Αγαπητοί συμπολίτες,
Μόλις προ ολίγων ημερών τελειώσαμε με τις εθνικές εκλογές και στις αρχές του Οκτωβρίου έπονται οι αυτοδιοικητικές. Οι εκλογές αυτές, στο τέλος του τριμήνου που διανύουμε, έχουν αξία μόνο εάν αποτελέσουν τον βατήρα, από όπου θα ξεκινήσουμε τον αγώνα για μία Κοζάνη πού βρίσκεται αντιμέτωπη με το μέλλον της. Ενα μέλλον το οποίο προβάλλει εμπόδια και προκλήσεις που πρέπει να αντιμετωπιστούν. Για να αναστραφεί το υφιστάμενο, εδώ και πολύ καιρό, κλίμα απαξίωσης της περιοχής μας γενικά και του δήμου μας ειδικότερα .
Η Κοζάνη είναι η πρωτεύουσα της Δυτικής Μακεδονίας. Είναι όμως; Είναι η Κοζάνη μία πρωτεύουσα περιφέρειας ισάξια της έννοιας των πρωτευουσών των περιφερειών της υπόλοιπης Ελλάδος; Ας αφήσουμε τη σύγκριση με τις Ευρωπαϊκές για άλλη φορά.
1) Ας δούμε λοιπόν στα γρήγορα, ορισμένα μόνο στοιχεία από τα πολλά που έχουμε όλοι στη διάθεσή μας.
Πρώτον. Οι διάφορες πόλεις και κοινότητες της Δυτικής Μακεδονίας, κατά την δεκαετία 2011 – 2021 έχασαν έναν πληθυσμό της τάξεως περίπου των 30 χιλιάδων ατόμων, που αντιστοιχεί σε μείωση περίπου της τάξεως του 10,3% . Ο δήμος Κοζάνης, την ίδια περίοδο δυστυχώς μειώθηκε κι αυτός κατά 4.164 άτομα δηλαδή ποσοστό περίπου της τάξεως του 5.83%. Άρα όχι μόνο οι κάτοικοι των διαφόρων περιοχών της περιφέρειας μας, δεν είδαν την Κοζάνη ως μία πρωτεύουσα άξια προς εγκατάσταση τους και μετανάστευσαν σε άλλες περιοχές, αλλά και οι ίδιοι οι κάτοικοι του δήμου Κοζάνης επέλεξαν να φύγουν από το δήμο μας. Προτιμώντας κάποια άλλη πόλη που τους προσέφερε προφανώς καλύτερη ποιότητα ζωής.
Δεύτερον. Εως το ξεκίνημα, προ διετίας, της κατασκευής νέου νοσοκομειακού κτιρίου, η οποία θα συνεχιστεί με την ανακατασκευή και του παλαιού νοσοκομειακού, η Κοζάνη στερούνταν αξιοπρεπούς κτιριακής νοσοκομειακής μονάδας. Οι συμπολίτες μας ακόμα και τώρα εάν αρρωστήσουν, πρέπει ή να νοσηλευτούν σ’ ένα νοσοκομείο το οποίο δεν τους αρμόζει, ή να μεταβούν σε ένα άλλο, κτιριακά καλύτερο , κοντινό νοσοκομείο. Εως σήμερα και η Πτολεμαΐδα και τα Γρεβενά έχουν και μεγαλύτερα και καλύτερα κτιριακά συγκροτήματα. Επομένως και από άποψη υγειονομικής περίθαλψης, η Κοζάνη έως σήμερα τουλάχιστον, δεν είναι η πρωτεύουσα Δυτικής Μακεδονίας και φυσικά αμφισβητείται το αν είναι της περιφερειακής ενότητας Κοζάνης
Τρίτον. Όσον αφορά τα θέματα της ανώτατης παιδείας. Ενώ με την συγχώνευση ξεκίνησε ως ένα μεγάλο ΑΕΙ και ενώ κατασκευάζονται νέα κτίρια, έχει δημιουργηθεί τέτοια διασπορά, η οποία σε συνδυασμό με τις εξελίξεις και τις ιδιάζουσες αλλά σχεδόν μόνιμες πλέον εκπαιδευτικές συνθήκες, ο δήμος της Κοζάνης μετά βεβαιότητας, δεν μπορεί πλέον να θεωρείται φοιτητούπολη, έτσι όπως τουλάχιστον θεωρούνταν μέχρι και προ 10-ετίας. Αυτό δε χωρίς να έχει επέλθει σοβαρή αλλαγή, σε πανελλαδικό επίπεδο, στον συνολικό αριθμό φοιτητών.
