Η Δυτική Μακεδονία βρίσκεται σε μία από τις πιο κρίσιμες καμπές της ιστορίας της. Ο σχεδιασμός για τη μεταλιγνιτική εποχή διαμορφώνει το τοπίο των επόμενων δεκαετιών. Κι όμως, σε ενημερωτικές ημερίδες, παρουσιάσεις, διαβουλεύσεις για το μέλλον της περιοχής, ένα κρίσιμο κομμάτι του πληθυσμού απουσιάζει σχεδόν πλήρως: οι νέοι.
Η εικόνα παραμένει απογοητευτικά σταθερή. Λιγοστοί νέοι στις αίθουσες, περιορισμένο ενδιαφέρον, ελάχιστη συμμετοχή. Και αυτή η απουσία δεν είναι μόνο συμβολική, είναι και ουσιαστική. Πώς μπορούμε να σχεδιάσουμε ένα “δίκαιο” μέλλον, όταν αυτοί που θα το ζήσουν δεν βρίσκονται με κάποιον τρόπο στο τραπέζι των αποφάσεων ή έστω των συζητήσεων;;;
Την ίδια στιγμή όμως, σε δράσεις που σχετίζονται με την τεχνολογία και την καινοτομία, βλέπουμε μια τελείως διαφορετική εικόνα. Στην πρόσφατη δράση που υλοποιήσαμε με τη Microsoft, η συμμετοχή των νέων ήταν εντυπωσιακή: γεμάτη αίθουσα, ζωντανό ενδιαφέρον, ουσιαστικές ερωτήσεις, έντονη διάδραση. Όταν μιλάμε τη “γλώσσα του αύριο”, είναι παρόντες. Δεν είναι αδιάφοροι. Απλώς δεν νιώθουν ότι έχουν χώρο και ρόλο εκεί όπου διαμορφώνονται οι αποφάσεις.
Δεν είναι τυχαίο ότι η Δυτική Μακεδονία είναι από τις Περιφέρειες με τη μεγαλύτερη απώλεια νεανικού πληθυσμού. Χιλιάδες νέοι έχουν φύγει τα τελευταία χρόνια. Και δεν φεύγουν μόνο λόγω ανεργίας ή έλλειψης προοπτικών. Φεύγουν γιατί νιώθουν πως δεν μπορούν να οραματιστούν το μέλλον τους εδώ. Και αυτό είναι κάτι που οφείλουμε να ακούσουμε εμείς πολύ σοβαρά και να το μεταφέρουμε και στα κέντρα λήψης αποφάσεων ορθά !
Το ακούω συχνά: «Δεν αλλάζει τίποτα», «Δεν με αφορά». Αν δεν αλλάξουμε αυτό το αφήγημα, το χάσμα θα μεγαλώνει. Κι εμείς θα συνεχίσουμε να μιλάμε για το μέλλον των νέων, χωρίς να το χτίζουμε μαζί τους, σε ένα ακροατήριο που συνεχώς θα γερνάει.
Τι πρέπει να κάνουμε;
Να ξανασυστήσουμε την πολιτική ως εργαλείο δημιουργίας. Όχι μόνο μέσα από τυπικά πάνελ και μονόλογους (χρήσιμα κι αυτά), αλλά μέσα από σύγχρονες μορφές διαλόγου: ανοιχτά εργαστήρια ιδεών, hackathons (πολιτικής συμμετοχής, τεχνολογίας, καινοτομίας), πλατφόρμες ψηφιακής συνδιαμόρφωσης κα. δράσεις και πολιτικές που θα ενεργοποιήσουν τους νέους και θα τους δώσουν φωνή.
Να συνδέσουμε την πολιτική με την καινοτομία, την επιχειρηματικότητα, τη βιωσιμότητα, με τις αξίες δηλαδή που ήδη τους κινητοποιούν.
Να δημιουργήσουμε πολιτικές με τους νέους, όχι για τους νέους.
Να τους εμπνεύσουμε μέσα από όραμα, όχι μόνο μέσα από το πρόβλημα.
Να διεκδικούμε!!!
Η συμμετοχή των νέων δεν είναι επικοινωνιακή ανάγκη. Είναι ο μόνος τρόπος να σχεδιάσουμε μια Δυτική Μακεδονία που δεν θα συνεχίσει να τους χάνει, αλλά θα προσπαθήσει να τους κρατά, θα τους ακούει, θα τους ενθαρρύνει να μείνουν και να δημιουργήσουν εδώ.
Δεν αρκούν οι αποσπασματικές πρωτοβουλίες ή τα “ειδικά προγράμματα”. Χρειάζεται ριζική αλλαγή νοοτροπίας ειδικά για περιοχές όπως η Δυτική Μακεδονία. Και αυτό είναι κάτι που αφορα πρώτα κεντρικά το κράτος.
” Κάποιες από αυτές τις προτάσεις ήδη τις δουλεύουμε ως Περιφερειακή Αρχή, με στόχο να φέρουμε τους νέους σε επαφή με τις αλλαγές, με την πολιτική όπως θα έπρεπε να είναι, με την τεχνολογία, με όλα όσα αφορούν το μέλλον τους, το μέλλον μας.”
