αναπτύσσουν όχι μόνο γεννήτριες και γραμμές μεταφοράς, αλλά επίσης τέτοιου είδους μορφές οργανώσεων όπως βιομηχανίες παραγωγής ηλεκτρισμού και κεφαλαιουχικές εταιρίες κοινής εκμετάλλευσης»^[8]. Αν για οποιοδήποτε τυχαίο ή συνειδητό και προγραμματισμένο λόγο αλλάξουν τα ‘κοινωνιολογικά’ δεδομένα, όπως λ.χ. ο συσχετισμός των κοινωνικών δυνάμεων, και η κοινωνία αποφασίσει να αλλάξει κάποιο ’τεχνούργημα’ του συστήματος ή/και θελήσει να απομακρύνει ένα συστατικό μέρος από το σύστημα, τότε «τα χαρακτηριστικά του θα αλλάξουν και θα αλλάξουν αναλόγως τα χαρακτηριστικά  και των άλλων τεχνουργημάτων μέσα στο σύστημα. Σε ένα σύστημα παραγωγής ηλεκτροφωτισμού και ενέργειας, για παράδειγμα, μια αλλαγή στην αντίσταση ή στο φορτίο στο σύστημα, θα επιφέρει σημαντικές αλλαγές στα συστατικά μέρη μεταβίβασης, διανομής και παραγωγής»^[9]. Αν στη θέση του τεχνολογικού συστήματος συγκεντρωτικής παραγωγής και διανομής ηλεκτρικής ενέργειας βάλουμε το οικονομικοκοινωνικό σύστημα παραγωγής και υποθέσουμε πως τον ρόλο της σχεδιάστριας άρχουσας εκμεταλλευτικής τάξης, η κοινωνία αποφασίζει να τον αναλάβει η ίδια συλλογικά με στόχο τον επανασχεδιασμό του και με κατεύθυνση ένα καλύτερο κόσμο οικοδομημένο πάνω στην καθαρή, αποκεντρωμένη και φτηνή ηλεκτρική ενέργεια, τότε γίνεται προφανές πως θα αλλάξει συθέμελα η φιλοσοφία, η αρχιτεκτονική, η λειτουργία και η χρηστικότητα ολόκληρου του οικοδομήματος και συνακόλουθα και του εποικοδομήματος. Θα αλλάξει, δηλαδή, συθέμελα ολόκληρη η κοινωνία^[10].

Αυτό το κοινωνικό όραμα της καθαρής, αποκεντρωμένης και φτηνής ηλεκτρικής ενέργειας, υπήρξε για πολλούς ανυπότακτους επιστήμονες, με κορυφαίους τον Νίκολα Τέσλα της «ελεύθερης ενέργειας»^[11], και τον Βίλχελμ Ράιχ της «παγκόσμιας ενέργειας»^[12], που είναι τόσο παλιό όσο και ο καταστροφικός, σπάταλος, συγκεντρωτικός, ρυπογόνος και απάνθρωπος καπιταλισμός, ξαναζωντανεύει σήμερα χάρη στην πρόοδο των επιστημών και της τεχνολογίας, με την οποία λύνονται το ένα μετά το άλλο τα τεχνικά προβλήματα που εμπόδιζαν την πραγματοποίησή του. Σήμερα η καθαρή, αποκεντρωμένη και φτηνή ηλεκτρική ενέργεια είναι μια επιστημονικοτεχνική πραγματικότητα, με την οποία μπορούμε να απαλλαγούμε από το παρωχημένο συγκεντρωτικό εξουσιαστικό ενεργειακό μοντέλο, που είναι πανάκριβο, αναποτελεσματικό και καταστρέφει ανεπανόρθωτα τον πλανήτη μας. Μπορούμε να ζήσουμε σ’ έναν κόσμο με άφθονη, φθηνή και καθαρή ενέργεια, χωρίς πετρέλαιο, ακριβά, βλαβερά και βρώμικα καύσιμα. Γίνεται προφανές πως η δυνατότητα να προσφέρει η ανθρωπότητα στον εαυτό της ως αποτέλεσμα των αμέτρητων αγώνων και θυσιών της άφθονη, καθαρή και φθηνή ηλεκτρική ενέργεια, αποσταθεροποιεί το υφιστάμενο ενεργειακό και κοινωνικοοικονομικό σύστημα και συνεπώς την εξουσία όσων κερδοσκοπούν σε βάρος της. Γι’ αυτό ο σκληρός πυρήνας, το διευθυντήριο του καπιταλισμού, ως η παγκόσμια ταξική συνείδηση του μεγάλου κεφαλαίου, κάνει ότι μπορεί για να ματαιώσει ή τουλάχιστον να καθυστερήσει, μέχρι να μπορέσει να τις ελέγξει, αυτές τις εξελίξεις στον τομέα της ενεργειακής τεχνολογίας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από το υδρογόνο. Διαφορετικά πως μπορεί να εξηγηθεί το γεγονός ότι κορυφαίοι επιστήμονες όπως λ. χ. ο Τζων Χαλντέιν παρουσίασε με σειρά δημοσιεύσεων και ομιλιών στις αρχές του 20ου αιώνα «τις γενικές αρχές της χρήσης του υδρογόνου ως πηγής ενέργειας αλλά και το πώς μπορούσε να παραχθεί, να αποθηκευθεί και να χρησιμοποιηθεί η υδρογονοενέργεια. Η σκέψη του όμως ήταν τόσο επαναστατική για τα δεδομένα της εποχής του ώστε αντιμετωπίστηκε με αμφισβήτηση από τους ακαδημαϊκούς συναδέλφους του»^[13]. Ο καπιταλισμός που έχει οικοδομηθεί πάνω στα ορυκτά καύσιμα βρίσκει τον τρόπο να ποδηγετεί τη θεωρητική και την εφαρμοσμένη επιστημονική έρευνα και να εμφανίζει την ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές, ως, τάχα, τεχνικά αδύνατη και οικονομικά ασύμφορη. Κι όμως, ο Χαλντέιν αποδείκνυε πως η τεχνολογία παραγωγής υδρογονοενέργειας είναι απλούστερη, φθηνότερη και με πολύ χαμηλότερο κόστος λειτουργίας σε σύγκριση με το ενεργειακό σύστημα των ορυκτών καυσίμων και το σπουδαιότερο ότι αυτή θα ήταν το ίδιο φτηνή σε κάθε σημείο του πλανήτη, πράγμα που θα επέτρεπε την ενεργειακή ανεξαρτησία και την ενεργειακή αυτάρκεια και συνεπώς και την ανεξάρτητη και γεωγραφικά αποκεντρωμένη ορθολογική και ισομερή οικονομική ανάπτυξη^[14]. Μια τέτοια μορφή ενέργειας, όμως, αχρηστεύει ολόκληρο το καπιταλιστικό οικοδόμημα, που μπορεί να υπάρχει μόνο όσο θα ελέγχει συγκεντρωτικά την παραγωγή και τη ροή της ενέργειας σε τοπικό, περιφερειακό, εθνικό και παγκόσμιο επίπεδο, για να υπάρχει η περιφερειακή οικονομική και κοινωνική ανισότητα, χωρίς την οποία δεν μπορεί να υπάρξει καπιταλισμός και κεφάλαιο. Το πανίσχυρο σύμπλεγμα συμφερόντων, που ελέγχει μέσω της μονοπωλιακής δομής τής ενέργειας ένα τεράστιο τμήμα της παγκόσμιας οικονομίας, εξουδετερώνει συστηματικά κάθε ανεξάρτητη προσπάθεια για την οργάνωση εναλλακτικών συστημάτων παραγωγής ενέργειας^[15]. Στόχος αυτού του πολιτικοοικονομικά πανίσχυρου συμπλέγματος συμφερόντων είναι να κρατηθεί η ανθρωπότητα ‘ενεργειακά υπόδουλη’, αιχμάλωτη των παραδοσιακών ενεργειακών μονοπωλίων, άσχετα αν το τίμημα είναι μια βαριά άρρωστη βιόσφαιρα και μια ανθρωπότητα χωρίς μέλλον. Έτσι, όμως, γίνεται σαφέστερο πως η άφθονη καθαρή και φτηνή ενέργεια δεν είναι απλά και μόνο ένα τεχνολογικό ζήτημα. Δεν είναι ζήτημα ανεύρεσης οικονομικών πόρων και νέων τεχνολογιών. Αυτά ήδη υπάρχουν. Η αλλαγή του ενεργειακού μοντέλου της ανθρωπότητας είναι πάνω απ’ όλα ζήτημα κοινωνικό και συνεπώς πολιτικό, και ταυτίζεται με την ύπαρξη ή την ανατροπή του καπιταλιστικού τρόπου οργάνωσης της παραγωγής και της κατανομής του κοινωνικού πλούτου, συνεπώς αποτελεί πρόβλημα σχέσης μεταξύ οικονομίας και κοινωνίας.

Γι’ αυτό δεν πρέπει να έχουμε ψευδαισθήσεις πως το ενεργειακό κατεστημένο θα δεχτεί να θυσιάσει τη βίαιη και απάνθρωπη εξουσία του και τα εύκολα κέρδη του για να αποφευχθεί το περιβαλλοντικό κόστος και για να χορτάσει καθαρή και φτηνή ενέργεια, ‘ψωμί παιδεία και ελευθερία’, η εργαζόμενη κοινωνία και η ανθρωπότητα συνολικά. Γι’ αυτό και οι ιδιοτελείς^[16] σχεδιαστές των ‘επιστημονικών’, των τεχνολογικών, των οικονομικών και των κοινωνικών συστημάτων φροντίζουν ώστε οι σημερινές δομές τους «να συμπεριλαμβάνουν την καταστροφή των εναλλακτικών συστημάτων»^[17]. Έτσι κατάφεραν ώστε ο σοβαρότερος, ο πιο ύπουλος και γι’ αυτό ο πιο αποτελεσματικός σύμμαχος μηχανισμός του οικονομικού και ενεργειακού κατεστημένου, που απαξιώνει τα επιστημονικά και τεχνολογικά επιτεύγματα και καταστρέφει τα απελευθερωτικά οράματα της ανθρωπότητας, να είναι η αντίληψη και η στάση τού φοβισμένου οπαδού, τού απληροφόρητου, θρησκόληπτου ή/και παραπληροφορημένου ‘ξερόλα’, τού δειλού και υποταγμένου στη βίαιη εξουσία, στην ‘ιερή’ αγυρτεία και στη στείρα παράδοση του «ανθρωπάκου»^[18]. Μια παράδοση με ψεύτικο, φανταχτερό περιτύλιγμα που του την σερβίρουν τα σκοταδιστικά και εξουσιαστικά ιερατεία στα κατηχητικά και στους προσκόπους, αλλά και μέσα από την ‘οικογενειακή εξουσία’ και την ‘αυθεντία’ της απληροφόρητης γιαγιάς, της μάνας, ή/ και του ‘αφέντη’ πατέρα και φυσικά με συστηματικότερο τρόπο μέσω του εκπαιδευτικού συστήματος, με κύριο ιμάντα μεταφοράς της χυδαίας ιδεολογίας της μοιρολατρίας και της ‘θεία βουλήσει’ κοινωνικής ανισότητας, τον επίσης και κατά συρροή καθημαγμένο, υποταγμένο και συνήθως θρησκόληπτο εκπαιδευτικό όλων των βαθμίδων εκπαίδευσης. Το ιστορικό χρέος των δυνάμεων της Εργασίας, της Επιστήμης και του Πολιτισμού είναι να εξουδετερώσουν όλα τα καταστροφικά και αλλοτριωτικά τεχνουργήματα του σκληρού πυρήνα του κεφαλαίου, γιατί μόνο έτσι θα καταφέρουν να απελευθερώσουν τις επιστήμες, την τεχνολογία και την εκπαίδευση, προϋπόθεση ικανή και αναγκαία για την ενεργειακή και συνεπώς την οικονομική και κοινωνική αυτοαπελευθέρωση της ανθρωπότητας.

3. Τα ορυκτά καύσιμα και ο καπιταλισμός φεύγουν, η υδρογονοενέργεια και ένας καλύτερος κόσμος έρχονται

«Μπορεί να ανήκετε σ’ εκείνους τους ανθρώπους που νομίζουν ότι η ενέργεια του υδρογόνου είναι μια φαντασίωση κάποιων μελλοντολόγων ή κάποιων άλλων συγγραφέων επιστημονικής φαντασίας. Ή, στην καλύτερη περίπτωση, μπορεί να την θεωρείτε ως μια πολλά υποσχόμενη μελλοντική τεχνολογία που, αν κάποτε εφαρμοστεί, αυτό θα γίνει στο μακρινό μέλλον. Εάν όντως σκέφτεστε μ’ αυτόν τον τρόπο, ξανασκεφτείτε το σοβαρά. Φανταστείτε έναν κόσμο στον οποίο η ανθρωπότητα κέρδισε την ελευθερία της από το πετρέλαιο. Μπορούμε να χτίσουμε αυτόν τον κόσμο μέσα σε δέκα χρόνια

με την υπάρχουσα τεχνολογία. Φανταστείτε έναν κόσμο στον οποίο η (ανθρωπότητα) αποφάσισε να ξεπεράσει την ενεργειακή και την

κλιματική κρίση που απειλεί την ύπαρξή της. Μπορούμε να χτίσουμε

αυτόν τον κόσμο σήμερα με συνειδητές επιλογές και πολιτική βούληση»[19].

Χρειάστηκαν οι αλλεπάλληλες πετρελαϊκές κρίσεις των τελευταίων δεκαετιών του 20ού αιώνα^[20], αλλά και οι ανάγκες των διαστημικών πτήσεων, που αντιμετώπιζαν πρόβλημα βάρους, υψηλού κόστους, ασφάλειας και χαμηλής ενεργειακής απόδοσης με τα παραδοσιακά καύσιμα, που ανάγκασαν τη Σοβιετική Ένωση και τις Ενωμένες Πολιτείες Αμερικής, την Κίνας και την Ινδία και κοντά σε αυτές και πολλές άλλες χώρες να αρχίσουν να αναπτύσσουν την τεχνολογία παραγωγής και χρησιμοποίησης της υδρογονοενέργειας. Σήμερα, οι περισσότερες χώρες του κόσμου, αλλά και μεγάλες ενεργοβόρες επιχειρήσεις με πρωταγωνιστές τις αυτοκινητοβιομηχανίες, χρηματοδοτούν ερευνητικά προγράμματα για να μπορέσουν να περάσουν ομαλά και να επιβιώσουν και στη νέα ενεργειακή εποχή που έρχεται^[21].

Ο στόχος τους, βέβαια, είναι να μονοπωλήσουν και τη νέα τεχνολογία παραγωγής υδρογονοενέργειας και να ελέγξουν τη ροή της στην οικονομία και στην κοινωνία, πράγμα δύσκολο, αν όχι αδύνατο, εξ αιτίας της ίδιας της φύσης της υδρογονοενέργειας, τα χαρακτηριστικά της οποίας την κατατάσσουν περισσότερο στα ελεύθερα αγαθά παρά στα εμπορεύματα. Γι’ αυτό η προσπάθειά τους αποσκοπεί όχι στην κατάκτηση, αλλά ακόμα και στην καταστροφή, του μέλλοντος, γιατί ξέρουν πως δεν τους ανήκει, με στόχο να κερδίσουν χρόνο για να βρουν άλλους τρόπους με τους οποίους θα αποτρέψουν ή τουλάχιστον θα καθυστερήσουν την ολοκλήρωση της επανάστασης του υδρογόνου, που φέρνει μαζί της τη διάλυση του καπιταλισμού και την ενεργειακή απελευθέρωση της οικονομίας και της κοινωνίας.

Στο πλαίσιο αυτής της στρατηγικής, το κεφάλαιο θέλει το υδρογόνο το πολύ ως μια «εφεδρική… επιλογή σε σχέση με το υφιστάμενο δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας»^[22], δηλαδή συμπληρωματική πηγή ενέργειας, με κυρίαρχο βέβαια το ενεργειακό σύστημα ορυκτών καυσίμων, πράγμα που εκφράζεται από πολλούς ‘κορυφαίους’ διανοητές, κομματικούς αξιωματούχους^[23], ακόμα και από ειδικούς επιστήμονες και καταγράφεται με διακριτική σαφήνεια από τον Jeremy Rifkin στο κατά τα άλλα πρωτοποριακό και αξιόλογο βιβλίο του για την ‘οικονομία του υδρογόνου’^[24].

4. Ενέργεια και κοινωνική εξέλιξη

Το εκάστοτε ενεργειακό σύστημα, ως έκφραση της εκάστοτε ενεργειακής πηγής, μορφής και χρήσης όριζε και καθόριζε τον βαθμό ανάπτυξης της εκάστοτε οικονομίας και κοινωνίας. Στην εποχή της αγριότητας^[25] των διάφορων, ανά την υφήλιο, κοινωνιών, η μορφή ενέργειας ταυτίζονταν με την μυϊκή και πνευματική δύναμη των τρωγλοδυτών και τροφοσυλλεκτών ανθρώπων με την οποία αξιοποιούσαν στο μέτρο των περιορισμένων γνώσεών τους και τις διάφορες μορφές ενέργειας της Φύσης με κύρια μορφή, αυτήν της φωτιάς. Ακολούθησε συμπληρωματικά η αξιοποίηση της ενέργειας των ζώων εργασίας, καθώς επίσης των καυσόξυλων και των ξυλανθράκων, όπως και αυτή του ανέμου, μέχρι τον Μεσαίωνα και την αναγκαστική εμφάνιση της μανουφακτούρας που έσπρωξε δυνατά τον ορίζοντα της ανθρωπότητας προς το μέλλον.

Με την ανακάλυψη των ορυκτών γαιανθράκων, των ατμομηχανών και την δύναμη του ατμού, ξεκίνησε η πρώτη βιομηχανική επανάσταση. Οι νέες οικονομικές δραστηριότητες και κύρια οι μεταφορές διεύρυναν το εμπόριο, γεγονός που οδήγησε, στο σταδιακό παραμέρισμα της κλειστής οικονομίας για την αυτοκατανάλωση αξιών χρήσης και το περιορισμένο, κύρια ανταλλακτικό, εμπόριο, και στην θεμελίωση του καπιταλιστικού τρόπου μαζικής παραγωγής ανταλλακτικών αξιών, δηλαδή, εμπορευμάτων για την διεθνή αγορά και το κέρδος. Οι υδρογονάνθρακες, το πετρέλαιο και οι μηχανές εσωτερικής καύσης και η ανακάλυψη του ηλεκτρισμού, πυροδότησαν την δεύτερη βιομηχανική επανάσταση και έθεσαν το κεφαλαιοκρατικό σύστημα στην φάση απογείωσης. Στη συνέχεια το φυσικό αέριο, η πυρηνική ενέργεια, η εφεύρεση και η χρήση του τρανζίστορ, της λυχνίας και των μικροτσίπς, των ηλεκτρονικών υπολογιστών και των ηλεκτρονικών κυκλωμάτων εισάγουν στην νέα ηλεκτρονική εποχή, η οποία γρήγορα εξελίσσεται σε ψηφιακή, που με το Internet, έδωσαν νέα δυναμική ώθηση στον νέο τρόπο παραγωγής και ολοκληρώθηκαν ως τρίτη βιομηχανική επανάσταση με αποτέλεσμα την ολοκλήρωση του ιστορικού κύκλου και την παρακμή του καπιταλισμού, που παίρνει σταδιακά την μορφή της καπιταλιστικής βαρβαρότητας, όπου από την μια το 1% του παγκόσμιου πληθυσμού ελέγχει την παγκόσμια οικονομία καταδικάζοντας το υπόλοιπο 99% σε προϊούσα φτώχεια και εξαθλίωση.

Με την εφεύρεση των αλγόριθμων, των υπερυπολογιστών, της εξελιγμένης ρομποτικής, της τεχνητής νοημοσύνης, των drones, των GPS, της τρισδιάστατης εκτύπωσης, της αυτόματης μετάφρασης και πολλών άλλων γνωστών ή και άγνωστων ακόμα τεχνολογικών επιτευγμάτων που αποσκοπούν στην παρακολούθηση, στον αποπροσανατολισμό και στην ποδηγέτηση των ανθρώπων. Γεγονότα, πολιτικές και προγράμματα που σταδιακά παίρνουν την μορφή της λεγόμενης δυναμικής επανεκκίνησης του καπιταλισμού, (Great Reset), του, (transhumanism), μετανθρωπισμού, δηλαδή της ψηφιακής τροποποίησης του αυθεντικού φυσικού ανθρώπου και της παγκόσμιας ηγεμονίας του αμερικανισμού, οπότε παραμένει, για πολλούς, ακόμα το ερώτημα είναι αν η ανθρωπότητα μπήκε στην τέταρτη, ή στην τελευταία και μοιραία πριν την εξαφάνιση του ανθρώπινου είδους, βιομηχανική επανάσταση.

