ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΕΛΛΑΔΑΣ
ΤΜΗΜΑ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ
ΠΟΡΙΣΜΑ
ΟΜΑΔΑΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
ΕΠΙ ΤΗΣ ΣΜΠΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΥΣΗ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ
ΣΥΝΤΑΚΤΕΣ: ΣΥΛΛΙΡΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ, ΒΑΡΔΑΚΑΣ ΧΑΡΗΣ, ΤΖΑΓΚΑΡΙΔΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ
ΜΕΛΗ ΟΜΑΔΑΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: ΒΑΡΔΑΚΑΣ ΧΑΡΗΣ, ΚΟΖΙΚΟΠΟΥΛΟΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ, ΚΟΪΜΤΣΙΔΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ, ΜΠΙΚΟΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ, ΜΠΟΖΙΝΗΣ ΣΤΕΡΓΙΟΣ, ΠΑΓΟΥΝΗ ΧΡΥΣΑ, ΠΑΥΛΟΥΔΑΚΗΣ ΦΡΑΓΚΙΣΚΟΣ, ΣΥΛΛΙΡΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ, ΤΖΑΓΚΑΡΙΔΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ.
ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΕΝΑΡΞΗΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ: 24.08.2025
ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ: 14.10.2025
ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ: Έκθεση επί της Στρατηγικής Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) «για τη δημιουργία δικτύου μονάδων ενεργειακής αξιοποίησης απορριμματογενών ενεργειακών πρώτων υλών (ΑΕΠΥ) από Αστικά Στερεά Απόβλητα (ΑΣΑ)», που αναρτήθηκε στο πλαίσιο της διαβούλευσης και προβλέπει την κατασκευή έξι (6) εργοστασίων καύσης απορριμμάτων σε όλη τη χώρα (Αττική, Κοζάνη, Ροδόπη, Βοιωτία, Ηράκλειο, Πελοπόννησο).
Το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας / Τμήμα Δυτικής Μακεδονίας (ΤΕΕ/ΤΔΜ), στο πλαίσιο του θεσμικού του ρόλου, ως τεχνικού συμβούλου της Πολιτείας, λόγω της σοβαρότητας του θέματος και της μείζονος σημασίας για την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας, συνέστησε Ομάδα Εργασίας, προκειμένου να εξετάσει την υπόψη ΣΜΠΕ, εστιάζοντας στην περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας.
Η Ομάδα Εργασίας ΤΕΕ/ΤΔΜ:
Α) συνεκτιμώντας τα στοιχεία πού είχε στην διάθεσή της και τις μέχρι σήμερα εξελίξεις σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο και
Β) λαμβάνοντας υπόψη τις σχετικές Οδηγίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, την αντίστοιχη εθνική νομοθεσία που προέκυψε από την ενσωμάτωσή στην εσωτερική του έννομη τάξη, ώστε να επιτευχθούν οι επιδιωκόμενοι στόχοι.
Γ) κινούμενη στο πλαίσιο των αρχών της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΕΕ), σύμφωνα με τις οποίες η Ένωση έχει στόχο, μεταξύ άλλων, να προάγει την ευημερία των λαών της και να εργάζεται για την αειφόρο ανάπτυξη της Ευρώπης με γνώμονα, μεταξύ άλλων, την ισόρροπη οικονομική ανάπτυξη και μια κοινωνική οικονομία της αγοράς με υψηλό βαθμό ανταγωνιστικότητας, με στόχο την πλήρη απασχόληση και την κοινωνική πρόοδο, σε συνδυασμό με τα κατοχυρωμένα από το Σύνταγμα της Ελλάδας και τους νόμους του κράτους θεμελιώδη δικαιώματα (στην ίση, αναλογική και δίκαιη μεταχείριση, την αειφόρο ανάπτυξη, την οικονομική ευημερία, την πρόοδο, την κοινωνική συνοχή κλπ.).
