Η Βουλευτής Φλώρινας και Αναπληρώτρια Τομεάρχης Περιβάλλοντος & Ενέργειας του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ ξεκίνησε με αναφορά στα ενεργειακά ζητήματα και ειδικότερα στα υπερκέρδη των καθετοποιημένων παραγωγών: «Κανείς από τη ΝΔ δεν έχει διαψεύσει ούτε τους υπολογισμούς μας, ούτε τα νούμερα και μάλιστα ο Πρωθυπουργός μετά από πίεση δική μας αναγκάστηκε να πει ότι θα φορολογήσει το 90% των υπερκερδών, μέχρι σήμερα όμως δεν έχει φορολογηθεί ούτε ένα ευρώ. Αλλά ακόμα κι αν δε συμφωνούν με το ποσό που υπολογίσαμε εμείς, υπάρχει και η ΡΑΕ, η οποία μιλάει για 927 εκ. Η κυβέρνηση όμως ακόμα το ψάχνει και φαίνεται πως η υπόσχεση του κ. Μητσοτάκη ήταν «στον αέρα».
Από κει και πέρα, έχουν γίνει τραγικές επιλογές, ξεκινώ από τη βίαιη απολιγνιτοποίηση και το δάνειο της ΔΕΗ με τη ρήτρα άνθρακα, όπου της επέβαλε ουσιαστικά να συμμετέχει πολύ λιγότερο ο λιγνίτης και περισσότερο το φυσικό αέριο. Είμαστε η χώρα που αύξησε τη συμμετοχή του φυσικού αερίου στην ηλεκτροπαραγωγή κατά 24%, όταν όλες οι ευρωπαϊκές χώρες σιγά σιγά το μείωναν, με βάση την πράσινη μετάβαση. Άλλη τραγική επιλογή, η ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ, αλλά και των δικτύων.
Επίσης, τα φοβερά υπερκέρδη, όπου το χρηματιστήριο ενέργειας ξεκίνησε χωρίς καμιά εποπτεία και κανέναν έλεγχο, οπότε οι καθετοποιημένοι παραγωγοί εξακολουθούν να σωρεύουν υπερκέρδη. Να σημειώσω εδώ ότι τελευταία έχει δημιουργηθεί και νέα γενιά υπερκερδών στην προμήθεια του ρεύματος, όπου εκεί μόνο το Σεπτέμβρη υπολογίσαμε 500 εκ. ευρώ. Τι γίνεται λοιπόν, οι πολίτες πληρώνουν υπέρογκους λογαριασμούς, πληρώνουν έμμεσους φόρους, κυρίως ΦΠΑ – γιατί έχουμε αυξημένα έσοδα εκεί γύρω στα 4 δισ. – και μετά ένα μικρό ποσό τους επιστρέφεται ως επιδότηση, που στην πραγματικότητα είναι επιδότηση της αισχροκέρδειας. Και κάτι ιδιαίτερα σημαντικό: Tο κόστος στη χονδρεμπορική αγορά της ηλεκτρικής ενέργειας ήταν 1.67 δισ., ενώ οι επιδοτήσεις ήταν 1.9 δισ, δηλαδή παραπάνω από το κόστος. Αυτό δείχνει ακριβώς την αισχροκέρδεια».
Σε ερώτηση του δημοσιογράφου για το τι διαφορετικό θα έκανε μια κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, η κα Πέρκα τόνισε τα εξής: «Το πρώτο που θα κάναμε θα ήταν να μην αφήσουμε ανεξέλεγκτη την αγορά στην ηλεκτρική ενέργεια και βεβαίως σε όλους τους τομείς, αλλά ξεκινάω από εκεί, γιατί από εκεί μετακυλίστηκε το κόστος. Θα φορολογούσαμε επίσης τα υπερκέρδη, όπου στην πραγματικότητα η σωστή πολιτική είναι να μην τα αφήσεις να δημιουργηθούν. Αυτό θα γινόταν με υπολογισμό του πραγματικού κόστους ανά μονάδα παραγωγής ενέργειας και πάνω εκεί ένα εύλογο κέρδος, το 5% είναι ένα πολύ καλό κέρδος σ’ αυτή την αγορά της ενέργειας. Θα βάζαμε πλαφόν δηλαδή και στη χονδρική, εκεί που δημιουργούνται τα υπερκέρδη και στη λιανική, ούτως ώστε να μπορεί να ανταποκριθεί το νοικοκυριό.
Ιδιαίτερα σημαντικό είναι επίσης ότι θα είχαμε ενεργειακά εργαλεία για να ασκήσουμε πολιτική και να κρατηθούν οι τιμές προς τα κάτω, σε αντίθεση με τη ΝΔ, όπου και η ΔΕΗ ιδιωτικοποιήθηκε και τα δίκτυα. Και ας μην ξεχνάμε και το φυσικό αέριο, η ΔΕΠΑ Εμπορίας έχει δεκαπλασιάσει τα κέρδη της, έχει 300 εκ. υπερκέρδη, ενώ και τα διυλιστήρια έχουν 1.5 δισ. υπερκέρδη. Όλα αυτά λοιπόν είναι πάρα πολλά λεφτά, τα οποία θα μπορούσαν να μην τα έχουν πάρει ποτέ από τους καταναλωτές.
