Με αφορμή την αυριανή εκδήλωση του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ στην Πτολεμαϊδα με θέμα την ενεργειακή κρίση, η συζήτηση επικεντρώθηκε στην ενέργεια, με την κα Πέρκα να αναφέρεται αρχικά στην απολιγνιτοποίηση και την έλλειψη σχεδιασμού από πλευράς κυβέρνησης.
«Η κυβέρνηση κατά καιρούς αλλάζει τις δεσμεύσεις της σε ό,τι αφορά το χρονοδιάγραμμα της απολιγνιτοποίησης, μόνο όμως σε λεκτικό επίπεδο, γιατί γεγονός παραμένει ότι το ΕΣΕΚ που ψήφισε, ισχύει ακόμα – περιμένουμε το αναθεωρημένο – ενώ παράλληλα δεν έχει αλλάξει απολύτως τίποτα σε ό,τι αφορά τις δεσμεύσεις μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Εμείς εξαρχής υποστηρίζουμε ότι η απολιγνιτοποίηση, λόγω του ότι αποτελεί βίαιη αλλαγή του παραγωγικού προφίλ μιας περιοχής, απαιτεί μακροχρόνιο και καλό σχεδιασμό.
Χρειάζεται χρόνος, συγκεκριμένες πολιτικές, δεν μπορεί να «παίζεις» μ’ αυτό, δηλαδή πρώτα να την εξαγγέλεις, να κλείνουν τα ορυχεία κι έπειτα να αναδιπλώνεσαι και να λες ότι θα αυξήσεις τη συμμετοχή του λιγνίτη, επειδή ήρθε η ενεργειακή κρίση. Αυτό σημαίνει ότι δεν είχες υπολογίσει τυχόν απρόβλεπτες καταστάσεις. Μάλιστα, η εν λόγω αύξηση δεν έχει αποτυπωθεί, γνωρίζουμε πολύ καλά πόσο μικρή είναι η συμμετοχή του λιγνίτη, ενώ οι ημερομηνίες για τη λειτουργία των ορυχείων πηγαίνουν μπρος πίσω, ακόμα και για την Πτολεμαϊδα 5. Είναι ξεκάθαρο ότι δεν υπάρχει κανένας σχεδιασμός κι αυτό είναι επικίνδυνο, πιο επικίνδυνο κι απ’ τον κακό σχεδιασμό».
Σε ερώτηση του δημοσιογράφου για το αν τελικά η κυβέρνηση, με τις επιδοτήσεις στο ρεύμα, επιδοτεί τους παρόχους, η Αναπληρώτρια Τομεάρχης Περιβάλλοντος & Ενέργειας σημείωσε το σκάνδαλο διαρκείας που βιώνουν οι πολίτες, όπου από τη μία πληρώνουν υπέρογκους λογαριασμούς και από την άλλη πληρώνουν έμμεσους φόρους – έχουμε αύξηση των εσόδων από ΦΠΑ πάνω από 4 δισ. ευρώ – για να τους δοθεί τελικά ένα μικρό μέρος ως επιδότηση.
Αναφέρθηκε επίσης στη νέα γενιά υπερκερδών, πλέον στην προμήθεια, όπου για παράδειγμα το Σεπτέμβριο, από τα 767 ευρώ/μεγαβατώρα που ήταν η μεσοσταθμική τιμή στη λιανική, τα 343 ήταν τα κόστη (παραγωγής, εμπορίας κτλ), τα 150 ευρώ ήταν αυτά που πλήρωσαν οι καταναλωτές και τους επιστρέφονται ως επιδότηση και τα υπόλοιπα 274 ήταν υπερκέρδος. «Υπολογίσαμε περίπου 500 εκ. ευρώ υπερκέρδη κάθε μήνα, για το Σεπτέμβριο, τον Οκτώβριο και το Νοέμβριο. Και φυσικά να μην ξεχνάμε τα 2.2 δισ. για το διάστημα Ιούλιος 2021 – Ιούνιος 2022, τα οποία υπολογίσαμε και έχουμε καταθέσει επισήμως το πόρισμά μας στο Υπουργείο Περιβάλλοντος & Ενέργειας. Υπερκέρδη, τα οποία η κυβέρνηση, με τροπολογίες και άλλες μεθοδεύσεις, τα κατέβασε στα 415 εκ. ευρώ. Οι μεγαλοστομίες δηλαδή του κ. Μητσοτάκη για φορολόγηση των υπερκερδών κατά 90%, θα αποφέρουν στο ελληνικό δημόσιο μόλις 370 εκ.
