Εξεταστική Επιτροπή για «τη διερεύνηση του εγκλήματος των Τεμπών και όλων των πτυχών που σχετίζονται με αυτό» – Εξέταση μάρτυρα: Ιωάννης-Κωνσταντίνος Χαλκιάς, Εμπειρογνώμονας
Απόλυτη ταύτιση με την κα Πέρκα, σε ό,τι αφορά το τι έχει συμβεί με τις συμβάσεις των ηλεκτρονικών συστημάτων ασφαλείας στο σιδηρόδρομο, αλλά και τις δικλείδες ασφαλείας που θα μπορούσαν να έχουν αποτρέψει το τραγικό δυστύχημα των Τεμπών, είχε ο κ. Ιωάννης-Κωνσταντίνος Χαλκιάς, Πρόεδρος της τριμελούς Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων που είχε οριστεί από τον κ. Γεραπετρίτη για να διερευνήσει τα αίτια του δυστυχήματος.
Η Βουλευτής Φλώρινας απαρίθμησε για μια ακόμα φορά τις δικλείδες ασφαλείας που διέθετε πριν το 2019 ο σιδηρόδρομος, μία από τις οποίες αν ίσχυε την περίοδο του δυστυχήματος, πολύ πιθανόν το τελευταίο θα είχε αποφευχθεί. Την τηλεδιοίκηση της Λάρισας, η οποία καταστράφηκε από τη φωτιά τον Ιούνιο του 2019 και δεν αποκαταστάθηκε ποτέ. Την παρουσία δεύτερου σταθμάρχη, την περίοδο που λειτουργούσε η τηλεδιοίκηση στη Λάρισα. Το δευτεροβάθμιο κέντρο ελέγχου στην Καρόλου, μέσω του οποίου γινόταν η επικοινωνία με σταθμάρχες και μηχανοδηγούς. Και το GSM-R, το σύστημα ραδιοεπικοινωνίας, που είχε παραδοθεί από την ΕΡΓΟΣΕ ήδη από το 2018, οι εκπαιδεύσεις προσωπικού είχαν ολοκληρωθεί, το 2020 ο ΟΣΕ κάλεσε τη Hellenic Train να το χρησιμοποιήσει και ενώ πέρασαν 4 χρόνια, ακόμα δεν λειτουργεί.
«Αν σε αυτά προστεθεί η τοποθέτηση του μοιραίου σταθμάρχη – την οποία ο κ. Χαλκιάς χαρακτήρισε ‘προδήλως παράνομη’ – αλλά και οι πιθανές ευθύνες των μηχανοδηγών, καταλαβαίνει κανείς πως ήταν πολλά εκείνα που δεν έγιναν σωστά και πως αν έστω ένα από τα παραπάνω λειτουργούσε, δε θα εξετάζαμε σήμερα αυτό το πολύνεκρο δυστύχημα» υπογράμμισε η κα Πέρκα, με τον τ. Πρόεδρο του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους να συμφωνεί απόλυτα.
«Σε σχέση με τα παραπάνω, έκανα μια δήλωση χθες που ίσως ήταν λίγο προκλητική. Είπα ότι όλο το βάρος της συζήτησης σε σχέση με την ασφάλεια του σιδηροδρόμου έχει δοθεί στην ύπαρξη των συστημάτων ασφαλείας του ανώτατου επιπέδου, δηλαδή το ETCS. Άρα, αφού αυτά δε λειτουργούν σήμερα, όπως δε λειτουργούσαν και το Φλεβάρη του 2023, να σταματήσει τότε ο σιδηρόδρομος. Χρησιμοποίησα αυτή την υπερβολή, για να καταδείξω ότι ο σιδηρόδρομος είναι 100% ασφαλής, ακόμα κι αν δεν υπάρχουν τα ηλεκτρονικά συστήματα, αρκεί να υπάρχουν άλλες δικλείδες ασφαλείας. Τόσα χρόνια κυκλοφορούσαν τρένα σε μονή γραμμή – και χωρίς ηλεκτροκίνηση – και μετωπική σύγκρουση δεν είχε συμβεί, ο σιδηρόδρομος ήταν και είναι απολύτως ασφαλής».
Συνεχίζοντας με το επίμαχο ζήτημα των συμβάσεων για τα ηλεκτρονικά συστήματα ασφαλείας, αναφέρθηκε στα εξής:
- Στη σύμβαση για το ETCS που υπεγράφη το 2007, ενώ η σύμβαση 717 για τη σηματοδότηση, που αποτελεί προαπαιτούμενο για τη λειτουργία του ETCS, υπεγράφη το 2014.
- Στο πόρισμα της Επιτροπής Δημοσιονομικού Ελέγχου (Ε.Δ.ΕΛ.) για την 717, το οποίο αναφέρεται σε μια προβληματική σύμβαση, με πλημμελείς μελέτες, με προβλεπόμενα υλικά μη συμβατά με αυτά που υπήρχαν στην αγορά κτλ, ενώ επιδικάστηκε και πρόστιμο 2.5 εκατομμυρίων ευρώ.
- Στη δυσκολία των τότε διοικήσεων των Οργανισμών να διαλύσουν τη σύμβαση, αφού υπήρχε ο κίνδυνος να χαθεί κι άλλος χρόνος, αλλά κυρίως να χαθεί οριστικά η ευρωπαϊκή χρηματοδότηση, αφού τα προηγούμενα χρόνια είχαν δοθεί στη χώρα μας ευρωπαϊκοί πόροι για να υλοποιηθεί το ETCS, οι οποίοι είχαν μείνει αναξιοποίητοι.
- Το πρόβλημα που είχε προκύψει με τη δανειοπάροχο εταιρία, Alstom-Ferroviaria, η οποία δεν υπέγραφε τις μελέτες.
«Για να λυθούν τα προβλήματα και να προχωρήσει η σύμβαση, απαιτείτο η υπογραφή συμπληρωματικής σύμβασης και του Α’ ανακεφαλαιωτικού Πίνακα. Η υπογραφή της εν λόγω σύμβασης μπορούσε να γίνει τον Αύγουστο του 2019, υπεγράφη όμως τελικά το Μάιο του 2021, με μια καθυστέρηση σχεδόν δύο χρόνων», τόνισε η Γραμματέας της Κοινοβουλευτικής Ομάδας της Νέας Αριστεράς, με τον κ. Χαλκιά να συμφωνεί, λέγοντας «είναι ακριβώς έτσι, προσυπογράφω».
Η κα Πέρκα ολοκλήρωσε την τοποθέτησή της, σημειώνοντας ότι «με αφορμή το τραγικό αυτό δυστύχημα, πρέπει επιτέλους να εξετάσουμε το θέμα των συμβάσεων. Κάποια στιγμή ο ιδιωτικός τομέας πρέπει να συμμορφωθεί με συγκεκριμένο πλαίσιο, οι υπηρεσίες πρέπει να δουλεύουν κανονικά, αλλά και οι Υπουργοί και οι διοικήσεις να γνωρίζουν ότι έχουν τεράστια ευθύνη για τις συμβάσεις που υπογράφουν».
