Προτάσεις σχετικά με το Στρατηγικό Σχέδιο για την Κοινή Αγροτική Πολιτική 2021 – 2027, απέστειλε το Περιφερειακό Παράρτημα Δυτικής Μακεδονίας του Γεωτεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος στην πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων, στο πλαίσιο της σχετικής δημόσιας διαβούλευσης.
Η επιστολή αναφέρει αναλυτικά τα εξής:
Η εφαρμογή της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ) αποτελεί πράγματι ένα θέμα εξαιρετικά σημαντικό που απασχολεί το σύνολο των αγροτών, των γεωτεχνικών αλλά και ολόκληρη την κοινωνία, καθώς κινητοποιεί σημαντικά χρηματοοικονομικά μέσα, επηρεάζει την κατανομή των παραγωγικών πόρων, προκαλεί σημαντικές εισοδηματικές μεταβιβάσεις, ενώ η λειτουργία της συγκεκριμένης πολιτικής επηρεάζει, τα ισοζύγια πληρωμών, την απασχόληση, το φυσικό περιβάλλον, την περιφερειακή ανάπτυξη αλλά και την ασφάλεια των τροφίμων και την υγεία των καταναλωτών.
Με την εφαρμογή της νέας ΚΑΠ θα πρέπει να επιδιώκεται η αξιοποίηση των ενισχύσεων όχι ως προνοιακό επίδομα, αλλά ως πραγματικό αναπτυξιακό εργαλείο δημιουργίας έργων υποδομής. Επιπλέον, θα πρέπει να επιδιώκεται η βιώσιμη παραγωγή προϊόντων, η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας του αγροτικού τομέα, η αποφυγή της εγκατάλειψης περιοχών με ειδικά μειονεκτήματα, η βιώσιμη διαχείριση των φυσικών πόρων, ο μετριασμός της αλλαγής του κλίματος και η ισορροπημένη περιφερειακή ανάπτυξη με στήριξη της απασχόλησης και διατήρησης της κοινωνικής δομής των αγροτικών περιοχών.
Βασική συνισταμένη στην επίλυση της εξίσωσης ανάπτυξης, αλλά και σημαντικός καταλύτης για την επίτευξη των παραπάνω φαίνεται να αποτελεί η ενσωμάτωση στο παραγωγικό μοντέλο της καινοτομίας, της έξυπνης γεωργίας και της συνεργασίας.
Ιδιαίτερα για την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας, σε σχέση με τις λοιπές ελληνικές Περιφέρειες, η εφαρμογή της νέας ΚΑΠ καλείται να διαδραματίσει έναν ακόμη πιο σημαντικό ρόλο, αποκτώντας χαρακτήρα ζωτικής σημασίας. Αυτό συμβαίνει γιατί αφενός μεν, η Περιφέρεια βρίσκεται σε τροχιά ύφεσης για πολύ περισσότερα χρόνια από όσα διαρκεί η κοινωνικό – οικονομική ύφεση της χώρας, αφετέρου δε, δέχεται ισχυρότατο πλήγμα σε όρους απασχόλησης και εισοδήματος λόγω της διαδικασίας απολιγνιτοποίησης, ως απόρροια των αποφάσεων απεξάρτησης της χώρας από τα ορυκτά καύσιμα για ενεργειακή χρήση και από βιομηχανίες έντασης εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.
Στο πλαίσιο επαναπροσδιορισμού του παραγωγικού μοντέλου της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας, ο αγροδιατροφικός τομέας της οικονομίας βρίσκεται ενώπιον της πρόκλησης εκσυγχρονισμού και αναδιάρθρωσής του, ώστε να είναι σε θέση να συμβάλλει ουσιαστικά στην αναπτυξιακή της προσπάθεια. Για αυτό το λόγο έχει ιδιαίτερη αξία για την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας η ενίσχυση του αγροδιατροφικού τομέα με τη δέουσα σοβαρότητα και προσοχή, με εφαρμογή κατάλληλων πολιτικών και δράσεων που να στοχεύουν στο μετασχηματισμό του σε ποιοτικό, εξωστρεφή και ανταγωνιστικό.
Στο παραπάνω περιγραφέν πλαίσιο, οι προτάσεις του Περιφερειακού Παραρτήματος Δυτικής Μακεδονίας του Γεωτεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος, στοχεύουν στην κατά το δυνατόν καλύτερη αξιοποίηση των ευρωπαϊκών πόρων, αλλά και στη συμβολή στην αναπτυξιακή προσπάθεια της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας. Οι προτάσεις ανά επίπεδο παρέμβασης είναι οι εξής:
- ΕΓΚΑΡΣΙΟΣ ΣΤΟΧΟΣ (ΟΡΙΖΟΝΤΙΟΣ). Στη νέα Κοινή Αγροτικής Πολιτική ως οριζόντιος στόχος είναι απαραίτητο να προστεθεί ο εξής: ‘’Ενίσχυση της Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης των περιοχών που πλήττονται από την απόφαση απεξάρτησης της χώρας από τα ορυκτά καύσιμα για ενεργειακή χρήση και από βιομηχανίες έντασης εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου – απολιγνιτοποίηση’’.