1. Με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία, τις ευρωπαϊκές κατευθύνσεις, τη διεθνή εμπειρία και τις τεχνικές – περιβαλλοντικές παραμέτρους, η Ο.Ε. ΤΕΕ/ΤΔΜ, εκτός του ότι εντόπισε στη ΣΜΠΕ σωρεία τεχνικών αστοχιών και επιστημονικών παραλείψεων, ως προς τη μεθοδολογία, την ορολογία και τους ενεργειακούς υπολογισμούς και με δεδομένο ότι η ΚΑΥΣΗ παράγει επικίνδυνους ρύπους και τοξικά κατάλοιπα, ακόμη και στις πλέον σύγχρονες εγκαταστάσεις (βλ. συνημμένο παράρτημα), εκφράζει κατ’ αρχήν, την απόλυτη αντίθεσή της, όχι μόνο ως προς τη χωροθέτηση, αλλά και στην «ΚΑΡΚΙΝΟΓΟΝΑ» ΑΠΟΤΕΦΡΟΣΗ των ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ, πιστεύοντας ότι πρόκειται για ένα Περιβαλλοντικό και Κοινωνικό Έγκλημα.
Περαιτέρω σημειώνει και επισημαίνει τα ακόλουθα:
1α) Η πάγια τακτική, παγκοσμίως, προβλέπει: ΠΡΟΛΗΨΗ ΕΠΑΝΑΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΗ – ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ – ΚΟΜΠΟΣΤΟΠΟΙΗΣΗ – ΔΙΑΛΟΓΗ ΣΤΗΝ ΠΗΓΗ, που έχει σαν αποτέλεσμα τη μείωση των σύμμεικτων απορριμμάτων. Ανακύκλωση και Καύση σκουπιδιών δε συμβαδίζουν. Επειδή, απλά, όταν γίνεται Ανακύκλωση δεν περισσεύει υλικό, για την παραγωγή ενέργειας από την καύση απορριμμάτων.
Η ευρωπαϊκή εμπειρία έχει καταδείξει ότι η καύση πέραν του ότι έχει βεβαρημένο αποτύπωμα και η ενέργεια από Waste-to-Energy (WtE) δεν είναι καθόλου φθηνή. Σύμφωνα με την ευρωπαϊκή νομοθεσία απαιτείται προτεραιότητα στην επαναχρησιμοποίηση και την ανακύκλωση έναντι της αποτέφρωσης και της υγειονομικής ταφής των απορριμμάτων. Εξ αυτού του λόγου η ΕΕ αφενός μηδένισε δραστικά τη χρηματοδότηση των αποτεφρωτήρων, καθότι κρίνονται ασύμφοροι και αφετέρου εισήγαγε πολιτικές υποχρεώσεις στα κράτη-μέλη υπέρ της ανακύκλωσης.
1β) Τόσα χρόνια, τα περί στήριξης και επιχορήγησης των ΑΠΕ, της πράσινης μετάβασης, του εξοστρακισμού του φθηνού και εγχώριου λιγνίτη από την παραγωγή ενέργειας, για την προστασία του περιβάλλοντος και της υγείας του λαού, φαντάζουν προσχηματικά. Η ιδιωτικοποίηση της ενέργειας και η διαχείριση των απορριμμάτων, (Συμπράξεις Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα/ΣΔΙΤ), η αποθέωση των ιδιωτικών ΑΠΕ, η απολιγνιτοποίηση, καθώς και η συστηματική, γενικευμένη και επί σειρά ετών, απαξίωση της Ανακύκλωσης, όπως για παράδειγμα αποκαλύπτουν τα στοιχεία του Ε.Δ.Σ.Ν.Α. (Ειδικός Διαβαθμιδικός Σύνδεσμος Νομού Αττικής), σύμφωνα με τα οποία, από τους Δήμους της Αττικής το 2024 διατέθηκαν συνολικά στον Χ.Υ.Τ.Α. 1.869.747 τόνοι απορριμμάτων όταν το 2020 ήταν 1.828.347 τόνοι, προετοίμαζαν το έδαφος, για να καταλήξουμε, σταδιακά και στοχευμένα, στην καύση των σκουπιδιών για παραγωγή ενέργειας, μια αναχρονιστική, επικίνδυνη και επιζήμια μέθοδο διαχείρισης των απορριμμάτων.
1γ) Η Δυτική Μακεδονία πρωταγωνίστησε στη διάρκεια της λιγνιτικής εποχής που διήρκησε 70 χρόνια και πλήρωσε βαρύτατο τίμημα. Τα φυσικά και κοινωνικά όρια αντοχής της έχουν εξαντληθεί, δραματικά. Είναι απαράδεκτο και αυτοκτονικό να πέσει θύμα και της «μεταλιγνιτικής» εκμετάλλευσης. Βιώνουμε ένα τραγικό παρόν και το μέλλον μας διαγράφεται αβέβαιο και δυσοίωνο. Η καύση/αποτέφρωση απορριμμάτων θα μας οδηγήσει στην περιβαλλοντική κατάρρευση και στον αφανισμό.