Σε κάθε περίπτωση, όμως είναι σημαντικό να παρατηρήσουμε πως παράλληλα με τις πηγές και τις μορφές ενέργειας που κινούσαν τις οικονομικές δραστηριότητες της εκάστοτε κοινωνίας αναπτύσσονταν τα μέσα παραγωγής και οι μορφές επικοινωνίας μεταξύ ανθρώπων, θεσμών και κοινωνιών. Έτσι διακρίνουμε:

• Οι πρωτόγονες κοινωνίες χρησιμοποιούν την μυϊκή και πνευματική τους δύναμη, ενισχυόμενη με πρόχειρα λίθινα και ξύλινα εργαλεία για την εξασφάλιση της τροφής τους και την φωτιά ως ενέργεια, θέρμανση και ασφάλεια και επικοινωνούν με διάφορες κατά περιοχή μορφές, όπως οι φρυκτωρίες και μέσω των ‘μύθων’ και της προφορικής μεταφοράς τους δια του προφορικού λόγου των τροβαδούρων, των απαγγελιών και των διάφορων συλλογικών και κοινωνικών εκδηλώσεων.
• Οι Αρχαίες κοινωνίες πρόσθεσαν στην μυϊκή και πνευματική ενέργεια των δούλων, το ‘ησιόδειο άροτρο’, κάποια εργαλεία και εργαλειομηχανές, την ενέργεια από τα ζώα εργασίας και την ενέργεια του ανέμου. Το σημαντικότερο είναι πως, κυρίως οι Έλληνες, ανάπτυξαν την επικοινωνία μέσω της γραφής, των βιβλίων, της αλληλογραφίας, του δημόσιου διαλόγου, της φιλοσοφίας, της επιστημονικής έρευνας, των τεχνών και του πολιτισμού.
• Οι Μεσαιωνικές κοινωνίες αυταπατήθηκαν καταφεύγοντας, δια της φεουδαρχικής κρατικής ‘θεοκρατίας’ και δια των μεταφυσικών ναρκοϊδεών στις μεταφυσικές δυνάμεις που, ως φετίχ της εξουσίας, αδυναμία και άφεση στην υποτιθέμενη ‘θεία πρόνοια’, λειτούργησαν σαν τροχοπέδη της ανθρώπινης και της κοινωνικής εξέλιξης^[26].
• Οι κοινωνίες του 19^ου &20^ου αιώνα, αργά αφυπνισμένες από την Αναγέννηση της αρχαίας ελληνικής Γραμματείας και των επιστημών και από τον δυτικό Διαφωτισμό, πραγματοποίησαν, όπως είδαμε, τεράστια άλματα στις επιστήμες και στην τεχνολογία, αλλά και στην ενέργεια και στην επικοινωνία με την ασύρματη και την πολύμορφη ενσύρματη επικοινωνία στην μορφή του τηλέφωνου, του τηλέτυπου, του τηλεγραφήματος, της οργανωμένης και γρήγορης ταχυδρομικής αλληλογραφίας και του Fax. Μόνο που αυτή η εξέλιξη αποσπάστηκε βίαια από την κοινωνία, από το Εμείς, υπέρ του εγωιστικού και αντικοινωνικού ατόμου, υπέρ του νοσηρού και εγκλωβισμένου στον μικρόκοσμο τού Εγώ που κινείται στην λογική: ‘Ο θάνατός σου η ζωή μου’, που επέβαλε στην κοινωνία τον νόμο της ζούγκλας.
• Οι Σύγχρονες κοινωνίες ώθησαν τα μέσα παραγωγής μέχρι τον πλήρη αυτοματισμό, που θα μπορούσε να εξασφαλίσει τον αναγκαίο ελεύθερο χρόνο για την ολόπλευρη ανάπτυξη του οικουμενικού και πολυδιάστατου ανθρώπου, αλλά αντ’ αυτού τον περιθωριοποίησαν με αποτέλεσμα οι κυρίαρχες ελίτ να σχεδιάζουν ‘τελικές λύσεις’ για την διαχείριση του ‘πλεονάζοντος πληθυσμού’. Αναφορικά με την ενέργεια οι σύγχρονες κοινωνίες μετεωρίζονται, μεταξύ των ορυκτών καυσίμων που εγγυώνται την επιβίωση του παλιού κόσμου της εκμετάλλευσης, της ακραίας κοινωνικής ανισότητας, της καταστροφής της γήινης βιόσφαιρας, του ιμπεριαλισμού των ‘επιούσιων του ‘θεού’ ανθρώπων και λαών’ και του γενικευμένου απάνθρωπου και καταστροφικού πολέμου, και της υδρογονοενέργειας, μέχρι να μπορέσουν να την ελέγξουν και από ελευθερωτή να την καταστήσουν κι’ αυτή εργαλείο κυριαρχίας[27]. Αναφορικά με την επικοινωνία δημιούργησαν τα εν πολλοίς και επί της ουσίας αχρείαστα κινητά τηλέφωνα πέμπτης (5G) τα οποία σε συνδυασμό με τα λεγόμενα κοινωνικά δίκτυα και τις πλατφόρμες των μεγιστάνων και σε συνεργασία με τις μυστικές υπηρεσίες και τις κυβερνήσεις των επίδοξων παγκόσμιων ηγεμόνων, μετατρέπουν εσκεμμένα την επικοινωνία σε χειραγώγηση και υποταγή, μέσω της κοινωνικά άχρηστης πληροφορίας και της εξουσιαστικής παραπληροφόρησης. Αντί, βεβαίως, της θεμελίωσης ενός καλύτερου κόσμου^[28], του κόσμου και του πολιτισμού της κοινωνικής ισότητας που θα στηρίζεται πάνω στις σύγχρονες πηγές και μορφές άφθονης, φθηνής, καθαρής, αποκεντρωμένης και ασφαλούς υδρογονοενέργειας. Όσον αφορά στην επικοινωνία, πέραν των κοινωνικά ελεγχόμενων ηλεκτρονικών και ψηφιακών μορφών της, αποτελεί ζωτικής σημασίας υπόθεση η αναγέννηση, η προώθηση και η γενίκευση του δημόσιου διαλόγου σε όλα τα κύτταρα, τους θεσμούς και τα επίπεδα της κοινωνίας, της μόνης αναγκαίας και ικανής συνθήκης για την διαμόρφωση ολοκληρωμένων και πολυδιάστατων προσωπικοτήτων, ικανών να συγκροτούν αυτοδιευθυνόμενες κοινωνίες. Όλα αυτά μαζί μπορούν να καταλήγουν να εκφράζονται με την μορφή της Άμεσης Δημοκρατίας, αρθρωμένης σε τοπικό, περιφερειακό, εθνικό και οικουμενικό επίπεδο, στα πλαίσια ενός αταξικού οικουμενικού Ουμανισμού[29].

Έτσι παρατηρούμε πως, παρά τις τεράστιες ταχύτητες και τις εντάσεις που λαβαίνουν χώρα σε επίπεδο καθημερινότητας των εξελίξεων, σε πολιτικό και κοινωνικό επίπεδο παρατηρείται μια στασιμότητα που μόνο σε κακό, όπως τα σχέδια για εξόντωση των, κατά Schwab, Harari και τους λοιπούς σύγχρονους μεγιστάνες, τους αρχάγγελους της καπιταλιστικής κόλασης, ‘περιττών και άχρηστων ανθρώπων’, μπορεί να καταλήξει, εκτός αν οι δυνάμεις της εργασίας, της επιστήμης και του πολιτισμού αποφασίσουν ξαφνικά να μετακινηθούν από την θέση του αντικειμένου του κεφαλαίου στην θέση του υποκείμενου της ιστορίας, προκειμένου να πραγματοποιήσουν το διαχρονικό όραμά τους για κοινωνική ισότητα και παγκόσμια ειρήνη.

5. Σύγκριση ενεργειακών συστημάτων

Φυσικοί, αλλά όχι μόνο, λόγοι, που έχουν σχέση με την γεωγραφική διασπορά, την ποσότητα της πρώτης ύλης παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και την προσβασιμότητα σε αυτήν, προσδιορίζουν την φύση και τον χαρακτήρα των ενεργειακών συστημάτων. Έτσι τα, σε ελάχιστα σημεία, σε περιορισμένες ποσότητες και υπό ολιγοϊδιοκτησιακό καθεστώς υφιστάμενα ορυκτά καύσιμα καταλήγουν σε απόλυτα συγκεντρωτικά ενεργειακά συστήματα πάνω στα οποία χτίζονται αντιδημοκρατικά και ολιγαρχικά οικονομικοκοινωνικά συστήματα με κατάληξη τις ακραίες κοινωνικές ανισότητες και τους απάνθρωπους και καταστροφικούς πολέμους. Αντίθετα με το υδρογόνο που υπάρχει παντού ανεξάντλητο, προσβάσιμο και προσιτό για τον κάθε χρήστη ηλεκτρικής ενέργειας, μπορεί ως αποκεντρωμένο ενεργειακό σύστημα να αλλάξει ριζικά την φιλοσοφία, την δομή και την λειτουργία των κοινωνιών και με αυτό την πορεία της ανθρωπότητας προς το μέλλον.

Τα ορυκτά καύσιμα, που βρίσκονται σε περιορισμένες ποσότητες, διάσπαρτα, αλλά ανισοκατανεμημένα, ευνοούν την ανάπτυξη των χωρών στις οποίες βρίσκονται ως γήινα κοιτάσματα, αλλά και των ελάχιστων εταιρειών που ελέγχουν την εξόρυξή τους, την επεξεργασία και την διακίνησή τους, αλλά λειτουργούν σε βάρος των χωρών που στερούνται κοιτασμάτων ορυκτών καυσίμων, εκτός εκείνων που ελέγχουν στρατιωτικά και οικονομικά χώρες που διαθέτουν, αλλά αδυνατούν ή δεν τους επιτρέπεται να τα αξιοποιήσουν οι ίδιες.

Έτσι οι ελεγχόμενες, από τις ισχυρές χώρες, πηγές ορυκτών καυσίμων, καταλήγουν σε ένα αυστηρά συγκεντρωτικό ενεργειακό σύστημα που επιτρέπει την ροή ενέργειας σύμφωνα με τα συμφέροντα εκείνων των χωρών και εταιρειών ενέργειας, με τρόπο που οι λίγοι διαχειριστές των συγκεντρωτικών ενεργειακών συστημάτων να ελέγχουν την οικονομική δραστηριότητα όλων των υπόλοιπων χωρών του πλανήτη, επιβάλλοντας τεχνητές ελλείψεις και εξωφρενικές τιμές, πράγμα που σημαίνει μεταφορά πλούτου, από τις ενεργειακά εξαρτημένες χώρες, στις χώρες και τις εταιρείες που ελέγχουν την εξόρυξη, την επεξεργασία και την ροή της ενέργειας. Πέραν τούτων τα ορυκτά καύσιμα είναι συνδεδεμένα με το μεγάλο κόστος της εξόρυξης, της επεξεργασίας και των δικτύων μεταφοράς τους, αλλά και με τα ανυπολόγιστα κόστη από τις καταστροφές που προκαλούν στο φυσικό περιβάλλον και ιδιαίτερα στην γήινη βιόσφαιρα, τα οποία οι ελεγκτές τους τα μετακυλύουν στις τοπικές κοινωνίας και στην ανθρωπότητα συνολικά, περιορίζοντας όλο και περισσότερο τις προοπτικές επιβίωσης του ανθρώπινου είδους στον πλανήτη Γη.

Αντίθετα, η ενέργεια που παράγεται ήδη από την συνεργασία των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, κύρια του ήλιου και του ανέμου, με καύσιμη ύλη το ανεξάντλητο υδρογόνο, που αποτελεί πάνω από το 75% της ύλης του Σύμπαντος και βρίσκεται στην διάθεση του καθενός ατομικού, δημοτικού και εθνικού χρήστη ηλεκτρικής ενέργειας, ο οποίος με ένα σχετικά απλό, προσιτό και χαμηλού λειτουργικού κόστους τεχνολογικό πακέτο που συνδυάζει την ηλεκτρόλυση του νερού με την ταυτόχρονη καύση του παραγόμενου υδρογόνου και αποδίδει άφθονη, φθηνή, καθαρή και ασφαλή ηλεκτρική ενέργεια, καθιστά τον χρήστη ηλεκτρικής ενέργειας ταυτόχρονα και παραγωγό της. Πράγμα που σημαίνει ότι τον καθιστά ενεργειακά ανεξάρτητο από του μονοπωλητές ενέργειας και από τα συγκεντρωτικά ενεργειακά συστήματα. Ενεργειακή ανεξαρτησία όμως σημαίνει οικονομική, κοινωνική, πολιτική, πνευματική και εθνική, ανεξαρτησία, αλλά και απελευθέρωση από τα ορυκτά καύσιμα, από τα συγκεντρωτικά ενεργειακά συστήματα και από την καπιταλιστική βαρβαρότητα. Η οικονομία και η κοινωνία του υδρογόνου, ένας καλύτερος κόσμος, χτίζεται εδώ και δεκαετίες  από επιστήμονες, ιδιώτες^[30], αλλά και από μαθητές επαγγελματικών Λυκείων και φοιτητές πολυτεχνείων και πανεπιστημίων σε όλον τον κόσμο, ακόμα και στην Ελλάδα με υδρογονοκίνητα αυτοκίνητα, αεροπλάνα, πλοία, υποβρύχια και τραίνα, δίπλα από τα υδρογονοκίνητα αυτοκίνητα και τις υδρογονοκίνητες Βέσπες του Έλληνα ευρεσιτέχνη, Γιώργου Λάγιου. Σημαίνει, δηλαδή, ένα καινούργιο κόσμο, άξιο να τον βιώνεις και να τον εξελίσσεις στα πέρατα του ανθρώπινου πολιτισμού, χωρίς κανένα ‘τέλος της ιστορίας και του τελευταίου ανθρώπου’.

Βέβαια, τα τρέχοντα μεγάλα κεφαλαιοκρατικά συμφέροντα, που αντιλαμβάνονται τον κίνδυνο που αποτελεί γι’ αυτά η υδρογονοενέργεια φροντίζουν, με την βοήθεια κάποιων κρετίνων, να την συκοφαντούν, να παραπληροφορούν γι’ αυτήν τις κοινωνίες και την ανθρωπότητα και παρά τις άπειρες εφαρμογές της, που ήδη λαβαίνουν χώρα, κάνουν ότι μπορούν να δεσμεύσουν με αποκλειστικές ευρεσιτεχνίες και license’s για λογαριασμό τους την ενεργειακή χρήση του νερού^[31]. Κι’ όλα αυτά για να κερδίσουν χρόνο, μέχρι να μπορέσουν, με την ψυχρή σύντηξη^[32] του υδρογόνου, να παράξουν μαζική ηλεκτρική ενέργεια που θα την πουλάνε μέσω αυστηρά ελεγχόμενων συγκεντρωτικών ενεργειακών δικτύων, όπως και τα ορυκτά καύσιμα, προκειμένου να διατηρήσουν τα εξουσιαστικά προνόμιά τους σε βάρος της ανθρωπότητας και του πολιτισμού της, διαιωνίζοντας την καπιταλιστική βαρβαρότητα.

Αυτός είναι και ο λόγος που οι αυτοκινητοβιομηχανίες τροποποίησαν το αρχικό μοντέλο εντελώς αυτόνομου υδρογονοκίνητου αυτοκινήτου στο οποίο συνυπήρχαν ο μηχανισμός ηλεκτρόλυσης του νερού με τον μηχανισμό καύσης, με τις κυψέλες καύσης του υδρογόνου, σε ένα ενιαίο τεχνολογικό πακέτο, σε αυτοκίνητα που είναι εφοδιασμένα μόνο με την κυψέλη καύσης υδρογόνου για να χρειάζεται να περάσουν από το συγκεντρωτικό ενεργειακό δίκτυο για να εφοδιαστούν με καύσιμο υδρογόνο, διατηρώντας την εξάρτηση των χρηστών ενέργειας από τα ολιγοπωλιακά και μονοπωλιακά συμφέροντα.

6. Ελλάδα. Ενεργειακή υποτέλεια και μεγαλοϊδεατικές παραισθήσεις

Αντίστοιχη είναι η κατάσταση και στην Ελλάδα. Η Ελληνική κοινωνία, εκτεθειμένη στην άγνοια των πραγμάτων και στην παραπληροφόρηση, ακολουθεί διεφθαρμένους πολιτικούς και πνευματικούς ταγούς με αποτέλεσμα να φθίνει με άμεση την απειλή την εξαφάνισής της, περιμένοντας λύσεις από τους κοινοβουλευτικούς υπαλλήλους του κεφαλαίου, αντί να ζωντανέψει η ίδια, υπό τις σύγχρονες επιστημονικοτεχνικές και πολιτισμικές συνθήκες, την αρχαία Άμεση Δημοκρατία, όπως αυτή εμπλουτίστηκε με τις εμπειρίες των μεσαιωνικών κοινοβίων και της αντιστασιακής τοπικής, κοινοτικής αυτοδιοίκησης.

Τα ελληνικά πολιτικά κόμματα, μηδενός εξαιρουμένου, κάνουν ότι δεν γνωρίζουν τίποτα για το υδρογόνο ως πηγή ενέργειας και ψελλίζουν για λόγους εντυπωσιασμού χιλιοειπωμένες ατάκες για την ‘αναγκαιότητα να στραφούμε προς τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας’ (ΑΠΕ), εννοώντας την ηλιακή και αιολική ενέργεια, που από μόνες τους δεν μπορούν να εξασφαλίσουν την αναγκαία συνεχόμενη ενεργειακή ανεξαρτησία και αυτάρκεια της χώρας. Τα ελληνικά κόμματα, ως παραρτήματα των κομμάτων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και ως όργανα των Lobbies των μεγάλων δυνάμεων και συμφερόντων, φτάνουν μέχρι τα όρια της σοσιαλδημοκρατικής προσέγγισης του ενεργειακού προβλήματος, η οποία θεωρεί τα ορυκτά καύσιμα ως βάση του ενεργειακού συστήματος, αφορίζει υποκριτικά την πυρηνική ενέργεια και ψάχνει να βρει κάποιο συμπληρωματικό ρόλο για τις κερδοφόρες ΑΠΕ αλλά για το υδρογόνο δεν γίνεται πουθενά η παραμικρή αναφορά^[33].

Οι συντηρητικές πολιτικές δυνάμεις, και όχι μόνο, που ασκούν κυβερνητική διαχείριση για λογαριασμό του μεγάλου κεφαλαίου, ονειρεύονται, ως ‘μελλοντικοί πετρελαιάδες’ μια ‘νέα μεγάλη ιδέα για το έθνος’, με αφορμή τα πιθανά μεγάλα, αλλά ακόμα μη βεβαιωθέντα, κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου στον ελλαδικό χερσαίο και θαλάσσιο χώρο και γι’ αυτό μπαινοβγαίνουν σε ‘συμμαχίες’ και υποτίθεται πως διαπραγματεύονται ‘ευνοϊκούς όρους’ εκχώρησης της εκμετάλλευσής τους, ακόμα και με εκχώρηση κυριαρχικών δικαιωμάτων, γιατί διαφορετικά δεν εξηγείται η σκόπιμη, και προφανώς καθ’ υπαγόρευση του αυτόχριστου παγκόσμιου ηγεμόνα, καθυστέρηση της εφαρμογής της Διεθνούς Συμφωνίας για το Δίκαιο της θάλασσας για την επέκταση της ελληνικής αιγιαλίτιδας ζώνης στα 12 ναυτικά μίλια και στη συνέχεια της ανακήρυξης της ελληνικής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ).

Στο μεταξύ, στην προσπάθειά τους να ‘εξορθολογήσουν’ την αγορά ενέργειας, ‘την άνοιξαν’ προς την κατεύθυνση των κερδοφόρων ανανεώσιμων πηγών, τόσο που δεν μπορούν πια να την ελέγξουν, με αποτέλεσμα να ξεσπάσει ένας εμφύλιος πόλεμος μεταξύ κυβέρνησης^[34] από τη μια μεριά και των εισαγωγέων της σχετικής γερμανικής τεχνολογίας και των ‘επενδυτών’ στις ΑΠΕ, δηλαδή στα φωτοβολταϊκά και στις ανεμογεννήτριες, από την άλλη^[35]. Τα υποτιθέμενα ‘αντιμνημονιακά’, αλλά όχι αντικαπιταλιστικά ‘προοδευτικά αριστερά’^[36] και ‘οικολογικά’^[37] κόμματα δεν έχουν να προτείνουν καμιά σοβαρή σύγχρονη ενεργειακή πολιτική και περιορίζονται σε ενδοσυστημικές λύσεις, αγνοώντας πλήρως το υδρογόνο. Αλλά και το υποτίθεται ‘αντικαπιταλιστικό’ Κ.Κ.Ε. που δεν έχει κανένα επεξεργασμένο ενεργειακό πρόγραμμα, δείχνει μια ανεξήγητη επιφυλακτικότητα προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, αγνοεί παντελώς το υδρογόνο και την ενεργειακή του σημασία, και περιορίζεται στην κριτική της ενεργειακής πολιτικής των άλλων κομμάτων, αντιπροτείνοντας τη ‘σοσιαλιστική πλατφόρμα’, με την οποία υπόσχεται μεταξύ των άλλων και την «‘κοινωνικοποίηση’ των μέσων παραγωγής στην ενέργεια»^[38] και τη θέσπιση «Ενιαίου Κρατικού Φορέα Ενέργειας»^[39], γιατί «εμείς μιλάμε για κρατική κοινωνική ιδιοκτησία, αλλά όχι μόνο της Δ.Ε.Η., αλλά όλου του τομέα της Ενέργειας»^[40], για την καλύτερη αξιοποίηση, και ‘προς το συμφέρον του λαού’, των υφιστάμενων παραδοσιακών πηγών ενέργειας. Τέτοια και τόση κρατικοκαπιταλιστική τυφλότητα στον 21^ο αιώνα, μόνο ως πολιτική παράνοια μπορεί να εννοηθεί.

7. Το μέλλον της Ευρώπης δεν είναι τα ορυκτά καύσιμα και ο καπιταλισμός, αλλά η υδρογονοενέργεια, η Άμεση Δημοκρατία και ο αταξικός Ουμανισμός

Και ενώ η εποχή της υδρογονοενέργειας έχει ήδη ανατείλει και κοντεύει, παρά τη συνωμοσία της σιωπής, να μεσουρανήσει, τα ηγετικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι κυβερνήσεις των κρατών-μελών, τα πολιτικά κόμματα του Ευρωκοινοβουλίου και η λεγόμενη ‘πνευματική ηγεσία’ της, έχουν εμπλακεί, ως διαπλεκόμενες δυνάμεις στον πόλεμο των πετρελαιαγωγών. Άλλοι ως υπάλληλοι-εκφραστές, των αμερικανικών και άλλοι των ρωσικών σχεδίων για την ενεργειακή εξάρτηση της Ευρώπης και άλλοι ως Dealer των προϊόντων της γερμανικής βιομηχανίας, (πακέτα φωτοβολταϊκής τεχνολογίας και ανεμογεννήτριες), με αποτέλεσμα η Ευρωπαϊκή Ένωση να χάνει το τραίνο της νέας τεχνολογίας για υδρογονοενέργεια που θα την καθιστούσε ενεργειακά ανεξάρτητη, αυτόνομη και αυτοδύναμη να ακολουθήσει μια νέα πορεία, αντάξια των ουμανιστικών αγωνιστικών παραδόσεών της, για το καλό των Ευρωπαίων και της ανθρωπότητας. Κι όμως το πρόβλημα της υδρογονοενέργειας δεν ήταν άγνωστο στην Ευρώπη. «Είμαστε μια ομάδα επιχειρηματιών και επιστημόνων και σας ζητάμε να παρέχετε υποστήριξη και βοήθεια στη χρηματοδότηση του έργου μας στην υλοποίηση της παραγωγής ενέργειας υδρογόνου και ηλεκτρικής ενέργειας στη Γερμανία. Το γεγονός είναι ότι οι επιστήμονές μας έχουν αναπτύξει μια νέα τεχνολογία για την παραγωγή φθηνού υδρογόνου και φθηνής ενέργειας σε απεριόριστες ποσότητες και 100% φιλική προς το περιβάλλον. Με την τεχνολογία μας και την οικονομική και πολιτική υποστήριξή σας, η Γερμανία θα είναι σε θέση να γίνει ο παγκόσμιος ηγέτης της αγοράς στην παραγωγή υδρογόνου, παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και ηλεκτρικών οχημάτων τα επόμενα πέντε χρόνια. Επιπλέον, μπορούμε να πραγματοποιήσουμε τον μοναδικό εξοπλισμό για τη μετάβαση των υφιστάμενων πυρηνικών και θερμικών σταθμών ηλεκτροπαραγωγής σε σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής υδρογόνου με ελάχιστες επενδύσεις για τους ιδιοκτήτες της εταιρείας και το κόστος ηλεκτρικής ενέργειας θα είναι τουλάχιστον 2 φορές φθηνότερο από ό,τι σήμερα και οι εκπομπές CO2 θα είναι μηδενικές. […] Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η εφαρμογή αυτής της καινοτόμου τεχνολογίας θα ωφελήσει όλους τους πολίτες της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας, συμπεριλαμβανομένης της Ευρωπαϊκής Κοινότητας»[41]. Όμως η πολυπράγμων Καγκελάριος σιώπησε και ουδέν έπραξε. Αλήθεια γιατί;

Το γεγονός πως ούτε τα κόμματα του Ευρωκοινοβουλίου δεν ασχολούνται με το ενεργειακό μέλλον της Ένωσης και ενώ νομοθετούν, μετά από αμερικανικές υποδείξεις και συγκροτούν «Πλατφόρμες Υδρογόνου», δεν αναφέρονται σε ενεργειακό σύστημα υδρογόνου που θα εξασφάλιζε ενεργειακή ανεξαρτησία και θα έβαζε την Ε.Ε. στην πρωτοπορία των παγκόσμιων εξελίξεων, δεν μπορεί να αποδοθεί σε άγνοια, αλλά σε υποταγή στα κυρίαρχα οικονομικά συμφέροντα που διαμορφώνονται γύρω από τα ορυκτά καύσιμα, τις μηχανές εσωτερικής καύσης και γενικά στο ολιγαρχικό οικονομικό μοντέλο της λεγόμενης ελεύθερης αγοράς, τα οποία ουσιαστικά στηρίζει ο θεσμός του αστικού κοινοβουλίου και τα κόμματα που τον απαρτίζουν.