- ΠΥΛΩΝΑΣ Ι – ΑΜΕΣΕΣ ΕΝΙΣΧΥΣΕΙΣ. Στο επίπεδο προσδιορισμού των παρεμβάσεων του Πυλώνα Ι προτείνονται:
- Αναδιανεμητική Ενίσχυση. Η συμπληρωματική στήριξη αναδιανεμητικού εισοδήματος για τη βιωσιμότητα, επιβάλλεται να είναι αυξημένη στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας. Προτείνεται, ως ρήτρα μετάβασης, οι αρχικά αναλογούντες πόροι της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας να διπλασιαστούν.
Αυτή η διαφοροποίηση σε σχέση με τις υπόλοιπες Περιφέρειες είναι δυνατή, καθώς στο Βέλγιο και στο Ηνωμένο Βασίλειο, η αναδιανεμητική πληρωμή εφαρμόζεται μόνο στις Περιφέρειες της Βαλλονίας και της Ουαλίας αντίστοιχα.
Επιπλέον προτείνεται, η ενίσχυση να παρέχεται κλιμακωτά και να είναι αυξημένη για τα πρώτα 50 στρέμματα.
- Προγράμματα για το Κλίμα και το Περιβάλλον (Οικολογικά Προγράμματα). Είναι αναγκαία η κατά προτεραιότητα σύνταξη Οικολογικού Προγράμματος για την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας. Οι καλλιεργητικές πρακτικές που θα μπορούσαν να υποστηριχθούν αφορούν τις αποκατεστημένες εκτάσεις που θα αποδοθούν στην τοπική κοινωνία λόγω της απολιγντοποίησης και περιλαμβάνουν την εφαρμογή πρακτικών:
- Προστασίας των εδαφών (Conservation Agriculture).
- Βιολογικής καλλιέργειας.
- Γεωργίας Ακριβείας.
- Βιώσιμης διαχείρισης των υφιστάμενων δασών.
- Τομεακά Προγράμματα. Οι κλάδοι των Αρωματικά Φυτών, των Οσπρίων και του Αιγοπρόβειου γάλακτος, παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την ανάπτυξη του αγροδιατροφικού τομέα της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας και προτείνεται να υλοποιηθούν αντίστοιχα Τομεακά Προγράμματα.
III. ΠΥΛΩΝΑΣ ΙΙ – ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ. Στο επίπεδο προσδιορισμού των παρεμβάσεων του Πυλώνα ΙΙ προτείνονται:
- Η ενίσχυση της αγοράς ζωικού κεφαλαίου με την προϋπόθεση ότι πρόκειται για ζώα ελληνικών φυλών.
- Ο σχεδιασμός και η ένταξη μέτρων πρόληψης ζημιών από την άγρια πανίδα σε αγροτικές εκμεταλλεύσεις, συμπεριλαμβανόμενων μέτρων για την ενίσχυση εγκατάστασης Ηλεκτροφόρων Περιφράξεων και αγοράς και διατήρηση ελληνικών φυλών σκύλων φύλαξης κοπαδιών.
- Ιδιαίτερη έμφαση πρέπει να δοθεί στην επιτάχυνση της ψηφιακής και πράσινης μετάβασης του γεωργικού τομέα με επένδυση στο σύστημα γεωργικής γνώσης και καινοτομίας, με εστίαση ειδικότερα στις γεωργικές συμβουλευτικές υπηρεσίες, τη διαδραστική καινοτομία και την κατάρτιση για την αύξηση του επιπέδου γνώσεων και δεξιοτήτων καινοτομίας των γεωργών και των γεωργικών συμβούλων.
- ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ. Στο επίπεδο προσδιορισμού των παρεμβάσεων διαχείρισης τη ΚΑΠ προτείνονται:
- Η συνεργασία του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ) με τα Εδαφικά Σχέδια Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (ΕΣΔΙΜ), καθώς αποτελεί ικανό και αναγκαίο συστατικό εφαρμογής ολοκληρωμένων παρεμβάσεων στους οικονομικούς τομείς δραστηριότητας της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας.
- Η εκχώρηση αρμοδιοτήτων διαχείρισης και εφαρμογής Μέτρων/Δράσεων του νέου Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης στις Διοικητικές Περιφέρειες. Το Π.Α.Α. αποτελεί ένα σημαντικότατο αναπτυξιακό πρόγραμμα, που με στοχευμένη κατανομή πόρων, μπορεί να συμβάλει άμεσα και καθοριστικά στην επίτευξη των ιδιαίτερων στρατηγικών στόχων των Περιφερειών ενώ παράλληλα, μπορεί να καλύψει σημαντικές ιδιαίτερες ανά Περιφέρεια ανάγκες και να επιλύσει κρίσιμα και χρόνια προβλήματα του αγροδριατροφικού τους τομέα.
Με την πεποίθηση ότι οι προτάσεις μας συμβάλουν στην ορθολογική αξιοποίηση των πόρων αλλά και στην προσπάθεια άμβλυνσης των αρνητικών συνεπειών στην ΠΔΜ λόγω της απολιγνιτοποίησης, παραμένουμε στη διάθεση σας για κάθε διευκρίνιση ή συνεργασία επί του θέματος.
Με τιμή,
Ο Πρόεδρος
της Δ.Ε. ΓΕΩΤ.Ε.Ε. / Π.Δ.Μ.
Θεόδωρος Γ. Σιόγκας
