Με πρωτοβουλία της Βουλευτή Επικρατείας Πόπης Τσαπανίδου, της Βουλευτή Κοζάνης Καλλιόπης Βέττα και του Βουλευτή Δράμας Θεόφιλου Ξανθόπουλου, κατατέθηκε σήμερα Ερώτηση και Αίτηση Κατάθεσης Εγγράφων προς την Υπουργό Πολιτισμού, καθώς και προς τους Υπουργούς Εσωτερικών και Ψηφιακής Διακυβέρνησης, σχετικά με τις καταγγελλόμενες πρακτικές παρακολούθησης της διαδικτυακής παρουσίας των υπαλλήλων του Υπουργείου Πολιτισμού.
Σύμφωνα με δημοσιεύματα του Τύπου και ανακοινώσεις των συνδικαλιστικών φορέων των εργαζομένων, το Υπουργείο Πολιτισμού φέρεται να έχει διανείμει στους υπαλλήλους του εγχειρίδιο με τίτλο «Πολιτική Ασφάλειας», που περιλαμβάνει κατευθύνσεις για τη «συμπεριφορά» των υπαλλήλων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης καθώς και αναφορές σε «παρακολούθηση της διαδικτυακής παρουσίας» τους.
Οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ–Προοδευτική Συμμαχία τονίζουν ότι, εφόσον οι σχετικές αναφορές επιβεβαιωθούν, εγείρονται σοβαρά ζητήματα θεσμικού χαρακτήρα που αφορούν τα όρια της διοικητικής καθοδήγησης, την προστασία της ιδιωτικής ζωής και την κατοχύρωση της ελευθερίας της έκφρασης των δημοσίων υπαλλήλων. Υπογραμμίζουν ότι η ελευθερία της έκφρασης είναι συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα και δεν μπορεί να περιορίζεται με κανονιστικές διατάξεις που υπερβαίνουν το πλαίσιο των νόμιμων υπηρεσιακών υποχρεώσεων.
Η πολιτική ασφάλειας σε δημόσιους φορείς, όπως σημειώνεται στην κοινοβουλευτική παρέμβαση των 14 Βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, οφείλει να αφορά στην προστασία των πληροφοριακών συστημάτων και των δεδομένων, χωρίς να επεκτείνεται σε ζητήματα ιδιωτικής έκφρασης ή προσωπικών απόψεων των εργαζομένων. Οι αναφερόμενες πρακτικές, αν ισχύουν, δεν βρίσκουν έρεισμα στην ελληνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία, ούτε στο «Εγχειρίδιο Κυβερνοασφάλειας» της Εθνικής Αρχής Κυβερνοασφάλειας.
Οι βουλευτές ζητούν από την Υπουργό Πολιτισμού να επιβεβαιώσει εάν πράγματι έχει εκδοθεί και διανεμηθεί το εν λόγω εγχειρίδιο, να γνωστοποιήσει το περιεχόμενό του, να αποσαφηνίσει ποιοι “παρακολουθούν” τη διαδικτυακή δραστηριότητα των υπαλλήλων, με ποιο θεσμικό πλαίσιο και υπό ποια υπηρεσιακή εποπτεία, καθώς και να εξετάσει την ανάγκη αναθεώρησης ή απόσυρσης των σχετικών διατάξεων.
Παράλληλα, οι Υπουργοί Εσωτερικών και Ψηφιακής Διακυβέρνησης καλούνται να απαντήσουν εάν οι πρακτικές αυτές είναι σε γνώση τους, σε ποιο νομικό ή κανονιστικό πλαίσιο στηρίζονται, εάν είναι συμβατές με το ενωσιακό δίκαιο και τον Γενικό Κανονισμό Προστασίας Δεδομένων (ΓΚΠΔ), καθώς και εάν εφαρμόζονται και σε άλλα υπουργεία.
Επισυνάπτεται το κείμενο της ερώτησης:
Αθήνα, 6 Νοεμβρίου 2025
ΕΡΩΤΗΣΗ και ΑΙΤΗΣΗ ΚΑΤΑΘΕΣΗΣ ΕΓΓΡΑΦΩΝ
Προς τους κ.κ. Υπουργούς:
Πολιτισμού
Εσωτερικών
Ψηφιακής Διακυβέρνησης
ΘΕΜΑ: «Πολιτική “Πειθαρχίας” και παρακολούθηση της διαδικτυακής παρουσίας των υπαλλήλων του ΥΠ.ΠΟ;».
Σύμφωνα με δημοσιεύματα του Τύπου και σχετικές ανακοινώσεις του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων και του συνδικαλιστικού φορέα εργαζομένων στο Υπουργείο Πολιτισμού “Ενωτική Αγωνιστική Κίνηση”, το Υπουργείο Πολιτισμού φέρεται να έχει διανείμει στους υπαλλήλους του εγχειρίδιο με τίτλο «Πολιτική Ασφάλειας», που περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, κατευθύνσεις που αφορούν τη συμπεριφορά των υπαλλήλων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Όπως προκύπτει από τις παραπάνω αναφορές, στο εγχειρίδιο περιλαμβάνονται διατυπώσεις περί «αποδεκτής συμπεριφοράς» στα προσωπικά προφίλ των εργαζομένων και αναφορές σε «παρακολούθηση της διαδικτυακής παρουσίας» τους, με στόχο την αποτροπή δημοσιεύσεων που θα μπορούσαν να έχουν αρνητικό αντίκτυπο στο Υπουργείο. Εφόσον οι αναφορές αυτές ευσταθούν, τίθενται σοβαρά ζητήματα θεσμικού χαρακτήρα σχετικά με τα όρια της διοικητικής καθοδήγησης, την προστασία της ιδιωτικής ζωής και την κατοχύρωση της ελευθερίας έκφρασης των δημοσίων υπαλλήλων.