Οι μηχανισμοί ελέγχου είναι επίσης πολύ κρίσιμοι, τους οποίους αυτή η κυβέρνηση έχει καταργήσει, σε όλους τους τομείς της οικονομίας, είτε είναι περιβαλλοντικοί, είτε εργασιακοί, είτε στο θέμα της αγοράς. Κι όμως, ο μηχανισμός ελέγχου είναι «το μάτι του κράτους» για να μην έχουμε τέτοια φαινόμενα αισχροκέρδειας, καρτέλ κτλ.
Πέρα από τα παραπάνω όμως, το άμεσο που μπορεί να κάνει μια κυβέρνηση είναι να μειώσει το ΦΠΑ και τον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης. 18 χώρες στην Ευρώπη έχουν ήδη μειώσει τον ΕΦΚ. Δεν μπορεί να θεωρεί η κυβέρνηση ότι έχει έσοδα από την τσέπη των πολιτών, για να τους τα επιστρέφει μετά με κοινωνική πολιτική. Η ΝΔ όμως δεν προχωρά σε μείωση του ΕΦΚ, γιατί δε θέλουν να έρθουν απέναντι στους μεγάλους παίκτες που υπάρχουν στη χώρα. Προτιμούν λοιπόν να μαζεύουν χρήματα από τους πολίτες με τις άδικες χρεώσεις, να διατηρούνται τα υπερκέρδη, για να ξαναδώσουν ένα μέρος στους πολίτες. Δημιουργούν ένα δημοσιονομικό χώρο για να φαίνεται ότι κάτι επιστρέφουν, ενώ στην πραγματικότητα θα έπρεπε να μη δημιουργούνται τα υπερκέρδη, να φορολογούνται και δε θα χρειαζόταν πια να πληρώνει ο κόσμος τόσο αυξημένο ΦΠΑ και ΕΦΚ. Και όπως ξέρετε, οι έμμεσοι φόροι πλήττουν κυρίως τους πιο ευάλωτους, τους ασθενέστερους οικονομικά.»
Η Βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ συνέχισε την παρέμβασή της με αναφορά στο Ελληνικό, ξεκινώντας με τα fake news του Ελεύθερου Τύπου ότι δήθεν παρευρέθη στα εγκαίνια, παρά τη «γραμμή» του Προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ να μην παρευρεθεί κάποιο μέλος. Ξεκαθάρισε ότι ο Αλέξης Τσίπρας εκπροσωπήθηκε στην τελετή από τον Α. Φλαμπουράρη, ενώ η ίδια ήταν στο εξωτερικό και άρα δεν πήγε στα εγκαίνια.
Σε ό,τι αφορά στην πρόοδο του έργου και τη συμβολή του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ σε αυτήν, τόνισε χαρακτηριστικά: «Γεγονός είναι ότι από το 2001 που έφυγε από εκεί το αεροδρόμιο μέχρι το 2011 δεν έγινε τίποτα. 10 χρόνια ήταν «κρανίου τόπος», με σκουπίδια, με 69 φορείς μέσα, παρατημένο τελείως. Μετά έγινε μια πολύ βιαστική σύμβαση που προφανώς και δε μας ικανοποιούσε καθόλου. Οπότε, όταν αναλάβαμε τη διακυβέρνηση της χώρας, αυτή η επένδυση ήταν ήδη συμβασιοποιημένη με την αρχική σύμβαση αγοραπωλησίας των μετόχων (ΣΑΜ) τον Νοέμβριο του 2014, η οποία είχε 11 αναβλητικές αιρέσεις, που σημαίνει ότι δεν μπορούσαμε να τις τροποποιήσουμε, έπρεπε να τηρηθούν, όπως έπρεπε να τηρηθεί και ο Ν4062/2012 που αφορούσε στο Ελληνικό.
Άρα ήμασταν «με τα χέρια δεμένα» για να κάνουμε προτάσεις. Παρ’ όλα αυτά, καταφέραμε να κάνουμε την τροποποιητική σύμβαση του 2016 ωφελεία του Ελληνικού Δημοσίου, έπειτα από πολύ διαπραγμάτευση με τους θεσμούς. Γιατί μην ξεχνάτε ότι το Ελληνικό ήταν στις προ-απαιτούμενες δράσεις της Ελληνικής κυβέρνησης στο πλαίσιο της συμφωνίας με τους θεσμούς. Και μάλιστα ως δράσεις -ορόσημα (milestones) στις αξιολογήσεις της Χώρας. Καταφέραμε λοιπόν πάρα πολλές βελτιώσεις σε ό,τι αφορά στην επένδυση, θα αναφέρω επιγραμματικά κάποιες.