Η κυβέρνηση δεν παρεμβαίνει στην πηγή και τελικά επιδοτεί την ακρίβεια, επιδοτεί την αισχροκέρδεια. Δυστυχώς, είναι τόσο μεγάλη η εξάρτησή της από τις μεγάλες καθετοποιημένες εταιρίες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας που δεν τολμάει να βάλει τάξη, να σταματήσει αυτή την αισχροκέρδεια που πληρώνει όλος ο ελληνικός λαός».
Η κα Πέρκα αναφέρθηκε και σε ένα δεύτερο «σκάνδαλο», που αφορά στην Υπουργική Απόφαση της 12ης Αυγούστου 2022 του κ. Σκρέκα, με την οποία ουσιαστικά «μοίρασε» τον υφιστάμενο ηλεκτρικό χώρο σε 2-3 μεγάλες εταιρίες. «Την προηγούμενη εβδομάδα συζητήθηκε και η σχετική επίκαιρη ερώτηση που είχα καταθέσει, στην οποία ουσιαστικά δεν έλαβα καμιά απάντηση, μάλιστα ήταν εμφανής και η αμηχανία του κ. Ταγαρά, γιατί πώς να υπερασπιστεί κάποιος ένα σκάνδαλο. Κριτήρια μεταβαλλόμενα, ανάλογα με την περιοχή, αδιαφανή και απαράδεκτα. Αναπάντητα έμειναν τα ερωτήματά μου, για το λόγο που τα όρια ισχύος είναι αλλού 50, αλλού 100, αλλού 300.
Δεν γίνεται να εξαγγέλει η κυβέρνηση την απολιγνιτοποίηση και να μην αυξάνει τον ηλεκτρικό χώρο με έργα υποδομής. Αλλά παράλληλα, τον χώρο που υπάρχει, να τον μοιράζεις σε 2-3 «κολλητούς» σου. Να δίνεις δηλαδή δημόσιο χρήμα – γιατί το ευρωπαϊκό χρήμα είναι δημόσιο – μόνο στους μεγάλους, με αποτέλεσμα μικρομεσαίες επιχειρήσεις που θέλουν να μειώσουν το κόστος ενέργειας για να επιβιώσουν, αγροτικοί συνεταιρισμοί, Ενεργειακές Κοινότητες (ΕΚΟΙΝ) Δήμων, αλλά και ευάλωτοι καταναλωτές, να ενεργοποιούνται και τελικά να μην έχουν ηλεκτρικό χώρο για να συνδεθούν. Όλοι συμφωνούμε πλέον ότι πρέπει να πάμε στην πράσινη μετάβαση, το θέμα όμως είναι ο τρόπος. Σίγουρα χρειάζονται και κάποια μεγάλα έργα, το σημαντικότερο όμως είναι να έχει όφελος η τοπική κοινωνία, να διαχυθεί το όφελος αυτό μέσω ΕΚΟΙΝ, μέσω μικρών έργων ΑΠΕ κτλ. Υπάρχει ολόκληρος σχεδιασμός γι’ αυτά, υπάρχουν και καλές ευρωπαϊκές πρακτικές».
