Κύριε Πρόεδρε, κύριε Υπουργέ, κύριε Υφυπουργέ, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Σε ένα νομοσχέδιο για την δικαιοσύνη, την οποία υπηρέτησε από πολλά επίπεδα: ως τακτικός καθηγητής της νομικής, ως νομοπαρασκευαστής σημαντικών νομοθετημάτων και ως υπερασπιστής, μαχόμενος δικηγόρος, νιώθω την ανάγκη να αποχαιρετίσω με οδύνη τον συμπατριώτη σας, κύριε Υπουργέ, δάσκαλο του ποινικού δικαίου, Στέφανο Παύλου.
Η αδόκητη εκδημία του φτωχαίνει την ποινική κοινότητα. Έφυγε πρόωρα, είχε πολλά να προσφέρει στην επιστήμη, στην κοινωνία και στην οικογένειά του. Αιωνία η μνήμη του.
Εισερχόμενος τώρα στο νομοθετικό έργο, σε συνέχεια της συστηματικής και εργώδους προσπάθειας που καταβάλλεται από το Υπουργείο Δικαιοσύνης, για την αναβάθμιση του θεσμού, για τη βελτίωση των όρων και των συνθηκών, την ταχύτητα και την ποιότητα της απονεμόμενης δικαιοσύνης στη χώρα μας, φτάσαμε αισίως στη σύσταση του προαναγγελθέντος από την πολιτική ηγεσία θεσμού της Δικαστικής Αστυνομίας.
Μιας υπηρεσίας που υφίσταται εδώ και χρόνια στα δικαιικά συστήματα άλλων ευρωπαϊκών χωρών, με πολύ θετικά αποτελέσματα και η οποία αποτέλεσε διαχρονικό αίτημα και για τους εμπλεκόμενους με την απονομή της δικαιοσύνης φορείς στην Ελλάδα. Είχε δε επιχειρηθεί και στο παρελθόν η θεσμοθέτησή της, χωρίς όμως επιτυχή κατάληξη.
Το συζητούμενο σχέδιο νόμου διαρθρώνεται σε πέντε μέρη και πενήντα έξι άρθρα.
Στο εισαγωγικό πρώτο μέρος αναπτύσσονται ο σκοπός και το αντικείμενο του σχεδίου νόμου, καθώς και οι αρμοδιότητες αυτής της νέας υπηρεσίας.
Στο δεύτερο και μεγαλύτερο μέρος του ορίζονται:
– τα ζητήματα της στελέχωσης των δύο τομέων, του πολιτικού και του αστυνομικού,
– τα προσόντα και κωλύματα διορισμού,
- καθορίζονται έτσι ως απαραίτητα προσόντα για τον διορισμό υπαλλήλων στην υπηρεσία, η ελληνική ιθαγένεια με τις προβλεπόμενες εξαιρέσεις, το κατώτατο και ανώτατο όριο διορισμού των είκοσι ένα και τριάντα ετών αντιστοίχως (πρόβλεψη η οποία δικαιολογείται από τις αυξημένες υποχρεώσεις με τις οποίες θα επιφορτιστούν οι νεοπροσλαμβανόμενοι), η εκπλήρωση βεβαίως, των στρατιωτικών υποχρεώσεων, η υγεία και η σωματική τους διάπλαση.
- Ενώ στη συνέχεια τίθενται τα προβλεπόμενα κωλύματα, η καταδίκη και η υποδικία, η θέση σε καθεστώς δικαστικής συμπαράστασης και η τυχόν απόλυση από άλλη θέση του δημόσιου τομέα για πειθαρχικούς λόγους.
Ακολούθως ρυθμίζεται η διαδικασία πλήρωσης των θέσεων και προβλέπονται η σύσταση οργανικών θέσεων για τη στελέχωσή της, οι βαθμοί των υπαλλήλων και των δύο τομέων, του πολιτικού και αστυνομικού, και ορίζονται τα τυπικά προσόντα για την κατάληψη των τριών βαθμίδων ΠΕ, ΤΕ και ΔΕ.
Περαιτέρω αναπτύσσονται οι διατάξεις για την προκήρυξη του διαγωνισμού, για την κάλυψη των οργανικών θέσεων, τη διενέργεια του διαγωνισμού και την βαθμολόγηση των υποψηφίων, στη γραπτή και την προφορική διαδικασία, με το ποσοστό που προβλέπεται, του 75% και 25% αντίστοιχα.
Στα επόμενα άρθρα ρυθμίζονται τα θέματα του διορισμού, της ανάληψης των καθηκόντων, της γνωστής δόκιμης διετούς περιόδου και της ειδικής εισαγωγικής εκπαίδευσης τετράμηνης διάρκειας. Ενώ στη συνέχεια εκείνα της υπηρεσιακής εξέλιξης και της κατανομής των υπαλλήλων της Δικαστικής Αστυνομίας σε θέσεις οργανικής μονάδας, αλλά και τα ζητήματα της κινητικότητας.