Κατ’ αρχήν, αυξήσαμε πάρα πολύ το πράσινο και μειώσαμε τη δόμηση, δηλαδή από 3.600 στρέμματα που ήταν η δόμηση, το πήγαμε στα 2.700. Το Πάρκο ενώθηκε με τους κοινόχρηστους/κοινωφελείς χώρους κι έτσι μεγάλωσε πάρα πολύ το πράσινο, έφτασε σε ένα ποσοστό 50% πράσινο, 50% δομημένο περιβάλλον. Καταφέραμε επίσης το άνοιγμα προς τη θάλασσα και 1 χλμ αδόμητης παραλιακής. Κι ενώ το τίμημα δεν μπορούσαμε να το αλλάξουμε, πετύχαμε ελάχιστη επενδυτική υποχρέωση 1.5δισ. για έργα υποδομής και δημοσίου συμφέροντος, δηλαδή δρόμους, υπογειοποιήσεις, ποδηλατόδρομους, που περιλαμβάνονται στις υποχρεωτικές επενδύσεις της πρώτης επενδυτικής περιόδου και εκτιμώνται σε 5 δισ. ευρώ, οπότε, όπως καταλαβαίνετε αυξάνει έτσι έμμεσα και το τίμημα.
Επιπλέον, πετύχαμε καλύτερο χρονοδιάγραμμα καταβολής του τιμήματος. Όπως επίσης και να προηγηθεί η κατασκευή του πάρκου και κομμάτι-κομμάτι να δίνεται στο κοινό. Καταστήσαμε το μητροπολιτικό πάρκο την απόλυτη επενδυτική προτεραιότητα του επενδυτή. Καταφέραμε ακόμα να διατηρηθούν κάποιοι υφιστάμενοι φορείς εντός της έκτασης, όπως ήταν το FIR, η Πυροσβεστική, η Αστυνομία, το κτήριο για τα σωματεία ΑμεΑ (που ακούσαμε τον Πρωθυπουργό να λέει εσφαλμένα ότι αποτελεί δώρο του επενδυτή αλλά αποτελεί υποχρέωσή του που απορρέει από την τροποποιητική), η ΕΜΥ. Το δε αθλητικό κέντρο Αγίου Κοσμά δεν προβλεπόταν να μείνει στο χώρο και πετύχαμε να δεσμευτεί ο επενδυτής ότι θα κάνει αντίστοιχες αθλητικές εγκαταστάσεις εντός του Πάρκου και να τις παραδίδει τμηματικά.
Όλα αυτά τα πετύχαμε με την τροποποιητική σύμβαση και έχουν αποτυπωθεί στο ΠΔ, το οποίο να τονίσω ότι εμείς κάναμε. Αυτό που είχε να κάνει η παρούσα κυβέρνηση ήταν να βγάλει 2 ΚΥΑ για την πολεοδομική ωρίμανση, τις οποίες εμείς είχαμε ήδη προετοιμάσει, ενώ είχαμε βγάλει ήδη και την ΚΥΑ του Πάρκου.
Γενικά θεωρώ ότι έγινε πάρα πολύ καλή δουλειά. Όμως, τα χρόνια αυτά της διακυβέρνησης της ΝΔ, σε κάθε νομοσχέδιο έχουμε και μια τροπολογία για το Ελληνικό, «πονηρή» θα έλεγα, η οποία πάει κάπως να αλλάξει ό,τι με κόπο εξασφαλίσαμε εμείς. Για παράδειγμα, στο νομοσχέδιο για τη διανομή προβλέφθηκε η κατάτμηση του δικαιώματος επιφανείας, χωρίς ενημέρωση του Κυρίου του έργου, το οποίο και προφανώς καταψηφίσαμε. Δηλαδή ουσιαστικά το ελληνικό δημόσιο αποξενώνεται από την περιουσία του, την οποία μπορέι να πάρει μετά από 100 χρόνια με βάρη. Ή επίσης, καταργήθηκε ο πεζόδρομος στην παράλια του Αγίου Κοσμά, με αλλαγή της Υπουργικής Απόφασης, χωρίς εισήγηση των αρμοδίων υπηρεσιών. Φυσικά δεν μπορεί να «πέσει» το ΠΔ, όμως επειδή είναι ένα έργο πάρα πολύ δύσκολο να το παρακολουθείς, γι’ αυτό ανησυχούμε για τις παρεμβάσεις που γίνονται συνεχώς. Πάνω από 20 τροπολογίες έχουμε μετρήσει μέχρι σήμερα. Να θυμίσω ότι στη σύμβαση υπήρχε και η υποχρέωση για τον ορισμό Συμβούλου Υλοποίησης του έργου εντός 90 ημερών από την αλλαγή των μετοχών, δηλαδή 25.9.2021 αφού 25.6.2021 έγινε η μεταβίβαση των μετόχων. Ακόμα όμως δεν τον έχουμε δει, έχουμε δει μόνο μια προκήρυξη, να δούμε ποιος θα παρακολουθεί το έργο για λογαριασμό του Ελληνικού Δημοσίου αφού δεν έχουν συσταθεί ούτε καν οι σχετικές επιτροπές στα αρμόδια Υπουργεία.
