Το Green Tank συμμετείχε με σχόλια στην 3η γραπτή διαδικασία του Προγράμματος Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (ΠΔΑΜ) 2021-2027 ως μέλος της Επιτροπής Παρακολούθησης του προγράμματος αυτού με δικαίωμα ψήφου.
Η 3η γραπτή διαδικασία περιλαμβάνει τρεις δράσεις συνολικού προσυλλογισμού 62.24 εκ. ευρώ, και ειδικότερα τη στήριξη έργων αυτοπαραγωγής από ενεργειακές κοινότητες (41.80 εκ.), την εγκατάσταση αντλιών θερμότητας στον οικιακό τομέα της Δυτικής Μακεδονίας (12.14 εκ.) και έργα εξοικονόμησης ενέργειας σε πανεπιστημιακά και νοσοκομειακά δημόσια κτίρια της Δυτικής Μακεδονίας (8.31 εκ.). Μαζί με τις προηγούμενες γραπτές διαδικασίες, έχουν κινητοποιηθεί συνολικά πόροι 629.34 εκ. ευρώ που αντιστοιχούν στο 38.6 % του προγράμματος ΠΔΑΜ ύψους 1.63 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Παρά τη σημαντική καθυστέρηση στην κινητοποίηση πόρων για έργα αυτοπαραγωγής από ενεργειακές κοινότητες, αντλίες θερμότητας και εξοικονόμηση ενέργειας από το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης τα οποία θα μπορούσαν να συνεισφέρουν πολύ μεσούσης της ενεργειακής κρίσης, και οι τρεις δράσεις κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση και για αυτόν τον λόγο η ψήφος του Green Tank είναι επί της αρχής θετική. Ωστόσο υπάρχουν σοβαρές ενστάσεις σε συγκεκριμένα χαρακτηριστικά των δύο (εκ των τριών) προγραμμάτων για τη διόρθωση των οποίων κατατέθηκαν προτάσεις αλλαγής και βελτίωσης τους. Ειδικότερα, σε ό,τι αφορά τη δράση στήριξης έργων αυτοπαραγωγής από ενεργειακές κοινότητες προτείνονται τα ακόλουθα:
- Να συμπεριληφθούν πολίτες και μικρομεσαίες επιχειρήσεις στους δικαιούχους του προγράμματος ενίσχυσης έργων αυτοπαραγωγής από ενεργειακές κοινότητες.
- Να διαμορφωθεί και δεύτερο πρόγραμμα στήριξης σε έργα ενεργειακών κοινοτήτων από τους πόρους του Ευρωπαϊκού Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης στο άμεσο μέλλον λόγω αυξημένου ενδιαφέροντος και αναγκών.
- Να συμπεριληφθούν στις επιλέξιμες δαπάνες και έργα ηλεκτροκίνησης και εγκατάστασης αντλιών θερμότητας από ενεργειακές κοινότητες.
- Να αναφερθούν στο τεύχος εξειδίκευσης τα κριτήρια σύμφωνα με τα οποία θα γίνει ο διαμοιρασμός των πόρων ανάμεσα στις περιοχές υπό μετάβαση.
Σε ό,τι αφορά τη δράση στήριξης της εγκατάστασης αντλιών θερμότητας στη Δυτική Μακεδονία, προτείνονται τα ακόλουθα:
- Να συμπεριληφθούν στους δικαιούχους του προγράμματος και οι κάτοικοι των 5 μεγαλύτερων λιγνιτικών πόλεων της χώρας (Κοζάνης, Φλώρινας, Πτολεμαΐδας, Αμυνταίου, Μεγαλόπολης), οι οποίοι στο τεύχος εξειδίκευσης ως έχει αυτή τη στιγμή, εξαιρούνται από το συγκεκριμένο πρόγραμμα. Για αυτές τις πόλεις προωθείται λανθασμένα το ορυκτό (φυσικό) αέριο ως μέσο θέρμανσης, είτε μέσω τηλεθέρμανσης, είτε μέσω επιχορήγησης οικιακών συστημάτων θέρμανσης που βασίζονται στο αέριο.
- Να ενισχυθεί ο προϋπολογισμός για τη δράση αυτή προκειμένου να καλύψει σημαντικό ποσοστό των αναγκών των 5 μεγαλύτερων λιγνιτικών πόλεων της χώρας αντί να περιορίζεται αποκλειστικά στις μικρότερες πόλεις και τα χωριά που δεν είναι συνδεδεμένα με τα δίκτυα τηλεθέρμανσης.
- Να επεκταθεί η δράση και στις υπό μετάβαση περιοχές της Αρκαδίας.
- Οι δυνητικά ωφελούμενοι αυτής της δράσης να είναι όσοι υποκαθιστούν συστήματα θέρμανσης που βασίζονται σε όλα τα ορυκτά καύσιμα (στερεά, υγρά και αέρια) και δεν έχουν λάβει καμία άλλη επιχορήγηση για αντικατάσταση του υπάρχοντος συστήματος από δημόσιο φορέα.
Μπορείτε να διαβάσετε τα αναλυτικά σχόλια του Green Tank στις τρεις προτεινόμενες δράσεις που περιλαμβάνονται στην 3η γραπτή διαδικασία του ΠΔΑΜ 2021-2027 εδώ.
