“Nέοι σε αβεβαιότητα. Προτάσεις για ουσιαστικό brain gain” – Το μέλος του Πολιτικού Συμβουλίου του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ Όλγα Μαρκογιαννάκη γράφει στα “Νέα”

Το επίπεδο διαβίωσης της νέας γενιάς στην Ελλάδα έχει επιδεινωθεί σημαντικά τους τελευταίους μήνες. Οι δυσμενείς οικονομικές συνθήκες με την ενεργειακή ακρίβεια και τον πληθωρισμό εντείνουν ακόμη περισσότερο τις δυσκολίες που ήδη βιώνουν οι νέοι ως απόρροια των διαδοχικών κρίσεων των προηγούμενων ετών. Ειδικά το κόστος στέγασης έχει αυξηθεί ραγδαία με πάνω από το 60% των Ελλήνων που ενοικιάζουν να δαπανούν τουλάχιστον το μισό του εισοδήματος τους σε έξοδα κατοίκισης. Η κατάσταση στον εργασιακό τομέα δεν είναι καλύτερη, καθώς η πλειονότητα των νέων βιώνει συνθήκες αστάθειας, αναξιοκρατίας και αδιαφάνειας, ενώ οι αμοιβές παραμένουν σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Στην Ελλάδα ο κατώτατος μισθός εξακολουθεί να υπολείπεται σημαντικά έναντι των ευρωπαϊκών χωρών. To brain drain άλλωστε, η φυγή δηλαδή πάνω από μισό εκατομμύριο Έλληνων υψηλού μορφωτικού επιπέδου στο εξωτερικό, αποδεικνύει κατάφωρα την ένταση του προβλήματος. Πρόσφατες έρευνες έδειξαν ότι η τάση των νέων για φυγή παραμένει στα ίδια επίπεδα ακόμα και σήμερα. Στο πλαίσιο αυτό η προοπτική για δημιουργία οικογένειας γίνεται ολοένα και πιο δύσκολη. Όσοι τολμούν, καλούνται να μεγαλώσουν τα παιδιά τους σε συνθήκες παρακμής των δημόσιων δομών υγείας και παιδείας. Παρατηρείται μάλιστα ένα στρεβλό μοντέλο διαβίωσης όπου οι ισχυροί δεσμοί της ελληνικής οικογένειας με το σχήμα παππούδες-γονείς-παιδιά καλούνται να καλύψουν την απουσία κρατικής στήριξης.

Είναι γεγονός πως αντίστοιχα ζητήματα για τη νέα γενιά εμφανίζονται και στις υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης, οι οποίες στην προσπάθεια τους να τα αντιμετωπίσουν εφαρμόζουν γενναία μέτρα για την ενίσχυση των νέων δίνοντας ευκαιρίες για αξιοπρεπή διαβίωση και απασχόληση. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν άλλες χώρες του Νότου όπως η Πορτογαλία και η Ιταλία που επένδυσαν πρόσφατα σε μεγάλης έκτασης προγράμματα κοινωνικής κατοικίας εντάσσοντας χιλιάδες κατοικίες σε αυτά.

Στην Ελλάδα πρέπει να εφαρμοστούν πολιτικές και μεταρρυθμίσεις οι οποίες θα δώσουν ώθηση στη νέα γενιά και θα συντελέσουν στην ενίσχυση της ανθεκτικότητας της κοινωνίας, ενώ μπορούν να αξιοποιηθούν και τα υπάρχοντα χρηματοδοτικά εργαλεία όπως το Ταμείο Ανάκαμψης. Στην κατεύθυνση αυτή πρέπει

Να εξασφαλιστούν ίσες ευκαιρίες στην εργασία και να ληφθούν μέτρα για την αύξηση των κατώτατων αμοιβών. Ημίμετρα όπως η φορολογική ελάφρυνση όσων επιστρέφουν στην Ελλάδα δε λύνουν το πρόβλημα και συντελούν στη δημιουργία μιας νέας γενιάς δύο ταχυτήτων.

Να μειωθεί το κόστος στέγασης μέσω μέτρων για τη συγκράτηση της τιμής των ενοικίων και την αύξηση του δημοσίου αποθέματος κατοικιών.

Να ενισχυθεί η δημόσια εκπαίδευση με την αναβάθμιση και την ουσιαστική λειτουργία θεσμών όπως το ολοήμερο σχολείο και η ενισχυτική διδασκαλία.

Να διαμορφωθούν κοινωνικές δομές για τη στήριξη των νέων οικογενειών και κυρίως των μονογονεϊκών.

Να αναβαθμιστεί η δημόσια υγεία με ενδυνάμωση του ανθρώπινου δυναμικού και επένδυση σε υποδομές για την άμεση πρόσβαση σε κάθε βαθμίδα ιατρικής περίθαλψης.

Η νέα γενιά δεν είναι μια χαμένη γενιά, όπως πολλές φορές έχει χαρακτηριστεί, αλλά για να υλοποιήσει τα όνειρα και τις προσδοκίες της απαιτείται το κατάλληλο πλαίσιο στήριξης της.