Είναι ενδεικτικό των προθέσεων το γεγονός ότι ήδη σε κάποιες περιοχές της χώρας προωθούνται οι διαγωνιστικές διαδικασίες για τις μονάδες καύσης. Πάντως, το πλέον ώριμο project αφορά στη νέα μονάδα της ΔΕΗ στη Δυτική Μακεδονία. Η μονάδα «Waste to Energy» σχεδιάζεται να κατασκευαστεί στο χώρο που βρίσκεται σήμερα η αυλή του λιγνίτη της Πτολεμαΐδας 5. Οι θεσμικές παρεμβάσεις αναμένεται να ολοκληρωθούν το 2025, ενώ τα έργα προβλέπεται να προκηρυχθούν το 2026 και να ξεκινήσουν έως το 2030. Η Αθήνα ανθίσταται και όπως πάντα τα φέρνει στα μέτρα της και επικρατεί. Να διαφυλάξουμε άθικτη ολόκληρη τη μονάδα ΑΗΣ της Πτολεμαϊδας 5, μαζί με τον περιβάλλοντα χώρο της και τις αντίστοιχες εγκαταστάσεις του γιατί σίγουρα αύριο θα μας χρειαστεί, λόγω της παγκόσμιας Πολιτικής , Οικονομικής και Ενεργειακής τεράστιας αστάθειας που υπάρχει σήμερα.
1δ) Με καθαρότητα, πεποίθηση, επίγνωση και χωρίς καμμιά επιφύλαξη καταθέτουμε ότι: Η ΚΑΥΣΗ ΤΩΝ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ ΕΙΝΑΙ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΙΚΗ ΚΑΙ ΕΙΔΙΚΑ ΓΙΑ ΤΗ ΔΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΤΑΦΟΠΛΑΚΑ. Με τη σιωπή μας γινόμαστε ΣΥΝΕΝΟΧΟΙ και με τη συναίνεσή μας αποδεχόμαστε να γίνουν τα παιδιά και ο τόπος μας παρανάλωμα των ανελέητων ιδιωτικών συμφερόντων.
1ε) Το προτεινόμενο σχέδιο της Κυβέρνησης για την κατασκευή μονάδων καύσης σκουπιδιών, με την δημιουργία δικτύου μονάδων ενεργειακής αξιοποίησης Απορριμματογενών Ενεργειακών Πρώτων Υλών (ΑΕΠΥ) από Αστικά Στερεά Απόβλητα (ΑΣΑ), όχι μόνο δεν λύνει, αλλά δημιουργεί πολλαπλά πρόβλημα. Επιπλέον, η ένταξη μονάδων καύσης στο ελληνικό σχέδιο, αντιβαίνει στη εθνική νομοθεσία μας και την νομοθεσία της Ε.Ε..
Η προσφυγή στην καύση υπονομεύει τους στόχους της κυκλικής οικονομίας. Ειδικά η Δυτική Μακεδονία, ήδη επιβαρυμένη από δεκαετίες λιγνιτικής δραστηριότητας, δεν θα γίνει αποδέκτης σκουπιδιών για καύση από ΕΞΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΕΣ ΗΤΟΙ ΑΠΟ ΤΗ ΜΙΣΗ ΕΛΛΑΔΑ και δεν μπορεί, φυσικά, να αποτελέσει ξανά επίκεντρο ρυπογόνων δραστηριοτήτων, με ανυπολόγιστες περιβαλλοντικές και κοινωνικές συνέπειες, μετατρέποντας την περιοχή σ’ ένα τεράστιο αποτεφρωτήριο και γενικό σκουπιδότοπο.
Συμπερασματικά, σ’ αυτή την κρίσιμη καμπή για την επιβίωση και το μέλλον μας, είμαστε ξεκάθαροι και συντασσόμαστε με τη σωστή πλευρά της ιστορίας:
I. Εξάρουμε την ανάγκη να προχωρήσει με ταχύτητα και αποτελεσματικότητα το μοντέλο διαχείρισης αποβλήτων με άξονα τη διαλογή στην πηγή, καθώς αποτελεί την τελευταία ευκαιρία για τη Χώρα μας, προκειμένου να πετύχει τους στόχους της στο ζήτημα της ανακύκλωσης και να λύση το πρόβλημα της διαχείρισης των απορριμμάτων.
