Όταν ταξιδεύεις στην Εγνατία, στο ύψος του Βατολάκκου, τις πρωινές ώρες της μέρας και κοιτάξεις αριστερά με φόντο τους πρώτους λοφίσκους και στο βάθος βλέποντας το ανάγλυφο μέχρι που φαίνεται ο Αη Γιώργης, νιώθεις ένα απέραντο δέος, αν αφήσεις την φαντασία σου να ξεδιπλωθεί στο μακρινό παρελθόν.
Πριν εκατομμύρια χρόνια, όπως λένε οι παλαιοντολόγοι και οι παλαιοανθρωπολόγοι, ο ποταμός Αλιάκμονας ταξιδεύοντας συνέχεια σε αυτά τα εκατομμύρια χρόνια κουβαλώντας σε αυτή την πορεία διάφορα φερτά υλικά (άμμος, χαλίκια, χώμα) σχημάτισε αυτούς τους λόφους που βλέπουμε σήμερα. Αλλού «άδειαζε» και αλλού «έφερνε» υλικά δημιουργώντας το ανάγλυφο της περιοχής μας και από αυτήν την «εργαστηριακή» κατάσταση έρχονται σήμερα στοιχεία για το πώς ήταν η ζωή πριν πέντε – δέκα και βάλε εκατομμύρια χρόνια.
Το κλίμα τότε ήταν τροπικό και υπήρχαν στον τόπο μας διάφορα φυτά που σήμερα συναντά κάνεις μόνο στα τροπικά σημεία του πλανήτη όπως κανέλες, σεγκόγιες, ενώ το ζωικό βασίλειο το χαρακτήριζαν τα προϊστορικά ζώα όπως μαμούθ, ρινόκεροι, τάπιροι, προϊστορικές αρκούδες, βίσωνες, τριδάκτυλα ιππάρια, προϊστορικά λιοντάρια και ένα σωρό άλλα ζώα.
Πεθαίνοντας τα ζώα είτε από φυσικό τρόπο είτε από τραυματισμούς, ο αφέντης Αλιάκμονας κουβαλώντας, ας πούμε στην περίπτωση της Μηλιάς, άμμο σκέπαζε τα ζώα και έτσι οι σκελετοί τους βρίσκοντας κατάλληλες συνθήκες υγρασίας και θερμοκρασίας μετατρέπονταν από οργανική ύλη σε ανόργανη, με αποτέλεσμα την λιθοποίησή τους. Ο κόσμος της παλαιοντολογίας είναι ένας θαυμαστός κόσμος και ευχαριστώ τη φίλη Βαγγελιώ Τσουκαλά καθηγήτρια του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και σπουδαία προσωπικότητα για την επανάσταση που έφερε στο χώρο της παλαιοντολογίας με τις ανασκαφές της στη Μηλιά Γρεβενών.
Τώρα που πάω στην Εγνατία και βλέπω το ανάγλυφο προς Αη Γιώργη και σκέφτομαι τα παραπάνω περνάει, δεν σας κρύβω από το μυαλό μου, η δέσμευση της πολιτείας για ένα κέντρο παλαιοντολογίας στη Μηλιά Γρεβενών…