Είτε πρόκειται για συνειδητή αποσιώπηση και παραπλάνηση, είτε για άγνοια σε βαθμό δόλου, η πραγματικότητα της υδρογονοενέργειας αποτελεί ένα πολύ κρίσιμο, για τον ανθρώπινο πολιτισμό, ιστορικό σταυροδρόμι, η κατεύθυνση του οποίου θα εξαρτηθεί από την παθητικότητα ή από την έγκαιρη ανάδειξη της εργαζόμενης κοινωνίας-ανθρωπότητας σε αυτενεργό παράγοντα των εξελίξεων. Αυτή είναι η στιγμή για την οποία χιλιάδες γενιές ανθρώπων αγωνίστηκαν και θυσιάστηκαν, για να ωριμάσει η εργαζόμενη ανθρωπότητα και να γίνει η δύναμη που θα κλείσει τη σελίδα της πολύπαθης και ματωμένης εξουσιαστικής προϊστορίας της και θα αρχίσει να γράφει την πραγματική ιστορία της σε συνθήκες Νέας Ελευθερίας, Αυτοδιεύθυνσης και Ανθρωπισμού^[42].

Για να συμβεί αυτό, είναι αναγκαίος ένας Νέος Ριζοσπαστικός Διαφωτισμός που θα αποσπάσει όλα τα κοινωνικά δημιουργήματα, όπως την επιστήμη, τη Γνώση, την Τεχνολογία και τον Πολιτισμό από την ιδιοκτησιακή εξουσία «μερικών μεγιστάνων ιδιοκτητών πολυεθνικών εταιριών» και θα τα αποδώσει στην εργαζόμενη κοινωνία-ανθρωπότητα στην οποία ανήκουν, σε αντίθεση με όσα υποστηρίζουν οι υπάλληλοι, οι αχυράνθρωποι και τα χαλκεία του κεφαλαίου^[43]. Χωρίς την απελευθέρωση της Επιστήμης, της Τεχνολογίας και του Πολιτισμού δεν είναι εφικτή η απελευθέρωση των ανθρώπων, των Λαών και της Ανθρωπότητας από το κεφάλαιο.

Η δύναμη που κρατάει ολόκληρη την ανθρωπότητα καθηλωμένη σε μια βάρβαρη εξουσία, δεν είναι παρά το αυστηρά συγκεντρωτικό ενεργειακό σύστημα των ορυκτών καυσίμων. Απέναντι σ’ αυτήν την εξουσία η ανθρωπότητα μπορεί να αντιτάξει το υδρογόνο που υπάρχει παντού και δεν ανήκει σε κανέναν, επειδή «το υδρογόνο είναι κατ’ εξοχήν… δημοκρατικό καύσιμο, αφού έχουν την ίδια πρόσβαση σ’ αυτό τόσο οι ΗΠΑ όσο και η Γκάνα. Και μάλιστα δίνει τριπλάσια ενέργεια σε σχέση με το πετρέλαιο»^[44].

Η Ευρωπαϊκή Ένωση, για λόγους που έχουν να κάνουν με την ανίκανη, εξαρτημένη και διεφθαρμένη ηγεσία της, έγινε μέρος του προβλήματος του ανταγωνισμού των πολεμοκάπηλων πετρελαιάδων, αντί να γίνει παράγοντας ειρήνης και η λύση του παγκόσμιου ενεργειακού προβλήματος, λύση που τη χρειάζεται ολόκληρη η ανθρωπότητα για να βγει από την καπιταλιστική βαρβαρότητα και να κάνει το επόμενο βήμα προς ένα καλύτερο κόσμο, προς ένα οικουμενικό ουμανιστικό πολιτισμό. Όμως αυτή η Ευρώπη του κεφαλαίου δεν μπορεί να βγει από το δίλημμα ρωσικό ή αμερικάνικο πετρέλαιο, ούτε καν να σκεφτεί για το ευρωπαϊκό πετρέλαιο της Ελλάδας και της Κύπρου και πολύ περισσότερο δεν μπορεί να σκεφτεί να μπει στην λεωφόρο της υδρογονοενέργειας που οδηγεί στην απελευθέρωσή της και σε ένα καλύτερο μέλλον για όλη την ανθρωπότητα.

Οι ευρωπαϊκές δυνάμεις της Εργασίας, της Επιστήμης και του Πολιτισμού, οι διαχρονικοί φύλακες των συμφερόντων και του μέλλοντος των ευρωπαϊκών λαών, δεν μπορούν να συνεχίσουν να είναι θεατές και κομπάρσοι της ζωής τους και είναι τώρα η ώρα να πάρουν την υπόθεση της υδρογονοενέργειας στα χέρια τους, γιατί μόνο έτσι θα απαλλάξουν την Ευρώπη από την παρακμή και την καπιταλιστική βαρβαρότητα και θα διασφαλίσουν το μέλλον τους. Ένα μέλλον ενεργειακής δημοκρατίας και ισότητας, προϋπόθεση ικανή και αναγκαία για κοινωνική ισότητα και άμεση δημοκρατία, για μια Ευρώπη των Λαών και όχι των κεφαλαίων, των μεγιστάνων που φασίζουν και των ηγεμονιών που ιμπεριαλίζουν.

Για όλα αυτά, όμως, η Ευρωπαϊκή Ένωση οφείλει να διαμορφώσει την δικής της Ευρωενωσιακή Ταυτότητα μαζί με το καινούργιο όραμά της για μια μετακαπιταλιστική κοινωνία, και η εργαζόμενη ανθρωπότητα να επεξεργαστεί μια νέα σύγχρονη κοσμοαντίληψη, μακριά από σκοταδιστικούς μύθους και εξουσιαστικές ιδεολογίες, ξαναγυρίζοντας στις πηγές της αρχαίας Ελληνικής φυσικής φιλοσοφίας σε συνδυασμό με την σύγχρονη επιστήμη και την αντίληψη για τον αταξικό Ουμανισμό, εγκαταλείποντας οριστικά πνευματικές παγίδες σαν τον πλατωνισμό, ως διαχρονική, αντιδημοκρατική, ολιγαρχική και δεσποτική εξουσιαστική ιδεολογία, διαβάζοντας κριτικά και όχι ως οπαδός τα μεταφυσικά, κούφια και αντιφατικά έργα του ίδιου του Πλάτωνα[45].

Ένας καλύτερος κόσμος, ο κόσμος της υδρογονοενέργειας και της άμεσης δημοκρατίας είναι σήμερα περισσότερο από ποτέ όχι μόνο εφικτός, αλλά και ζωτικά αναγκαίος.

_________________________________

https://profess ΤΟ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟ

ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΚΑΙ Η ΛΥΣΗ ΤΟΥ[46]

(Υδρογόνο εναντίον ορυκτών καυσίμων και άμεση δημοκρατία εναντίον ολιγαρχίας)

Γράφει ο Δρ. Κώστας Λάμπος

claslessdemocracy@gmail.com,

«Δεν θα επιτραπεί ποτέ στον πληθυσμό να μάθει

πώς προέκυψαν οι πεποιθήσεις του»

Μπέρτραντ Ράσελ

«Ο ενεργειακός ιμπεριαλισμός των Η.Π.Α.

οδηγεί ήδη σε επεκτατικούς πολέμους, που θα

μπορούσαν να γίνουν στην κυριολεξία παγκόσμιοι,

καθώς η Ουάσιγκτον προσπαθεί να διασφαλίσει

την υπάρχουσα καπιταλιστική οικονομία και

τη δική της παγκόσμια  ηγεμονία».

John Bellamy Foster

1. Γεωπολιτική, ενεργειακά συστήματα και διεθνής καταμερισμός της εργασίας

Ως γεωπολιτική, από τις έννοιες γη και πολιτική, ορίζεται η μελέτη των επιδράσεων της φυσικής γεωγραφίας και της ανθρωπογεωγραφίας πάνω στις διεθνείς σχέσεις που καταλήγουν στην εξωτερική πολιτική των χωρών και ιδιαίτερα των μεγάλων δυνάμεων. Η γεωπολιτική ως θεωρία χωροχρονικών αλληλεξαρτήσεων και πλέγματος στρατηγικών συμφερόντων, αναλύει και συσχετίζει σταθερούς και μεταβλητούς γεωγραφικούς παράγοντες καταλήγοντας σε συμπεράσματα κατανομής της ισχύος στον διεθνή χώρο. Η γεωπολιτική αποτελεί μια μέθοδο μελέτης της εξωτερικής πολιτικής ώστε να γίνει κατανοητή, να εξηγηθεί και τελικά να μπορεί να προβλεφθεί η συμπεριφορά των διεθνών πολιτικών και κρατικών παικτών και οντοτήτων μέσα από γεωγραφικές μεταβλητές. Αυτές οι μεταβλητές περιλαμβάνουν την γεωγραφική θέση κάθε χώρας, το κλίμα, το περιβάλλον, την τοπογραφία, τη δημογραφία, τους φυσικούς πόρους, το πολιτικό σύστημα, το επιστημονικό επίπεδο και τον πολιτισμό της περιοχής που εξετάζεται.

Η γεωπολιτική, οι γεωπολιτικοί συσχετισμοί, κατά συνέπεια και οι γεωπολιτικές συγκρούσεις, τους τρεις τελευταίους αιώνες, υπήρξαν σε μεγάλο βαθμό αποτέλεσμα των πολιτικών για τα ορυκτά καύσιμα, για τον άνθρακα και πετρέλαιο και τελευταία για το φυσικό αέριο. Οι χώρες, οι οικονομίες και οι κοινωνίες που κατάφεραν, με την βία και τον εξαναγκασμό, να ελέγξουν τη ροή των ορυκτών καυσίμων και ιδιαίτερα του πετρελαίου, απόκτησαν δύναμη, πλούτο και ευημερία. Σε αντίθεση με εκείνες τις χώρες και τις κοινωνίες που βρέθηκαν ενεργειακά συνεπώς και οικονομικά εξαρτημένες, καταλήγοντας, ως αντικείμενο ενεργειακής και οικονομικής εκμετάλλευσης, στην οικονομική καθυστέρηση, στην φτώχεια και στην υποταγή.

Αυτή η φυσική ανισοκατανομή των ορυκτών καυσίμων στον πλανητικό μας χώρο, σε συνδυασμό με τις περιορισμένες ποσότητές τους και τον μονοπωλιακό έλεγχο στην πηγή και τον σφετερισμό τους στην ροή και διαχείρισή τους, διαμόρφωσε εντάσεις μεταξύ των χωρών του πλανήτη, εντάσεις που καταγράφονται ως γεωπολιτική, με κατάληξη στους πάμπολους καταστροφικούς πολέμους και στις αλλεπάλληλες ‘πετρελαϊκές κρίσεις’ που πήραν την μορφή ενός πυραμιδικού ιμπεριαλιστικού καταμερισμού της εργασίας, στην κορυφή του οποίου οι χώρες και ελάχιστοι μεγιστάνες των ορυκτών καυσίμων λυμαίνονται όλες τις υποκείμενες βαθμίδες, μέχρι την πολυπληθή τελευταία βαθμίδα που αναγκαστικά υφίσταται την άγρια εκμετάλλευση όλων των υπερκείμενων βαθμίδων της καπιταλιστικής πυραμίδας. Μόνο ως ενεργειακό πρόβλημα μπορεί να κατανοηθεί η γεωπολιτική που κατάληξε στην καπιταλιστική βαρβαρότητα

Η περιορισμένη γεωγραφικά ύπαρξη και ο έλεγχος των ορυκτών καυσίμων σε συνάρτηση με την καθοριστική σημασία τους για την ανάπτυξη του καπιταλισμού, συνέβαλε αποφασιστικά στην ανάδειξη ενός συγκεντρωτικού ενεργειακού συστήματος που ευνόησε την εμφάνιση συγκεκριμένων κέντρων οικονομικής ανάπτυξης, τα οποία και επέβαλλαν έναν αντίστοιχο στα συμφέροντά τους διεθνή καταμερισμό της εργασίας, καταδικάζοντας το μεγαλύτερο μέρος του πλανήτη σε ρόλο υπανάπτυκτης ενδοχώρας των αποικιοκρατικών και ιμπεριαλιστικών καπιταλιστικών μητροπόλεων^[47]. Έτσι, στη βάση του ενεργειακού συγκεντρωτισμού, χτίστηκε η γεωπολιτική θεωρία και η γεωστρατηγική και διαμορφώθηκαν μηχανισμοί επιβολής άνισων και άδικων όρων εμπορίου, οι οποίοι με τη βοήθεια ενός επίσης κεντρικά ελεγχόμενου συγκεντρωτικού τραπεζικού συστήματος, αλλά και του ΝΑΤΟ, διευκόλυναν τη μεταφορά, τη συσσώρευση και τη συγκέντρωση του παγκόσμιου πλούτου στις καπιταλιστικές μητροπόλεις και μάλιστα στα ταμεία ελάχιστων γιγαντιαίων υπερεθνικών οικονομικών ομίλων.

Η φυσική κατάληξη αυτών των αλληλοδιαπλεκόμενων συγκεντρωτικών μηχανισμών και λειτουργιών της παγκόσμιας οικονομίας ήταν το σχέδιο της βίαιης νεοφιλελεύθερης καπιταλιστικής παγκοσμιοποίησης, η οποία γνωρίζει και επιδιώκει τον έλεγχο της παγκόσμιας ενεργειακής τράπεζας, δηλαδή της Ευρασίας, γιατί ‘όποιος ελέγχει την Ευρασία ελέγχει όλον τον κόσμο’[48]. Μ εαυτόν τον έλεγχο ο αμερικανισμός, επικεντρώνεται, πότε ως Ομπαμισμός και πότε ως Τραμπισμός, μεταξύ Ιράκ και Ουκρανίας, Ρωσίας και Κίνας και αποσκοπεί στη μετατροπή του σκληρού πυρήνα του δυτικού κεφαλαίου σε μια συγκεντρωτική ‘παγκόσμια υπερκυβέρνηση’, με το προσωπείο πότε των ‘G7’, ‘G8’ και πότε των ‘G20’, με σιδηρούς βραχίονες τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, τη λεγόμενη Παγκόσμια Τράπεζα και φυσικά το ΝΑΤΟ, η οποία θα αποφασίζει για όλα, καταργώντας κάθε μορφή τοπικής και εθνικής κυριαρχίας, τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις πολιτικές ελευθερίες, ακόμα και την ίδια την αστική δημοκρατία, επιβάλλοντας ένα σύστημα παγκόσμιου φασιστικού ολοκληρωτισμού.

Αποτέλεσμα όλων αυτών είναι, η ανθρωπότητα να βρίσκεται σήμερα εγκλωβισμένη σε ένα συγκεντρωτικό παραγωγικό και καταναλωτικό μοντέλο οικονομίας που παράγει πλούτο για λίγους, φτώχεια και εξαθλίωση για τους πολλούς^[49], ενώ συντρέχουν όλες οι αντικειμενικές προϋποθέσεις για μια οικονομία της ισότητας, της καθολικής οικονομικής ευημερίας, του ελεύθερου χρόνου, της κοινωνικής αυτοδιεύθυνσης και ενός ουμανιστικού οικουμενικού πολιτισμού. Ένα συγκεντρωτικό, απάνθρωπο και καταστροφικό μοντέλο οικονομίας μπορεί να επιβάλλεται πάνω στη δοκιμαζόμενη ανθρωπότητα μόνο χάρη στο συγκεντρωτικό ρυπογόνο και κοστοβόρο, αλλά και γι’ αυτό κερδοφόρο σύστημα ελέγχου των ενεργειακών πηγών και συνεπώς της παραγωγής και διανομής της ηλεκτρικής ενέργειας. Σήμερα, αρχές του 21ου αιώνα, ζούμε ακόμα στην εποχή των ορυκτών καυσίμων, η οποία χαρακτηρίζεται από μια κάθετη και αυστηρά συγκεντρωτική δομή στην οποία «δέκα με δώδεκα, τόσο ιδιωτικοί όσο και κρατικοί, ενεργειακοί κολοσσοί υπαγορεύουν τους όρους με τους οποίους ρέει η ενέργεια σε όλον τον πλανήτη»^[50], προς όφελος των ελάχιστων διαχειριστών της. Αυτή όμως είναι η μία πλευρά του ενεργειακού προβλήματος.

Στον αντίποδα, η άλλη πλευρά, το ανεξάντλητο υδρογόνο^[51] ως πηγή ενέργειας, που βρίσκεται στην διάθεση κάθε καταναλωτή/χρήστη, ο οποίος μπορεί να είναι ο ίδιος παραγωγός τής αναγκαίας για την ευημερία του ενέργειας, η οποία είναι πια μια απτή και καθημερινή πραγματικότητα, μπορεί να αποτελέσει την βάση για έναν καλύτερο κόσμο, αν στο μεταξύ και υπό το καθεστώς της μαφιόζικης ομερτά, της ωμής πολεμικής βίας και της εξουσιαστικής πολιτικής αφασίας που αποπροσανατολίζει τις κοινωνίες, δεν καταστεί και αυτό υποχείριο του κεφαλαίου, σε βάρος της ανθρωπότητας και του πολιτισμού της. Όμως, μονόδρομοι και αδιέξοδα δεν υπάρχουν στην ανθρώπινη ιστορία επειδή η κάθε διέξοδος δημιουργείται από τις ανάγκες και τους κοινωνικούς αγώνες.

2. Σχέσεις εξουσίας και ενεργειακής τεχνολογίας

Όμως ο σχεδιασμός και η διατήρηση αυτού του συγκεντρωτικού συστήματος παραγωγής και διανομής ηλεκτρικής ενέργειας δεν υπαγορεύεται τόσο από την έλλειψη ή τη σπανιότητα των πηγών ενέργειας, και σε κάθε περίπτωση, σήμερα, δεν υπαγορεύεται από την έλλειψη της αναγκαίας επιστημονικής γνώσης και τεχνολογίας που θα μπορούσαν, και σήμερα πράγματι μπορούν, να απαλλάξουν την ανθρωπότητα από τη βρώμικη-ρυπογόνο, καταστροφική και ιδιοτελή ενεργειακή εξάρτηση. Αυτό το σύστημα συγκεντρωτικής παραγωγής και διανομής της ηλεκτρικής ενέργειας υπαγορεύεται από τα στενά ταξικά συμφέροντα των ιδιοκτητών των μέσων παραγωγής όλων των αναγκαίων, για τον άνθρωπο, την κοινωνία του και την ανθρωπότητα γενικά, υλικών και άυλων αγαθών. Είναι αυτά τα συμφέροντα που εκφράζονται ως απάνθρωπη και καταστροφική εξουσία, πάνω στον άνθρωπο, στην κοινωνία του και στην ανθρωπότητα, με τη μορφή της ατομικής ιδιοκτησίας πάνω στους ζωτικούς πόρους και τις ζωτικές αναπαραγωγικές λειτουργίες της κοινωνίας και τελικά της ζωής και του ίδιου του πλανήτη που σχεδιάζουν τα συγκεντρωτικά ενεργειακά συστήματα με τρόπο και στόχο τη διαιώνιση της εξουσίας τους^[52].

Η μελέτη του σχεδιασμού των συγκεντρωτικών ενεργειακών συστημάτων αποκαλύπτει πως «τα συστατικά μέρη των τεχνολογικών συστημάτων είναι τεχνουργήματα κοινωνιολογικά δομημένα. Τα άτομα που σχεδιάζουν συστήματα παραγωγής ηλεκτροφωτισμού και ενέργειας, εφευρίσκουν και αναπτύσσουν όχι μόνο γεννήτριες και γραμμές μεταφοράς, αλλά επίσης τέτοιου είδους μορφές οργανώσεων όπως βιομηχανίες παραγωγής ηλεκτρισμού και κεφαλαιουχικές εταιρίες κοινής εκμετάλλευσης»^[53]. Αν για οποιοδήποτε τυχαίο ή συνειδητό και προγραμματισμένο λόγο αλλάξουν τα ‘κοινωνιολογικά’ δεδομένα, όπως λ.χ. ο συσχετισμός των κοινωνικών δυνάμεων, και η κοινωνία αποφασίσει να αλλάξει κάποιο ’τεχνούργημα’ του συστήματος ή/και θελήσει να απομακρύνει ένα συστατικό μέρος από το σύστημα, τότε «τα χαρακτηριστικά του θα αλλάξουν και θα αλλάξουν αναλόγως τα χαρακτηριστικά  και των άλλων τεχνουργημάτων μέσα στο σύστημα. Σε ένα σύστημα παραγωγής ηλεκτροφωτισμού και ενέργειας, για παράδειγμα, μια αλλαγή στην αντίσταση ή στο φορτίο στο σύστημα, θα επιφέρει σημαντικές αλλαγές στα συστατικά μέρη μεταβίβασης, διανομής και παραγωγής»^[54]. Αν στη θέση του τεχνολογικού συστήματος συγκεντρωτικής παραγωγής και διανομής ηλεκτρικής ενέργειας βάλουμε το οικονομικοκοινωνικό σύστημα παραγωγής και υποθέσουμε πως τον ρόλο της σχεδιάστριας άρχουσας εκμεταλλευτικής τάξης, η κοινωνία αποφασίζει να τον αναλάβει η ίδια συλλογικά με στόχο τον επανασχεδιασμό του και με κατεύθυνση ένα καλύτερο κόσμο οικοδομημένο πάνω στην καθαρή, αποκεντρωμένη και φτηνή ηλεκτρική ενέργεια, τότε γίνεται προφανές πως θα αλλάξει συθέμελα η φιλοσοφία, η αρχιτεκτονική, η λειτουργία και η χρηστικότητα ολόκληρου του οικοδομήματος και συνακόλουθα και του εποικοδομήματος. Θα αλλάξει, δηλαδή, συθέμελα ολόκληρη η κοινωνία^[55].