Το ζήτημα της κρισιμότητας του χρόνου και της αποτελεσματικότητας κυριάρχησε στην ενδιαφέρουσα Ημερίδα ΑΦΙΕΡΩΜΑ-ΑΠΟΒΛΗΤΑ, που συνδιοργάνωσαν το ΤΕΕ και το ΕΜΠ, στις 21 Ιανουαρίου 2025, για τη διαχείριση αποβλήτων, με άξονα τη ΔΙΑΛΟΓΗ ΣΤΗΝ ΠΗΓΗ, όπου δεν έγινε καμιά νύξη ή αναφορά στην καύση, ως «λύση» στη διαχείριση των απορριμμάτων. Ο Πρόεδρος του ΤΕΕ σ. Γιώργος Στασινός, υπογράμμισε, πλην των άλλων, ότι: Ο πιο σημαντικός παράγοντας είναι ο χρόνος και στο ζήτημα της διαλογής αποβλήτων έχουμε πάει πολύ αργά (βλ. βιβλιογραφικές πηγές).
ΙΙ. Προτάσσουμε ένα ηχηρό ΟΧΙ στις 6 Μονάδες Καύσης και ιδιαίτερα αυτή της Κοζάνης και σε κάθε σχέδιο που ιδιωτικοποιεί τη Διαχείριση των Απορριμμάτων, από την Περισυλλογή μέχρι τη Διάθεση.
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ – ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
Κατά την εκτίμησή μας:
Πρώτον: Η προτεινόμενη ΣΜΠΕ δεν είναι περιβαλλοντικά βιώσιμη, οικονομικά αποδοτική, αντιβαίνει στις ευρωπαϊκές οδηγίες και δεν διαθέτει κοινωνική συναίνεση.
Δεύτερον: Προ των πυλών των δυσάρεστων εξελίξεων για τα απορρίμματα, πρέπει να σταματήσει πλέον κάθε άλλος χρονοβόρος σχεδιασμός. Το ποσοστό 65% Διαλογή στην Πηγή και σχεδόν μηδενική παραγωγή απορριμμάτων προς ταφή μέχρι το 2035 είναι απολύτως επιτεύξιμοι, χωρίς καύση, μέσω πολιτικών κυκλικής οικονομίας, ως εξής:
1. Πρόληψη παραγωγής αποβλήτων.
2. Ενίσχυση της περιβαλλοντικής παιδείας με προτεραιότητες διαχείρισης αποβλήτων. 3. Άμεση και αποτελεσματική ενημέρωση των πολιτών από τις Δημόσιες Αρχές και κυρίως από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής.
4. Επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωση με ανάπτυξη πράσινων σημείων και
κέντρων δημιουργικής επαναχρησιμοποίησης (ΚΔΕΥ).
5. Κομποστοποίηση και αναερόβια χώνευση για τα οργανικά απόβλητα, με πλήρη
ανάπτυξη του συστήματος «καφέ κάδου».
6. Βελτιστοποίηση των υφιστάμενων Μονάδων Επεξεργασίας Αποβλήτων (ΜΕΑ), με στόχο την τελική μείωση της ταφής και Μονάδων Ανάκτησης Ανακυκλώσιμων (ΜΑΑ) ή ΚΔΑΥ (Κέντρων Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών), με εφαρμογή βέλτιστων διαθέσιμων τεχνολογιών.
7. Ενίσχυση των Συστημάτων Εναλλακτικής Διαχείρισης (ΣΣΕΔ) και δημιουργία νέων για ειδικά ρεύματα αποβλήτων (πλαστικά, αγροτικά, κλωστοϋφαντουργικά, έπιπλα,
τρόφιμα κ.ά.).
8. Πρόγραμμα διαχείρισης κενών συσκευασιών των αγροτικών σκευασμάτων.
9. Ψηφιακή πλατφόρμα «Πληρώνω Όσο Πετάω» για άμεση εφαρμογή κινήτρων στους ΟΤΑ.
10. Αξιοποίηση του Τέλους Ταφής για χρηματοδότηση δράσεων πρόληψης και ενημέρωσης.
