Σκηνές απελευθέρωσης του 1944 (του Β. Π. Καραγιάννη)

26 με 27 Οκτωβρίου 1944.
Οι Γερμανοί ηττηθέντες κατά Κράτος και Ηπείρους αποχωρούν και από την Κοζάνη. Στο δημόσιο δρόμο του χωριού σε φάλαγγα κατ’ άνδρα με την πλάτη στους τοίχους φοβισμένοι φεύγουν προς την πόλη. Σ’ ένα παράθυρο δυο μικρές κοπέλες κοιτούν το θέαμα. Ενας στρατιώτης κάτι βλέπει (αντάρτες;) και φοβισμένος ρίχνει μια ριπή . Οι σφαίρες διαλύουν τζάμια και τρυπούν τους τοίχους των δωματίων. (Μετά από χρόνια η μία απ’ αυτές θα με γεννήσει).
Στην πλατεία του χωριού καταφτάνει ομάς Ατάκτων ανταρτών.
– Ει, Παπαβασίλη δεν σ’ είπα πρώτα ο Μπαρδάκας θα πατήσει στη Λευκοπηγή, με το χωνί ο ευκαιριακός αρχηγός διατελαλεί.
Αίφνης μοτοσυκλέτα γερμανική ξεκόβει από τη φάλαγγα και γυρίζει πλατεία.
– Ξαναγυρίζουν! ακούγονται φωνές.
Οι ελευθερωτές χώνονται στ’ αυλαγάδια και τους μπαξέδες…
– Στην πόλη στην κεντρική πλατεία με το φρουραρχείο στην Εθνική τράπεζα ο Γερμανοί υποστέλουν τη σημαία τους και με τάξη αποχωρούν.
– Στο λόφο του Αη-λιά (1020 μ.) πέφτουν από λάθος ή κακή εκτίμηση 8 άγγλοι άλεξιπτωτιστές. Οι αποχωρούντες κατακτητές τους αντιλαμβάνονται και τους «θερίζουν» εύκολα. Θυσία εντελώς άσκοπη κι άδικη.
– Την επαύριον «πεζούρα και καβαλαρία» των Ατάκτων παρελεύνουν στην πόλη.