Σε ό,τι αφορά το τι θα έκανε ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ για τα παραπάνω αν ήταν κυβέρνηση, η κα Πέρκα ανέπτυξε αρχικά τις προτάσεις του κόμματος για την ενέργεια και το ηλεκτρικό κόστος, τονίζοντας την αναγκαιότητα μιας δημόσιας ΔΕΗ, ειδικά σε περιόδους κρίσης. «Η ανάκτηση του 51% της ΔΕΗ είναι το πρωταρχικό. Πέρα από αυτό, εμείς θα είχαμε ορίσει ένα εύλογο κέρδος στο κόστος ανά μονάδας παραγωγής, της τάξης του 5%, θα είχαμε θέσει πλαφόν και στη λιανική, πλαφόν στο φυσικό αέριο (φ.α.) και φυσικά διμερή συμβόλαια. Το κράτος πρέπει να έχει ισχυρό ρόλο, ιδιαίτερα σε περιόδους κρίσης, πρέπει να αναλαμβάνει και ένα μέρος του ρίσκου, δε γίνεται να ‘την πληρώνουν’ πάντα οι πολίτες.
Ειδικά για την πράσινη μετάβαση, η θέση του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ είναι ότι απαιτείται να εμπλακεί η τοπική κοινωνία και να της δοθούν εργαλεία συμμετοχής, του σχεδιασμού και της υλοποίησης. Αν όμως αφεθεί σε 2-3 μεγάλους επενδυτές, το μόνο που θα δώσουν είναι πολύ λίγες θέσεις εργασίας, με κίνδυνο η περιοχή μας να ξαναμείνει πίσω. Γι’ αυτό κάνουμε συνέχεια ημερίδες, βγαίνουμε στο δημόσιο λόγο για να ενημερώσουμε τους συμπολίτες μας στις λιγνιτικές περιοχές, οι οποίοι φυσικά ζουν την κατάσταση και την ξέρουν καλύτερα απ’ όλους. Δυστυχώς η κατάσταση είναι τραγική.
Στη συνέχεια, έγινε αναφορά στην επίσκεψη του Αλέξη Τσίπρα στη Φλώρινα πριν λίγες μέρες και το αποτύπωμά της στους κατοίκους της πόλης. «Ο Πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ γνωρίζει πολύ καλά τα προβλήματα της περιοχής, μάλιστα πρόσφατα είχε πραγματοποιήσει και συνάντηση με τις Επιτροπές Αγώνα της Φλώρινας στην Αθήνα. Σίγουρα όμως είναι πολύ διαφορετικό το να έρθει εδώ – το υποσχέθηκε και είναι αλήθεια ότι ήρθε πολύ γρήγορα – και να ακούσει τους ίδιους τους πολίτες μ’ αυτή την απόγνωση, την αγωνία, αλλά και τον ενθουσιασμό και την αγάπη που του έδειξαν.
Οι σκηνές των απλών πολιτών που αγκάλιασαν τον Αλέξη Τσίπρα και είπαν τον πόνο τους, ήταν πραγματικά συγκινητικές και δείχνουν την αναγκαιότητα να πάμε σε μια πολιτική αλλαγή. Το ίδιο έγινε και στην Καστοριά, στο Κιλκίς, στην Πέλλα, όπου πήγε ο Πρόεδρος είναι η ίδια εικόνα. Επίσης ενημερώθηκε για τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της Φλώρινας. Παράδειγμα, για τα οινοποιεία, ενώ πραγματοποίησε και μια πολύ σημαντική επίσκεψη στην Δημοτική Επιχείρηση Τηλεθέρμανσης Ευρύτερης Περιοχής Αμυνταίου (ΔΕΤΕΠΑ), που αποτελεί έργο του ΣΥΡΙΖΑ.
Επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ και με την απολιγνιτοποίηση που σχεδιάζαμε σε ορίζοντα 15ετίας – που φυσικά μπορεί να άλλαζε με βάση την κλιματική κρίση – σε συνεργασία με τη δημοτική αρχή και τους τοπικούς παράγοντες, έγινε το έργο της ΔΕΤΕΠΑ, για να προβλεφθεί η επόμενη μέρα της τηλεθέρμανσης, μετά το κλείσιμο του ΑΗΣ. Πραγματικά είναι ένα εντυπωσιακό έργο, το οποίο θέλει στήριξη. Το παλεύουμε, έχει κάνει προτάσεις ο δήμαρχος για φωτοβολταϊκό πάρκο, για να μην πηγαίνει το κόστος όλο στους πολίτες. Υπάρχουν σχεδιασμοί, αλλά δυστυχώς χτυπάμε πόρτες που δεν ανοίγουν και αυτιά που δεν ακούν».
Η συζήτηση ολοκληρώθηκε με ερώτημα του δημοσιογράφου για το αν τελικά η μετατροπή της τηλεθέρμανσης στη Φλώρινα σε δίκτυο φ.α. ήταν λάθος, με την Βουλευτή να σημειώνει δηκτικά ότι το συγκεκριμένο ήταν ένα «τραγικό λάθος της κυβέρνησης».
«Ήμουν η πρώτη που είχα πει ότι μιλάμε για κάτι state-of-the-art, την ώρα που όλη η Ευρώπη επενδύει σε τηλεθερμάνσεις, ανεξαρτήτως θερμικής πηγής, εμείς να την κόβουμε για να έρθει το φ.α. στα σπίτια. Αυτό δεν έγινε στην αρχή αντιληπτό, γιατί τότε που δεν υπήρχε κρίση, ο κόσμος χάρηκε για το φ.α. Το θέμα είναι όμως, ότι η τηλεθέρμανση θα έπρεπε να υπάρχει, ανεξαρτήτως κρίσης. Κι αυτό, διότι αποτελεί δίκτυο, το οποίο θα μπορούσε να δουλέψει με λιγνίτη, έπειτα να μετατραπεί, να δουλέψει ακόμα και με φ.α., όμως για συμπαραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και θέρμανσης, όχι για να μπαίνει κατευθείαν στα σπίτια, να έχουμε δηλαδή ένα καινούριο επενδεδυμένο κεφάλαιο πεταμένο.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση αναφέρεται στα παραπάνω, ως «αδρανή κεφάλαια», διότι το φ.α. είναι ορυκτό καύσιμο, το οποίο πριν φτάσουμε στην κρίση κάποια στιγμή θα τελείωνε και θα ξαναλέγαμε στους πολίτες, βγάλτε το τώρα και πάμε στις ΑΠΕ. Θα μπορούσε λοιπόν να ολοκληρωθεί το δίκτυο της τηλεθέρμανσης – είχαμε επιμείνει πολύ σ’ αυτό – και συγχρόνως να γίνει μια μελέτη για να δουλέψει με έργα ΑΠΕ. Έχουμε παράδειγμα στο Αμύνταιο με τη βιομάζα, αλλά και πολλά ευρωπαϊκά παραδείγματα, με λίμνες που θερμαίνονται, με αντλίες κτλ. Η επιστήμη δίνει πάρα πολλές λύσεις, για να έχει τουλάχιστον ο κόσμος φθηνή θέρμανση.
Είναι κρίμα μια περιοχή που έχει στηρίξει ολόκληρη τη χώρα με το λιγνίτη και έχει και καταστροφές και ανοιχτές πληγές, μιλάω για τα χωριά μας, Αχλάδα, Βεύη, Βαλτόνερα κτλ, ενώ είναι και η πιο κρύα περιοχή, να μην έχει λύσει το θέμα της θέρμανσης σήμερα, την εποχή της πράσινης μετάβασης. Είναι δυνατόν να λέμε ότι κάνουμε πράσινη μετάβαση με φ.α. στα σπίτια; Ήταν απαράδεκτο αυτό, το έχουμε καταγγείλει ποικιλοτρόπως, έχει τελειώσει προς στιγμήν, αλλά η επόμενη κυβέρνηση πρέπει να το ξαναδεί το θέμα».