ΠΡΟΤΕΙΝΟΥΜΕ:
- ΝΑ ΜΗΝ ΜΕΤΑΦΕΡΟΝΤΑΙ ΤΑ ΑΠΟΡΡΙΜΑΤΑ ΤΗΣ ΜΙΣΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΓΙΑ ΚΑΥΣΗ ΣΤΗ ΔΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΠΟΥ ΠΛΗΤΕΙ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΙΣΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΑΝΑΛΟΓΙΚΟΤΗΤΑΣ ΣΕ ΒΑΡΟΣ ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΑ ΑΔΙΚΑ ΤΩΝ ΔΥΤΙΚΟΜΑΚΕΔΟΝΩΝ
- ΑΠΟΡΡΙΨΗ ΤΗΣ ΚΑΥΣΗΣ/ΑΠΟΤΕΦΡΩΣΗΣ Ως ΜΕΘΟΔΟΥ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ.
- ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΟ ΔΙΑΛΟΓΟ ΜΕ ΤΟΥΣ ΔΗΜΟΥΣ, ΤΟΥΣ ΠΟΛΙΤΕΣ, ΤΟΥΣ ΦΟΡΕΙΣ, ΤΟΥΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΕΣ, ΓΙΑ ΔΙΚΑΙΗ ΚΑΙ ΒΙΩΣΙΜΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΠ’ ΩΦΕΛΕΙΑ ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΟΣ.
- ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΩΝ ΤΟΠΙΚΩΝ ΣΧΕΔΙΩΝ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ ΜΕ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ.
- ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ – ΚΥΚΛΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ.
- ΔΙΑΛΟΓΗ ΣΤΗΝ ΠΗΓΗ ΓΙΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ.
- «Ο ΡΥΠΑΙΝΩΝ ΠΛΗΡΩΝΕΙ», ΔΙΟΤΙ Ο ΝΟΜΟΣ ΑΠΟΣΚΟΠΕΙ ΣΤΗΝ ΕΝΘΑΡΡΥΝΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑΣ ΓΙΑ ΕΠΑΝΑΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ.
- ΒΙΩΣΙΜΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ,ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΗΝ ΙΣΧΥΟΥΣΑ ΕΘΝΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΟΤΙΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΚΑΙΑΠΟΦΥΓΗ ΤΗΣ ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΗΣ ΤΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ ΣΤΙΣ ΕΠΕΡΧΟΜΕΝΕΣ ΓΕΝΙΕΣ.
- ΝΟΜΙΜΟΤΗΤΑ, ΔΙΑΦΑΝΕΙΑ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΟ ΕΛΕΓΧΟ.
- ΒΑΡΗΤΗΤΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ ΓΙΑ ΝΑ ΣΤΑΜΑΤΗΣΟΥΝ ΟΙ ΚΑΤΑΔΙΚΕΣ ΚΑΙ ΤΑ ΤΣΟΥΧΤΕΡΑ ΕΥΡΟΠΡΟΣΤΙΜΑ ΠΟΛΛΩΝ ΔΕΚΑΔΩΝ ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΩΝ ΕΥΡΩ ΓΙΑ ΠΛΗΜΜΕΛΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΜΕΙΩΣΗ ΤΗΣ ΑΞΟΙΟΠΙΣΤΙΑΣ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ ΜΑΣ.
- ΔΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΠΡΑΣΙΝΗ, ΚΑΘΑΡΗ, ΒΙΩΣΙΜΗ, ΣΥΓΧΡΟΝΗ, ΥΠΟΔΕΙΓΜΑΤΙΚΗ, ΧΩΡΙΣ ΧΩΜΑΤΕΡΕΣ, ΑΠΟΤΕΦΡΩΤΗΡΙΑ.
Βιβλιογραφικές Πηγές:
Ελληνόγλωσες
Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας (ΤΕΕ), 2025. Αφιέρωμα – Απόβλητα: Όλο το βάρος στη διαλογή στη πηγή, αλλιώς…. NEWSLETTER, τεύχ. 2947, 29 Ιανουαρίου. σελ. 3–8.