Αυτό το κοινωνικό όραμα της καθαρής, αποκεντρωμένης και φτηνής ηλεκτρικής ενέργειας, υπήρξε για πολλούς ανυπότακτους επιστήμονες, με κορυφαίους τον Νίκολα Τέσλα της «ελεύθερης ενέργειας»^[56], και τον Βίλχελμ Ράιχ της «παγκόσμιας ενέργειας»^[57], που είναι τόσο παλιό όσο και ο καταστροφικός, σπάταλος, συγκεντρωτικός, ρυπογόνος και απάνθρωπος καπιταλισμός, ξαναζωντανεύει σήμερα χάρη στην πρόοδο των επιστημών και της τεχνολογίας, με την οποία λύνονται το ένα μετά το άλλο τα τεχνικά προβλήματα που εμπόδιζαν την πραγματοποίησή του. Σήμερα η καθαρή, αποκεντρωμένη και φτηνή ηλεκτρική ενέργεια είναι μια επιστημονικοτεχνική πραγματικότητα, με την οποία μπορούμε να απαλλαγούμε από το παρωχημένο συγκεντρωτικό εξουσιαστικό ενεργειακό μοντέλο, που είναι πανάκριβο, αναποτελεσματικό και καταστρέφει ανεπανόρθωτα τον πλανήτη μας. Μπορούμε να ζήσουμε σ’ έναν κόσμο με άφθονη, φθηνή και καθαρή ενέργεια, χωρίς πετρέλαιο, ακριβά, βλαβερά και βρώμικα καύσιμα. Γίνεται προφανές πως η δυνατότητα να προσφέρει η ανθρωπότητα στον εαυτό της ως αποτέλεσμα των αμέτρητων αγώνων και θυσιών της άφθονη, καθαρή και φθηνή ηλεκτρική ενέργεια, αποσταθεροποιεί το υφιστάμενο ενεργειακό και κοινωνικοοικονομικό σύστημα και συνεπώς την εξουσία όσων κερδοσκοπούν σε βάρος της. Γι’ αυτό ο σκληρός πυρήνας, το διευθυντήριο του καπιταλισμού, ως η παγκόσμια ταξική συνείδηση του μεγάλου κεφαλαίου, κάνει ότι μπορεί για να ματαιώσει ή τουλάχιστον να καθυστερήσει, μέχρι να μπορέσει να τις ελέγξει, αυτές τις εξελίξεις στον τομέα της ενεργειακής τεχνολογίας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από το υδρογόνο. Διαφορετικά πως μπορεί να εξηγηθεί το γεγονός ότι κορυφαίοι επιστήμονες όπως λ. χ. ο Τζων Χαλντέιν παρουσίασε με σειρά δημοσιεύσεων και ομιλιών στις αρχές του 20ου αιώνα «τις γενικές αρχές της χρήσης του υδρογόνου ως πηγής ενέργειας αλλά και το πώς μπορούσε να παραχθεί, να αποθηκευθεί και να χρησιμοποιηθεί η υδρογονοενέργεια. Η σκέψη του όμως ήταν τόσο επαναστατική για τα δεδομένα της εποχής του ώστε αντιμετωπίστηκε με αμφισβήτηση από τους ακαδημαϊκούς συναδέλφους του»^[58]. Ο καπιταλισμός που έχει οικοδομηθεί πάνω στα ορυκτά καύσιμα βρίσκει τον τρόπο να ποδηγετεί τη θεωρητική και την εφαρμοσμένη επιστημονική έρευνα και να εμφανίζει την ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές, ως, τάχα, τεχνικά αδύνατη και οικονομικά ασύμφορη. Κι όμως, ο Χαλντέιν αποδείκνυε πως η τεχνολογία παραγωγής υδρογονοενέργειας είναι απλούστερη, φθηνότερη και με πολύ χαμηλότερο κόστος λειτουργίας σε σύγκριση με το ενεργειακό σύστημα των ορυκτών καυσίμων και το σπουδαιότερο ότι αυτή θα ήταν το ίδιο φτηνή σε κάθε σημείο του πλανήτη, πράγμα που θα επέτρεπε την ενεργειακή ανεξαρτησία και την ενεργειακή αυτάρκεια και συνεπώς και την ανεξάρτητη και γεωγραφικά αποκεντρωμένη ορθολογική και ισομερή οικονομική ανάπτυξη^[59]. Μια τέτοια μορφή ενέργειας, όμως, αχρηστεύει ολόκληρο το καπιταλιστικό οικοδόμημα, που μπορεί να υπάρχει μόνο όσο θα ελέγχει συγκεντρωτικά την παραγωγή και τη ροή της ενέργειας σε τοπικό, περιφερειακό, εθνικό και παγκόσμιο επίπεδο, για να υπάρχει η περιφερειακή οικονομική και κοινωνική ανισότητα, χωρίς την οποία δεν μπορεί να υπάρξει καπιταλισμός και κεφάλαιο. Το πανίσχυρο σύμπλεγμα συμφερόντων, που ελέγχει μέσω της μονοπωλιακής δομής τής ενέργειας ένα τεράστιο τμήμα της παγκόσμιας οικονομίας, εξουδετερώνει συστηματικά κάθε ανεξάρτητη προσπάθεια για την οργάνωση εναλλακτικών συστημάτων παραγωγής ενέργειας^[60]. Στόχος αυτού του πολιτικοοικονομικά πανίσχυρου συμπλέγματος συμφερόντων είναι να κρατηθεί η ανθρωπότητα ‘ενεργειακά υπόδουλη’, αιχμάλωτη των παραδοσιακών ενεργειακών μονοπωλίων, άσχετα αν το τίμημα είναι μια βαριά άρρωστη βιόσφαιρα και μια ανθρωπότητα χωρίς μέλλον. Έτσι, όμως, γίνεται σαφέστερο πως η άφθονη καθαρή και φτηνή ενέργεια δεν είναι απλά και μόνο ένα τεχνολογικό ζήτημα. Δεν είναι ζήτημα ανεύρεσης οικονομικών πόρων και νέων τεχνολογιών. Αυτά ήδη υπάρχουν. Η αλλαγή του ενεργειακού μοντέλου της ανθρωπότητας είναι πάνω απ’ όλα ζήτημα κοινωνικό και συνεπώς πολιτικό, και ταυτίζεται με την ύπαρξη ή την ανατροπή του καπιταλιστικού τρόπου οργάνωσης της παραγωγής και της κατανομής του κοινωνικού πλούτου, συνεπώς αποτελεί πρόβλημα σχέσης μεταξύ οικονομίας και κοινωνίας.

Γι’ αυτό δεν πρέπει να έχουμε ψευδαισθήσεις πως το ενεργειακό κατεστημένο θα δεχτεί να θυσιάσει τη βίαιη και απάνθρωπη εξουσία του και τα εύκολα κέρδη του για να αποφευχθεί το περιβαλλοντικό κόστος και για να χορτάσει καθαρή και φτηνή ενέργεια, ‘ψωμί παιδεία και ελευθερία’, η εργαζόμενη κοινωνία και η ανθρωπότητα συνολικά. Γι’ αυτό και οι ιδιοτελείς^[61] σχεδιαστές των ‘επιστημονικών’, των τεχνολογικών, των οικονομικών και των κοινωνικών συστημάτων φροντίζουν ώστε οι σημερινές δομές τους «να συμπεριλαμβάνουν την καταστροφή των εναλλακτικών συστημάτων»^[62]. Έτσι κατάφεραν ώστε ο σοβαρότερος, ο πιο ύπουλος και γι’ αυτό ο πιο αποτελεσματικός σύμμαχος μηχανισμός του οικονομικού και ενεργειακού κατεστημένου, που απαξιώνει τα επιστημονικά και τεχνολογικά επιτεύγματα και καταστρέφει τα απελευθερωτικά οράματα της ανθρωπότητας, να είναι η αντίληψη και η στάση τού φοβισμένου οπαδού, τού απληροφόρητου, θρησκόληπτου ή/και παραπληροφορημένου ‘ξερόλα’, τού δειλού και υποταγμένου στη βίαιη εξουσία, στην ‘ιερή’ αγυρτεία και στη στείρα παράδοση του «ανθρωπάκου»^[63]. Μια παράδοση με ψεύτικο, φανταχτερό περιτύλιγμα που του την σερβίρουν τα σκοταδιστικά και εξουσιαστικά ιερατεία στα κατηχητικά και στους προσκόπους, αλλά και μέσα από την ‘οικογενειακή εξουσία’ και την ‘αυθεντία’ της απληροφόρητης γιαγιάς, της μάνας, ή/ και του ‘αφέντη’ πατέρα και φυσικά με συστηματικότερο τρόπο μέσω του εκπαιδευτικού συστήματος, με κύριο ιμάντα μεταφοράς της χυδαίας ιδεολογίας της μοιρολατρίας και της ‘θεία βουλήσει’ κοινωνικής ανισότητας, τον επίσης και κατά συρροή καθημαγμένο, υποταγμένο και συνήθως θρησκόληπτο εκπαιδευτικό όλων των βαθμίδων εκπαίδευσης. Το ιστορικό χρέος των δυνάμεων της Εργασίας, της Επιστήμης και του Πολιτισμού είναι να εξουδετερώσουν όλα τα καταστροφικά και αλλοτριωτικά τεχνουργήματα του σκληρού πυρήνα του κεφαλαίου, γιατί μόνο έτσι θα καταφέρουν να απελευθερώσουν τις επιστήμες, την τεχνολογία και την εκπαίδευση, προϋπόθεση ικανή και αναγκαία για την ενεργειακή και συνεπώς την οικονομική και κοινωνική αυτοαπελευθέρωση της ανθρωπότητας.

3. Τα ορυκτά καύσιμα και ο καπιταλισμός φεύγουν, η υδρογονοενέργεια και ένας καλύτερος κόσμος έρχονται

«Μπορεί να ανήκετε σ’ εκείνους τους ανθρώπους που νομίζουν ότι η ενέργεια του υδρογόνου είναι μια φαντασίωση κάποιων μελλοντολόγων ή κάποιων άλλων συγγραφέων επιστημονικής φαντασίας. Ή, στην καλύτερη περίπτωση, μπορεί να την θεωρείτε ως μια πολλά υποσχόμενη μελλοντική τεχνολογία που, αν κάποτε εφαρμοστεί, αυτό θα γίνει στο μακρινό μέλλον. Εάν όντως σκέφτεστε μ’ αυτόν τον τρόπο, ξανασκεφτείτε το σοβαρά. Φανταστείτε έναν κόσμο στον οποίο η ανθρωπότητα κέρδισε την ελευθερία της από το πετρέλαιο. Μπορούμε να χτίσουμε αυτόν τον κόσμο μέσα σε δέκα χρόνια

με την υπάρχουσα τεχνολογία. Φανταστείτε έναν κόσμο στον οποίο η (ανθρωπότητα) αποφάσισε να ξεπεράσει την ενεργειακή και την

κλιματική κρίση που απειλεί την ύπαρξή της. Μπορούμε να χτίσουμε

αυτόν τον κόσμο σήμερα με συνειδητές επιλογές και πολιτική βούληση»[64].

Χρειάστηκαν οι αλλεπάλληλες πετρελαϊκές κρίσεις των τελευταίων δεκαετιών του 20ού αιώνα^[65], αλλά και οι ανάγκες των διαστημικών πτήσεων, που αντιμετώπιζαν πρόβλημα βάρους, υψηλού κόστους, ασφάλειας και χαμηλής ενεργειακής απόδοσης με τα παραδοσιακά καύσιμα, που ανάγκασαν τη Σοβιετική Ένωση και τις Ενωμένες Πολιτείες Αμερικής, την Κίνας και την Ινδία και κοντά σε αυτές και πολλές άλλες χώρες να αρχίσουν να αναπτύσσουν την τεχνολογία παραγωγής και χρησιμοποίησης της υδρογονοενέργειας. Σήμερα, οι περισσότερες χώρες του κόσμου, αλλά και μεγάλες ενεργοβόρες επιχειρήσεις με πρωταγωνιστές τις αυτοκινητοβιομηχανίες, χρηματοδοτούν ερευνητικά προγράμματα για να μπορέσουν να περάσουν ομαλά και να επιβιώσουν και στη νέα ενεργειακή εποχή που έρχεται^[66].

Ο στόχος τους, βέβαια, είναι να μονοπωλήσουν και τη νέα τεχνολογία παραγωγής υδρογονοενέργειας και να ελέγξουν τη ροή της στην οικονομία και στην κοινωνία, πράγμα δύσκολο, αν όχι αδύνατο, εξ αιτίας της ίδιας της φύσης της υδρογονοενέργειας, τα χαρακτηριστικά της οποίας την κατατάσσουν περισσότερο στα ελεύθερα αγαθά παρά στα εμπορεύματα. Γι’ αυτό η προσπάθειά τους αποσκοπεί όχι στην κατάκτηση, αλλά ακόμα και στην καταστροφή, του μέλλοντος, γιατί ξέρουν πως δεν τους ανήκει, με στόχο να κερδίσουν χρόνο για να βρουν άλλους τρόπους με τους οποίους θα αποτρέψουν ή τουλάχιστον θα καθυστερήσουν την ολοκλήρωση της επανάστασης του υδρογόνου, που φέρνει μαζί της τη διάλυση του καπιταλισμού και την ενεργειακή απελευθέρωση της οικονομίας και της κοινωνίας.

Στο πλαίσιο αυτής της στρατηγικής, το κεφάλαιο θέλει το υδρογόνο το πολύ ως μια «εφεδρική… επιλογή σε σχέση με το υφιστάμενο δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας»^[67], δηλαδή συμπληρωματική πηγή ενέργειας, με κυρίαρχο βέβαια το ενεργειακό σύστημα ορυκτών καυσίμων, πράγμα που εκφράζεται από πολλούς ‘κορυφαίους’ διανοητές, κομματικούς αξιωματούχους^[68], ακόμα και από ειδικούς επιστήμονες και καταγράφεται με διακριτική σαφήνεια από τον Jeremy Rifkin στο κατά τα άλλα πρωτοποριακό και αξιόλογο βιβλίο του για την ‘οικονομία του υδρογόνου’^[69].

4. Ενέργεια και κοινωνική εξέλιξη

Το εκάστοτε ενεργειακό σύστημα, ως έκφραση της εκάστοτε ενεργειακής πηγής, μορφής και χρήσης όριζε και καθόριζε τον βαθμό ανάπτυξης της εκάστοτε οικονομίας και κοινωνίας. Στην εποχή της αγριότητας^[70] των διάφορων, ανά την υφήλιο, κοινωνιών, η μορφή ενέργειας ταυτίζονταν με την μυϊκή και πνευματική δύναμη των τρωγλοδυτών και τροφοσυλλεκτών ανθρώπων με την οποία αξιοποιούσαν στο μέτρο των περιορισμένων γνώσεών τους και τις διάφορες μορφές ενέργειας της Φύσης με κύρια μορφή, αυτήν της φωτιάς. Ακολούθησε συμπληρωματικά η αξιοποίηση της ενέργειας των ζώων εργασίας, καθώς επίσης των καυσόξυλων και των ξυλανθράκων, όπως και αυτή του ανέμου, μέχρι τον Μεσαίωνα και την αναγκαστική εμφάνιση της μανουφακτούρας που έσπρωξε δυνατά τον ορίζοντα της ανθρωπότητας προς το μέλλον.

Με την ανακάλυψη των ορυκτών γαιανθράκων, των ατμομηχανών και την δύναμη του ατμού, ξεκίνησε η πρώτη βιομηχανική επανάσταση. Οι νέες οικονομικές δραστηριότητες και κύρια οι μεταφορές διεύρυναν το εμπόριο, γεγονός που οδήγησε, στο σταδιακό παραμέρισμα της κλειστής οικονομίας για την αυτοκατανάλωση αξιών χρήσης και το περιορισμένο, κύρια ανταλλακτικό, εμπόριο, και στην θεμελίωση του καπιταλιστικού τρόπου μαζικής παραγωγής ανταλλακτικών αξιών, δηλαδή, εμπορευμάτων για την διεθνή αγορά και το κέρδος. Οι υδρογονάνθρακες, το πετρέλαιο και οι μηχανές εσωτερικής καύσης και η ανακάλυψη του ηλεκτρισμού, πυροδότησαν την δεύτερη βιομηχανική επανάσταση και έθεσαν το κεφαλαιοκρατικό σύστημα στην φάση απογείωσης. Στη συνέχεια το φυσικό αέριο, η πυρηνική ενέργεια, η εφεύρεση και η χρήση του τρανζίστορ, της λυχνίας και των μικροτσίπς, των ηλεκτρονικών υπολογιστών και των ηλεκτρονικών κυκλωμάτων εισάγουν στην νέα ηλεκτρονική εποχή, η οποία γρήγορα εξελίσσεται σε ψηφιακή, που με το Internet, έδωσαν νέα δυναμική ώθηση στον νέο τρόπο παραγωγής και ολοκληρώθηκαν ως τρίτη βιομηχανική επανάσταση με αποτέλεσμα την ολοκλήρωση του ιστορικού κύκλου και την παρακμή του καπιταλισμού, που παίρνει σταδιακά την μορφή της καπιταλιστικής βαρβαρότητας, όπου από την μια το 1% του παγκόσμιου πληθυσμού ελέγχει την παγκόσμια οικονομία καταδικάζοντας το υπόλοιπο 99% σε προϊούσα φτώχεια και εξαθλίωση.

Με την εφεύρεση των αλγόριθμων, των υπερυπολογιστών, της εξελιγμένης ρομποτικής, της τεχνητής νοημοσύνης, των drones, των GPS, της τρισδιάστατης εκτύπωσης, της αυτόματης μετάφρασης και πολλών άλλων γνωστών ή και άγνωστων ακόμα τεχνολογικών επιτευγμάτων που αποσκοπούν στην παρακολούθηση, στον αποπροσανατολισμό και στην ποδηγέτηση των ανθρώπων. Γεγονότα, πολιτικές και προγράμματα που σταδιακά παίρνουν την μορφή της λεγόμενης δυναμικής επανεκκίνησης του καπιταλισμού, (Great Reset), του, (transhumanism), μετανθρωπισμού, δηλαδή της ψηφιακής τροποποίησης του αυθεντικού φυσικού ανθρώπου και της παγκόσμιας ηγεμονίας του αμερικανισμού, οπότε παραμένει, για πολλούς, ακόμα το ερώτημα είναι αν η ανθρωπότητα μπήκε στην τέταρτη, ή στην τελευταία και μοιραία πριν την εξαφάνιση του ανθρώπινου είδους, βιομηχανική επανάσταση.

Σε κάθε περίπτωση, όμως είναι σημαντικό να παρατηρήσουμε πως παράλληλα με τις πηγές και τις μορφές ενέργειας που κινούσαν τις οικονομικές δραστηριότητες της εκάστοτε κοινωνίας αναπτύσσονταν τα μέσα παραγωγής και οι μορφές επικοινωνίας μεταξύ ανθρώπων, θεσμών και κοινωνιών. Έτσι διακρίνουμε:

• Οι πρωτόγονες κοινωνίες χρησιμοποιούν την μυϊκή και πνευματική τους δύναμη, ενισχυόμενη με πρόχειρα λίθινα και ξύλινα εργαλεία για την εξασφάλιση της τροφής τους και την φωτιά ως ενέργεια, θέρμανση και ασφάλεια και επικοινωνούν με διάφορες κατά περιοχή μορφές, όπως οι φρυκτωρίες και μέσω των ‘μύθων’ και της προφορικής μεταφοράς τους δια του προφορικού λόγου των τροβαδούρων, των απαγγελιών και των διάφορων συλλογικών και κοινωνικών εκδηλώσεων.
• Οι Αρχαίες κοινωνίες πρόσθεσαν στην μυϊκή και πνευματική ενέργεια των δούλων, το ‘ησιόδειο άροτρο’, κάποια εργαλεία και εργαλειομηχανές, την ενέργεια από τα ζώα εργασίας και την ενέργεια του ανέμου. Το σημαντικότερο είναι πως, κυρίως οι Έλληνες, ανάπτυξαν την επικοινωνία μέσω της γραφής, των βιβλίων, της αλληλογραφίας, του δημόσιου διαλόγου, της φιλοσοφίας, της επιστημονικής έρευνας, των τεχνών και του πολιτισμού.
• Οι Μεσαιωνικές κοινωνίες αυταπατήθηκαν καταφεύγοντας, δια της φεουδαρχικής κρατικής ‘θεοκρατίας’ και δια των μεταφυσικών ναρκοϊδεών στις μεταφυσικές δυνάμεις που, ως φετίχ της εξουσίας, αδυναμία και άφεση στην υποτιθέμενη ‘θεία πρόνοια’, λειτούργησαν σαν τροχοπέδη της ανθρώπινης και της κοινωνικής εξέλιξης^[71].
• Οι κοινωνίες του 19^ου &20^ου αιώνα, αργά αφυπνισμένες από την Αναγέννηση της αρχαίας ελληνικής Γραμματείας και των επιστημών και από τον δυτικό Διαφωτισμό, πραγματοποίησαν, όπως είδαμε, τεράστια άλματα στις επιστήμες και στην τεχνολογία, αλλά και στην ενέργεια και στην επικοινωνία με την ασύρματη και την πολύμορφη ενσύρματη επικοινωνία στην μορφή του τηλέφωνου, του τηλέτυπου, του τηλεγραφήματος, της οργανωμένης και γρήγορης ταχυδρομικής αλληλογραφίας και του Fax. Μόνο που αυτή η εξέλιξη αποσπάστηκε βίαια από την κοινωνία, από το Εμείς, υπέρ του εγωιστικού και αντικοινωνικού ατόμου, υπέρ του νοσηρού και εγκλωβισμένου στον μικρόκοσμο τού Εγώ που κινείται στην λογική: ‘Ο θάνατός σου η ζωή μου’, που επέβαλε στην κοινωνία τον νόμο της ζούγκλας.
• Οι Σύγχρονες κοινωνίες ώθησαν τα μέσα παραγωγής μέχρι τον πλήρη αυτοματισμό, που θα μπορούσε να εξασφαλίσει τον αναγκαίο ελεύθερο χρόνο για την ολόπλευρη ανάπτυξη του οικουμενικού και πολυδιάστατου ανθρώπου, αλλά αντ’ αυτού τον περιθωριοποίησαν με αποτέλεσμα οι κυρίαρχες ελίτ να σχεδιάζουν ‘τελικές λύσεις’ για την διαχείριση του ‘πλεονάζοντος πληθυσμού’. Αναφορικά με την ενέργεια οι σύγχρονες κοινωνίες μετεωρίζονται, μεταξύ των ορυκτών καυσίμων που εγγυώνται την επιβίωση του παλιού κόσμου της εκμετάλλευσης, της ακραίας κοινωνικής ανισότητας, της καταστροφής της γήινης βιόσφαιρας, του ιμπεριαλισμού των ‘επιούσιων του ‘θεού’ ανθρώπων και λαών’ και του γενικευμένου απάνθρωπου και καταστροφικού πολέμου, και της υδρογονοενέργειας, μέχρι να μπορέσουν να την ελέγξουν και από ελευθερωτή να την καταστήσουν κι’ αυτή εργαλείο κυριαρχίας[72]. Αναφορικά με την επικοινωνία δημιούργησαν τα εν πολλοίς και επί της ουσίας αχρείαστα κινητά τηλέφωνα πέμπτης (5G) τα οποία σε συνδυασμό με τα λεγόμενα κοινωνικά δίκτυα και τις πλατφόρμες των μεγιστάνων και σε συνεργασία με τις μυστικές υπηρεσίες και τις κυβερνήσεις των επίδοξων παγκόσμιων ηγεμόνων, μετατρέπουν εσκεμμένα την επικοινωνία σε χειραγώγηση και υποταγή, μέσω της κοινωνικά άχρηστης πληροφορίας και της εξουσιαστικής παραπληροφόρησης. Αντί, βεβαίως, της θεμελίωσης ενός καλύτερου κόσμου^[73], του κόσμου και του πολιτισμού της κοινωνικής ισότητας που θα στηρίζεται πάνω στις σύγχρονες πηγές και μορφές άφθονης, φθηνής, καθαρής, αποκεντρωμένης και ασφαλούς υδρογονοενέργειας. Όσον αφορά στην επικοινωνία, πέραν των κοινωνικά ελεγχόμενων ηλεκτρονικών και ψηφιακών μορφών της, αποτελεί ζωτικής σημασίας υπόθεση η αναγέννηση, η προώθηση και η γενίκευση του δημόσιου διαλόγου σε όλα τα κύτταρα, τους θεσμούς και τα επίπεδα της κοινωνίας, της μόνης αναγκαίας και ικανής συνθήκης για την διαμόρφωση ολοκληρωμένων και πολυδιάστατων προσωπικοτήτων, ικανών να συγκροτούν αυτοδιευθυνόμενες κοινωνίες. Όλα αυτά μαζί μπορούν να καταλήγουν να εκφράζονται με την μορφή της Άμεσης Δημοκρατίας, αρθρωμένης σε τοπικό, περιφερειακό, εθνικό και οικουμενικό επίπεδο, στα πλαίσια ενός αταξικού οικουμενικού Ουμανισμού[74].