Η ελευθερία της έκφρασης αποτελεί συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα όλων των πολιτών, συμπεριλαμβανομένων των εργαζομένων στο Δημόσιο, ενώ η άσκησή του μπορεί να περιορίζεται μόνο στο πλαίσιο νόμιμων και απολύτως αναγκαίων υπηρεσιακών υποχρεώσεων. Οποιαδήποτε κατευθυντήρια οδηγία που δύναται να εκληφθεί ως μορφή επιτήρησης, περιορισμού ή ελέγχου της ιδιωτικής διαδικτυακής δραστηριότητας των υπαλλήλων έρχεται σε αντίθεση με τις αρχές της διαφάνειας, της διοικητικής ουδετερότητας και του σεβασμού των θεμελιωδών δικαιωμάτων.
Η διαμόρφωση πολιτικής ασφάλειας στους δημόσιους φορείς οφείλει να αποσκοπεί αποκλειστικά στη θωράκιση των πληροφοριακών συστημάτων και στην προστασία των δεδομένων, χωρίς να υπεισέρχεται σε ζητήματα ιδιωτικής έκφρασης ή προσωπικών απόψεων των εργαζομένων. Η διασφάλιση αυτής της ισορροπίας είναι απαραίτητη για τη λειτουργία μιας διοίκησης που βασίζεται στη νομιμότητα, στην εμπιστοσύνη και στον σεβασμό των δικαιωμάτων του ανθρώπου.
Με βάση τα παραπάνω και επειδή:
Αυτές οι πρακτικές παρακολούθησης των προσωπικών προφίλ υπαλλήλων στα ΜΚΔ που εφαρμόζει η ηγεσία του Υπουργείου Πολιτισμού δεν βρίσκουν έρεισμα, όχι μόνο στην ελληνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία, αλλά ούτε και στο «Εγχειρίδιο Κυβερνοασφάλειας» που έχει εκδοθεί από την αρμόδια «Εθνική Αρχή Κυβερνοασφάλειας»,
Ερωτάται η κ. Υπουργός Πολιτισμού:
- Επιβεβαιώνει ότι έχει εκδοθεί και διανεμηθεί στους υπαλλήλους του Υπουργείου Πολιτισμού εγχειρίδιο «Πολιτικής Ασφάλειας» που περιλαμβάνει οδηγίες σχετικά με τη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης;
- Ποιο είναι το ακριβές περιεχόμενο αυτών των οδηγιών και σε ποιο νομικό ή κανονιστικό πλαίσιο στηρίζονται;
- Από ποιους «παρακολουθείται συστηματικά» η διαδικτυακή δραστηριότητα των υπαλλήλων του Υπουργείου Πολιτισμού; Πού ανήκουν οι εν λόγω «επιτηρητές», με βάση ποιο θεσμικό πλαίσιο λειτουργούν, που και σε ποιον αναφέρονται και από που πληρώνονται;
- Προτίθεται το Υπουργείο να επανεξετάσει ή να αναθεωρήσει το σχετικό εγχειρίδιο, ώστε να αρθούν διατάξεις που ενδέχεται να υπερβαίνουν τα όρια της υπηρεσιακής δεοντολογίας;;
Ερωτώνται οι κ.κ. Υπουργοί Εσωτερικών και Ψηφιακής Διακυβέρνησης:
- Είναι σε γνώση τους οι παραπάνω πρακτικές και το εγχειρίδιο οδηγιών για την «Πολιτική Ασφαλείας» που εξέδωσε το Υπουργείο Πολιτισμού; Αν ναι, να απαντήσουν σε ποιο νομικό ή κανονιστικό πλαίσιο στηρίζονται οι εν λόγω «οδηγίες».
- Τις κρίνουν συμβατές με το Ενωσιακό Δίκαιο, τον Γενικό Κανονισμό για την Προστασία Δεδομένων (ΓΚΠΔ), τις κατευθυντήριες αρχές της ΕΕ για τη χρήση των ΜΚΔ και το εγχειρίδιο κυβερνοασφάλειας της ΕΑΚ;
- Γνωρίζουν από ποιους και με ποιον τρόπο «παρακολουθείται συστηματικά» η διαδικτυακή δραστηριότητα των υπαλλήλων του Υπουργείου Πολιτισμού, όπως σαφώς αναγράφεται στο επίμαχο εγχειρίδιο;
- Οι πρακτικές αυτές εφαρμόζονται και σε υπαλλήλους άλλων Υπουργείων;
Τέλος, καλείται η κ. Υπουργός να καταθέσει, μέσα στις προθεσμίες που ορίζει ο κανονισμός της Βουλής, το εγχειρίδιο οδηγιών για την «Πολιτική Ασφαλείας» που διανεμήθηκε στις υπηρεσίες και στους υπαλλήλους του Υπουργείου Πολιτισμού.