Προβλέπονται εξάλλου τα συλλογικά όργανα και η συγκρότηση των υπηρεσιακών συμβουλίων και ορίζεται ότι η υπηρεσία αυτή θα λειτουργεί σύμφωνα με τον οικείο κανονισμό, ενώ στα αρρύθμιστα πεδία θα εφαρμόζεται αναλογικά ο Κώδικας Κατάστασης Δημοσίων Πολιτικών Διοικητικών Υπαλλήλων και Υπαλλήλων Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου.
Στο τρίτο διακριτό μέρος διευθετούνται άλλες επείγουσες διατάξεις του Υπουργείου Δικαιοσύνης, ενώ τέλος διαλαμβάνονται και οι απαραίτητες εξουσιοδοτικές διατάξεις.
Εντελώς συνοπτικά αυτή είναι η δομή και η ύλη του συζητούμενου σχεδίου νόμου και από αυτήν αλλά και από την εκτενή ανάλυση των επιμέρους διατάξεων, που εξελίχθηκε κατά τη διαδικασία στην αρμόδια Επιτροπή, προκύπτει ότι πρόκειται για μία ολοκληρωμένη και συγκροτημένη νομοθετική πρωτοβουλία που απαντάει στη διττή στόχευση, αφενός της τήρησης της ευταξίας και της ασφάλειας στους χώρους των δικαστικών μεγάρων για τους λειτουργούς, για τους εργαζόμενους και εκείνους που βρίσκονται για κάποια υπόθεσή τους στους χώρους αυτούς, αλλά και στην υποβοήθηση του δικαστικού έργου σε νευραλγικές εκφάνσεις και λειτουργίες του.
Βεβαίως, μέχρι σήμερα δεν υπήρχε αντίστοιχο σώμα. Τα καθήκοντα αυτά ασκούνταν από τους ανακριτικούς υπάλληλους, ειδικούς και γενικούς, σύμφωνα με τον κώδικα ποινικής δικονομίας, τα αστυνομικά και τα όργανα του Λιμενικού Σώματος, τους δασικούς, τελωνειακούς και άλλους υπάλληλους, επιθεωρητές, τους υπάλληλους του Πυροσβεστικού Σώματος κλπ.
Νομίζω, λοιπόν, κύριε Υπουργέ ότι με την ολοκλήρωση των δευτερογενών αποφάσεων και την έναρξη εφαρμογής της, ο θεσμός της Δικαστικής Αστυνομίας θα εισφέρει σημαντικά σε εξειδίκευση και ταχύτητα, αφού αυτή θα στελεχωθεί με ανθρώπινο δυναμικό που θα έχει ειδικές γνώσεις και που θα ασκεί τα συγκεκριμένα καθήκοντα, χωρίς να επιβαρύνεται με άλλες παράλληλες υποχρεώσεις.
Έτσι το συζητούμενο σχέδιο νόμου έρχεται να καλύψει το αναγνωρισμένο αυτό κενό. Το πολιτικό και επιστημονικό προσωπικό θα είναι μεταξύ άλλων επιφορτισμένο με τη διενέργεια προανακριτικών πράξεων και της προκαταρκτικής εξέτασης, τη σύνταξη επιστημονικών τεχνικών εκθέσεων για εκκρεμείς υποθέσεις, όταν αυτό κρίνεται επιβεβλημένο από τις δικαστικές και τις εισαγγελικές αρχές, την μετάφραση και διερμηνεία δικογράφων, αλλά και στο ακροατήριο.
Ο αστυνομικός τομέας από την άλλη, θα επιφορτιστεί με τη διασφάλιση της τάξης στα δικαστήρια, την επίδοση δικογράφων και την εκτέλεση των αποφάσεων, την επίδοση βεβαίως, όπου αυτό είναι ακόμα αναγκαίο, μετά την εισαγωγή της ηλεκτρονικής επίδοσης.
Με τη σύσταση της Δικαστικής Αστυνομίας ως αυτόνομης και ειδικής υπηρεσίας του Υπουργείου Δικαιοσύνης, θα επιτευχθεί η αναβάθμιση του δικαστικού έργου, δεδομένου ότι μάλιστα εφαρμόζεται αυτή στα πρότυπα των βέλτιστων πρακτικών των άλλων δικαστικών συστημάτων.
Επιπλέον, με την σύστασή της, αναμένεται να αποδεσμευθούν ικανές αστυνομικές δυνάμεις που είναι επιφορτισμένες τώρα με αυτά, προκειμένου να ασχοληθούν με τα αμιγώς αστυνομικά τους καθήκοντα.
Γι’ αυτό λοιπόν και στη συντριπτική τους πλειονότητα, οι φορείς που κλήθηκαν να καταθέσουν τις απόψεις τους κατά την επεξεργασία του νομοσχεδίου στην Επιτροπή, τάχθηκαν θετικά απέναντι στο σχέδιο νόμου.
Αυτό κάνουμε κι εμείς σήμερα κι αυτό καλούμε να πράξουν και οι συνάδελφοι των άλλων κομμάτων, όσοι τουλάχιστον συντάσσονται επί της αρχής με την χρησιμότητα της σύστασης της συγκεκριμένης υπηρεσίας, εγκαταλείποντας τις αιτιάσεις εκείνες που απορρέουν μόνο από την ανάγκη μιας αντιπολιτευτικής έκφρασης.
Σας ευχαριστώ πολύ.