Έτσι παρατηρούμε πως, παρά τις τεράστιες ταχύτητες και τις εντάσεις που λαβαίνουν χώρα σε επίπεδο καθημερινότητας των εξελίξεων, σε πολιτικό και κοινωνικό επίπεδο παρατηρείται μια στασιμότητα που μόνο σε κακό, όπως τα σχέδια για εξόντωση των, κατά Schwab, Harari και τους λοιπούς σύγχρονους μεγιστάνες, τους αρχάγγελους της καπιταλιστικής κόλασης, ‘περιττών και άχρηστων ανθρώπων’, μπορεί να καταλήξει, εκτός αν οι δυνάμεις της εργασίας, της επιστήμης και του πολιτισμού αποφασίσουν ξαφνικά να μετακινηθούν από την θέση του αντικειμένου του κεφαλαίου στην θέση του υποκείμενου της ιστορίας, προκειμένου να πραγματοποιήσουν το διαχρονικό όραμά τους για κοινωνική ισότητα και παγκόσμια ειρήνη.

5. Σύγκριση ενεργειακών συστημάτων

Φυσικοί, αλλά όχι μόνο, λόγοι, που έχουν σχέση με την γεωγραφική διασπορά, την ποσότητα της πρώτης ύλης παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και την προσβασιμότητα σε αυτήν, προσδιορίζουν την φύση και τον χαρακτήρα των ενεργειακών συστημάτων. Έτσι τα, σε ελάχιστα σημεία, σε περιορισμένες ποσότητες και υπό ολιγοϊδιοκτησιακό καθεστώς υφιστάμενα ορυκτά καύσιμα καταλήγουν σε απόλυτα συγκεντρωτικά ενεργειακά συστήματα πάνω στα οποία χτίζονται αντιδημοκρατικά και ολιγαρχικά οικονομικοκοινωνικά συστήματα με κατάληξη τις ακραίες κοινωνικές ανισότητες και τους απάνθρωπους και καταστροφικούς πολέμους. Αντίθετα με το υδρογόνο που υπάρχει παντού ανεξάντλητο, προσβάσιμο και προσιτό για τον κάθε χρήστη ηλεκτρικής ενέργειας, μπορεί ως αποκεντρωμένο ενεργειακό σύστημα να αλλάξει ριζικά την φιλοσοφία, την δομή και την λειτουργία των κοινωνιών και με αυτό την πορεία της ανθρωπότητας προς το μέλλον.

Τα ορυκτά καύσιμα, που βρίσκονται σε περιορισμένες ποσότητες, διάσπαρτα, αλλά ανισοκατανεμημένα, ευνοούν την ανάπτυξη των χωρών στις οποίες βρίσκονται ως γήινα κοιτάσματα, αλλά και των ελάχιστων εταιρειών που ελέγχουν την εξόρυξή τους, την επεξεργασία και την διακίνησή τους, αλλά λειτουργούν σε βάρος των χωρών που στερούνται κοιτασμάτων ορυκτών καυσίμων, εκτός εκείνων που ελέγχουν στρατιωτικά και οικονομικά χώρες που διαθέτουν, αλλά αδυνατούν ή δεν τους επιτρέπεται να τα αξιοποιήσουν οι ίδιες.

Έτσι οι ελεγχόμενες, από τις ισχυρές χώρες, πηγές ορυκτών καυσίμων, καταλήγουν σε ένα αυστηρά συγκεντρωτικό ενεργειακό σύστημα που επιτρέπει την ροή ενέργειας σύμφωνα με τα συμφέροντα εκείνων των χωρών και εταιρειών ενέργειας, με τρόπο που οι λίγοι διαχειριστές των συγκεντρωτικών ενεργειακών συστημάτων να ελέγχουν την οικονομική δραστηριότητα όλων των υπόλοιπων χωρών του πλανήτη, επιβάλλοντας τεχνητές ελλείψεις και εξωφρενικές τιμές, πράγμα που σημαίνει μεταφορά πλούτου, από τις ενεργειακά εξαρτημένες χώρες, στις χώρες και τις εταιρείες που ελέγχουν την εξόρυξη, την επεξεργασία και την ροή της ενέργειας. Πέραν τούτων τα ορυκτά καύσιμα είναι συνδεδεμένα με το μεγάλο κόστος της εξόρυξης, της επεξεργασίας και των δικτύων μεταφοράς τους, αλλά και με τα ανυπολόγιστα κόστη από τις καταστροφές που προκαλούν στο φυσικό περιβάλλον και ιδιαίτερα στην γήινη βιόσφαιρα, τα οποία οι ελεγκτές τους τα μετακυλύουν στις τοπικές κοινωνίας και στην ανθρωπότητα συνολικά, περιορίζοντας όλο και περισσότερο τις προοπτικές επιβίωσης του ανθρώπινου είδους στον πλανήτη Γη.

Αντίθετα, η ενέργεια που παράγεται ήδη από την συνεργασία των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, κύρια του ήλιου και του ανέμου, με καύσιμη ύλη το ανεξάντλητο υδρογόνο, που αποτελεί πάνω από το 75% της ύλης του Σύμπαντος και βρίσκεται στην διάθεση του καθενός ατομικού, δημοτικού και εθνικού χρήστη ηλεκτρικής ενέργειας, ο οποίος με ένα σχετικά απλό, προσιτό και χαμηλού λειτουργικού κόστους τεχνολογικό πακέτο που συνδυάζει την ηλεκτρόλυση του νερού με την ταυτόχρονη καύση του παραγόμενου υδρογόνου και αποδίδει άφθονη, φθηνή, καθαρή και ασφαλή ηλεκτρική ενέργεια, καθιστά τον χρήστη ηλεκτρικής ενέργειας ταυτόχρονα και παραγωγό της. Πράγμα που σημαίνει ότι τον καθιστά ενεργειακά ανεξάρτητο από του μονοπωλητές ενέργειας και από τα συγκεντρωτικά ενεργειακά συστήματα. Ενεργειακή ανεξαρτησία όμως σημαίνει οικονομική, κοινωνική, πολιτική, πνευματική και εθνική, ανεξαρτησία, αλλά και απελευθέρωση από τα ορυκτά καύσιμα, από τα συγκεντρωτικά ενεργειακά συστήματα και από την καπιταλιστική βαρβαρότητα. Η οικονομία και η κοινωνία του υδρογόνου, ένας καλύτερος κόσμος, χτίζεται εδώ και δεκαετίες  από επιστήμονες, ιδιώτες^[75], αλλά και από μαθητές επαγγελματικών Λυκείων και φοιτητές πολυτεχνείων και πανεπιστημίων σε όλον τον κόσμο, ακόμα και στην Ελλάδα με υδρογονοκίνητα αυτοκίνητα, αεροπλάνα, πλοία, υποβρύχια και τραίνα, δίπλα από τα υδρογονοκίνητα αυτοκίνητα και τις υδρογονοκίνητες Βέσπες του Έλληνα ευρεσιτέχνη, Γιώργου Λάγιου. Σημαίνει, δηλαδή, ένα καινούργιο κόσμο, άξιο να τον βιώνεις και να τον εξελίσσεις στα πέρατα του ανθρώπινου πολιτισμού, χωρίς κανένα ‘τέλος της ιστορίας και του τελευταίου ανθρώπου’.

Βέβαια, τα τρέχοντα μεγάλα κεφαλαιοκρατικά συμφέροντα, που αντιλαμβάνονται τον κίνδυνο που αποτελεί γι’ αυτά η υδρογονοενέργεια φροντίζουν, με την βοήθεια κάποιων κρετίνων, να την συκοφαντούν, να παραπληροφορούν γι’ αυτήν τις κοινωνίες και την ανθρωπότητα και παρά τις άπειρες εφαρμογές της, που ήδη λαβαίνουν χώρα, κάνουν ότι μπορούν να δεσμεύσουν με αποκλειστικές ευρεσιτεχνίες και license’s για λογαριασμό τους την ενεργειακή χρήση του νερού^[76]. Κι’ όλα αυτά για να κερδίσουν χρόνο, μέχρι να μπορέσουν, με την ψυχρή σύντηξη^[77] του υδρογόνου, να παράξουν μαζική ηλεκτρική ενέργεια που θα την πουλάνε μέσω αυστηρά ελεγχόμενων συγκεντρωτικών ενεργειακών δικτύων, όπως και τα ορυκτά καύσιμα, προκειμένου να διατηρήσουν τα εξουσιαστικά προνόμιά τους σε βάρος της ανθρωπότητας και του πολιτισμού της, διαιωνίζοντας την καπιταλιστική βαρβαρότητα.

Αυτός είναι και ο λόγος που οι αυτοκινητοβιομηχανίες τροποποίησαν το αρχικό μοντέλο εντελώς αυτόνομου υδρογονοκίνητου αυτοκινήτου στο οποίο συνυπήρχαν ο μηχανισμός ηλεκτρόλυσης του νερού με τον μηχανισμό καύσης, με τις κυψέλες καύσης του υδρογόνου, σε ένα ενιαίο τεχνολογικό πακέτο, σε αυτοκίνητα που είναι εφοδιασμένα μόνο με την κυψέλη καύσης υδρογόνου για να χρειάζεται να περάσουν από το συγκεντρωτικό ενεργειακό δίκτυο για να εφοδιαστούν με καύσιμο υδρογόνο, διατηρώντας την εξάρτηση των χρηστών ενέργειας από τα ολιγοπωλιακά και μονοπωλιακά συμφέροντα.

6. Ελλάδα. Ενεργειακή υποτέλεια και μεγαλοϊδεατικές παραισθήσεις

Αντίστοιχη είναι η κατάσταση και στην Ελλάδα. Η Ελληνική κοινωνία, εκτεθειμένη στην άγνοια των πραγμάτων και στην παραπληροφόρηση, ακολουθεί διεφθαρμένους πολιτικούς και πνευματικούς ταγούς με αποτέλεσμα να φθίνει με άμεση την απειλή την εξαφάνισής της, περιμένοντας λύσεις από τους κοινοβουλευτικούς υπαλλήλους του κεφαλαίου, αντί να ζωντανέψει η ίδια, υπό τις σύγχρονες επιστημονικοτεχνικές και πολιτισμικές συνθήκες, την αρχαία Άμεση Δημοκρατία, όπως αυτή εμπλουτίστηκε με τις εμπειρίες των μεσαιωνικών κοινοβίων και της αντιστασιακής τοπικής, κοινοτικής αυτοδιοίκησης.

Τα ελληνικά πολιτικά κόμματα, μηδενός εξαιρουμένου, κάνουν ότι δεν γνωρίζουν τίποτα για το υδρογόνο ως πηγή ενέργειας και ψελλίζουν για λόγους εντυπωσιασμού χιλιοειπωμένες ατάκες για την ‘αναγκαιότητα να στραφούμε προς τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας’ (ΑΠΕ), εννοώντας την ηλιακή και αιολική ενέργεια, που από μόνες τους δεν μπορούν να εξασφαλίσουν την αναγκαία συνεχόμενη ενεργειακή ανεξαρτησία και αυτάρκεια της χώρας. Τα ελληνικά κόμματα, ως παραρτήματα των κομμάτων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και ως όργανα των Lobbies των μεγάλων δυνάμεων και συμφερόντων, φτάνουν μέχρι τα όρια της σοσιαλδημοκρατικής προσέγγισης του ενεργειακού προβλήματος, η οποία θεωρεί τα ορυκτά καύσιμα ως βάση του ενεργειακού συστήματος, αφορίζει υποκριτικά την πυρηνική ενέργεια και ψάχνει να βρει κάποιο συμπληρωματικό ρόλο για τις κερδοφόρες ΑΠΕ αλλά για το υδρογόνο δεν γίνεται πουθενά η παραμικρή αναφορά^[78].

Οι συντηρητικές πολιτικές δυνάμεις, και όχι μόνο, που ασκούν κυβερνητική διαχείριση για λογαριασμό του μεγάλου κεφαλαίου, ονειρεύονται, ως ‘μελλοντικοί πετρελαιάδες’ μια ‘νέα μεγάλη ιδέα για το έθνος’, με αφορμή τα πιθανά μεγάλα, αλλά ακόμα μη βεβαιωθέντα, κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου στον ελλαδικό χερσαίο και θαλάσσιο χώρο και γι’ αυτό μπαινοβγαίνουν σε ‘συμμαχίες’ και υποτίθεται πως διαπραγματεύονται ‘ευνοϊκούς όρους’ εκχώρησης της εκμετάλλευσής τους, ακόμα και με εκχώρηση κυριαρχικών δικαιωμάτων, γιατί διαφορετικά δεν εξηγείται η σκόπιμη, και προφανώς καθ’ υπαγόρευση του αυτόχριστου παγκόσμιου ηγεμόνα, καθυστέρηση της εφαρμογής της Διεθνούς Συμφωνίας για το Δίκαιο της θάλασσας για την επέκταση της ελληνικής αιγιαλίτιδας ζώνης στα 12 ναυτικά μίλια και στη συνέχεια της ανακήρυξης της ελληνικής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ).

Στο μεταξύ, στην προσπάθειά τους να ‘εξορθολογήσουν’ την αγορά ενέργειας, ‘την άνοιξαν’ προς την κατεύθυνση των κερδοφόρων ανανεώσιμων πηγών, τόσο που δεν μπορούν πια να την ελέγξουν, με αποτέλεσμα να ξεσπάσει ένας εμφύλιος πόλεμος μεταξύ κυβέρνησης^[79] από τη μια μεριά και των εισαγωγέων της σχετικής γερμανικής τεχνολογίας και των ‘επενδυτών’ στις ΑΠΕ, δηλαδή στα φωτοβολταϊκά και στις ανεμογεννήτριες, από την άλλη^[80]. Τα υποτιθέμενα ‘αντιμνημονιακά’, αλλά όχι αντικαπιταλιστικά ‘προοδευτικά αριστερά’^[81] και ‘οικολογικά’^[82] κόμματα δεν έχουν να προτείνουν καμιά σοβαρή σύγχρονη ενεργειακή πολιτική και περιορίζονται σε ενδοσυστημικές λύσεις, αγνοώντας πλήρως το υδρογόνο. Αλλά και το υποτίθεται ‘αντικαπιταλιστικό’ Κ.Κ.Ε. που δεν έχει κανένα επεξεργασμένο ενεργειακό πρόγραμμα, δείχνει μια ανεξήγητη επιφυλακτικότητα προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, αγνοεί παντελώς το υδρογόνο και την ενεργειακή του σημασία, και περιορίζεται στην κριτική της ενεργειακής πολιτικής των άλλων κομμάτων, αντιπροτείνοντας τη ‘σοσιαλιστική πλατφόρμα’, με την οποία υπόσχεται μεταξύ των άλλων και την «‘κοινωνικοποίηση’ των μέσων παραγωγής στην ενέργεια»^[83] και τη θέσπιση «Ενιαίου Κρατικού Φορέα Ενέργειας»^[84], γιατί «εμείς μιλάμε για κρατική κοινωνική ιδιοκτησία, αλλά όχι μόνο της Δ.Ε.Η., αλλά όλου του τομέα της Ενέργειας»^[85], για την καλύτερη αξιοποίηση, και ‘προς το συμφέρον του λαού’, των υφιστάμενων παραδοσιακών πηγών ενέργειας. Τέτοια και τόση κρατικοκαπιταλιστική τυφλότητα στον 21^ο αιώνα, μόνο ως πολιτική παράνοια μπορεί να εννοηθεί.

7. Το μέλλον της Ευρώπης δεν είναι τα ορυκτά καύσιμα και ο καπιταλισμός, αλλά η υδρογονοενέργεια, η Άμεση Δημοκρατία και ο αταξικός Ουμανισμός

Και ενώ η εποχή της υδρογονοενέργειας έχει ήδη ανατείλει και κοντεύει, παρά τη συνωμοσία της σιωπής, να μεσουρανήσει, τα ηγετικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι κυβερνήσεις των κρατών-μελών, τα πολιτικά κόμματα του Ευρωκοινοβουλίου και η λεγόμενη ‘πνευματική ηγεσία’ της, έχουν εμπλακεί, ως διαπλεκόμενες δυνάμεις στον πόλεμο των πετρελαιαγωγών. Άλλοι ως υπάλληλοι-εκφραστές, των αμερικανικών και άλλοι των ρωσικών σχεδίων για την ενεργειακή εξάρτηση της Ευρώπης και άλλοι ως Dealer των προϊόντων της γερμανικής βιομηχανίας, (πακέτα φωτοβολταϊκής τεχνολογίας και ανεμογεννήτριες), με αποτέλεσμα η Ευρωπαϊκή Ένωση να χάνει το τραίνο της νέας τεχνολογίας για υδρογονοενέργεια που θα την καθιστούσε ενεργειακά ανεξάρτητη, αυτόνομη και αυτοδύναμη να ακολουθήσει μια νέα πορεία, αντάξια των ουμανιστικών αγωνιστικών παραδόσεών της, για το καλό των Ευρωπαίων και της ανθρωπότητας. Κι όμως το πρόβλημα της υδρογονοενέργειας δεν ήταν άγνωστο στην Ευρώπη. «Είμαστε μια ομάδα επιχειρηματιών και επιστημόνων και σας ζητάμε να παρέχετε υποστήριξη και βοήθεια στη χρηματοδότηση του έργου μας στην υλοποίηση της παραγωγής ενέργειας υδρογόνου και ηλεκτρικής ενέργειας στη Γερμανία. Το γεγονός είναι ότι οι επιστήμονές μας έχουν αναπτύξει μια νέα τεχνολογία για την παραγωγή φθηνού υδρογόνου και φθηνής ενέργειας σε απεριόριστες ποσότητες και 100% φιλική προς το περιβάλλον. Με την τεχνολογία μας και την οικονομική και πολιτική υποστήριξή σας, η Γερμανία θα είναι σε θέση να γίνει ο παγκόσμιος ηγέτης της αγοράς στην παραγωγή υδρογόνου, παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και ηλεκτρικών οχημάτων τα επόμενα πέντε χρόνια. Επιπλέον, μπορούμε να πραγματοποιήσουμε τον μοναδικό εξοπλισμό για τη μετάβαση των υφιστάμενων πυρηνικών και θερμικών σταθμών ηλεκτροπαραγωγής σε σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής υδρογόνου με ελάχιστες επενδύσεις για τους ιδιοκτήτες της εταιρείας και το κόστος ηλεκτρικής ενέργειας θα είναι τουλάχιστον 2 φορές φθηνότερο από ό,τι σήμερα και οι εκπομπές CO2 θα είναι μηδενικές. […] Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η εφαρμογή αυτής της καινοτόμου τεχνολογίας θα ωφελήσει όλους τους πολίτες της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας, συμπεριλαμβανομένης της Ευρωπαϊκής Κοινότητας»[86]. Όμως η πολυπράγμων Καγκελάριος σιώπησε και ουδέν έπραξε. Αλήθεια γιατί;

Το γεγονός πως ούτε τα κόμματα του Ευρωκοινοβουλίου δεν ασχολούνται με το ενεργειακό μέλλον της Ένωσης και ενώ νομοθετούν, μετά από αμερικανικές υποδείξεις και συγκροτούν «Πλατφόρμες Υδρογόνου», δεν αναφέρονται σε ενεργειακό σύστημα υδρογόνου που θα εξασφάλιζε ενεργειακή ανεξαρτησία και θα έβαζε την Ε.Ε. στην πρωτοπορία των παγκόσμιων εξελίξεων, δεν μπορεί να αποδοθεί σε άγνοια, αλλά σε υποταγή στα κυρίαρχα οικονομικά συμφέροντα που διαμορφώνονται γύρω από τα ορυκτά καύσιμα, τις μηχανές εσωτερικής καύσης και γενικά στο ολιγαρχικό οικονομικό μοντέλο της λεγόμενης ελεύθερης αγοράς, τα οποία ουσιαστικά στηρίζει ο θεσμός του αστικού κοινοβουλίου και τα κόμματα που τον απαρτίζουν.

Είτε πρόκειται για συνειδητή αποσιώπηση και παραπλάνηση, είτε για άγνοια σε βαθμό δόλου, η πραγματικότητα της υδρογονοενέργειας αποτελεί ένα πολύ κρίσιμο, για τον ανθρώπινο πολιτισμό, ιστορικό σταυροδρόμι, η κατεύθυνση του οποίου θα εξαρτηθεί από την παθητικότητα ή από την έγκαιρη ανάδειξη της εργαζόμενης κοινωνίας-ανθρωπότητας σε αυτενεργό παράγοντα των εξελίξεων. Αυτή είναι η στιγμή για την οποία χιλιάδες γενιές ανθρώπων αγωνίστηκαν και θυσιάστηκαν, για να ωριμάσει η εργαζόμενη ανθρωπότητα και να γίνει η δύναμη που θα κλείσει τη σελίδα της πολύπαθης και ματωμένης εξουσιαστικής προϊστορίας της και θα αρχίσει να γράφει την πραγματική ιστορία της σε συνθήκες Νέας Ελευθερίας, Αυτοδιεύθυνσης και Ανθρωπισμού^[87].

Για να συμβεί αυτό, είναι αναγκαίος ένας Νέος Ριζοσπαστικός Διαφωτισμός που θα αποσπάσει όλα τα κοινωνικά δημιουργήματα, όπως την επιστήμη, τη Γνώση, την Τεχνολογία και τον Πολιτισμό από την ιδιοκτησιακή εξουσία «μερικών μεγιστάνων ιδιοκτητών πολυεθνικών εταιριών» και θα τα αποδώσει στην εργαζόμενη κοινωνία-ανθρωπότητα στην οποία ανήκουν, σε αντίθεση με όσα υποστηρίζουν οι υπάλληλοι, οι αχυράνθρωποι και τα χαλκεία του κεφαλαίου^[88]. Χωρίς την απελευθέρωση της Επιστήμης, της Τεχνολογίας και του Πολιτισμού δεν είναι εφικτή η απελευθέρωση των ανθρώπων, των Λαών και της Ανθρωπότητας από το κεφάλαιο.