Περίληψη: ην ανάγκη να προχωρήσει με ταχύτητα και αποτελεσματικότητα το μοντέλο διαχείρισης αποβλήτων με άξονα τη διαλογή στην πηγή, καθώς αποτελεί την τελευταία ευκαιρία για την Ελλάδα προκειμένου να πετύχει τους στόχους της στο ζήτημα της ανακύκλωσης, τόνισαν οι ομιλητές στην ημερίδα που συνδιοργάνωσε το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας και το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο την Τρίτη 21 Ιανουαρίου 2025. Την ανάγκη να υπάρξει ταχύτητα στην υλοποίηση του σχεδιασμού έθεσε επιτακτικά ο Πρόεδρος του ΤΕΕ Γιώργος Στασινός τονίζοντας τον κίνδυνο «να μας ξεπεράσει η εποχή». Ζήτησε δε αποτελεσματικότητα και συνέργειες για να γίνουν πραγματικότητα όσα συζητούνται. Με την άποψη αυτή συμφώνησε η πλειονότητα των ομιλητών καθώς όλοι έθεσαν το ζήτημα των ασφυκτικών χρονοδιαγραμμάτων για την επίτευξη των στόχων που έχει θέσει η χώρα στον τομέα της ανακύκλωσης, ενώ έγινε λόγος για σημείο καμπής και τελευταία ευκαιρία. Ο Αντιπρύτανης του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου Νίκος Λαγαρός, έκανε λόγο για την ανάγκη να αλλάξει ο τρόπος που λειτουργούμε στο ζήτημα της διαχείρισης των αποβλήτων, ενώ η καθηγήτρια του ΕΜΠ, Μέλος της Επιστημονικής Επιτροπής Χημικών Μηχανικών ΤΕΕ Μαρία Λοϊζίδου που είχε τον συντονισμό της ημερίδας τόνισε ότι η διαχείριση αποβλήτων με άξονα τη διαλογή στην πηγή, μας αφορά όλους και έβαλε στο τον τρόπο που μπορούμε να μαζέψουμε τα απόβλητα ώστε να είναι υλικά και όχι απόβλητα. Αναλυτικά στις σελ 3, 4, 5, 6, 7, 8
Bioenergy News, χ.χ. Το 77,6% των Αστικών Στερεών Αποβλήτων στην Ελλάδα οδηγείται σε ταφή – Μόνο το 19,9% για ανακύκλωση ή κομποστοποίηση – Πολύ μικρό ποσοστό για παραγωγή ενέργειας. Bioenergy News. Διαθέσιμο σε: https://www.bioenergynews.gr (Πρόσβαση: 6 Σεπτεμβρίου 2025).
Society for the Protection of Prespa, χ.χ. Θέση για την καύση απορριμμάτων: αχρείαστη, ακριβή, επικίνδυνη και δεσμευτική – Δυνατότητα επίτευξης του 10% ταφής χωρίς καύση. Society for the Protection of Prespa. Διαθέσιμο σε: https://www.spp.gr (Πρόσβαση: 13 Οκτωβρίου 2025).
Αυγή, 2023. Καύση απορριμμάτων: πιθανή αύξηση δημοτικών τελών έως 28%. Η Αυγή. Διαθέσιμο σε: https://www.avgi.gr (Πρόσβαση: 1 Οκτωβρίου 2025).
Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, 2023. Θέσπιση τέλους ταφής – Οικονομικά κίνητρα για πρόληψη και ανακύκλωση. ΥΠΕΝ. Διαθέσιμο σε: https://ypen.gr (Πρόσβαση: 12 Οκτωβρίου 2025).
Didaktorika, 2009. Ανακύκλωση – Περιβαλλοντική αξία: Μελέτη κοινωνικής αποδοχής. Πανεπιστήμιο Αιγαίου. Διαθέσιμο σε: https://www.didaktorika.gr (Πρόσβαση: 27 Αυγούστου 2025).
Καθημερινή, 2023. Απόρριψη της στρατηγικής μελέτης καύσης απορριμμάτων στην Αττική από το Περιφερειακό Συμβούλιο – «Αδιέξοδη και ασαφής». Η Καθημερινή. Διαθέσιμο σε: https://www.kathimerini.gr (Πρόσβαση: 14 Οκτωβρίου 2025).
Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, 2023. Διαβούλευση για ΣΜΠΕ έξι μονάδων ΑΕΠΥ στην Ελλάδα. ΥΠΕΝ. Διαθέσιμο σε: https://ypen.gr (Πρόσβαση: 1 Οκτωβρίου 2025).
Society for the Protection of Prespa, 2023. Αντιδράσεις στην περιβαλλοντική στρατηγική καύσης αποβλήτων – Εναλλακτικές προσεγγίσεις χωρίς καύση. Society for the Protection of Prespa. Διαθέσιμο σε: https://www.spp.gr (Πρόσβαση: 14 Οκτωβρίου 2025).