Τέταρτον. Η αλλαγή προτίμησης χρήσης των ενεργειακών πόρων, ή “απολιγνιτοποίηση” όπως συνηθίζεται να αποκαλείται, η οποία συνοδεύεται με ταυτόχρονη αποβιομηχανοποίηση, από ‘όποια τυχόν βιομηχανία’ είχαμε, σε συνδυασμό με τα παραπάνω, έχει δημιουργήσει ένα περιβάλλον σοβαρότατης ανασφάλειας και αμφισβήτησης για το εργασιακό και αναπτυξιακό μέλλον ιδιαίτερα στη νεολαία μας. Η οποία ύστερα και από την εμπειρία της προηγούμενης δεκαετίας του 10-20, εύκολα πλέον μεταναστεύει σε άλλες πόλεις της Ελλάδος, ή ακόμα χειρότερα στο εξωτερικό. Με εμφανή τον κίνδυνο, τη δεκαετία που διανύουμε να καταντήσουμε μία πόλη αποκλειστικά γερόντων.
Πέμπτον. Εξαιτίας αυτής της εργασιακής αβεβαιότητας και ανασφάλειας που επικρατεί πολλοί από τους νέους μας, στην περίπτωση που δεν μεταναστεύσουν, παραμένουν εργασιακά/οικονομικά αδρανείς. Με τελικό αποτέλεσμα την αποφυγή δημιουργίας οικογένειας. Κάτω από οποιοδήποτε θεσμοθετημένο τρόπο. Είτε θρησκευτικό, είτε πολιτικό, είτε συμβολαιογραφικό. Με άμεση επίπτωση, την αύξηση της υπογεννητικότητας στο δήμο μας και περαιτέρω τη μείωση, ακόμα περισσότερο, του πληθυσμού της περιοχής μας. Γεγονός που επιβάλλει την άμεση εξεύρεση τρόπων υποστήριξης της νεολαίας μας για την δημιουργία οικογενειών και την αύξηση των γεννήσεων.
Εκτον. Οι περιορισμένες παραπάνω αναφορές, αφορούν όλους μας. Οχι πιθανώς όπως φαντάζει σε πρώτη ανάγνωση, τους “νέους και μη έχοντες”. Σε μία φθίνουσα πόλη οι περιουσίες και οι επενδύσεις και των “εχόντων” χάνουν επιταχυνόμενα την αξία τους. Και τελικά θα καταλήξουν να αποτιμούνται σε μέρος μόνο της αρχικής, ή της σημερινής τρέχουσας αξίας τους. Το ζήσαμε ‘εθνικώς’ στο ‘πετσί’ μας άλλωστε, κατά τη διάρκεια της προηγούμενης δεκαετίας, το είδαμε δε επίσης και σε Ευρωπαϊκές πόλεις αντίστοιχης πορείας με τη δική μας.
Αντ’ αυτών ακούμε συνεχώς, απ’ αυτούς που “άκουσαν”, ιστορίες για Smart cities (έξυπνες πόλεις), για Green cities (πράσινες πόλεις), για Eco cities , για Compact cities, για Resilient cities, για Sustainable cities , για Garden Cities και για ένα σωρό άλλες cities (πόλεις). Αν δε φροντίσουμε όμως για την επίλυση των επιπτώσεων από τα προαναφερόμενα, τότε πιθανώς στο μεσοπρόθεσμο μέλλον, μάλλον θα μιλάμε για την δική μας υπό εγκατάλλειψη πόλη (abandoned city).