Η δύναμη που κρατάει ολόκληρη την ανθρωπότητα καθηλωμένη σε μια βάρβαρη εξουσία, δεν είναι παρά το αυστηρά συγκεντρωτικό ενεργειακό σύστημα των ορυκτών καυσίμων. Απέναντι σ’ αυτήν την εξουσία η ανθρωπότητα μπορεί να αντιτάξει το υδρογόνο που υπάρχει παντού και δεν ανήκει σε κανέναν, επειδή «το υδρογόνο είναι κατ’ εξοχήν… δημοκρατικό καύσιμο, αφού έχουν την ίδια πρόσβαση σ’ αυτό τόσο οι ΗΠΑ όσο και η Γκάνα. Και μάλιστα δίνει τριπλάσια ενέργεια σε σχέση με το πετρέλαιο»^[89].

Η Ευρωπαϊκή Ένωση, για λόγους που έχουν να κάνουν με την ανίκανη, εξαρτημένη και διεφθαρμένη ηγεσία της, έγινε μέρος του προβλήματος του ανταγωνισμού των πολεμοκάπηλων πετρελαιάδων, αντί να γίνει παράγοντας ειρήνης και η λύση του παγκόσμιου ενεργειακού προβλήματος, λύση που τη χρειάζεται ολόκληρη η ανθρωπότητα για να βγει από την καπιταλιστική βαρβαρότητα και να κάνει το επόμενο βήμα προς ένα καλύτερο κόσμο, προς ένα οικουμενικό ουμανιστικό πολιτισμό. Όμως αυτή η Ευρώπη του κεφαλαίου δεν μπορεί να βγει από το δίλημμα ρωσικό ή αμερικάνικο πετρέλαιο, ούτε καν να σκεφτεί για το ευρωπαϊκό πετρέλαιο της Ελλάδας και της Κύπρου και πολύ περισσότερο δεν μπορεί να σκεφτεί να μπει στην λεωφόρο της υδρογονοενέργειας που οδηγεί στην απελευθέρωσή της και σε ένα καλύτερο μέλλον για όλη την ανθρωπότητα.

Οι ευρωπαϊκές δυνάμεις της Εργασίας, της Επιστήμης και του Πολιτισμού, οι διαχρονικοί φύλακες των συμφερόντων και του μέλλοντος των ευρωπαϊκών λαών, δεν μπορούν να συνεχίσουν να είναι θεατές και κομπάρσοι της ζωής τους και είναι τώρα η ώρα να πάρουν την υπόθεση της υδρογονοενέργειας στα χέρια τους, γιατί μόνο έτσι θα απαλλάξουν την Ευρώπη από την παρακμή και την καπιταλιστική βαρβαρότητα και θα διασφαλίσουν το μέλλον τους. Ένα μέλλον ενεργειακής δημοκρατίας και ισότητας, προϋπόθεση ικανή και αναγκαία για κοινωνική ισότητα και άμεση δημοκρατία, για μια Ευρώπη των Λαών και όχι των κεφαλαίων, των μεγιστάνων που φασίζουν και των ηγεμονιών που ιμπεριαλίζουν.

Για όλα αυτά, όμως, η Ευρωπαϊκή Ένωση οφείλει να διαμορφώσει την δικής της Ευρωενωσιακή Ταυτότητα μαζί με το καινούργιο όραμά της για μια μετακαπιταλιστική κοινωνία, και η εργαζόμενη ανθρωπότητα να επεξεργαστεί μια νέα σύγχρονη κοσμοαντίληψη, μακριά από σκοταδιστικούς μύθους και εξουσιαστικές ιδεολογίες, ξαναγυρίζοντας στις πηγές της αρχαίας Ελληνικής φυσικής φιλοσοφίας σε συνδυασμό με την σύγχρονη επιστήμη και την αντίληψη για τον αταξικό Ουμανισμό, εγκαταλείποντας οριστικά πνευματικές παγίδες σαν τον πλατωνισμό, ως διαχρονική, αντιδημοκρατική, ολιγαρχική και δεσποτική εξουσιαστική ιδεολογία, διαβάζοντας κριτικά και όχι ως οπαδός τα μεταφυσικά, κούφια και αντιφατικά έργα του ίδιου του Πλάτωνα[90].

Ένας καλύτερος κόσμος, ο κόσμος της υδρογονοενέργειας και της άμεσης δημοκρατίας είναι σήμερα περισσότερο από ποτέ όχι μόνο εφικτός, αλλά και ζωτικά αναγκαίος.

_________________________________

ors-phds.com/70506-2/,

[1] ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΗ ΔΙΑΛΛΕΞΗ για την ΙΗΑ. Πέμπτη 06.02.2025

[2] Για περισσότερα βλέπε, Λάμπος Κώστας, Αμερικανισμός και Παγκοσμιοποίηση. Οικονομία του Φόβου και της Παρακμής, ΠΑΠΑΖΗΣΗΣ, Αθήνα 2009.

[3] «Αθροιστικά η δύναμη της Ευρασίας υπερβαίνει κατά πολύ εκείνης της Αμερικής και γι’ αυτό δεν μπορεί να είναι ενιαία πολιτικά. Η Ευρασία είναι η σκακιέρα πάνω στην οποία συνεχίζει να παίζεται ο αγώνας για την παγκόσμια πρωτοκαθεδρία», Brzezinski Zbigniew, Η Μεγάλη Σκακιέρα, ΛΙΒΑΝΗΣ, Αθήνα 1998, σελ. 65.

[4] «Σήμερα λιγότερες από πεντακόσιες διεθνείς επιχειρήσεις ελέγχουν το μεγαλύτερο μέρος της οικονομικής δραστηριότητας του πλανήτη». Rifkin Jeremy, Η οικονομία του υδρογόνου…, ό. π. σελ. 19. Πρόσφατες έρευνες έδειξαν ότι ο αριθμός των οικονομικών συγκροτημάτων που ελέγχει την παγκόσμια οικονομία ανέρχεται στις 147, από τις οποίες οι πενήντα ανήκουν στην οικονομική δυναστεία των Ρότσιλντς. Άλλες τόσες υπολογίζονται αυτές της δυναστείας Ροκφέλερ και μένουν οι υπόλοιπες για κάποιους άλλους μεγιστάνες αφεντικά του πλανήτη. Βλέπε Λάμπος Κώστας, Η γέννηση και ο θάνατος της ατομικής ιδιοκτησίας, ΚΟΥΚΚΙΔΑ, Αθήνα 2017.

[5] Rifkin Jeremy, Η οικονομία του υδρογόνου…, ό. π., σ. 19.

[6] Για μια διεξοδική ανάλυση του παγκόσμιου ενεργειακού προβλήματος και των προοπτικών του, βλέπε, Rifkin Jeremy, Οικονομία του Υδρογόνου. Η δημιουργία του παγκόσμιου ενεργειακού ιστού και η ανακατανομή της εξουσίας στην Γη, ΛΙΒΑΝΗΣ, Αθήνα 2003. Καθώς επίσης και Λάμπος Κώστας, Ποιος φοβάται το υδρογόνο. Η επανάσταση του υδρογόνου, η ελεύθερη ενέργεια και η απελευθέρωση της ανθρωπότητας από τα ορυκτά καύσιμα και την καπιταλιστική βαρβαρότητα, ΚΟΥΚΚΙΔΑ, Αθήνα 2017.

[7] «Το πρόβλημα με το υπάρχον ενεργειακό δίκτυο είναι ότι κατασκευάστηκε προκειμένου να παρέχει μονόδρομη ροή ενέργειας από μια κεντρική πηγή προς όλους τους τελικούς χρήστες», Rifkin Jeremy, Η οικονομία του υδρογόνου …, ό. π., σ. 343.

[8] Hughes Thomas P., Η Εξέλιξη των Μεγάλων Τεχνολογικών Συστημάτων, στο: http://hyperion.math.upatras.gr/courses/soctech/thefoit/erg99/sidopoulos_etal/

[9] Ό. π..

[10] Βλέπε αναλυτικά, Λάμπος Κώστας, Άμεση Δημοκρατία και Αταξική Κοινωνία. Η μεγάλη πορεία της ανθρωπότητας προς την κοινωνική ισότητα και τον Ουμανισμό, ΝΗΣΙΔΕΣ, Θεσσαλονίκη 2012

[11]  «Ο Σέρβος Νίκολα Τέσλα (Никола Тесла, 1856-1943) ήταν εφευρέτης, μηχανολόγος και ηλεκτρολόγος μηχανικός, ένας από τους σημαντικότερους φυσικούς στην ιστορία της επιστήμης… Από το 1898 έως το 1903 ο Τέσλα… είχε αποτραβηχτεί σε πειράματα για την ‘ελεύθερη ενέργεια’ στο Colorado Springs και στο Long Island, για τα οποία δεν γνωρίζουμε πολλά και τα οποία διακόπηκαν εντελώς ξαφνικά λόγω παύσης χρηματοδότησης, όταν αποκάλυψε στον μεγαλοτραπεζίτη χρηματοδότη του, τον J.P. Morgan, ότι η ελεύθερη ενέργεια θα μοιραζόταν δωρεάν στον κόσμο». Βλ. Στάμκος Γιώργος, Ελεύθερη ενέργεια…, ό. π., σ. 14-15. Βλ. επίσης Στάμκος Γιώργος, Νίκολα Τέσλα. Ο προφήτης του 21ου αιώνα, Αρχέτυπο, Θεσσαλονίκη 2008, Στάμκος Γιώργος, Ο θαυμαστός κόσμος του Τέσλα, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΓΝΩΣΤΟ, Θεσσαλονίκη 2011, 4η έκδοση. και Στάμκος Γιώργος, Τεχνολογίες του μέλλοντος και ελεύθερη ενέργεια, Άγνωστο, Θεσσαλονίκη χ. χ., σ. 14.

[12] «Ξέρω πολύ καλά ότι το ανθρώπινο είδος γνώριζε την ύπαρξη μιας παγκόσμιας ενέργειας σχετιζόμενης με τη ζωή εδώ και πολλά χρόνια. Ωστόσο, το κύριο έργο της φυσικής επιστήμης συνίσταται στο να κάνει αυτή την ενέργεια χρησιμοποιήσιμη…», Reich Wilhelm, http://orgonomy.gr/cos/el/orgonomy/reich.html

[13] ] Rifkin Jeremy, Η οικονομία του υδρογόνου…, ό.π., σ. 303.

[14] Ό. π., σ. 304.

[15] «Η Ελεύθερη Ενέργεια έχει πολλούς εχθρούς και ανάμεσα στους επιστήμονες. Καλοπληρωμένοι ακαδημαϊκοί και συντηρητικοί ‘επιστήμονες’ που αναπαράγουν δογματικά τη γνώση και έχουν παραιτηθεί από τη διαδικασία της συνεχούς ανανέωσής της, αντιδρούν στις νέες επιστημονικές θεωρίες και στις τεχνολογίες Ελεύθερης Ενέργειας… Οι απαρχαιωμένες αλλά κατά τα άλλα πολύ καλά αμειβόμενες θέσεις τους, απειλούνται από την επερχόμενη ενεργειακή επανάσταση. Το ίδιο και το ‘γόητρο’ της ‘επιστημονικής αυθεντίας’ τους…. Οι ‘επιστήμονες’ αυτοί αποτελούν συνήθως και το ‘θεωρητικό οπλοστάσιο’ από το οποίο οι πολέμιοι της Ελεύθερης Ενέργειας αντλούν συχνά ‘επιστημονικά’ επιχειρήματα εναντίον της…. Μια ακόμα δύναμη που εμποδίζει την πρόσβαση των πολιτών στις τεχνολογίες Ελεύθερης Ενέργειας είναι η κατηγορία των ανέντιμων, διεφθαρμένων και απατεώνων ‘εφευρετών’ υπερφυσικών τάχα τεχνολογιών… Υπάρχουν και πολλές άλλες περιπτώσεις τσαρλατάνων που με τη δράση και το έργο τους έβλαψαν συνολικά την υπόθεση της Ελεύθερης Ενέργειας», Στάμκος Γιώργος, Ελεύθερη ενέργεια…, ό.π., σ. 193-194.

[16] «Πολλές φορές οι επιστήμονες, οδηγούμενοι από ιδιοτελή συμφέροντα, κοινοπράττουν με στρατιωτικές αρχές και δημιουργούν επιβλαβείς κατασκευές για την ανθρωπότητα. Δηλαδή χρησιμοποιούν τη γνώση με λάθος τρόπο, είτε εκούσια είτε ακούσια. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο Einstein, ο οποίος δημιούργησε την ατομική βόμβα παίρνοντας τη διαβεβαίωση από τους στρατηγούς και τον τότε πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών ότι δεν θα χρησιμοποιηθεί, αλλά… η υπόσχεση αυτή δεν τηρήθηκε και είναι νωπές, ακόμη, η μνήμες και οι συνέπειες των ρίψεων των δύο ατομικών βομβών σε Χιροσίμα και Ναγκασάκι», Hughes Thomas P., Η Εξέλιξη των Μεγάλων Τεχνολογικών Συστημάτων, ό.π.

[17] Ό.π.

[18]  «Ξεφορτώσου όλους τους πολιτικούς, τους διπλωμάτες, τους παπάδες. Ξέχνα τον γείτονα σου και άκουσε τη φωνή μέσα σου, ο γείτονας σου επίσης θα σου είναι ευγνώμων. Πες σε όλο τον κόσμο πως πια θα δουλεύεις για τη ζωή και όχι για τον θάνατο. Αντί να τρέχεις στις εκκλησίες και στις διαδηλώσεις, φτιάξε ένα νόμο για την προστασία της ανθρώπινης ζωής και των αγαθών. Ένας τέτοιος νόμος θα είναι κομμάτι της πέτρας κάτω από το σπίτι σου… Πήγαινε στη βιβλιοθήκη αντί να πας στον ποδοσφαιρικό αγώνα. Ταξίδεψε σε ξένες χώρες…, και το πιο σημαντικό ΣΚΕΨΟΥ ΣΩΣΤΑ, άκου την εσωτερική φωνή σου που σε ωθεί να κάνεις το σωστό. Κρατάς τη ζωή σου στα χέρια σου, μην την εμπιστεύεσαι σε κανέναν άλλο, και λιγότερο απ’ όλους στους ηγέτες που επέλεξες… Συγχέεις το δικαίωμα της ‘ελευθερίας του λόγου’ με την ανεύθυνη κριτική και τη λασπολογία. Θέλεις να κριτικάρεις μα δεν θέλεις να κριτικάρεσαι, και για αυτόν τον λόγο καταστρέφεσαι. Θέλεις να επιτίθεσαι αλλά χωρίς να εκθέτεις τον εαυτό σου σε κίνδυνο. Γι αυτό πάντα πυροβολείς ύπουλα από ενέδρα. Μόνος σου κατέστρεψες την ελευθερία σου και συνεχίζεις να την καταστρέφεις…, επιβάλλεις στον κόσμο… το ψέμα σου και το βαθύ μίσος σου για τα παιδιά, για τον Έρωτα, για την Αγάπη, κάτω απ’ το ψεύτικο χαμόγελο», Reich Wilhelm, Άκου ανθρωπάκο, Ιάμβλιχος, Αθήνα 1999.

[19] Brown Jerry, Brutoco Rinaldo και Cusumano James, Freedom from Mild-East Oil, Edition of World Business Academy, USA 2007.

[20] «Αντίθετα απ’ ό,τι πιστεύεται, το ενεργειακό πρόβλημα δεν εκδηλώθηκε, και πολύ περισσότερο δεν δημιουργήθηκε το 1973 με τη γνωστή κρίση του πετρελαίου. Το ενεργειακό πρόβλημα άρχισε να δημιουργείται και να εκδηλώνεται ταυτόχρονα με την αλλαγή του κύριου καυσίμου από άνθρακα σε πετρέλαιο, που έγινε μετά τα μέσα του 19ου αι. Μέχρι την εποχή εκείνη οι πηγές της κύριας καύσιμης ύλης (άνθρακας) βρίσκονταν στις κυρίαρχες και οικονομικά αναπτυγμένες χώρες. Αντίθετα, οι πηγές της νέας κύριας καύσιμης ύλης (πετρέλαιο) βρίσκονταν στις αποικίες ή σε χώρες εξαρτημένες», Μάργαρης Νίκος Ι., Το Ενεργειακό πρόβλημα, Ελευθεροτυπία,  28/9/94.

[21] «Σήμερα κυκλοφορούν σε ολόκληρο τον πλανήτη πάνω από ένα-ενάμιση δισεκατομμύριο οχήματα που κινούνται με υδρογονάνθρακες, πράγμα που σημαίνει πως η πρόκληση της μετατροπής και της παραγωγής νέων με υδρογονοκίνηση είναι για τις αυτοκινητοβιομηχανίες τεράστια», βλ. Rifkin Jeremy, Η οικονομία του υδρογόνου…, ό.π., σ. 348.

[22] Ό.π., σ. 337.

[23] Σε όλα τα μήκη και πλάτη του κομματικού Γαλαξία γίνεται γενικά και αφηρημένα λόγος για την ανάγκη αξιοποίησης των εναλλακτικών πηγών ενέργειας, αλλά πουθενά δεν αναφέρεται το υδρογόνο. Ακόμα και πολλών περιβαλλοντολόγων ή περιβαλλοντολογούντων ο λόγος εξαντλείται στην αναγκαιότητα προγραμμάτων ‘εξοικονόμησης ενέργειας’ και στο να υπάρξει ένα κάποιο ‘ενεργειακό μίγμα’ στο οποίο τον κεντρικό ρόλο διατηρούν τα ορυκτά καύσιμα με συμπληρωματικό ρόλο των ΑΠΕ. Το γεγονός μάλιστα πως δεν έχουν μελετήσει το θέμα της υδρογονοενέργειας, τους οδηγεί ακόμα και σε απόψεις – κομματικές θέσεις, που ταυτίζουν τις ΑΠΕ μόνο με την ηλιακή και αιολική ενέργεια, δικαιολογούν τις πέντε-δέκα μεγάλες ‘αδερφές πριγκίπισσες εταιρείες του πετρελαίου’, αφού σύμφωνα με αυτές τις απόψεις η «επένδυση μονάδας παραγωγής ενέργειας… ακόμα και με ΑΠΕ, με κόστος τη βαρύτατη περιβαλλοντική επιβάρυνση στο τοπικό οικοσύστημα αναιρεί τελικά τη σκοπιμότητα της επένδυσης», βλέπε, λ.χ. Μπιλίνης Μπάμπης, Εθνικός Ενεργειακός Σχεδιασμός για τις ανάγκες της κοινωνίας, Η Αυγή, 15.09.2012.

[24] Rifkin Jeremy, Η οικονομία του υδρογόνου…, ό. π., σελ. 324 και επόμενες.

[25] Αναφορικά με την περιοδολόγηση της ανθρώπινης ιστορίας σε τρεις περιόδους Αγριότητα, Βαρβαρότητα και Πολιτισμός και εφτά υποπεριόδους, βλέπε Morgan Levis Henry, Η αρχαία κοινωνία, ΑΝΑΓΝΩΣΤΙΔΗΣ, Αθήνα χ. χ., σελ. 20, 21 κ. επ.

[26] Για μια σε βάθος ανάλυση, βλέπε, Λάμπος Κώστας, Θεός και Κεφάλαιο. Δοκίμιο για τη σχέση μεταξύ θρησκείας και εξουσίας, ΚΟΥΚΚΙΔΑ, Αθήνα 2015.

[27] Λάμπος Κώστας, Οι κοινωνίες να σώσουν ΤΩΡΑ το υδρογόνο από τα νύχια του Κεφαλαίου, https://classlessdemocracy.blogspot.com/2023/04/16.html

[28] Βλέπε συλλογικό τόμο, Ένας καλύτερος κόσμος είναι εφικτός. Να θεμελιώσουμε τον πολιτισμό της κοινωνικής ισότητας, ΚΟΥΚΚΙΔΑ, Αθήνα 2020, (Επιμέλεια, πρόλογος και συμμετοχή Κώστας Λάμπος).

[29] Βλέπε αναλυτικά, Lampos Kostas, Social in-Equality and classless Humanism. An Essay on political Philosophy of Praxis, ON TIMEBOKS, LONDON 2000. Βλέπε επίσης, Λάμπος Κώστας, Κοινωνική αν-Ισότητα και αταξικός ουμανισμός. Δοκίμιο πολιτικής φιλοσοφίας τη Πράξης, ΚΟΥΚΚΙΔΑ, Αθήνα 2023.

[30] Λάγιος Γιώργος, «Κατασκευάζουμε αυτοκίνητο που ‘καίει’ νερό’», ΤΑ ΝΕΑ, 20 Μαρτίου 2009.