Ξενόγλωσσες
Tait, P., Brew, J., Che, A., Costanzo, A., Danyluk, A., Davis, M., Khalaf, A., McGavigan, A. and Wilson, A., 2019. The health impacts of waste incineration: a systematic review. [online] Available at: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov [Accessed 11 Sept. 2025].
Περίληψη: Συστηματική ανασκόπηση της διεθνούς βιβλιογραφίας για τις επιπτώσεις της καύσης απορριμμάτων στην ανθρώπινη υγεία. Εντοπίζονται συσχετίσεις με αυξημένο κίνδυνο καρκίνων, συγγενών ανωμαλιών, βρεφικών θανάτων και αποβολών.
BMC Public Health, 2025. Residential exposure to municipal solid waste incinerators and health effects: a systematic review with meta-analysis. BMC Public Health. [online] Available at: https://bmcpublichealth.biomedcentral.com [Accessed 09 Sept. 2025].
Περίληψη: Μετα-ανάλυση και συστηματική ανασκόπηση που εξετάζει τις επιπτώσεις της μακροχρόνιας κατοίκησης κοντά σε μονάδες καύσης απορριμμάτων. Περιλαμβάνει στατιστικά δεδομένα για αναπνευστικά προβλήματα, νεοπλασίες και άλλες παθήσεις.
Green Health (MDPI), 2025. Cancer risk associated with residential proximity to municipal waste incinerators: A review of epidemiological evidence. MDPI. [online] Available at: https://www.mdpi.com [Accessed 13 Oct. 2025].
Περίληψη: Εστιάζει στη σχέση μεταξύ της εγγύτητας σε εγκαταστάσεις καύσης και της πιθανότητας εμφάνισης καρκίνων. Αναλύονται ευρήματα από επιδημιολογικές μελέτες σε διάφορες χώρες.
GAIA (Global Alliance for Incinerator Alternatives), 2024. Pollution and health impacts of waste-to-energy incineration: A global review. [online] Available at: https://www.no-burn.org [Accessed 26 Aug. 2025].
Περίληψη: Συγκεντρώνει δεδομένα για τις επιπτώσεις της καύσης στην παιδιατρική υγεία, την ανάπτυξη νεοπλασιών, τα αναπνευστικά προβλήματα και τις χρόνιες ασθένειες. Ιδιαίτερη έμφαση σε ευάλωτες κοινωνικές ομάδες.
Foolmaun, R.K. and Ramjeeawon, T., 2012. Comparative life cycle assessment of landfill and sustainable waste management options for municipal solid waste in Mauritius. Management of Environmental Quality: An International Journal, 23(5), pp.532–545. [online] Available at: https://www.mdpi.com [Accessed 14 Oct. 2025].
Περίληψη: Συγκρίνει την καύση με μεθόδους όπως ανακύκλωση, κομποστοποίηση, και αναερόβια χώνευση. Οι εναλλακτικές εμφανίζουν σημαντικά χαμηλότερες περιβαλλοντικές και υγειονομικές επιπτώσεις.
Tonini, D., Hamelin, L., Wenzel, H. and Astrup, T.F., 2012. Life cycle assessment of wastepaper management: The importance of technology data and system boundaries in assessing recycling and incineration. Resources, Conservation and Recycling, 68, pp.24–35. [online] Available at: https://orbit.dtu.dk [Accessed 14 Oct. 2025].
Περίληψη: Ανάλυση κύκλου ζωής για τη διαχείριση απορριμμάτων χαρτιού. Η ανακύκλωση υπερτερεί περιβαλλοντικά έναντι της καύσης, εκτός σε περιπτώσεις πολύ ρυπασμένων ρευμάτων.
Health Care Without Harm (HCWH), 2023. Incineration and human health: State of knowledge. [online] Available at: https://www.noharm.org [Accessed 14 Oct. 2025].
Περίληψη: Εκτενής επισκόπηση των γνωστών επιπτώσεων της καύσης απορριμμάτων στην υγεία. Περιλαμβάνονται οι εκπομπές τοξικών (διοξίνες, βαρέα μέταλλα), επιδράσεις στο αναπνευστικό, καρδιαγγειακό, και στο ορμονικό σύστημα.