Κύριε Υπουργέ, κύριε Υφυπουργέ
Κύριε Περιφερειάρχη, Κύριοι Αντιπεριφερειάρχες
κύριοι Βουλευτές, Κύριοι Δήμαρχοι
Κυρίες και κύριοι
Σας καλωσορίζω στη σημερινή ημερίδα η οποία έχει ιδιαίτερη βαρύτητα και θα υπάρξουν σημαντικές εισηγήσεις για το ρόλο που μπορεί να παίξει η Τοπική Αυτοδιοίκηση α’ και β΄ βαθμού για τη Δίκαιη Μετάβαση.
Όπως γνωρίζετε κ. Υπουργέ η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας βιώνει μια βίαιη και επώδυνη αλλαγή του αναπτυξιακού μοντέλου και αντιμετωπίζει σημαντικές προκλήσεις που θα κρίνουν το μέλλον της :
- Η βίαιη απολιγνιτοποίηση χωρίς ακόμη να έχουμε διαμορφώσει αξιόπιστες και βιώσιμες εναλλακτικές λύσεις.
- Η εφαρμογή ενός προγράμματος αναπτυξιακής μετάβασης μέσα σ’ ένα ασφυκτικό χρονοδιάγραμμα.
- Η πληθυσμιακή γήρανση και η μετανάστευση των νέων Δυτικομακεδόνων κυρίως για εργασιακούς λόγους, η μεγαλύτερη στη χώρα όπως αποτυπώνεται στους στατιστικούς δείκτες.
- Η έλλειψη – ακόμα και σήμερα – ισχυρών κινήτρων που θα ενθάρρυναν τους νέους ανθρώπους να δημιουργήσουν οικογένεια και να μείνουν στον τόπο τους.
Βέβαια, όπως έχει αποδεχθεί περίτρανα σήμερα, η επιχειρούμενη απανθρακοποίηση της Ευρώπης δεν αποτελεί εύκολη υπόθεση. Οι εκρηκτικές αυξήσεις στο ενεργειακό κόστος και
στα καύσιμα, έδειξαν ότι όταν δεν στηριζόμαστε σε εθνικούς πόρους και στις δικές μας δυνάμεις, είμαστε εκτεθειμένοι.
Θέσαμε σε όλους τους τόνους ότι η περίπτωση της Δυτικής Μακεδονίας αποτελεί μοναδικό παράδειγμα παγκοσμίως τόσο βίαιης μετάβασης. Μέσα σε αυτό το περίγραμμα, ακόμη και οι πιο αισιόδοξοι υπολογισμοί, δείχνουν ότι ο «λογαριασμός» πολύ απλά δε βγαίνει με χρονικό ορίζοντα το 2028, πόσο μάλλον το 2023.
Να σας ενημερώσω κύριε Υπουργέ, ότι η ΠΕΔ Δυτικής Μακεδονίας ανταποκρινόμενη στο θεσμικό της ρόλο, που είναι ο συντονισμός και η εκπροσώπηση των Δήμων της Δυτικής Μακεδονίας, οργάνωσε πολύ έγκαιρα έναν εκτεταμένο και αναλυτικό διάλογο μεταξύ των μελών του.
Η ολοκλήρωση του διαλόγου αυτού, αποτυπώθηκε σε ένα ενιαίο κείμενο θέσεων και προτάσεων για μια δίκαιη μετάβαση στη μεταλιγνιτική εποχή:
- Για τα μέτρα άμεσης εφαρμογής που απαιτούνται για την ανάσχεση των αρνητικών επιπτώσεων της βίαιης απολιγνιτοποίησης και την διασφάλιση της κοινωνικής συνοχής.
- Για το σύστημα Διακυβέρνησης της Μετάβασης και την ανάπτυξη ενός μηχανισμού παρακολούθησης μέσα από το Παρατηρητήριο Δίκαιης Μετάβασης με την ουσιαστική συμμετοχή της Αυτοδιοίκησης, του Πανεπιστημίου, της Επιχειρηματικής Κοινότητας και της Κοινωνίας των Πολιτών.
- Για την αποφασιστική ενίσχυση του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, την στήριξη της έρευνας και της καινοτομίας.
- Για τη συμμετοχή των Δήμων σε επενδυτικά σχέδια και στις ενεργειακές κοινότητες.
- Για τις αναγκαίες επενδύσεις στους τομείς της ενέργειας και της πράσινης ανάπτυξης, στο πλαίσιο ενός Ειδικού Χωρικού Σχεδίου που θα καθορίζει τις χρήσεις γης.
- Για την θέσπιση γενναίων κινήτρων που να καθιστά την περιοχή ελκυστική σε εγχώριες και ξένες επενδύσεις αλλά και κινήτρων για την στήριξη της τοπικής επιχειρηματικότητας και του επαναπατρισμού των οικονομικών μεταναστών.
- Για την ολοκλήρωση των αναγκαίων μεγάλων έργων υποδομής, όπως οι οδικοί άξονες, η σιδηροδρομική σύνδεση της περιοχής, τα αεροδρόμια, η αξιοποίηση των υδατοδρομίων, τα ευρυζωνικά δίκτυα νέας γενιάς, οι επενδύσεις αποθήκευσης ενέργειας και διαχείρισης ψηφιακών δεδομένων.
- Για τα έργα αστικών αναπλάσεων και σοβαρών υποδομών υγείας, έτσι ώστε να καθιστούν τις πόλεις της Δυτικής Μακεδονίας ελκυστικό προορισμό με υψηλό επίπεδο συνθηκών ζωής.
Ως ΠΕΔ Δυτικής Μακεδονίας πιστεύουμε πως οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης αποτελούν σημαντικούς πυλώνες της περιφερειακής ανάπτυξης και της κοινωνικής συνοχής στη διαδικασία Μετάβασης της Περιφέρειας και πρέπει να έχουν καθοριστικό ρόλο με αναπτυξιακές δράσεις, με συγκεκριμένο θεσμικό πλαίσιο.