[31] Λάμπος Κώστας, Να απελευθερώσουμε το νερό, τον ‘Προμηθέα Δεσμώτη του 21ου αιώνα’, http://epithesh.blogspot.gr/2013/08/21.html»html,

[32] Λάμπος Κώστας, Ποιος πρέπει, τώρα, να φοβάται την πυρηνική Σύντηξη του Υδρογόνου; https://www.anixneuseis.gr/ July 30, 2020

[33] Η Ε.Ε. σκοπεύει να πάρει το 20% της ενέργειάς της από ανανεώσιμες πηγές μέχρι το 2020. Σύμφωνα με την κυρίαρχη αντίληψη, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας περιλαμβάνουν την αιολική, ηλιακή, υδροηλεκτρική, παλιρροϊκή και τη γεωθερμική ενέργεια, αλλά και τη βιομάζα. Αλλά και η Greenpeace θεωρεί ότι υπάρχουν εφτά διαφορετικές ανανεώσιμες πηγές που μπορούν να παράγουν ενέργεια, όπως φωτοβολταϊκά, χερσαία και υπεράκτια αιολική ενέργεια, γεωθερμία, βιοενέργεια, υδροηλεκτρικά και κυματική ενέργεια. Greenpeace, Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, http://www.greenpeace.org/greece/Global/greece/report/2011

[34]  «Η Ανάπτυξη’, ομολογεί διά του αρμόδιου εκπροσώπου της η ίδια η κυβέρνηση, «των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας παραμένει πρωταρχικός στόχος για την Κυβέρνηση. Είναι στρατηγική παράμετρος Ανάπτυξης στην Ενέργεια συνολικά… Αυτό όμως θα υλοποιηθεί πλέον μέσα από έναν εξορθολογισμό της αγοράς, ώστε αυτή να καταστεί βιώσιμη… Η είσοδος και ανάπτυξη καινούργιων τεχνολογιών και μορφών ενέργειας, έφερε καινούργιες ρυθμίσεις, η μία πάνω στην άλλη. Τελικά δημιουργήθηκε μία συνολική στρέβλωση, στην προσπάθεια να βοηθήσουμε την κάθε καινούργια πηγή ενέργειας…. Εσφαλμένες εκτιμήσεις μάς έφεραν αντιμέτωπους με ένα υπέρογκο έλλειμμα στον Ειδικό Λογαριασμό του Λειτουργού της Αγοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας. Ένα έλλειμμα που ανέρχεται στα 370 εκατ. ευρώ, που δημιούργησε αρκετά προβλήματα, μεγάλες καθυστερήσεις στο σύστημα πληρωμών και, το σημαντικότερο όλων, παρουσίαζε αυξητικές τάσεις… Προϋπόθεση είναι καταρχήν να εξασφαλίσουμε τη βιωσιμότητα της αγοράς…, που σημαίνει ανάπτυξη όλων των μορφών ΑΠΕ μέσα από την επίτευξη ενός μίγματος αποδοτικού και με βιώσιμο κόστος», Βλ. δηλώσεις του Υφυπουργού Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής Μάκη Παπαγεωργίου, στο περιθώριο της 12ης διακοινοβουλευτικής συνάντησης του EUFORES για τις ΑΠΕ και την ενεργειακή αποδοτικότητα, στο http://www.energyonline.gr/?p=17229#more

[35] «Ισοπεδωτικές για τις υφιστάμενες επενδύσεις και καταστροφικές για αυτές που προγραμματίζονταν για το 2013 είναι οι ρυθμίσεις που κατέθεσε εσπευσμένα στη Βουλή ο υφυπουργός ΠΕΚΑ Α. Παπαγεωργίου… Το Υπουργείο Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής δεν κατανοεί τους κανόνες λειτουργίας της αγοράς και γι’ αυτό οδηγείται σε ισοπεδωτικά μέτρα που θα καταρρακώσουν όση εμπιστοσύνη είχε απομείνει σε υποψήφιους επενδυτές στους χαλεπούς καιρούς που διανύουμε… Η αγορά οδηγείται σε ξαφνικό θάνατο πριν μπει η άνοιξη του 2013. Μαζί της οδηγούνται σε ανεργία χιλιάδες εργαζόμενοι στα φωτοβολταϊκά… Με τις βαθιά αντιαναπτυξιακές ρυθμίσεις της κυβέρνησης, χαμένο βγαίνει τελικά και το Δημόσιο, αφού θα στερηθεί δημόσια έσοδα εκατοντάδων εκατομμυρίων από τη φορολόγηση του κύκλου εργασιών των φωτοβολταϊκών που τώρα ακυρώνονται. Χαμένο βγαίνει και το περιβάλλον, αφού την καθαρή ενέργεια των φωτοβολταϊκών θα κληθούν να καλύψουν ρυπογόνες μονάδες… Ναι, η αγορά ηλεκτρικής ενέργειας χρειάζεται αναδιάρθρωση. Χρειάζεται άρση των στρεβλώσεων, χρειάζεται πιο ορθολογικό σχεδιασμό. Το πραγματικό πρόβλημα της αγοράς δεν είναι τα χρήματα που δίνουν οι καταναλωτές για την καθαρή ενέργεια. Είναι τα χρήματα που δίνουν για να στηρίζουν ένα ξεπερασμένο και ρυπογόνο ενεργειακό μοντέλο που συνεχίζει να εξαρτάται από τον λιγνίτη και το πετρέλαιο», απαντούν οι φορείς των ‘επενδυτών’. Βλ. Ελληνική Επιστημονική Ένωση Αιολικής Ενέργειας και Σύνδεσμος Εταιριών Φωτοβολταϊκών, Τυφώνας “Παπαγεωργίου” σαρώνει τα φωτοβολταϊκά, στο http://www.energyonline.gr/?p=16825

[36]  «Κεντρικός στόχος της ενεργειακής πολιτικής είναι η εξοικονόμηση ενέργειας και η αύξηση της ενεργειακής απόδοσης, σε όλους τους τομείς… Ο ΣΥΡΙΖΑ/ ΕΚΜ δεσμεύεται να εκπονήσει ένα μακροχρόνιο πρόγραμμα ενεργειακού σχεδιασμού για τη μείωση της παραγωγής από ορυκτά καύσιμα και των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, καθώς και για τη διείσδυση των ΑΠΕ, με στόχο τη ριζική διαφοροποίηση του ενεργειακού μοντέλου… Συνολικά προκρίνεται ένα πρότυπο ενεργειακής αυτάρκειας, ασφάλειας και αποκεντρωμένης διαχείρισης… Επιδότηση της μαζικής εγκατάστασης μικρής κλίμακας ΑΠΕ, από ιδιοπαραγωγούς (οικιακοί καταναλωτές, γεωργοί, κτηνοτρόφοι, βιοτεχνίες, βιομηχανίες), συνεταιρισμούς, τοπικά συμβούλια και δήμους, με σκοπό την κάλυψη τοπικών αναγκών. Ενδεικτικά αναφέρουμε: εφαρμογές γεωθερμίας στα κτήρια, εγκατάσταση φωτοβολταϊκών στις στέγες υφιστάμενων δημόσιων και ιδιωτικών κτηρίων, μικρές ανεμογεννήτριες, ενεργειακή αξιοποίηση βιοαερίου από καθαρή βιομάζα. Επιδότηση της τοπικής αυτοδιοίκησης για τη δημιουργία μονάδων βιοαέριου, που θα προέρχεται από συστήματα διαλογής στην πηγή των οργανικών οικιακών καταλοίπων, των υπολειμμάτων κήπου και των αγροτοκτηνοτροφικών υπολειμμάτων με αξιοποίηση πόρων του ΕΣΠΑ… Έρευνα και ανάπτυξη εναλλακτικών μορφών ΑΠΕ, τεχνολογιών και συστημάτων τοπικής αποθήκευσης της ενέργειας που παράγεται από ηλιακά και αιολικά συστήματα… Είναι προφανές από όλα τα προηγούμενα ότι ο ΣΥΡΙΖΑ/ ΕΚΜ είναι ριζικά αντίθετος στην πυρηνική ενέργεια και θα εργαστεί διεθνώς για να σταματήσει η χρήση της», ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ, Προγραμματικές Θέσεις για το περιβάλλον και την ποιότητα ζωής, http://www.syriza.gr/

[37]  «Οι Οικολόγοι Πράσινοι καταθέτουμε τις προτάσεις μας για αυτήν την ενεργειακή επανάσταση που έχουμε τόσο ανάγκη… Ο κίνδυνος των κλιματικών αλλαγών, η προστασία του περιβάλλοντος, η ενεργειακή αυτάρκεια της χώρας και η ανάπτυξη της οικονομίας μέσω των αειφόρων ενεργειακών επενδύσεων καθορίζουν τον άξονα πολιτικής μας […] Ο αναπροσανατολισμός του ενεργειακού μας μοντέλου περνά από άμεσες και ριζικές αλλαγές στο σύστημα ηλεκτρισμού της χώρας, τον τομέα με το συντριπτικά μεγαλύτερο μερίδιο στις εθνικές εκπομπές CO2 αλλά και με τις οικονομικότερες και τεχνικά ωριμότερες δυνατότητες υποκατάστασης των ορυκτών καυσίμων. Μια πραγματικά φιλόδοξη ενεργειακή και κλιματική πολιτική δεν μπορεί να σημαίνει τίποτε λιγότερο από ένα σύστημα ηλεκτρισμού μηδενικών εκπομπών μέχρι το 2050… Επομένως, το καθοριστικότερο που χρειαζόμαστε είναι μια πλήρως μελετημένη και έγκαιρα σχεδιασμένη ολοκληρωμένη στρατηγική μετάβασης στη μετα-λιγνιτική εποχή, βασισμένη στην εξοικονόμηση ενέργειας, την προώθηση των ΑΠΕ… Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας:

• Οι Οικολόγοι Πράσινοι ενώνουμε τη φωνή μας με τα πράσινα κινήματα όλου του κόσμου και καλούμε τις κυβερνήσεις να λάβουν όλα τα επείγοντα μέτρα και να ξεκινήσουν άμεσα τον σχεδιασμό για μια στρατηγική απεξάρτησης από την πυρηνική ενέργεια, για να περάσουμε επιτέλους στη μετα-πυρηνική εποχή…
• Απλό και αποτελεσματικό θεσμικό πλαίσιο και οικονομικά κίνητρα για την αδειοδότηση και εγκατάσταση έργων ΑΠΕ. Δημιουργία περιφερειακών γραφείων τεχνολογικής και αδειοδοτικής στήριξης μικρών επενδυτών στις ΑΠΕ…
• Συγκεκριμένες και άμεσες πρωτοβουλίες για την εγκατάσταση μονάδων γεωθερμίας, υβριδικών συστημάτων στα νησιά, καθώς και μονάδων συμπαραγωγής ηλεκτρισμού-θερμότητας με σαφή όμως περιορισμό ως προς το μέγεθος στα 35MW…
• Διαφοροποίηση της εγγυημένης τιμής αντιστρόφως ανάλογα προς το αιολικό δυναμικό της περιοχής εγκατάστασης, ενεργοποιώντας την πρόβλεψη της παρ. 3, αρ. 5 του Ν. 3851/ 2010, ώστε να αποθαρρύνεται η υπερσυγκέντρωση ανεμογεννητριών σε περιοχές υψηλού αιολικού δυναμικού και ο «φαραωνικός» σχεδιασμός πεδίων μεγάλης ισχύος. Ταυτόχρονα, υψηλότερες εγγυημένες τιμές θα πρέπει να προβλέπονται για κοινωνικές εταιρίες καθώς και για περιοχές που απεξαρτώνται από τον λιγνίτη…
• Άμεση και ευρεία εκπαίδευση των μηχανικών δόμησης στους τομείς των παθητικών και ενεργειακών θερμικών ηλιακών συστημάτων και υποχρεωτική εφαρμογή αυτών σ’ όλα τα νεόδμητα κτήρια…
• Υποστήριξη των σχεδίων εγχώριας έρευνας ηλεκτροκίνητων οχημάτων και συνδυασμένων συστημάτων παραγωγής και αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται από ΑΠΕ», Οικολόγοι Πράσινοι, Να προχωρήσουμε αποφασιστικά στην αλλαγή του ενεργειακού μας μοντέλου, http://blog.ecogreens.gr/programma/energeia/energy-model/

[38] Παπαρήγα Αλέκα, Θέσεις του Κ.Κ.Ε. για το 19ο Συνέδριο, στο http://www.kke.gr/anakoinoseis_grafeioy_typoy/oi_theseis_ths_ke_toy_kke_gia_to_19o_synedrio

[39] Ο οποίος «θα επεξεργάζεται την ενεργειακή πολιτική με τους παρακάτω άξονες:

1. Την αξιοποίηση εγχώριων πηγών, προσδιορίζοντας τις κατάλληλες χρήσεις – περιοχές – τεχνολογίες, τα μεγέθη, με βάση τα προαναφερθέντα κριτήρια. Την αξιοποίηση των λιγνιτικών κοιτασμάτων της Δυτικής Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης με φιλικές προς το περιβάλλον μονάδες ηλεκτροπαραγωγής. Την αξιοποίηση κοιτασμάτων πετρελαίου, που δεν κρίθηκε κερδοφόρα η εξόρυξή τους από ιδιωτικούς καπιταλιστικούς ομίλους, ιδιαίτερα σήμερα, σε συνθήκες ανόδου της τιμής του πετρελαίου και βελτίωσης των τεχνολογιών εξόρυξης.

2. Τη συστηματική έρευνα για εξεύρεση νέων πηγών (π.χ. πιθανά κοιτάσματα σε Ιόνιο, Αιγαίο κλπ.) και αξιοποίηση των τεχνολογιών με στόχο την εξοικονόμηση ενέργειας, την αύξηση του βαθμού ενεργειακής αυτοδυναμίας.

3. Τη διακρατική αμοιβαία επωφελή συνεργασία σε τομείς, όπως:

• Η αξιοποίηση και ανάπτυξη δικτύων – αγωγών μεταφοράς ενεργειακού προϊόντος με προϋποθέσεις που συνδυάζουν το αμοιβαίο όφελος διαφορετικών κρατών από τις οικονομίες κλίμακας με τη διασφάλιση των κυριαρχικών δικαιωμάτων στη διαχείριση του εγχώριου προϊόντος.
• Η μεταφορά τεχνογνωσίας και η ανάπτυξη εγχώριας ερευνητικής δραστηριότητας.
• Η καλύτερη διαχείριση του προβλήματος των εισαγωγών καυσίμων και γενικότερα των όρων διεξαγωγής του εξωτερικού εμπορίου», αναφέρονται στο: Παπαδόπουλος Μάκης, Εισήγηση στην Ημερίδα της Κ.Ε. του ΚΚΕ με θέμα: «Εξελίξεις και τάσεις στον τομέα της Ενέργειας και η πρόταση του ΚΚΕ στον αντίποδα των επιλογών της αστικής τάξης», Αθήνα, 6 Φεβρουαρίου 2008.

[40] Παπαρήγα Αλέκα, Ομιλία στην Ημερίδα της Κ.Ε. του ΚΚΕ για την Ενέργεια, http://elpegr.wordpress.com/2008/02/11/%CE…

[41]. Direktzu, http://www.direktzu.de/kanzlerin/messages/wasserstoffenergie-40912,

[42] «Η μεταμόρφωση των παθητικών καταναλωτών ενέργειας σε ανεξάρτητους παραγωγούς ενέργειας ακολουθεί τα βήματα των εξελίξεων στα πολυμέσα, την κοινή χρήση αρχείων μεταξύ ίσων και την αυτοδιοίκηση», Rifkin Jeremy, Η οικονομία του υδρογόνου…, ό. π., σελ. 338

[43]  Βλ. Λάμπος Κώστας, Greening Humanity και Σάλτσα a la Ser John Sulston, ή πόσο επιστήμονες είναι οι τεχνοκράτες; περιοδικό Πολίτες, τεύχος. 20, Νοέμβρης 2010.

[44] Καμπύλης Τάκης, Ο θαυμαστός κόσμος του υδρογόνου είναι εδώ, Τα Νέα, 05-06-2004.

[45] Βλέπε σχετικά, Λάμπος Κώστας, Ο πλατωνισμός ως διαχρονική εξουσιαστική ιδεολογία. Μια άλλη ανάγνωση της ιστορίας, ΚΟΥΚΚΙΔΑ, Αθήνα 2024.

[46] ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΗ ΔΙΑΛΛΕΞΗ για την ΙΗΑ. Πέμπτη 06.02.2025

[47] Για περισσότερα βλέπε, Λάμπος Κώστας, Αμερικανισμός και Παγκοσμιοποίηση. Οικονομία του Φόβου και της Παρακμής, ΠΑΠΑΖΗΣΗΣ, Αθήνα 2009.

[48] «Αθροιστικά η δύναμη της Ευρασίας υπερβαίνει κατά πολύ εκείνης της Αμερικής και γι’ αυτό δεν μπορεί να είναι ενιαία πολιτικά. Η Ευρασία είναι η σκακιέρα πάνω στην οποία συνεχίζει να παίζεται ο αγώνας για την παγκόσμια πρωτοκαθεδρία», Brzezinski Zbigniew, Η Μεγάλη Σκακιέρα, ΛΙΒΑΝΗΣ, Αθήνα 1998, σελ. 65.

[49] «Σήμερα λιγότερες από πεντακόσιες διεθνείς επιχειρήσεις ελέγχουν το μεγαλύτερο μέρος της οικονομικής δραστηριότητας του πλανήτη». Rifkin Jeremy, Η οικονομία του υδρογόνου…, ό. π. σελ. 19. Πρόσφατες έρευνες έδειξαν ότι ο αριθμός των οικονομικών συγκροτημάτων που ελέγχει την παγκόσμια οικονομία ανέρχεται στις 147, από τις οποίες οι πενήντα ανήκουν στην οικονομική δυναστεία των Ρότσιλντς. Άλλες τόσες υπολογίζονται αυτές της δυναστείας Ροκφέλερ και μένουν οι υπόλοιπες για κάποιους άλλους μεγιστάνες αφεντικά του πλανήτη. Βλέπε Λάμπος Κώστας, Η γέννηση και ο θάνατος της ατομικής ιδιοκτησίας, ΚΟΥΚΚΙΔΑ, Αθήνα 2017.

[50] Rifkin Jeremy, Η οικονομία του υδρογόνου…, ό. π., σ. 19.

[51] Για μια διεξοδική ανάλυση του παγκόσμιου ενεργειακού προβλήματος και των προοπτικών του, βλέπε, Rifkin Jeremy, Οικονομία του Υδρογόνου. Η δημιουργία του παγκόσμιου ενεργειακού ιστού και η ανακατανομή της εξουσίας στην Γη, ΛΙΒΑΝΗΣ, Αθήνα 2003. Καθώς επίσης και Λάμπος Κώστας, Ποιος φοβάται το υδρογόνο. Η επανάσταση του υδρογόνου, η ελεύθερη ενέργεια και η απελευθέρωση της ανθρωπότητας από τα ορυκτά καύσιμα και την καπιταλιστική βαρβαρότητα, ΚΟΥΚΚΙΔΑ, Αθήνα 2017.

[52] «Το πρόβλημα με το υπάρχον ενεργειακό δίκτυο είναι ότι κατασκευάστηκε προκειμένου να παρέχει μονόδρομη ροή ενέργειας από μια κεντρική πηγή προς όλους τους τελικούς χρήστες», Rifkin Jeremy, Η οικονομία του υδρογόνου …, ό. π., σ. 343.

[53] Hughes Thomas P., Η Εξέλιξη των Μεγάλων Τεχνολογικών Συστημάτων, στο: http://hyperion.math.upatras.gr/courses/soctech/thefoit/erg99/sidopoulos_etal/

[54] Ό. π..

[55] Βλέπε αναλυτικά, Λάμπος Κώστας, Άμεση Δημοκρατία και Αταξική Κοινωνία. Η μεγάλη πορεία της ανθρωπότητας προς την κοινωνική ισότητα και τον Ουμανισμό, ΝΗΣΙΔΕΣ, Θεσσαλονίκη 2012

[56]  «Ο Σέρβος Νίκολα Τέσλα (Никола Тесла, 1856-1943) ήταν εφευρέτης, μηχανολόγος και ηλεκτρολόγος μηχανικός, ένας από τους σημαντικότερους φυσικούς στην ιστορία της επιστήμης… Από το 1898 έως το 1903 ο Τέσλα… είχε αποτραβηχτεί σε πειράματα για την ‘ελεύθερη ενέργεια’ στο Colorado Springs και στο Long Island, για τα οποία δεν γνωρίζουμε πολλά και τα οποία διακόπηκαν εντελώς ξαφνικά λόγω παύσης χρηματοδότησης, όταν αποκάλυψε στον μεγαλοτραπεζίτη χρηματοδότη του, τον J.P. Morgan, ότι η ελεύθερη ενέργεια θα μοιραζόταν δωρεάν στον κόσμο». Βλ. Στάμκος Γιώργος, Ελεύθερη ενέργεια…, ό. π., σ. 14-15. Βλ. επίσης Στάμκος Γιώργος, Νίκολα Τέσλα. Ο προφήτης του 21ου αιώνα, Αρχέτυπο, Θεσσαλονίκη 2008, Στάμκος Γιώργος, Ο θαυμαστός κόσμος του Τέσλα, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΓΝΩΣΤΟ, Θεσσαλονίκη 2011, 4η έκδοση. και Στάμκος Γιώργος, Τεχνολογίες του μέλλοντος και ελεύθερη ενέργεια, Άγνωστο, Θεσσαλονίκη χ. χ., σ. 14.

[57] «Ξέρω πολύ καλά ότι το ανθρώπινο είδος γνώριζε την ύπαρξη μιας παγκόσμιας ενέργειας σχετιζόμενης με τη ζωή εδώ και πολλά χρόνια. Ωστόσο, το κύριο έργο της φυσικής επιστήμης συνίσταται στο να κάνει αυτή την ενέργεια χρησιμοποιήσιμη…», Reich Wilhelm, http://orgonomy.gr/cos/el/orgonomy/reich.html

[58] ] Rifkin Jeremy, Η οικονομία του υδρογόνου…, ό.π., σ. 303.

[59] Ό. π., σ. 304.

[60] «Η Ελεύθερη Ενέργεια έχει πολλούς εχθρούς και ανάμεσα στους επιστήμονες. Καλοπληρωμένοι ακαδημαϊκοί και συντηρητικοί ‘επιστήμονες’ που αναπαράγουν δογματικά τη γνώση και έχουν παραιτηθεί από τη διαδικασία της συνεχούς ανανέωσής της, αντιδρούν στις νέες επιστημονικές θεωρίες και στις τεχνολογίες Ελεύθερης Ενέργειας… Οι απαρχαιωμένες αλλά κατά τα άλλα πολύ καλά αμειβόμενες θέσεις τους, απειλούνται από την επερχόμενη ενεργειακή επανάσταση. Το ίδιο και το ‘γόητρο’ της ‘επιστημονικής αυθεντίας’ τους…. Οι ‘επιστήμονες’ αυτοί αποτελούν συνήθως και το ‘θεωρητικό οπλοστάσιο’ από το οποίο οι πολέμιοι της Ελεύθερης Ενέργειας αντλούν συχνά ‘επιστημονικά’ επιχειρήματα εναντίον της…. Μια ακόμα δύναμη που εμποδίζει την πρόσβαση των πολιτών στις τεχνολογίες Ελεύθερης Ενέργειας είναι η κατηγορία των ανέντιμων, διεφθαρμένων και απατεώνων ‘εφευρετών’ υπερφυσικών τάχα τεχνολογιών… Υπάρχουν και πολλές άλλες περιπτώσεις τσαρλατάνων που με τη δράση και το έργο τους έβλαψαν συνολικά την υπόθεση της Ελεύθερης Ενέργειας», Στάμκος Γιώργος, Ελεύθερη ενέργεια…, ό.π., σ. 193-194.

[61] «Πολλές φορές οι επιστήμονες, οδηγούμενοι από ιδιοτελή συμφέροντα, κοινοπράττουν με στρατιωτικές αρχές και δημιουργούν επιβλαβείς κατασκευές για την ανθρωπότητα. Δηλαδή χρησιμοποιούν τη γνώση με λάθος τρόπο, είτε εκούσια είτε ακούσια. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο Einstein, ο οποίος δημιούργησε την ατομική βόμβα παίρνοντας τη διαβεβαίωση από τους στρατηγούς και τον τότε πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών ότι δεν θα χρησιμοποιηθεί, αλλά… η υπόσχεση αυτή δεν τηρήθηκε και είναι νωπές, ακόμη, η μνήμες και οι συνέπειες των ρίψεων των δύο ατομικών βομβών σε Χιροσίμα και Ναγκασάκι», Hughes Thomas P., Η Εξέλιξη των Μεγάλων Τεχνολογικών Συστημάτων, ό.π.

[62] Ό.π.