Για να περάσουμε στο ραντεβού με το σωστά ζητούμενο μέλλον μας και όχι σε ένα ραντεβού στα τυφλά, θα πρέπει να κινηθούμε με κάθε τρόπο για να αποτρέψουμε τη φυγή πληθυσμιακών ομάδων από το δήμο μας. Κυρίως δε της νεολαίας μας. Για να γίνει όμως αυτό πρέπει πρώτα από όλα να ξεκαθαρίσουμε ποια θα είναι η κυρίαρχη και βαρύνουσα συνιστώσα ( όχι όμως και η μοναδική) ανάπτυξης της πόλης μας και σε ποια πλατφόρμα θα βασίσουμε την εξέλιξη της. Βιομηχανική; Εμπορική; Aγροκτηνοτροφική; Υπηρεσιών; Τουριστική; Οσοι θεωρούν ότι όλα μπορούν να γίνουν μαζί και ισότιμα, απλά ούτε γνωρίζουν ούτε μπορούν να δουν έστω και ως στιγμιαία αναλαμπή, το τί ήδη έχει γίνει και το τι γίνεται στον δήμο μας. Αυτά βέβαια δεν μπορούν να συνεχίσουν να γίνονται ερήμην των δημοτών του δήμου μας. Με απλές αποφάσεις μιας μερίδας του Δημοτικού Συμβουλίου ή των Δημάρχων όπως συνήθως γίνεται ως τώρα. Επειδή δε ο βασικός αγώνας πρέπει να γίνει για τα παιδιά μας, οφείλουμε κάποτε να δούμε πώς θέλουμε να είναι η Κοζάνη μας, με προοπτική 30-ετίας ή 50-ετίας. Πως οραματιζόμαστε το δήμο στον οποίο θέλουμε να μένουν και να ζουν τα παιδιά μας;
Για να γίνει αυτό θα πρέπει καταρχάς:
Α) Να βρεθούν “επιθυμητές” θέσεις εργασίας για τη νεολαία μας. Δύσκολο; Nαι. Υποχρεωτικό; Επίσης ναι. Ταυτόχρονα δε, θα πρέπει να βρεθούν τρόποι να ενισχυθούν οι οικογένειες που έχουν παιδιά και αποδεδειγμένα διαμένουν στο δήμο μας.
Β) θα πρέπει να ενισχυθεί η νοσοκομειακή περίθαλψη στο δήμο μας. Για να γίνει αυτό όμως, πέραν των όσων προβλέπονται από άλλους θεσμικούς φορείς θα πρέπει να θεσπιστούν από το δήμο μας, τοπικά κριτήρια ενίσχυσης για την προσέλκυση ιατρικού προσωπικού (Π.χ. απαλλαγή μέρους των δαπανών διαβίωσης ,όσων από άλλες πόλεις αποφασίσουν να μετακομίσουν και να εργαστούν στην Κοζάνη). Τουλάχιστον έως ότου να μπορεί από μόνο του το νοσοκομείο, να προσελκύει το απαραίτητο ιατρικό προσωπικό.
Γ) Να υπάρξει συνεργασία με το ΑΕΙ που λειτουργεί στο δήμο μας για την εναρμόνιση της πολιτικής του Ιδρύματος με αυτή του Δήμου, σε θέματα που σχετίζονται με τα τμήματα, τον αριθμό των σπουδαστών που θα πρέπει να διατηρεί το ίδρυμα στο δήμο μας, τις πιθανές ρυθμίσεις στην πραγματοποίηση των μαθημάτων, τη διαμονή των μελών ΔΕΠ στην περιοχή μας, καθώς και το είδος και τον ευρύτερο τρόπο ανάπτυξης του πανεπιστημίου.
Με τις παραπάνω αναφορές δεν προσπαθούμε να μηδενίσουμε το έργο προηγούμενων δημοτικών αρχών. Δεν είναι κάτι που ανήκει στη σφαίρα ενδιαφέροντος μας, ούτε μας απασχολεί, διότι αποτελεί βουτιά στο παρελθόν, ενώ εμείς ενδιαφερόμαστε για το άλμα σο μέλλον . Θεωρούμε ότι δεδομένων των εκάστοτε συνθηκών, αλλά και των ιδεολογικών πιστεύω και προκαταλήψεων της, η καθεμία δημοτική αρχή έκανε αυτά που μπορούσε. Αλλού σωστά και αλλού με σημαντικές παραλείψεις και λάθη. Σε κάθε περίπτωση αυτό που είναι κυρίαρχο και που οφείλουμε να δούμε στο δήμο μας, είναι και το άμεσο αλλά και το ύστερο μέλλον του τόπου μας, κάτω από τις νέες συνθήκες που, είτε διαμορφώνονται, είτε έχουν ήδη διαμορφωθεί ορισμένες εξ αυτών.
Σε κάθε περίπτωση επίσης οφείλουμε να έχουμε γνώση, ότι το άμεσο μέλλον μας είναι συνυφασμένο με τη ρουτίνα της καθημερινότητας. Η οποία είναι συντριπτική και σκοπίμως τις περισσότερες φορές αποσιωπάται. Είτε αυτή αφορά θέματα εργασιακά/οικονομικά των συμπολιτών μας, είτε αφορά θέματα ποιότητας ζωής που σχετίζονται με την επίλυση καθημερινών προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι συμπολίτες μας, όπως αδέσποτα ζώα, μετακινήσεις, πλήρης κάλυψη των Δ.Δ. ελεύθερου wi-fi για τη νεολαία μας κλπ, είτε πολιτιστικά δρώμενα, όπου λόγω έλλειψης πολιτιστικών δράσεων φθάσαμε να θεωρούμε πια, οποιαδήποτε καθημερινή δραστηριότητα ως πολιτιστικό event
Για όλα τα παραπάνω και·
Επειδή δεν θέλουμε να αλλάξουμε τη θεώρηση των δημοτών μας, βάζοντας τους στρεβλωτικούς φακούς οι οποίοι θα τους τα δείχνουν όλα ωραία και καλά,
επειδή δεν θέλουμε οι συμπολίτες μας να αναγκαστούν να αλλάξουν τόπο, για μια καλύτερη ζωή, αλλά να αλλάξουμε τον τόπο μας για μια καλύτερη ζωή, η οποία να μας κρατήσει όλους και να μας έρθουν κι άλλοι,
επειδή είμαστε σίγουροι ότι μπορούμε να αντιμετωπίσουμε επιτυχώς όλα όσα αναφέρθηκαν ως τώρα , καθώς και άλλων πολλών.
Θέτω, μαζί με τους συνυποψήφιους δημοτικούς συμβούλους, αυτούς που έως τώρα έχουμε ήδη έρθει σε συνεννόηση, αλλά και αυτούς που μόνο λόγω έλλειψης χρόνου δεν κατέστη δυνατή, η εκ του σύνεγγυς συνάντηση μεταξύ μας, την υποψηφιότητά μας στη διάθεση των συνδημοτών μας. Ζητώντας την στήριξη μέσω της ψήφου τους, για την θέση του Δημάρχου και των Δημοτικών Συμβούλων της πλειοψηφούσας παράταξης του διευρυμένου Δήμου Κοζάνης για την υλοποίηση όλων των παραπάνω.
Στέργιος Γκανάτσιος
Ίσως ο κ. Γκανάτσιος προσπαθεί να προλάβει ή να πιέσει να λάβει το χρίσμα της ΝΔ. Δεν νομίζω πάντως ότι θα μπορέσει να κάνει κάτι.