[63]  «Ξεφορτώσου όλους τους πολιτικούς, τους διπλωμάτες, τους παπάδες. Ξέχνα τον γείτονα σου και άκουσε τη φωνή μέσα σου, ο γείτονας σου επίσης θα σου είναι ευγνώμων. Πες σε όλο τον κόσμο πως πια θα δουλεύεις για τη ζωή και όχι για τον θάνατο. Αντί να τρέχεις στις εκκλησίες και στις διαδηλώσεις, φτιάξε ένα νόμο για την προστασία της ανθρώπινης ζωής και των αγαθών. Ένας τέτοιος νόμος θα είναι κομμάτι της πέτρας κάτω από το σπίτι σου… Πήγαινε στη βιβλιοθήκη αντί να πας στον ποδοσφαιρικό αγώνα. Ταξίδεψε σε ξένες χώρες…, και το πιο σημαντικό ΣΚΕΨΟΥ ΣΩΣΤΑ, άκου την εσωτερική φωνή σου που σε ωθεί να κάνεις το σωστό. Κρατάς τη ζωή σου στα χέρια σου, μην την εμπιστεύεσαι σε κανέναν άλλο, και λιγότερο απ’ όλους στους ηγέτες που επέλεξες… Συγχέεις το δικαίωμα της ‘ελευθερίας του λόγου’ με την ανεύθυνη κριτική και τη λασπολογία. Θέλεις να κριτικάρεις μα δεν θέλεις να κριτικάρεσαι, και για αυτόν τον λόγο καταστρέφεσαι. Θέλεις να επιτίθεσαι αλλά χωρίς να εκθέτεις τον εαυτό σου σε κίνδυνο. Γι αυτό πάντα πυροβολείς ύπουλα από ενέδρα. Μόνος σου κατέστρεψες την ελευθερία σου και συνεχίζεις να την καταστρέφεις…, επιβάλλεις στον κόσμο… το ψέμα σου και το βαθύ μίσος σου για τα παιδιά, για τον Έρωτα, για την Αγάπη, κάτω απ’ το ψεύτικο χαμόγελο», Reich Wilhelm, Άκου ανθρωπάκο, Ιάμβλιχος, Αθήνα 1999.

[64] Brown Jerry, Brutoco Rinaldo και Cusumano James, Freedom from Mild-East Oil, Edition of World Business Academy, USA 2007.

[65] «Αντίθετα απ’ ό,τι πιστεύεται, το ενεργειακό πρόβλημα δεν εκδηλώθηκε, και πολύ περισσότερο δεν δημιουργήθηκε το 1973 με τη γνωστή κρίση του πετρελαίου. Το ενεργειακό πρόβλημα άρχισε να δημιουργείται και να εκδηλώνεται ταυτόχρονα με την αλλαγή του κύριου καυσίμου από άνθρακα σε πετρέλαιο, που έγινε μετά τα μέσα του 19ου αι. Μέχρι την εποχή εκείνη οι πηγές της κύριας καύσιμης ύλης (άνθρακας) βρίσκονταν στις κυρίαρχες και οικονομικά αναπτυγμένες χώρες. Αντίθετα, οι πηγές της νέας κύριας καύσιμης ύλης (πετρέλαιο) βρίσκονταν στις αποικίες ή σε χώρες εξαρτημένες», Μάργαρης Νίκος Ι., Το Ενεργειακό πρόβλημα, Ελευθεροτυπία,  28/9/94.

[66] «Σήμερα κυκλοφορούν σε ολόκληρο τον πλανήτη πάνω από ένα-ενάμιση δισεκατομμύριο οχήματα που κινούνται με υδρογονάνθρακες, πράγμα που σημαίνει πως η πρόκληση της μετατροπής και της παραγωγής νέων με υδρογονοκίνηση είναι για τις αυτοκινητοβιομηχανίες τεράστια», βλ. Rifkin Jeremy, Η οικονομία του υδρογόνου…, ό.π., σ. 348.

[67] Ό.π., σ. 337.

[68] Σε όλα τα μήκη και πλάτη του κομματικού Γαλαξία γίνεται γενικά και αφηρημένα λόγος για την ανάγκη αξιοποίησης των εναλλακτικών πηγών ενέργειας, αλλά πουθενά δεν αναφέρεται το υδρογόνο. Ακόμα και πολλών περιβαλλοντολόγων ή περιβαλλοντολογούντων ο λόγος εξαντλείται στην αναγκαιότητα προγραμμάτων ‘εξοικονόμησης ενέργειας’ και στο να υπάρξει ένα κάποιο ‘ενεργειακό μίγμα’ στο οποίο τον κεντρικό ρόλο διατηρούν τα ορυκτά καύσιμα με συμπληρωματικό ρόλο των ΑΠΕ. Το γεγονός μάλιστα πως δεν έχουν μελετήσει το θέμα της υδρογονοενέργειας, τους οδηγεί ακόμα και σε απόψεις – κομματικές θέσεις, που ταυτίζουν τις ΑΠΕ μόνο με την ηλιακή και αιολική ενέργεια, δικαιολογούν τις πέντε-δέκα μεγάλες ‘αδερφές πριγκίπισσες εταιρείες του πετρελαίου’, αφού σύμφωνα με αυτές τις απόψεις η «επένδυση μονάδας παραγωγής ενέργειας… ακόμα και με ΑΠΕ, με κόστος τη βαρύτατη περιβαλλοντική επιβάρυνση στο τοπικό οικοσύστημα αναιρεί τελικά τη σκοπιμότητα της επένδυσης», βλέπε, λ.χ. Μπιλίνης Μπάμπης, Εθνικός Ενεργειακός Σχεδιασμός για τις ανάγκες της κοινωνίας, Η Αυγή, 15.09.2012.

[69] Rifkin Jeremy, Η οικονομία του υδρογόνου…, ό. π., σελ. 324 και επόμενες.

[70] Αναφορικά με την περιοδολόγηση της ανθρώπινης ιστορίας σε τρεις περιόδους Αγριότητα, Βαρβαρότητα και Πολιτισμός και εφτά υποπεριόδους, βλέπε Morgan Levis Henry, Η αρχαία κοινωνία, ΑΝΑΓΝΩΣΤΙΔΗΣ, Αθήνα χ. χ., σελ. 20, 21 κ. επ.

[71] Για μια σε βάθος ανάλυση, βλέπε, Λάμπος Κώστας, Θεός και Κεφάλαιο. Δοκίμιο για τη σχέση μεταξύ θρησκείας και εξουσίας, ΚΟΥΚΚΙΔΑ, Αθήνα 2015.

[72] Λάμπος Κώστας, Οι κοινωνίες να σώσουν ΤΩΡΑ το υδρογόνο από τα νύχια του Κεφαλαίου, https://classlessdemocracy.blogspot.com/2023/04/16.html

[73] Βλέπε συλλογικό τόμο, Ένας καλύτερος κόσμος είναι εφικτός. Να θεμελιώσουμε τον πολιτισμό της κοινωνικής ισότητας, ΚΟΥΚΚΙΔΑ, Αθήνα 2020, (Επιμέλεια, πρόλογος και συμμετοχή Κώστας Λάμπος).

[74] Βλέπε αναλυτικά, Lampos Kostas, Social in-Equality and classless Humanism. An Essay on political Philosophy of Praxis, ON TIMEBOKS, LONDON 2000. Βλέπε επίσης, Λάμπος Κώστας, Κοινωνική αν-Ισότητα και αταξικός ουμανισμός. Δοκίμιο πολιτικής φιλοσοφίας τη Πράξης, ΚΟΥΚΚΙΔΑ, Αθήνα 2023.

[75] Λάγιος Γιώργος, «Κατασκευάζουμε αυτοκίνητο που ‘καίει’ νερό’», ΤΑ ΝΕΑ, 20 Μαρτίου 2009.

[76] Λάμπος Κώστας, Να απελευθερώσουμε το νερό, τον ‘Προμηθέα Δεσμώτη του 21ου αιώνα’, http://epithesh.blogspot.gr/2013/08/21.html»html,

[77] Λάμπος Κώστας, Ποιος πρέπει, τώρα, να φοβάται την πυρηνική Σύντηξη του Υδρογόνου; https://www.anixneuseis.gr/ July 30, 2020

[78] Η Ε.Ε. σκοπεύει να πάρει το 20% της ενέργειάς της από ανανεώσιμες πηγές μέχρι το 2020. Σύμφωνα με την κυρίαρχη αντίληψη, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας περιλαμβάνουν την αιολική, ηλιακή, υδροηλεκτρική, παλιρροϊκή και τη γεωθερμική ενέργεια, αλλά και τη βιομάζα. Αλλά και η Greenpeace θεωρεί ότι υπάρχουν εφτά διαφορετικές ανανεώσιμες πηγές που μπορούν να παράγουν ενέργεια, όπως φωτοβολταϊκά, χερσαία και υπεράκτια αιολική ενέργεια, γεωθερμία, βιοενέργεια, υδροηλεκτρικά και κυματική ενέργεια. Greenpeace, Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, http://www.greenpeace.org/greece/Global/greece/report/2011

[79]  «Η Ανάπτυξη’, ομολογεί διά του αρμόδιου εκπροσώπου της η ίδια η κυβέρνηση, «των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας παραμένει πρωταρχικός στόχος για την Κυβέρνηση. Είναι στρατηγική παράμετρος Ανάπτυξης στην Ενέργεια συνολικά… Αυτό όμως θα υλοποιηθεί πλέον μέσα από έναν εξορθολογισμό της αγοράς, ώστε αυτή να καταστεί βιώσιμη… Η είσοδος και ανάπτυξη καινούργιων τεχνολογιών και μορφών ενέργειας, έφερε καινούργιες ρυθμίσεις, η μία πάνω στην άλλη. Τελικά δημιουργήθηκε μία συνολική στρέβλωση, στην προσπάθεια να βοηθήσουμε την κάθε καινούργια πηγή ενέργειας…. Εσφαλμένες εκτιμήσεις μάς έφεραν αντιμέτωπους με ένα υπέρογκο έλλειμμα στον Ειδικό Λογαριασμό του Λειτουργού της Αγοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας. Ένα έλλειμμα που ανέρχεται στα 370 εκατ. ευρώ, που δημιούργησε αρκετά προβλήματα, μεγάλες καθυστερήσεις στο σύστημα πληρωμών και, το σημαντικότερο όλων, παρουσίαζε αυξητικές τάσεις… Προϋπόθεση είναι καταρχήν να εξασφαλίσουμε τη βιωσιμότητα της αγοράς…, που σημαίνει ανάπτυξη όλων των μορφών ΑΠΕ μέσα από την επίτευξη ενός μίγματος αποδοτικού και με βιώσιμο κόστος», Βλ. δηλώσεις του Υφυπουργού Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής Μάκη Παπαγεωργίου, στο περιθώριο της 12ης διακοινοβουλευτικής συνάντησης του EUFORES για τις ΑΠΕ και την ενεργειακή αποδοτικότητα, στο http://www.energyonline.gr/?p=17229#more

[80] «Ισοπεδωτικές για τις υφιστάμενες επενδύσεις και καταστροφικές για αυτές που προγραμματίζονταν για το 2013 είναι οι ρυθμίσεις που κατέθεσε εσπευσμένα στη Βουλή ο υφυπουργός ΠΕΚΑ Α. Παπαγεωργίου… Το Υπουργείο Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής δεν κατανοεί τους κανόνες λειτουργίας της αγοράς και γι’ αυτό οδηγείται σε ισοπεδωτικά μέτρα που θα καταρρακώσουν όση εμπιστοσύνη είχε απομείνει σε υποψήφιους επενδυτές στους χαλεπούς καιρούς που διανύουμε… Η αγορά οδηγείται σε ξαφνικό θάνατο πριν μπει η άνοιξη του 2013. Μαζί της οδηγούνται σε ανεργία χιλιάδες εργαζόμενοι στα φωτοβολταϊκά… Με τις βαθιά αντιαναπτυξιακές ρυθμίσεις της κυβέρνησης, χαμένο βγαίνει τελικά και το Δημόσιο, αφού θα στερηθεί δημόσια έσοδα εκατοντάδων εκατομμυρίων από τη φορολόγηση του κύκλου εργασιών των φωτοβολταϊκών που τώρα ακυρώνονται. Χαμένο βγαίνει και το περιβάλλον, αφού την καθαρή ενέργεια των φωτοβολταϊκών θα κληθούν να καλύψουν ρυπογόνες μονάδες… Ναι, η αγορά ηλεκτρικής ενέργειας χρειάζεται αναδιάρθρωση. Χρειάζεται άρση των στρεβλώσεων, χρειάζεται πιο ορθολογικό σχεδιασμό. Το πραγματικό πρόβλημα της αγοράς δεν είναι τα χρήματα που δίνουν οι καταναλωτές για την καθαρή ενέργεια. Είναι τα χρήματα που δίνουν για να στηρίζουν ένα ξεπερασμένο και ρυπογόνο ενεργειακό μοντέλο που συνεχίζει να εξαρτάται από τον λιγνίτη και το πετρέλαιο», απαντούν οι φορείς των ‘επενδυτών’. Βλ. Ελληνική Επιστημονική Ένωση Αιολικής Ενέργειας και Σύνδεσμος Εταιριών Φωτοβολταϊκών, Τυφώνας “Παπαγεωργίου” σαρώνει τα φωτοβολταϊκά, στο http://www.energyonline.gr/?p=16825

[81]  «Κεντρικός στόχος της ενεργειακής πολιτικής είναι η εξοικονόμηση ενέργειας και η αύξηση της ενεργειακής απόδοσης, σε όλους τους τομείς… Ο ΣΥΡΙΖΑ/ ΕΚΜ δεσμεύεται να εκπονήσει ένα μακροχρόνιο πρόγραμμα ενεργειακού σχεδιασμού για τη μείωση της παραγωγής από ορυκτά καύσιμα και των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, καθώς και για τη διείσδυση των ΑΠΕ, με στόχο τη ριζική διαφοροποίηση του ενεργειακού μοντέλου… Συνολικά προκρίνεται ένα πρότυπο ενεργειακής αυτάρκειας, ασφάλειας και αποκεντρωμένης διαχείρισης… Επιδότηση της μαζικής εγκατάστασης μικρής κλίμακας ΑΠΕ, από ιδιοπαραγωγούς (οικιακοί καταναλωτές, γεωργοί, κτηνοτρόφοι, βιοτεχνίες, βιομηχανίες), συνεταιρισμούς, τοπικά συμβούλια και δήμους, με σκοπό την κάλυψη τοπικών αναγκών. Ενδεικτικά αναφέρουμε: εφαρμογές γεωθερμίας στα κτήρια, εγκατάσταση φωτοβολταϊκών στις στέγες υφιστάμενων δημόσιων και ιδιωτικών κτηρίων, μικρές ανεμογεννήτριες, ενεργειακή αξιοποίηση βιοαερίου από καθαρή βιομάζα. Επιδότηση της τοπικής αυτοδιοίκησης για τη δημιουργία μονάδων βιοαέριου, που θα προέρχεται από συστήματα διαλογής στην πηγή των οργανικών οικιακών καταλοίπων, των υπολειμμάτων κήπου και των αγροτοκτηνοτροφικών υπολειμμάτων με αξιοποίηση πόρων του ΕΣΠΑ… Έρευνα και ανάπτυξη εναλλακτικών μορφών ΑΠΕ, τεχνολογιών και συστημάτων τοπικής αποθήκευσης της ενέργειας που παράγεται από ηλιακά και αιολικά συστήματα… Είναι προφανές από όλα τα προηγούμενα ότι ο ΣΥΡΙΖΑ/ ΕΚΜ είναι ριζικά αντίθετος στην πυρηνική ενέργεια και θα εργαστεί διεθνώς για να σταματήσει η χρήση της», ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ, Προγραμματικές Θέσεις για το περιβάλλον και την ποιότητα ζωής, http://www.syriza.gr/

[82]  «Οι Οικολόγοι Πράσινοι καταθέτουμε τις προτάσεις μας για αυτήν την ενεργειακή επανάσταση που έχουμε τόσο ανάγκη… Ο κίνδυνος των κλιματικών αλλαγών, η προστασία του περιβάλλοντος, η ενεργειακή αυτάρκεια της χώρας και η ανάπτυξη της οικονομίας μέσω των αειφόρων ενεργειακών επενδύσεων καθορίζουν τον άξονα πολιτικής μας […] Ο αναπροσανατολισμός του ενεργειακού μας μοντέλου περνά από άμεσες και ριζικές αλλαγές στο σύστημα ηλεκτρισμού της χώρας, τον τομέα με το συντριπτικά μεγαλύτερο μερίδιο στις εθνικές εκπομπές CO2 αλλά και με τις οικονομικότερες και τεχνικά ωριμότερες δυνατότητες υποκατάστασης των ορυκτών καυσίμων. Μια πραγματικά φιλόδοξη ενεργειακή και κλιματική πολιτική δεν μπορεί να σημαίνει τίποτε λιγότερο από ένα σύστημα ηλεκτρισμού μηδενικών εκπομπών μέχρι το 2050… Επομένως, το καθοριστικότερο που χρειαζόμαστε είναι μια πλήρως μελετημένη και έγκαιρα σχεδιασμένη ολοκληρωμένη στρατηγική μετάβασης στη μετα-λιγνιτική εποχή, βασισμένη στην εξοικονόμηση ενέργειας, την προώθηση των ΑΠΕ… Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας:

• Οι Οικολόγοι Πράσινοι ενώνουμε τη φωνή μας με τα πράσινα κινήματα όλου του κόσμου και καλούμε τις κυβερνήσεις να λάβουν όλα τα επείγοντα μέτρα και να ξεκινήσουν άμεσα τον σχεδιασμό για μια στρατηγική απεξάρτησης από την πυρηνική ενέργεια, για να περάσουμε επιτέλους στη μετα-πυρηνική εποχή…
• Απλό και αποτελεσματικό θεσμικό πλαίσιο και οικονομικά κίνητρα για την αδειοδότηση και εγκατάσταση έργων ΑΠΕ. Δημιουργία περιφερειακών γραφείων τεχνολογικής και αδειοδοτικής στήριξης μικρών επενδυτών στις ΑΠΕ…
• Συγκεκριμένες και άμεσες πρωτοβουλίες για την εγκατάσταση μονάδων γεωθερμίας, υβριδικών συστημάτων στα νησιά, καθώς και μονάδων συμπαραγωγής ηλεκτρισμού-θερμότητας με σαφή όμως περιορισμό ως προς το μέγεθος στα 35MW…
• Διαφοροποίηση της εγγυημένης τιμής αντιστρόφως ανάλογα προς το αιολικό δυναμικό της περιοχής εγκατάστασης, ενεργοποιώντας την πρόβλεψη της παρ. 3, αρ. 5 του Ν. 3851/ 2010, ώστε να αποθαρρύνεται η υπερσυγκέντρωση ανεμογεννητριών σε περιοχές υψηλού αιολικού δυναμικού και ο «φαραωνικός» σχεδιασμός πεδίων μεγάλης ισχύος. Ταυτόχρονα, υψηλότερες εγγυημένες τιμές θα πρέπει να προβλέπονται για κοινωνικές εταιρίες καθώς και για περιοχές που απεξαρτώνται από τον λιγνίτη…
• Άμεση και ευρεία εκπαίδευση των μηχανικών δόμησης στους τομείς των παθητικών και ενεργειακών θερμικών ηλιακών συστημάτων και υποχρεωτική εφαρμογή αυτών σ’ όλα τα νεόδμητα κτήρια…
• Υποστήριξη των σχεδίων εγχώριας έρευνας ηλεκτροκίνητων οχημάτων και συνδυασμένων συστημάτων παραγωγής και αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται από ΑΠΕ», Οικολόγοι Πράσινοι, Να προχωρήσουμε αποφασιστικά στην αλλαγή του ενεργειακού μας μοντέλου, http://blog.ecogreens.gr/programma/energeia/energy-model/

[83] Παπαρήγα Αλέκα, Θέσεις του Κ.Κ.Ε. για το 19ο Συνέδριο, στο http://www.kke.gr/anakoinoseis_grafeioy_typoy/oi_theseis_ths_ke_toy_kke_gia_to_19o_synedrio

[84] Ο οποίος «θα επεξεργάζεται την ενεργειακή πολιτική με τους παρακάτω άξονες:

1. Την αξιοποίηση εγχώριων πηγών, προσδιορίζοντας τις κατάλληλες χρήσεις – περιοχές – τεχνολογίες, τα μεγέθη, με βάση τα προαναφερθέντα κριτήρια. Την αξιοποίηση των λιγνιτικών κοιτασμάτων της Δυτικής Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης με φιλικές προς το περιβάλλον μονάδες ηλεκτροπαραγωγής. Την αξιοποίηση κοιτασμάτων πετρελαίου, που δεν κρίθηκε κερδοφόρα η εξόρυξή τους από ιδιωτικούς καπιταλιστικούς ομίλους, ιδιαίτερα σήμερα, σε συνθήκες ανόδου της τιμής του πετρελαίου και βελτίωσης των τεχνολογιών εξόρυξης.

2. Τη συστηματική έρευνα για εξεύρεση νέων πηγών (π.χ. πιθανά κοιτάσματα σε Ιόνιο, Αιγαίο κλπ.) και αξιοποίηση των τεχνολογιών με στόχο την εξοικονόμηση ενέργειας, την αύξηση του βαθμού ενεργειακής αυτοδυναμίας.

3. Τη διακρατική αμοιβαία επωφελή συνεργασία σε τομείς, όπως:

• Η αξιοποίηση και ανάπτυξη δικτύων – αγωγών μεταφοράς ενεργειακού προϊόντος με προϋποθέσεις που συνδυάζουν το αμοιβαίο όφελος διαφορετικών κρατών από τις οικονομίες κλίμακας με τη διασφάλιση των κυριαρχικών δικαιωμάτων στη διαχείριση του εγχώριου προϊόντος.
• Η μεταφορά τεχνογνωσίας και η ανάπτυξη εγχώριας ερευνητικής δραστηριότητας.
• Η καλύτερη διαχείριση του προβλήματος των εισαγωγών καυσίμων και γενικότερα των όρων διεξαγωγής του εξωτερικού εμπορίου», αναφέρονται στο: Παπαδόπουλος Μάκης, Εισήγηση στην Ημερίδα της Κ.Ε. του ΚΚΕ με θέμα: «Εξελίξεις και τάσεις στον τομέα της Ενέργειας και η πρόταση του ΚΚΕ στον αντίποδα των επιλογών της αστικής τάξης», Αθήνα, 6 Φεβρουαρίου 2008.

[85] Παπαρήγα Αλέκα, Ομιλία στην Ημερίδα της Κ.Ε. του ΚΚΕ για την Ενέργεια, http://elpegr.wordpress.com/2008/02/11/%CE…

[86]. Direktzu, http://www.direktzu.de/kanzlerin/messages/wasserstoffenergie-40912,

[87] «Η μεταμόρφωση των παθητικών καταναλωτών ενέργειας σε ανεξάρτητους παραγωγούς ενέργειας ακολουθεί τα βήματα των εξελίξεων στα πολυμέσα, την κοινή χρήση αρχείων μεταξύ ίσων και την αυτοδιοίκηση», Rifkin Jeremy, Η οικονομία του υδρογόνου…, ό. π., σελ. 338

[88]  Βλ. Λάμπος Κώστας, Greening Humanity και Σάλτσα a la Ser John Sulston, ή πόσο επιστήμονες είναι οι τεχνοκράτες; περιοδικό Πολίτες, τεύχος. 20, Νοέμβρης 2010.

[89] Καμπύλης Τάκης, Ο θαυμαστός κόσμος του υδρογόνου είναι εδώ, Τα Νέα, 05-06-2004.

[90] Βλέπε σχετικά, Λάμπος Κώστας, Ο πλατωνισμός ως διαχρονική εξουσιαστική ιδεολογία. Μια άλλη ανάγνωση της ιστορίας, ΚΟΥΚΚΙΔΑ, Αθήνα 2024.

Γράφει ο Δρ. Κώστας Λάμπος

[email protected],